Οι αμερικανικές επιθέσεις στις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν δεν κατέστρεψαν το πυρηνικό πρόγραμμα της χώρας και πιθανότατα το καθυστέρησαν μόνο κατά μερικούς μήνες, σύμφωνα με πρώιμη εκτίμηση της Υπηρεσίας Αμυντικών Πληροφοριών (DIA), με τον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ να απορρίπτει διαρροές του Πενταγώνου για περιορισμένη αποτελεσματικότητα των πληγμάτων στο Ιράν.
Το απόθεμα εμπλουτισμένου ουρανίου της Ισλαμικής Δημοκρατίας δεν εξαλείφθηκε κατά τους βομβαρδισμούς του Σαββάτου, σύμφωνα με πηγές που γνωρίζουν την εκτίμηση και μίλησαν στο CBS, συνεργάτη του BBC στις ΗΠΑ.
Ο Λευκός Οίκος χαρακτήρισε την έκθεση «απολύτως λανθασμένη» και καταδίκασε τη διαρροή της ως έργο «ενός κατώτερου αποτυχημένου στελέχους της κοινότητας πληροφοριών».
Ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ επέμεινε ότι οι πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν «καταστράφηκαν πλήρως» και κατηγόρησε τα ΜΜΕ ότι προσπαθούν να απαξιώσουν «μία από τις πιο επιτυχημένες στρατιωτικές επιχειρήσεις στην ιστορία».
Οι ΗΠΑ έπληξαν τρεις πυρηνικές εγκαταστάσεις – στο Φορντό, στη Νατάνζ και στο Ισφαχάν – με βόμβες διείσδυσης «bunker buster» ικανές να διαπεράσουν 18 μέτρα σκυροδέματος ή 61 μέτρα εδάφους πριν εκραγούν.
Συγκρουόμενες εκτιμήσεις για τα αμερικανικά πλήγματα στο Ιράν
Ωστόσο, σύμφωνα με στρατιωτικές πηγές, οι ιρανικές φυγοκεντρητές παρέμειναν κατά κύριο λόγο άθικτες και οι ζημιές περιορίστηκαν στις υπέργειες υποδομές. Οι είσοδοι σε δύο εγκαταστάσεις σφραγίστηκαν, ενώ καταστράφηκε ή υπέστη φθορές μέρος των υποδομών, χωρίς να επηρεαστούν οι υπόγειες εγκαταστάσεις.
Ανώνυμες πηγές εκτιμούν ότι οι επιθέσεις καθυστέρησαν το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν κατά «λίγους μήνες το πολύ», ανάλογα με το πόσο γρήγορα η Τεχεράνη θα μπορέσει να αποκαταστήσει τις ζημιές.
Επιπλέον, σύμφωνα με την εκτίμηση, μέρος του εμπλουτισμένου ουρανίου είχε μεταφερθεί πριν από τα πλήγματα – πιθανώς σε άλλες μυστικές εγκαταστάσεις.
Η βόμβα Massive Ordnance Penetrator των 14.000 κιλών θεωρείται το μόνο όπλο ικανό να καταστρέψει τις υπόγειες εγκαταστάσεις εμπλουτισμού. Η Τεχεράνη έχει επανειλημμένα δηλώσει ότι το πυρηνικό της πρόγραμμα είναι ειρηνικό.
Λίγες ώρες μετά την επίθεση του Σαββάτου, ο στρατηγός Νταν Κέιν, πρόεδρος του μεικτού επιτελείου, δήλωσε ότι «θα χρειαστεί χρόνος για την πλήρη αποτίμηση των ζημιών», αν και πρόσθεσε πως «και οι τρεις εγκαταστάσεις υπέστησαν πολύ σοβαρές καταστροφές». Δορυφορικές εικόνες δείχνουν έξι νέους κρατήρες κοντά σε δύο εισόδους του συγκροτήματος στο Φορντό, καθώς και σκόνη και συντρίμμια.
Δεν είναι σαφές από τις εικόνες πόσες από τις υπόγειες υποδομές επλήγησαν.
Ο Χασάν Αμπεντίνι, υποδιευθυντής πολιτικών ειδήσεων της ιρανικής κρατικής τηλεόρασης, δήλωσε ότι οι εγκαταστάσεις είχαν εκκενωθεί «προ πολλού» και ότι «δεν υπήρξαν σημαντικές απώλειες, αφού τα υλικά είχαν ήδη μεταφερθεί».
