H Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει μέτρα για την επιτάχυνση των επενδύσεων και της παραγωγής στον τομέα της άμυνας, ώστε η ΕΕ να ανταποκριθεί καλύτερα στις τρέχουσες προκλήσεις στον τομέα της ασφάλειας, όπως περιγράφεται στη Λευκή Βίβλο της Επιτροπής για την ευρωπαϊκή άμυνα – ετοιμότητα με ορίζοντα το 2030.
Τα μέτρα, τα οποία καθορίζονται σε δέσμη μέτρων αμυντικής ετοιμότητας, έχουν στόχο να βοηθήσουν τα κράτη μέλη και τη βιομηχανία να κλιμακώσουν τις αμυντικές ικανότητες και υποδομές τους ώστε να επιτύχουν τα επίπεδα ετοιμότητας που απαιτούνται για την προετοιμασία και, ως εκ τούτου, την αποτροπή συγκρούσεων υψηλής έντασης. Τα μέτρα μειώνουν τη γραφειοκρατία, διευκολύνουν τις επενδύσεις σε αμυντικές ικανότητες και παρέχουν μεγαλύτερη προβλεψιμότητα στη βιομηχανία. Διευκολύνουν επίσης την πρόσβαση σε χρηματοδότηση της ΕΕ
Τα μέτρα, τα οποία καθορίζονται σε γενικό σχέδιο αμυντικής ετοιμότητας, έχουν ως στόχο να βοηθήσουν τα κράτη μέλη και τη βιομηχανία να αυξήσουν τις αμυντικές ικανότητες και υποδομές ώστε να επιτύχουν τα επίπεδα ετοιμότητας που απαιτούνται για την προετοιμασία και, ως εκ τούτου, την αποτροπή συγκρούσεων υψηλής έντασης. Τα μέτρα μειώνουν τη γραφειοκρατία, διευκολύνουν τις επενδύσεις σε αμυντικές ικανότητες και παρέχουν μεγαλύτερη προβλεψιμότητα στη βιομηχανία. Διευκολύνουν επίσης την πρόσβαση σε χρηματοδότηση της ΕΕ.
Για τον σκοπό αυτό, το Omnibus:
- Θέσπιση ταχέος καθεστώτος αδειοδότησης για αμυντικά έργα: σε ολόκληρη την ΕΕ, η διαδικασία αδειοδότησης μπορεί να διαρκέσει αρκετά χρόνια. Η πρόταση μειώνει αυτό το χρονικό πλαίσιο σε 60 ημέρες. Προτείνει επίσης τη δημιουργία ενιαίων σημείων επαφής στα κράτη μέλη για την αμυντική βιομηχανία.
- Μείωση του διοικητικού φόρτου στο Ευρωπαϊκό Ταμείο Άμυνας (ΕΤΑ) για τους αιτούντες και τους συμμετέχοντες. Θα διευκολύνει επίσης την αυξημένη συμμετοχή ουκρανικών οντοτήτων στο Ευρωπαϊκό Ταμείο Άμυνας.
- Διευκόλυνση των δημόσιων συμβάσεων με την ενθάρρυνση των κοινών αγορών και την αύξηση των κατώτατων ορίων των συμβάσεων, επιταχύνοντας έτσι τις διασυνοριακές μεταφορές αμυντικών προϊόντων.
- Αποσαφήνιση της εφαρμογής των υφιστάμενων κανόνων σε επίπεδο ΕΕ, όπως η νομοθεσία για τον ανταγωνισμό ή η περιβαλλοντική νομοθεσία.
- Διασφάλιση ότι οι κανονισμοί για τα χημικά προϊόντα καλύπτουν τις αμυντικές ανάγκες.
- Βελτίωση της πρόσβασης σε χρηματοδότηση με τον εξορθολογισμό των κριτηρίων επιλεξιμότητας του InvestEU, την παροχή καθοδήγησης σχετικά με τις βιώσιμες επενδύσεις στον τομέα της άμυνας και την αποσαφήνιση της έννοιας των απαγορευμένων όπλων βάσει του πλαισίου βιώσιμης χρηματοδότησης.
Από κοινού, οι αλλαγές αυτές αποσκοπούν στη βελτίωση της ικανότητας της Ευρώπης να ενεργεί γρήγορα, να συντονίζει αποτελεσματικότερα και να διασφαλίζει ότι η αμυντική της βιομηχανία μπορεί να παράγει αποτελέσματα με ταχύτητα και κλίμακα.
Επόμενα βήματα
Οι νομοθετικές προτάσεις αποτελούν αντικείμενο διαπραγματεύσεων στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο, στο πλαίσιο της συνήθους νομοθετικής διαδικασίας.
Ιστορικό
Η πρωτοβουλία βασίζεται στο όραμα που διατυπώνεται στη Λευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή ετοιμότητα στον τομέα της άμυνας 2030, η οποία προσδιόρισε την απλούστευση και την εναρμόνιση των κανονιστικών ρυθμίσεων ως βασικούς μοχλούς για την ενίσχυση της αμυντικής ετοιμότητας της Ευρώπης.
Η πρόταση συμπληρώνει τις στοχευμένες τροποποιήσεις που υποβλήθηκαν τον Απρίλιο του 2025 στα υφιστάμενα χρηματοδοτικά προγράμματα της ΕΕ για τη στήριξη ταχύτερων, πιο ευέλικτων και συντονισμένων επενδύσεων στην τεχνολογική και βιομηχανική βάση της Ευρώπης στον τομέα της άμυνας (ΕΒΤΒΑ).
Η πρόταση ενσωματώνει επίσης παρατηρήσεις από δημόσια διαβούλευση που δρομολογήθηκε στις 25 Μαρτίου 2025, η οποία συγκέντρωσε στοιχεία από τα κράτη μέλη, τους παράγοντες της αμυντικής βιομηχανίας, τις ΜΜΕ και άλλα ενδιαφερόμενα μέρη σε ολόκληρη την ΕΕ. Περιλαμβάνει επίσης στοιχεία από τον στρατηγικό διάλογο της Προέδρου Von der Leyen με την ευρωπαϊκή αμυντική βιομηχανία στις 12 Μαΐου και τον διάλογο εφαρμογής με τα ενδιαφερόμενα μέρη υπό την προεδρία του Επιτρόπου Kubilius στις 19 Μαΐου 2025.
Η πρωτοβουλία ανταποκρίνεται επίσης στην έκκληση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 6ης Μαρτίου 2025 προς την Επιτροπή να δώσει προτεραιότητα σε μια συνολική απλούστευση ειδικά για την άμυνα, αναγνωρίζοντας την ανάγκη στήριξης της αμυντικής βιομηχανίας της Ευρώπης για την αντιμετώπιση των ταχέως εξελισσόμενων προκλήσεων στον τομέα της ασφάλειας.
