Ο Βρετανός πρωθυπουργός, σερ Κιρ Στάρμερ, δήλωσε την Τρίτη πως η Βρετανία δεν θα ενταχθεί ξανά στην τελωνειακή ένωση καθώς έτσι θα ματαιώνονταν τα πλεονεκτήματα, που αποκόμισε η κυβέρνηση των Εργατικών από τις διμερείς εμπορικές συμφωνίες που σύναψε πρόσφατα με την Ινδία και τις ΗΠΑ. Τόνισε, ωστόσο, πως η συμφωνία που ανακοινώθηκε μια μέρα πριν με την Ε.Ε για την ενίσχυση της αμυντικής συνεργασίας, την επέκταση των δικαιωμάτων αλίευσης, τη μείωση των ελέγχων σε ζωικά και φυτικά προϊόντα και ένα μελλοντικό πρόγραμμα για την αποκατάσταση της κινητικότητας των νέων στο πλαίσιο ενός Erasmus, αποτελεί μόνον την «αρχή μιας διαδικασίας».
Για την Ε.Ε, η κινητικότητα των νέων και η άμυνα είναι οι σημαντικότεροι πυλώνες στη νέα συνεργασία με τη Βρετανία. Μετά το Brexit ανοίγεται η πιθανότητα στους νέους τόσο από τη Βρετανία όσο και από τα κράτη-μέλη της ΕΕ να επισκέπτονται ή να εργάζονται εκατέρωθεν για περιορισμένο χρονικό διάστημα. Θεωρείται μεγάλη νίκη για την Ε.Ε διότι οι δυο πλευρές δεσμεύτηκαν να επανεξετάσουν το πρόγραμμα ανταλλαγής Erasmus+ που περιελάμβανε ιδρύματα ανώτατης εκπαίδευσης και επαγγελματικής κατάρτισης. Αρχικά, μάλιστα, το κόμμα των Εργατικών είχε επιφυλάξεις κυρίως λόγω του κόστους, καθώς περισσότεροι φοιτητές της ΕΕ τείνουν να πηγαίνουν σε βρετανικά πανεπιστήμια από ότι το αντίστροφο, επιβαρύνοντας τα πανεπιστήμια με λιγοστούς πόρους. Αυτός είναι ο λόγος που η Βρετανία τόνισε πως θα πρέπει να διασφαλιστεί μια δίκαιη ισορροπία όσον αφορά τις συνεισφορές και τα οφέλη για το Ηνωμένο Βασίλειο.
Οι λεπτομέρειες δεν έχουν ακόμη συμφωνηθεί, αλλά ως μέρος της «κοινής κατανόησης», και οι δύο πλευρές θα εργαστούν για ένα πρόγραμμα που θα επιτρέπει την εργασία, τη μελέτη, την au pairing, τον εθελοντισμό ή τα ταξίδια για περιορισμένο χρονικό διάστημα στο πλαίσιο ενός προγράμματος βίζας. Το χρονικό όριο δεν έχει προσδιοριστεί, αλλά αναμένεται να είναι τουλάχιστον ένα έτος, και θα μπορούσε να είναι περισσότερο, ανάλογα με το πόσο μπορεί να ανεχθεί το Ηνωμένο Βασίλειο τυχόν αντιδράσεις.
Άμυνα: η αμυντική βιομηχανία της Βρετανίας και το SAFE της Ε.Ε.
Η Ε.Ε έχει πολλά να αποκομίσει από τη στενότερη αμυντική συνεργασία με τη Βρετανία, ιδιαίτερα μετά την απογοήτευση που υπήρξε από τη τηλεφωνική συνομιλία ανάμεσα στον Αμερικανό πρόεδρο, Ντόναλντ Τραμπ, και τον Ρώσο ομόλογο του, Βλαντιμίρ Πούτιν. Είναι προφανές πως οι ΗΠΑ αποστασιοποιούνται από τη σύναψη μιας συμφωνίας για τον τερματισμό της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, με την Ε.Ε να καλείται να επισπεύσει τη στρατιωτική στήριξη στο Κίεβο και την ισχυρότερη θωράκιση των συνόρων της.
Στον τομέα της άμυνας, η Ε.Ε επωφελείται μακράν από τη στενότερη συνεργασία με τη Βρετανία. Μολονότι η Γαλλία εξέφρασε επιφυλάξεις για το εάν η Βρετανία θα πρέπει να έχει πρόσβαση στο πρόγραμμα SAFE της Ε.Ε, το οποίο αφορά δάνεια 150 δισ. ευρώ για την τόνωση της άμυνας στην Ευρώπη και κατ’ επέκταση τη στρατιωτική στήριξη της Ουκρανίας, η νέα συμφωνία με την Ε.Ε περιλαμβάνει τη μελλοντική συμμετοχή του Λονδίνου. Σύμφωνα με το αμυντικό λόμπι ADS, οι αμυντικές βιομηχανίες της Βρετανίας θα αποκτήσουν τη δυναμική εξαγωγών έως και 10 δισ. στερλινών στην Ε.Ε, ανά έτος.
Αλλά και η Ε.Ε θα αποκτήσει σημαντικά πλεονεκτήματα. Η Βρετανία διαθέτει έναν από τους μεγαλύτερους αμυντικούς προϋπολογισμούς στην Ευρώπη, έναν παγκοσμίως αναπτυγμένο στρατό και εκτεταμένες δυνατότητες πληροφοριών και κυβερνοασφάλειας. Όταν ήταν μέλος της ΕΕ, η Βρετανία αντιπροσώπευε περίπου το 20 με 25% των στρατιωτικών και αμυντικών-βιομηχανικών δυνατοτήτων της ΕΕ. Αν και δεν είναι πλέον μέλος, αυτές οι δυνατότητες παραμένουν κρίσιμες για τη συνολική ευρωπαϊκή ασφάλεια.
Η Βρετανία διαθέτει, επίσης, μεγάλες αμυντικές εταιρείες, συμπεριλαμβανομένης της BAE Systems, της μεγαλύτερης αμυντικής εταιρείας της Ευρώπης. Ο αποκλεισμός των βρετανικών εταιρειών από τα προγράμματα προμηθειών άμυνας της ΕΕ θα περιόριζε την πρόσβαση του μπλοκ σε πολύτιμη τεχνογνωσία και τεχνολογία. Όπως δήλωσε ο Λόρδος Πήτερ Ρίκετς, πρώην σύμβουλος εθνικής ασφάλειας της Βρετανίας, στους Financial Times «έχουμε χάσει απεριόριστες ευκαιρίες να επηρεάσουμε το σκεπτικό και τον σχεδιασμό σε θέματα που έχουν αξία για εμάς».