Αμερικανικοί και ισραηλινοί αξιωματούχοι χαιρέτισαν την επιχείρηση ως επιτυχία.
Ο Λευκός Οίκος καταγγέλλει τις διαρροές του Πενταγώνου ως υπονόμευση του προέδρου Τραμπ
Ο Αμερικανός υπουργός Άμυνας Πιτ Χέγκσεθ δήλωσε την Τρίτη: «Με βάση όλα όσα έχουμε δει – και τα έχω δει όλα – η αεροπορική μας εκστρατεία αφάνισε την ικανότητα του Ιράν να παράγει πυρηνικά όπλα». Όποιος υποστηρίζει το αντίθετο, «υπονομεύει τον Πρόεδρο και την επιτυχημένη αποστολή», πρόσθεσε.
Ο Δημοκρατικός βουλευτής Μπραντ Σέρμαν, μέλος της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων, δήλωσε στο BBC ότι η κυβέρνηση Τραμπ χρησιμοποιεί ασαφείς όρους για να παρουσιάσει τη νίκη, χωρίς να αποδεικνύει αν καταστράφηκαν οι φυγοκεντρητές ή μειώθηκε το απόθεμα ουρανίου.
«Όταν λένε “εξάλειψη του προγράμματος”, δεν ξεκαθαρίζουν αν αναφέρονται στους φυγοκεντρητές, στο απόθεμα ή και στα δύο», είπε ο Σέρμαν, σημειώνοντας ότι υπάρχουν εικόνες με φορτηγά που εισέρχονταν σε μία από τις εγκαταστάσεις λίγο πριν τα πλήγματα.
Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου δήλωσε την Τρίτη ότι από τις 13 Ιουνίου, όταν ξεκίνησαν οι εχθροπραξίες με το Ιράν, η χώρα του έχει καταφέρει να μειώσει σημαντικά τόσο τις πυρηνικές φιλοδοξίες του Ιράν όσο και το οπλοστάσιο βαλλιστικών πυραύλων του.
«Αφαιρέσαμε δύο άμεσες υπαρξιακές απειλές – την απειλή πυρηνικής εξόντωσης και την απειλή από 20.000 πυραύλους», ανέφερε σε βιντεοσκοπημένο μήνυμα.
Το Ιράν φέρεται να είχε απομακρύνει απόθεμα εμπλουτισμένου ουρανίου πριν τις επιθέσεις
Σύμφωνα με αναφορά του σαουδαραβικού Al Hadath, που επικαλείται ισραηλινή πηγή, η Ιερουσαλήμ πιστεύει ότι το μεγαλύτερο μέρος του εμπλουτισμένου ουρανίου βρίσκεται πλέον κάτω από τα ερείπια.
Οι 18 αμερικανικές υπηρεσίες πληροφοριών ενίοτε διαφωνούν μεταξύ τους, λόγω διαφορετικών αποστολών και πεδίων αρμοδιότητας. Η εκτίμηση για την επίθεση στο Ιράν μπορεί να αναθεωρηθεί στο μέλλον.
Ο Ντέιβιντ Όλμπραϊτ, πρόεδρος του Institute for Science and International Security, δήλωσε ότι το Ιράν υπέστη σημαντικές ζημιές και θα χρειαστεί «χρόνο, επενδύσεις και ενέργεια» για να αποκαταστήσει το πυρηνικό του πρόγραμμα.
Σε ανάρτησή του στο X, υπογράμμισε ότι το Ιράν τελεί «υπό αυστηρή παρακολούθηση από τις ΗΠΑ και το Ισραήλ» και ότι ενδέχεται να δεχτεί νέα πλήγματα αν επιχειρήσει επαναφορά.
Τη Δευτέρα, το Ιράν αντεπιτέθηκε εκτοξεύοντας πυραύλους κατά της αμερικανικής βάσης Αλ Ουντέιντ στο Κατάρ, όπου σταθμεύουν χιλιάδες Αμερικανοί στρατιώτες. Η επίθεση αναχαιτίστηκε σχεδόν πλήρως, χωρίς θύματα ή τραυματισμούς.
Μετά την ιρανική αντίδραση, τέθηκε σε ισχύ κατάπαυση πυρός μεταξύ Ιράν και Ισραήλ, με τη μεσολάβηση του προέδρου Τραμπ και του Κατάρ.
