Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, έφθασε στη Σαουδική Αραβία, τον πρώτο σταθμό της τετραήμερης περιοδείας του στην περιοχή του Κόλπου, που θα επικεντρωθεί περισσότερο σε οικονομικές συμφωνίες αντί για τις κρίσεις ασφαλείας που μαστίζουν την περιοχή -από τον πόλεμο στη Γάζα μέχρι την απειλή κλιμάκωσης για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν.
Η επίσκεψη πραγματοποιείται την ίδια ώρα που ο Σι Τζινπίνγκ είναι σε αποστολή επιρροής στη Λατινική Αμερική με πιστωτική γραμμή 9,2 δισ., καθώς εντείνει τη διπλωματία του Global South εν μέσω δασμών Τραμπ με υποσχέσεις για επενδύσεις, άρση βίζας και ενίσχυση εμπορίου.
Ο Τραμπ, συνοδευόμενος από ισχυρούς ηγέτες του επιχειρηματικού κόσμου, περιλαμβανομένου του διευθύνοντος συμβούλου της Tesla και συνεργάτη του, του Έλον Μασκ, ο Τραμπ επισκέπτεται πρώτα το Ριάντ–όπου πραγματοποιείται το Επενδυτικό Φόρουμ ΗΠΑ-Σαουδικής Αραβίας–και αύριο, Τετάρτη, θα μεταβεί στο Κατάρ, ενώ την Πέμπτη στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.
Ο Αμερικανός πρόεδρος έχει επίσης δηλώσει ότι πιθανόν την Πέμπτη να επισκεφθεί την Τουρκία, όπου θα έχουν ενδεχομένως συνάντηση ο Ρώσος πρόεδρος, Βλαντίμιρ Πούτιν, και ο Ουκρανός ομόλογός του, Βολοντίμιρ Ζελένσκι.
Η δεύτερη επίσκεψη του Τραμπ στο εξωτερικό από τότε που ανέλαβε για δεύτερη φορά την προεδρία της χώρας του -η πρώτη ήταν όταν μετέβη στη Ρώμη για την κηδεία του Pάπα Φραγκίσκου- πραγματοποιείται σε μια περίοδο γεωπολιτικών εντάσεων.
Πέραν των πιέσεων που ασκεί για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία, η κυβέρνηση Τραμπ πιέζει για έναn νέο μηχανισμό βοήθειας για τη ρημαγμένη από τον πόλεμο Γάζα και καλεί τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου να συμφωνήσει σε εκεχειρία στην περιοχή.
Στη διάρκεια του Sαββατοκύριακου Αμερικανοί και Ιρανοί διαπραγματευτές συναντήθηκαν στο Ομάν για να συζητήσουν για μια ενδεχόμενη συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης.
Ο Τραμπ έχει απειλήσει με στρατιωτική δράση εναντίον του Ιράν, αν αποτύχει η διπλωματία.
Εκτός όμως από την ενδεχόμενη επίσκεψή του στην Τουρκία, αυτά τα ζητήματα δεν βρίσκονται στο επίκεντρο της περιοδείας του Τραμπ στη Μέση Ανατολή, όπως είναι επί του παρόντος προγραμματισμένη.
Αναμένονται ανακοινώσεις για επενδύσεις-μαμούθ
Οι ΗΠΑ, η Σαουδική Αραβία, το Κατάρ και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα αναμένεται να ανακοινώσουν επενδύσεις, ενδεχομένως και τρισεκατομμυρίων.
Η Σαουδική Αραβία ήδη δεσμεύτηκε τον Ιανουάριο για επενδύσεις 600 δισεκατομμυρίων δολαρίων στις ΗΠΑ μέσα στην επόμενη τετραετία, αλλά ο Τραμπ έχει πει ότι θα ζητήσει να φθάσουν το τρισεκατομμύριο.
Πέραν του Έλον Μασκ, στην περιοδεία στη Μέση Ανατολή θα συμμετάσχουν ηγέτες του επιχειρηματικού κόσμου, όπως ο διευθύνων σύμβουλος της BlackRock Λάρι Φινκ και της Citigroup Τζέιν Φρέιζερ.
Ο υπουργός Εξωτερικών και Σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας, Μάρκο Ρούμπιο, και ο υπουργός Άμυνας, Πιτ Χέγκσεθ, επίσης συνοδεύουν τον πρόεδρο.
Κατά την παραμονή του στο Ριάντ ο Τραμπ αναμένεται να προτείνει στη Σαουδική Αραβία αμυντική συμφωνία που θα ξεπερνά τα 100 δισεκατομμύρια δολάρια, είπαν πηγές στο Reuters, και πιθανόν θα περιλαμβάνει μια γκάμα εξελιγμένων οπλικών συστημάτων, ανάμεσά τους μεταγωγικά αεροσκάφη C-130.
