Σε μια κρίσιμη χρονική συγκυρία για την οικονομική πολιτική της Ευρωζώνης, ο Μάριο Σεντένο, μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) και διοικητής της Τράπεζας της Πορτογαλίας, κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για την πορεία της ανάκαμψης. Μιλώντας στην ιταλική εφημερίδα La Stampa, ο Σεντένο δήλωσε με σαφήνεια ότι η οικονομία της Ευρωζώνης εξακολουθεί να χρειάζεται επιπλέον νομισματική τόνωση, καθώς οι συνθήκες προσφοράς και ζήτησης παραμένουν ανεπαρκείς ώστε να επιτευχθεί σταθερός πληθωρισμός 2%.
Ο Πορτογάλος κεντρικός τραπεζίτης δήλωσε χαρακτηριστικά: «Το επίπεδο των επιτοκίων πρέπει να είναι συμβατό με μια οικονομία που παράγει σταθερό πληθωρισμό 2%. Κατά την άποψή μου, αυτή η οικονομία ακόμη δεν υπάρχει στην Ευρωζώνη. Οι συνθήκες προσφοράς και ζήτησης είναι ακόμη πολύ αδύναμες για να επιστρέψουμε στον στόχο χωρίς πρόσθετη στήριξη».
Ουσιαστικά, ο Σεντένο υποστηρίζει ότι η επιστροφή στον στόχο του 2% για τον πληθωρισμό δεν είναι βιώσιμη υπό τις τρέχουσες συνθήκες, καθώς το ΑΕΠ παραμένει κάτω από το δυνητικό του επίπεδο, κάτι που υποδηλώνει μια οικονομία εκτός ισορροπίας. Όπως εξήγησε: «Αν το ουδέτερο επιτόκιο είναι στο 2%, αλλά το παραγωγικό κενό (output gap) είναι αρνητικό, τότε τα επιτόκια πρέπει να είναι χαμηλότερα του ουδέτερου ώστε να βοηθήσουν την οικονομία να επιστρέψει σε ισορροπία».
Η ΕΚΤ έχει ήδη μειώσει τα επιτόκια οκτώ φορές, σε μια προσπάθεια να στηρίξει την οικονομία, όμως παρά την έντονα υποστηρικτική στάση του Σεντένο, η επόμενη συνεδρίαση νομισματικής πολιτικής της 24ης Ιουλίου αναμένεται να οδηγήσει σε διατήρηση των επιτοκίων στα τρέχοντα επίπεδα. Ήδη αρκετά μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΚΤ έχουν αφήσει να εννοηθεί ότι ο κύκλος χαλάρωσης ενδέχεται να ολοκληρώθηκε.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Σεντένο είναι γνωστός για τη “dovish” –δηλαδή περισσότερο υποστηρικτική προς την οικονομία– προσέγγισή του σε θέματα νομισματικής πολιτικής. Ωστόσο, είναι αβέβαιο αν θα συμμετέχει στην καθοριστική συνεδρίαση του Ιουλίου, καθώς η θητεία του στην ηγεσία της Τράπεζας της Πορτογαλίας λήγει νωρίτερα μέσα στον μήνα. Η κυβέρνηση της Πορτογαλίας δεν έχει ακόμη ανακοινώσει εάν θα τον επαναδιορίσει.
Ο Σεντένο ανέλαβε τη διοίκηση της κεντρικής τράπεζας της χώρας του τον Ιούλιο του 2020, μετά από θητεία ως υπουργός Οικονομικών σε σοσιαλιστική κυβέρνηση που πλέον δεν βρίσκεται στην εξουσία. Στην Πορτογαλία, ο διοικητής της Τράπεζας της Πορτογαλίας διορίζεται από την κυβέρνηση και η θητεία του διαρκεί πέντε έτη. Το αν θα υπάρξει πολιτική βούληση για ανανέωση της θητείας του παραμένει ασαφές.
Η παρέμβαση του Σεντένο έρχεται σε μια περίοδο κατά την οποία η ΕΚΤ καλείται να σταθμίσει προσεκτικά τα επόμενα βήματά της. Ενώ η σταδιακή αποκλιμάκωση του πληθωρισμού δίνει κάποιο περιθώριο για χαλάρωση, η επίμονη οικονομική αδυναμία και η ασθενική ζήτηση δημιουργούν ανησυχίες για την επιστροφή σε χαμηλή ανάπτυξη ή ακόμη και ύφεση.
Το ζητούμενο πλέον δεν είναι απλώς η σταθεροποίηση του πληθωρισμού αλλά η επανεκκίνηση της οικονομικής δραστηριότητας σε πιο υγιείς βάσεις. Για τον Σεντένο, αυτό απαιτεί επιμονή στη στήριξη: επιτόκια κάτω από το «ουδέτερο επίπεδο» και σήμα προς τις αγορές ότι η ΕΚΤ παραμένει αποφασισμένη να λειτουργήσει ως στυλοβάτης της ανάκαμψης.