ΥΠΕΞ ΗΠΑ: Το Ιράν βρίσκεται πολύ πιο μακριά από την ανάπτυξη πυρηνικών όπλων μετά το χτύπημα των ΗΠΑ
Ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο δήλωσε σήμερα στο Politico ότι το Ιράν «βρίσκεται πολύ πιο μακριά από ένα πυρηνικό όπλο» μετά το αμερικανικό χτύπημα στις τρεις βασικές πυρηνικές εγκαταστάσεις της Τεχεράνης το σαββατοκύριακο.
Τα σχόλια του Ρούμπιο έγιναν αφότου το Reuters και άλλα μέσα ενημέρωσης μετέδωσαν χθες ότι τα συγκεκριμένα αμερικανικά πλήγματα στις ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις καθυστέρησαν το πρόγραμμα της Τεχεράνης κατά μερικούς μήνες μόλις, επικαλούμενα πηγές ενήμερες για προκαταρκτική αποτίμηση της DIA, της υπηρεσίας πληροφοριών του Πενταγώνου. Ωστόσο ο Τραμπ και ο Λευκός Οίκος απέρριψαν την εκτίμηση αυτή.
Ο πρόεδρος επανέλαβε στον λογαριασμό του στο Truth Social ότι οι ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις καταστράφηκαν τελείως, ενώ ο Λευκός Οίκος παρέπεμψε το Reuters σε δήλωση της εκπρόσωπου Καρολάιν Λέβιτ στο CNN, το οποίο μετέδωσε πρώτο την εκτίμηση, ότι η «υποτιθέμενη» αποτίμηση είναι «εντελώς λανθασμένη».
«Το συμπέρασμα είναι, βρίσκονται πολύ πιο μακριά από ένα πυρηνικό όπλο σήμερα απ’ ό,τι ήταν πριν ο πρόεδρος αναλάβει τολμηρή δράση», δήλωσε ο Ρούμπιο στο Politico στο περιθώριο της συνόδου του ΝΑΤΟ.
«Αυτό είναι το σημαντικότερο που πρέπει να γίνει κατανοητό –έγινε σημαντική, πολύ σημαντική, ουσιαστική ζημιά σε μια σειρά από διάφορα εξαρτήματα και μόλις μαθαίνουμε περισσότερα γι’ αυτό», πρόσθεσε ο Ρούμπιο, αναφερόμενος στη ζημιά που έγινε σε ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις.
Ο Ρούμπιο απέρριψε τις αναφορές των μέσων ενημέρωσης ως «ψευδείς» και δήλωσε ότι δεν αποτυπώνουν την πλήρη εικόνα, σύμφωνα με το Politico.
Η συμφωνία που επιτεύχθηκε με τη μεσολάβηση του Τραμπ μεταξύ του Ιράν και του Ισραήλ φάνηκε να τηρείται σήμερα, μία ημέρα αφότου και οι δύο χώρες ανακοίνωσαν ότι τελείωσε ο αεροπορικός πόλεμος.
Ιράν: Το κοινοβούλιο ενέκρινε την αναστολή της συνεργασίας της χώρας με τον ΔΟΑΕ
Το κοινοβούλιο του Ιράν ενέκρινε την αναστολή της συνεργασίας της χώρας με τον Διεθνή Οργανισμό Ατομικής Ενέργειας (ΔΟΑΕ/ΙΑΕΑ), μετέδωσε η κρατική τηλεόραση, έπειτα από 12 ημέρες πολέμου με το Ισραήλ στη διάρκεια των οποίων πραγματοποιήθηκαν ισραηλινά και αμερικανικά πλήγματα εναντίον των ιρανικών πυρηνικών εγκαταστάσεων.
«Ο ΔΟΑΕ, που αρνήθηκε να καταδικάσει έστω και στο ελάχιστο την επίθεση εναντίον των ιρανικών πυρηνικών εγκαταστάσεων, ξεπούλησε τη διεθνή του αξιοπιστία», δήλωσε ο πρόεδρος του ιρανικού κοινοβουλίου Μοχαμάντ Μπαγκέρ Γκαλιμπάφ μετά το πέρας της ψηφοφορίας.
Για τον λόγο αυτόν, «ο ιρανικός οργανισμός ατομικής ενέργειας θα αναστείλει τη συνεργασία του με τον ΔΟΑΕ, μέχρι να διασφαλιστεί η ασφάλεια των πυρηνικών εγκαταστάσεων, και θα προχωρήσει με γοργότερους ρυθμούς το ειρηνικό πυρηνικό πρόγραμμα της χώρας», πρόσθεσε ο ίδιος.