Οι ΗΠΑ και η Σαουδική Αραβία αναμένεται να αποφύγουν να συζητήσουν το θέμα της εξομάλυνσης των σχέσεων Ριάντ-Ισραήλ, όπως είπαν πηγές στο Reuters, παρ’ ότι αυτός είναι ο πιο μακροχρόνιος γεωπολιτικός στόχος του Τραμπ για την περιοχή.
Ο απεσταλμένος του Αμερικανού προέδρου στη Μέση Ανατολή, ο Στιβ Γουίτκοφ, δήλωσε την περασμένη εβδομάδα ότι αναμένει πρόοδο στις Συμφωνίες του Αβραάμ, μια σειρά συμφωνιών με τη διαμεσολάβηση του Τραμπ κατά την πρώτη του θητεία, στο πλαίσιο των οποίων αραβικά κράτη, περιλαμβανομένων των ΗΑΕ, του Μπαχρέιν, του Σουδάν και του Μαρόκου, αναγνωρίζουν το Ισραήλ.
Αλλά η άρνηση του Νετανιάχου για τερματισμό του πολέμου στη Γάζα ή για τη δημιουργία παλαιστινιακού κράτους καθιστά απίθανη μια εξέλιξη σε σχετικές συνομιλίες με το Ριάντ, είπαν πηγές στο Reuters.
Οι συνομιλίες στον δεύτερο και τρίτο σταθμό του Τραμπ -το Κατάρ και τα ΗΑΕ αντίστοιχα- αναμένεται επίσης να επικεντρωθούν σε οικονομικά ζητήματα.
Η βασιλική οικογένεια του Κατάρ πρόκειται να δωρίσει στον Τραμπ ένα πολυτελές αεροσκάφος Boeing 747-8, που θα μετατραπεί ώστε να χρησιμοποιείται ως προεδρικό αεροσκάφος (Air Force One), κάτι το οποίο έχει προκαλέσει αντιδράσεις, δεδομένου ότι το αμερικανικό Σύνταγμα απαγορεύει σε όσους ασκούν δημόσια εξουσία στις ΗΠΑ να δέχονται δώρα «από έναν βασιλιά ή έναν πρίγκιπα ή ένα ξένο κράτος».
Ο Τραμπ έχει πει ότι μετά τη λήξη της θητείας του θα δωρίσει το αεροσκάφος στο ίδρυμα της προεδρικής του βιβλιοθήκης.
ΗΠΑ: Συμφωνία 1,4 δισ. με ΗΑΕ για ελικόπτερα Chinook και συντήρηση F16
Η Ουάσιγκτον έδωσε πράσινο φως σε συμβάσεις για την πώληση έξι στρατιωτικών ελικοπτέρων τύπου Chinook CH47-F και συναφούς εξοπλισμού και για τη συντήρηση μαχητικών αεροσκαφών στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, αθροιστικής αξίας 1,4 δισ. δολαρίων, ανακοίνωσε χθες, Δευτέρα, η κυβέρνηση του προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ.
Οι σχετικές ανακοινώσεις δημοσιοποιήθηκαν καθώς ο Ντόναλντ Τραμπ βρίσκεται εν πτήσει εν όψει της περιοδείας του στη Μέση Ανατολή. Αναμένεται κατά σειρά στη Σαουδική Αραβία, στο Κατάρ και στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.
Το πρώτο ταξίδι του Ρεπουμπλικανού στο εξωτερικό αφότου επέστρεψε στον Λευκό Οίκο τον Ιανουάριο έχει κυρίως οικονομική χροιά. Αδημονεί να κλείσει πελώριες συμφωνίες, ιδίως στα πεδία της άμυνας, της αεροπορίας, της ενέργειας και της Τεχνητής Νοημοσύνης. Δεν λείπουν ωστόσο τα γεωπολιτικά διακυβεύματα, ιδίως οι επιδιώξεις της Ουάσιγκτον που σχετίζονται με τον πόλεμο στη Λωρίδα της Γάζας, καθώς και με το Ιράν.
Οι συμβάσεις θα «συνεισφέρουν στην εξωτερική πολιτική και στην εθνική ασφάλεια των ΗΠΑ, επιτρέποντας να ενισχυθεί η ασφάλεια σημαντικού περιφερειακού εταίρου. Τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα είναι εταίρος των ΗΠΑ ζωτικής σημασίας για την πολιτική σταθερότητα και την οικονομική ανάπτυξη στη Μέση Ανατολή», ανέφερε σε ανακοίνωσή της η αμερικανική υπηρεσία συνεργασίας στα πεδία της άμυνας και της ασφάλειας (DSCA).
Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ ενέκρινε τη σύμβαση και η DSCA ενημέρωσε χθες, Δευτέρα, το Κογκρέσο, που έχει προθεσμία 30 ημερών για την προβολή τυχόν ενστάσεων, κάτι πάντως που γενικά συμβαίνει πολύ σπάνια.
