Safe: Πράσινο φως από την ΕΕ για το χρηματοδοτικό εργαλείο 150 δισ. για την άμυνα

Το εργαλείο Safe θα παρέχει χαμηλότοκα πολυετή δάνεια έως και 150 δισ. για την ευρωπαϊκή άμυνα, στα κράτη μέλη και χώρες εκτός ΕΕ

Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν © EPA/OLIVIER MATTHYS

Σε κατ’ αρχήν συμφωνία για τον νέο χρηματοδοτικό εργαλείο Safe που θα παρέχει κεφάλαια ύψους 150 δισ. ευρώ υπό τη μορφή δανείων για κοινές επενδύσεις στην ευρωπαϊκή άμυνα κατέληξαν σήμερα Τετάρτη τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε επίπεδο πρέσβεων.

Η πολωνική προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ χαιρέτισε τη συμφωνία ως «μεγάλη επιτυχία» για την ασφάλειά μας, που είναι «η κύρια προτεραιότητα», σημειώνοντας ότι ο συμβιβασμός επετεύχθη έπειτα από «δύσκολες διαπραγματεύσεις» που κράτησαν δύο μήνες. Το τελικό κείμενο του κανονισμού δεν θα δοθεί στη δημοσιότητα πριν την τελική του έγκριση από το Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων, το οποίο θα συνεδριάσει στις 27 Μαΐου στις Βρυξέλλες.

Το χρηματοδοτικό εργαλείο Safe θα παρέχει χαμηλότοκα πολυετή δάνεια, ύψους έως και 150 δισ. ευρώ, τα οποία θα εγγυάται ο προϋπολογισμός της ΕΕ. Τα δάνεια αυτά θα προορίζονται για την κοινή χρηματοδότηση αγορών και εξοπλιστικών έργων σε τομείς όπου η ευρωπαϊκή προσφορά παραμένει ανεπαρκής, όπως η παραγωγή πυραύλων, πυρομαχικών, μη επανδρωμένων αεροσκαφών και αντιαεροπορικών αμυντικών συστημάτων κ.ά.

Στα δάνεια αυτά θα μπορούν να συμμετάσχουν χώρες εκτός ΕΕ, όπως η Νορβηγία και η Ουκρανία, που έχουν υπογράψειεταιρική σχέση άμυνας και ασφάλειας, καθώς και η Μεγάλη Βρετανία, η οποία υπέγραψε με την ΕΕ παρόμοια συμφωνία εταιρικής σχέσης στις 19 Μαΐου στο Λονδίνο ή και υποψήφιες προς ένταξη χώρες.

Στην πρόταση υπό έγκριση κανονισμού προβλέπεται το κόστος των εξαρτημάτων που παράγεται από την ευρωπαϊκή αμυντική βιομηχανία (εγκατεστημένη στην ΕΕ, σε χώρα του ΕΟΧ/ΕΖΕΣ ή στην Ουκρανία) να μην είναι μικρότερο από το 65% του συνολικού κόστους του τελικού στρατιωτικού εξοπλισμού. Το υπόλοιπο ποσοστό, έως και 35%, μπορεί να προέρχεται από χώρες εκτός ΕΕ, χώρες του ΕΟΧ/ΕΖΕΣ ή την Ουκρανία.

Σημειώνεται ότι για τη συμμετοχή της Τουρκίας, όπως και για όλες τις άλλες υποψήφιες για ένταξη χώρες, θα πρέπει να συνομολογηθεί μια διαφορετικού τύπου συμφωνία, η οποία θα συμφωνηθεί από το Συμβούλιο.

Το Safe αποτελεί μέρος ενός ευρύτερου προγράμματος για τον επανεξοπλισμό της ευρωπαϊκής ηπείρου, του ReArm Europe, που παρουσίασε στα τέλη Μαρτίου η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το οποίο στοχεύει στην κινητοποίηση έως και 800 δισεκατομμυρίων ευρώ.