Ο Αρμένιος πρωθυπουργός Νικόλ Πασινιάν θα επισκεφθεί την Τουρκία όπου θα έχει συνομιλίες με τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν την Παρασκευή.
Πρόκειται για μια σπάνια επίσκεψη, την πρώτη επίσημη μετά από πάρα πολλά χρόνια, κατά την οποία η Αρμενία ελπίζει ότι θα επαναφέρει τις τεταμένες σχέσεις και θα ανοίξει εκ νέου τα κοινά χερσαία σύνορά τους μετά από δεκαετίες εχθρότητας.
Αρμενία και Τουρκία δεν έχουν διπλωματικές σχέσεις
Οι δύο γειτονικές χώρες δεν έχουν επίσημα διπλωματικές σχέσεις εν μέσω μιας κληρονομιάς βαθιάς ιστορικής εχθρότητας που πηγάζει από τη μαζική δολοφονία των Αρμενίων κατά τη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου από τις δυνάμεις τις Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, που θεωρείται γενοκτονία από την Αρμενία και πολλές άλλες χώρες.
Η Τουρκία έχει επίσης ταχθεί στο πλευρό του γειτονικού Αζερμπαϊτζάν στη μακρόχρονη σύγκρουσή του με την Αρμενία.
Ο πρόεδρος του αρμενικού κοινοβουλίου Αλεν Σιμονιάν δήλωσε σήμερα ότι η επίσκεψη θα είναι «ιστορική» και αποσκοπεί εν μέρει στην εξάλειψη του κινδύνου μιας νέας σύγκρουσης με το Αζερμπαϊτζάν.
Ο Πασινιάν έχει πιέσει σκληρά για την εξομάλυνση των σχέσεων με την Άγκυρα και το Μπακού.
Ο ίδιος επιδιώκει την εξομάλυνση των σχέσεων με την Τουρκία, θεωρώντας ότι είναι ένας τρόπος για την Αρμενία, της οποίας οι σχέσεις με την παραδοσιακή σύμμαχο Ρωσία έχουν υποχωρήσει, να οικοδομήσει στενότερους δεσμούς με τις δυτικές χώρες.
Ο Πασινιάν δεν πιέζει πλέον για διεθνή αναγνώριση της γενοκτονίας
Νωρίτερα φέτος ο Πασινιάν είχε δηλώσει ότι «η Αρμενία δεν θα ασκεί πλέον πιέσεις για τη διεθνή αναγνώριση της καταστροφής του αρμενικού πληθυσμού της Ανατολίας ως γενοκτονίας», μια παραχώρηση προς την Τουρκία και βαθιά αμφιλεγόμενη στάση μεταξύ πολλών Αρμενίων.
Υψηλόβαθμος Αρμένιος διπλωμάτης δήλωσε ότι οι δύο πλευρές θα συζητήσουν την ειρηνευτική διαδικασία Αρμενίας-Αζερμπαϊτζάν και θα μπορούσαν επίσης να συζητήσουν τη σύγκρουση Ισραήλ-Ιράν και την εκκένωση ξένων πολιτών από το Ιράν, το οποίο γειτονεύει και με τα δύο κράτη.
Eίναι η πρώτη φορά -μετά το 2009- που Αρμένιος πρωθυπουργός επισκέπτεται επίσημα την Τουρκία για συνομιλίες τόσο υψηλού επιπέδου.
Ο Πασινιάν είχε επισκεφτεί ξανά την Άγκυρα το 2023 για να παραστεί στην προεδρική τελετή ορκωμοσίας.
Η Τουρκία διατηρεί κλειστά τα σύνορα με Αρμενία από το 1993 -κατά τη διάρκεια του πρώτου πολέμου στο Ναγκόρνο Καραμπάχ- μέχρι σήμερα και από τότε υποστηρίζει απόλυτα το Αζερμπαϊτζάν σε κάθε μετέπειτα σύγκρουση των δύο πλευρών. Το Ναγκόρνο Καραμπάχ είναι περίκλειστη περιοχή του Αζερμπαϊτζάν που εκείνη την εποχή είχε κυρίως αρμενικό πληθυσμό.
Η Τουρκία έχει δηλώσει ότι θέλει να ανοίξει ξανά τα ανατολικά σύνορα, αλλά μόνο αν η Αρμενία υπογράψει συνθήκη ειρήνης με το Αζερμπαϊτζάν, με το οποίο η Τουρκία έχει πολιτιστικούς και γλωσσικούς δεσμούς.
Η Αρμενία έχει επανειλημμένα δηλώσει ότι επιθυμεί κι αυτή να ανοίξει εκ νέου τα τουρκικά σύνορα και πέρυσι ανακαίνισε ένα σημείο διέλευσης. «Είμαστε έτοιμοι για μια νέα εποχή στην περιοχή μας», δήλωσε ο Αρμένιος διπλωμάτης.
Ο πρόεδρος του Αζερμπαϊτζάν Αλίεφ θα επισκεφθεί επίσης τον Ερντογάν
Μία ημέρα πριν από την επίσκεψη, ο πρόεδρος του Αζερμπαϊτζάν Ιλχάμ Αλίεφ θα επισκεφθεί επίσης τον Ερντογάν στην Τουρκία, ανακοίνωσε το γραφείο του Ερντογάν.
Το 2023 το Αζερμπαϊτζάν αποκατέστησε τον πλήρη έλεγχο του Καραμπάχ, ωθώντας τους 100.000 εθνοτικούς Αρμένιους της περιοχής να καταφύγουν στην Αρμενία.
Τόσο η Αρμενία όσο και το Αζερμπαϊτζάν έχουν υποστηρίξει μια συνθήκη ειρήνης, αλλά η πρόοδος είναι αργή και οι παραβιάσεις της εκεχειρίας έχουν αυξηθεί κατά μήκος των βαριά στρατιωτικοποιημένων συνόρων τους, τους τελευταίους μήνες.
Θα έχει ενδιαφέρον να δούμε το αποτέλεσμα αυτού του “διπλού ανοίγματος” του Ερντογάν.