Πέραν της σύμβασης για την πώληση των ελικοπτέρων (της Boeing) και συναφούς εξοπλισμού με εκτιμώμενη αξία 1,32 δισ. δολαρίων, εγκρίθηκε επίσης σύμβαση εκτιμώμενης αξίας 130 εκατ. δολαρίων για ανταλλακτικά κι εξοπλισμό μαχητικών F-16 των Εμιράτων, ανέφερε χωριστή ανακοίνωση της DSCA.
Νέες κυρώσεις των ΗΠΑ στο Ιράν για το πρόγραμμα πυρηνικής ενέργειας, εν μέσω συνομιλιών
Οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν χθες, Δευτέρα, την επιβολή νέων κυρώσεων εις βάρος του Ιράν, στοχοποιώντας το πρόγραμμα πυρηνικής ενέργειας της Τεχεράνης, εν μέσω διαπραγματεύσεων των δύο πλευρών.
Οι κυρώσεις βάζουν στο στόχαστρο ιδίως τρεις Ιρανούς υπηκόους και ιρανική οντότητα που φέρεται να συνδέεται με τον οργανισμό αμυντικής καινοτομίας και έρευνας του Ιράν, γνωστό επίσης με το αρκτικόλεξο SPND.
«Το Ιράν συνεχίζει να επεκτείνει αξιοσημείωτα το πυρηνικό πρόγραμμά του και να διεξάγει δραστηριότητες έρευνας και ανάπτυξης διπλής χρήσης (σ.σ. πολιτικής και στρατιωτικής), εφαρμόσιμες στα πυρηνικά όπλα και στα συστήματα-φορείς πυρηνικών όπλων», ανέφερε ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας, Μάρκο Ρούμπιο, σε ανακοίνωση Τύπου την οποία δημοσιοποίησαν οι υπηρεσίες του στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ.
Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Ρούμπιο, εξάλλου θύμισε πως το Ιράν «είναι η μοναδική χώρα στον κόσμο δίχως πυρηνικά όπλα που παράγει ουράνιο εμπλουτισμένο κατά 60%».
Το Ιράν εμπλουτίζει το τρέχον διάστημα ουράνιο στο 60%, πολύ πάνω από το όριο του 3,67% δυνάμει της διεθνούς συμφωνίας για το πυρηνικό πρόγραμμά του που είχε υπογραφτεί το 2015, πάντως αρκετά κάτω από το επίπεδο 90% που απαιτείται για την κατασκευή πυρηνικών όπλων. Τα αποθέματά του σε σχάσιμο υλικό ανησυχούν δυτικές κυβερνήσεις και το Ισραήλ.
Οι κυρώσεις αυτές ανακοινώθηκαν την επομένη της ολοκλήρωσης από τις αντιπροσωπείες των ΗΠΑ και του Ιράν προχθές Κυριακή στη Μούσκατ, την πρωτεύουσα του σουλτανάτου του Ομάν, του τέταρτου κύκλου διαπραγματεύσεων για το πρόγραμμα πυρηνικής ενέργειας της Ισλαμικής Δημοκρατίας, χωρίς τα μέρη να ανακοινώσουν μείζονα πρόοδο, εκφράζοντας ωστόσο συγκρατημένη αισιοδοξία.
Οι έμμεσες διαπραγματεύσεις, που άρχισαν τη 12η Απριλίου, έχουν στόχο να κλειστεί νέα συμφωνία, ώστε να αποτραπεί κάθε ενδεχόμενο το Ιράν να αποκτήσει πυρηνικό οπλοστάσιο-κάτι που η Τεχεράνη αρνείται πάντα ότι επιδιώκει- με αντάλλαγμα την άρση μέρους των κυρώσεων που παραλύουν την ιρανική οικονομία.
Οι αμερικανικές κυρώσεις, που μεταφράζονται στο πάγωμα πόρων που τυχόν διαθέτουν οι στόχοι τους στην αμερικανική δικαιοδοσία και στην απαγόρευση κάθε συναλλαγής φυσικών ή νομικών προσώπων στις ΗΠΑ μαζί τους, έχουν στο στόχαστρο τρεις αξιωματούχους και επιστήμονες, καθώς και την εταιρεία Fuya Pars Prospective Technologists, επίσης γνωστή με τον διακριτικό τίτλο Ideal Vacuum.
Αυτή η τελευταία, που φέρεται να συνδέεται με τον SPND, «αποπειράθηκε να προμηθευτεί» από το εξωτερικό «εξοπλισμό που θα μπορούσε να αξιοποιηθεί στην έρευνα και στην ανάπτυξη πυρηνικών όπλων», πάντα σύμφωνα με τις ανακοινώσεις που δημοσιοποίησε το Στέιτ Ντιπάρτμεντ.
