Ο Έλον Μασκ, επικεφαλής της προσπάθειας περιστολής δαπανών υπό τον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ εξέφρασε τη δυσαρέσκειά του για το νομοσχέδιο που ενσωματώνει την εσωτερική πολιτική ατζέντα του Τραμπ, καθώς –αν εφαρμοστεί– θα κόστιζε τρισεκατομμύρια δολάρια στο ομοσπονδιακό κράτος.
Ο επικεφαλής του νεοσύστατου «Υπουργείου Αποδοτικότητας του Κράτους» (Department of Government Efficiency ή DOGE), δήλωσε απογοητευμένος από τη νομοθετική πρόταση, γνωστή ως Πράξη του Ενός Μεγάλου και Υπέροχου Νομοσχεδίου (One Big Beautiful Bill Act).
«Απογοητεύτηκα βλέποντας αυτό το μαζικό πακέτο δαπανών, ειλικρινά, το οποίο αυξάνει το δημοσιονομικό έλλειμμα, αντί να το μειώνει, και υπονομεύει το έργο που επιτελεί η ομάδα του DOGE», δήλωσε ο Μασκ στο CBS News σε απόσπασμα συνέντευξης .
Το νομοσχέδιο εκτιμάται ότι θα προσθέσει 3 τρισ. δολάρια ή και περισσότερα στο ομοσπονδιακό έλλειμμα την επόμενη δεκαετία, εξαιτίας φορολογικών περικοπών που αντισταθμίζονται μόνο εν μέρει από μειώσεις δαπανών.
Ο Λευκός Οίκος και η πλειοψηφία των Ρεπουμπλικανών επιμένουν –παρά τις αντίθετες εκτιμήσεις όλων των ανεξάρτητων δημοσιονομικών αναλυτών– ότι οι φοροαπαλλαγές θα είναι τόσο ευνοϊκές για τις επιχειρήσεις, ώστε θα τονώσουν τα δημόσια έσοδα και θα εξισορροπήσουν τη διαφορά. Αυτό καθιστά ακόμη πιο αξιοσημείωτο το γεγονός ότι ο Μασκ, στενός σύμμαχος του προέδρου, επέλεξε να αποδοκιμάσει το νομοσχέδιο δημοσίως.
Δεν είναι, βέβαια, πως ο Μασκ αποφεύγει τις αμφισβητήσιμες δημοσιονομικές προβλέψεις: η ομάδα του DOGE έχει διακηρύξει ότι μπορεί να εξοικονομήσει 1 τρισ. δολάρια ετησίως μέσω περιορισμού σπατάλης στον δημόσιο τομέα και ότι έχει ήδη εξοικονομήσει 175 δισ. δολάρια — ισχυρισμοί που συγκρούονται με τα στοιχεία σε πραγματικό χρόνο, τα οποία δείχνουν πως οι ομοσπονδιακές δαπάνες έχουν αυξηθεί περίπου κατά το ίδιο ποσό από πέρυσι.
Οι Ρεπουμπλικανοί ενέκριναν το «μεγάλο, υπέροχο νομοσχέδιο» στη Βουλή την περασμένη εβδομάδα, ωστόσο η Γερουσία προτίθεται να επιφέρει τροποποιήσεις, κάτι που σημαίνει ότι και τα δύο νομοθετικά σώματα θα χρειαστεί να ψηφίσουν εκ νέου πριν σταλεί το σχέδιο νόμου στον πρόεδρο.
Μια μικρή ομάδα υπερσυντηρητικών Ρεπουμπλικανών στη Βουλή και τη Γερουσία έχει εκφράσει σοβαρές επιφυλάξεις για τον αντίκτυπο του νομοσχεδίου στο δημόσιο χρέος. Η αύξηση του ελλείμματος έρχεται σε αντίθεση με όσα οι Ρεπουμπλικανοί υποστηρίζουν επί δεκαετίες περί δημοσιονομικής πειθαρχίας. Δεν είναι σαφές, ωστόσο, αν αυτές οι επιφυλάξεις θα μεταφραστούν σε καταψήφιση.
Η ομάδα του Μασκ, αξιοποιώντας την εκτελεστική εξουσία του Τραμπ, δρα εντός των ομοσπονδιακών υπηρεσιών, προωθώντας μαζικές απολύσεις και άλλες διαρθρωτικές αλλαγές. Πολλές από αυτές τις ενέργειες έχουν μπλοκαριστεί στα ομοσπονδιακά δικαστήρια, αφού σύμφωνα με το Σύνταγμα, η εξουσία επί των δημόσιων δαπανών ανήκει στο Κογκρέσο και όχι στον πρόεδρο. Ο Λευκός Οίκος έχει διστάσει να υποβάλει στο Κογκρέσο πακέτο «δημοσιονομικών ανακλήσεων» (rescissions) που θα μπορούσαν να κυρώσουν νομικά τις περικοπές της DOGE.
Τις τελευταίες εβδομάδες, ο Μασκ έχει αφήσει να εννοηθεί ότι σκοπεύει να αποσυρθεί σταδιακά από τον προσωρινό του ρόλο στον Λευκό Οίκο, προκειμένου να αφιερώσει περισσότερο χρόνο στις εταιρείες του, συμπεριλαμβανομένων της Tesla και της SpaceX.