Η Τεχεράνη επιμένει ότι δεν επιδιώκει να αποκτήσει πυρηνικό όπλο.
Νωρίτερα αυτή την εβδομάδα η επιτροπή Εθνικής Ασφάλειας του ιρανικού κοινοβουλίου είχε εγκρίνει τις αδρές γραμμές του νομοσχεδίου και ο εκπρόσωπος της επιτροπής, ο Εμπραχίμ Ρεζαεΐ, είχε επισημάνει ότι με βάση αυτό θα ανασταλεί η εγκατάσταση των καμερών παρακολούθησης των πυρηνικών εγκαταστάσεων, οι επιθεωρήσεις και η υποβολή εκθέσεων στον ΔΟΑΕ.
Στο μεταξύ σε συνέντευξή του στο τηλεοπτικό δίκτυο του Κατάρ al Araby al Jadeed χθες Τρίτη ο Ιρανός υπουργός Εξωτερικών Αμπάς Αραγτσί δήλωσε: «Πιστεύω ότι η άποψή μας για το πυρηνικό μας πρόγραμμα και το καθεστώς μη διάδοσης των πυρηνικών όπλων θα αλλάξουν, αλλά δεν είναι δυνατό να πούμε προς ποια κατεύθυνση».
Ο Ρούμπιο ζήτησε από το Παρίσι να μεταφέρει τα μηνύματά του στους Ιρανούς
Ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας ζήτησε από τον Γάλλο ομόλογό του να μεταφέρει μηνύματα στους Ιρανούς σχετικά με μια εκεχειρία με το Ισραήλ, σύμφωνα με γαλλική διπλωματική πηγή, η οποία θεωρεί την κίνηση αυτή «ρόλο διευκόλυνσης και μεσολάβησης» της Γαλλίας στη Μέση Ανατολή.
Το βράδυ της Δευτέρας, «ο Μάρκο Ρούμπιο τηλεφώνησε στον υπουργό (Ζαν-Νοέλ Μπαρό) για να τον ενημερώσει για την αμερικανική επιθυμία για εκεχειρία, υπό την προϋπόθεση ότι δεν θα υπάρξει ιρανική απάντηση», εξηγεί η πηγή. «Ο Μάρκο Ρούμπιο ζήτησε από τον Ζαν-Νοέλ Μπαρό να μεταφέρει αυτές τις πληροφορίες στον Αμπάς Αραγτσί», τον Ιρανό ομόλογό τους.
«Επειτα από αυτή την επικοινωνία, ο υπουργός συναντήθηκε με τον Ιρανό ομόλογό του Αμπάς Αραγτσί, για να (…) του μεταφέρει τους όρους και τις λεπτομέρειες των ανταλλαγών (μεταξύ) Αμερικανών και Ισραηλινών», προσθέτει η πηγή.
Ο Αμπάς Αραγτσί στη συνέχεια «σημείωσε την προθυμία του να συνεχίσει τις διαπραγματεύσεις για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν», συμπεριλαμβανομένης της ομάδας E3 (Γαλλία, Γερμανία και Ηνωμένο Βασίλειο), και «έπειτα από αυτές τις συζητήσεις, η εκεχειρία μπόρεσε να τεθεί σε ισχύ», ανέφερε η γαλλική διπλωματική πηγή.
Το πρωί της Τρίτης, μετά τις ιρανικές επιθέσεις, ο Ζαν-Νοέλ Μπαρό μίλησε με τους Ιρανούς και Ισραηλινούς ομολόγους του «για να ζητήσει αυτοσυγκράτηση και να διαλύσει οποιαδήποτε παρερμηνεία μεταξύ των μερών σχετικά με τους όρους της εκεχειρίας», σύμφωνα με την ίδια διπλωματική πηγή.
Το βράδυ της Τρίτης, «κατά την άφιξή του στο ΝΑΤΟ, ο Μάρκο Ρούμπιο ευχαρίστησε τον (Γάλλο) υπουργό για τη μεσολάβησή του» την προηγούμενη ημέρα, σύμφωνα με την ίδια διπλωματική πηγή.
Μια εύθραυστη εκεχειρία μεταξύ Ιράν και Ισραήλ, την οποία ανακοίνωσε ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, βρίσκεται σήμερα σε ισχύ έπειτα από έναν 12ήμερο πόλεμο που εξαπέλυσαν οι ισραηλινές αρχές για να αποτρέψουν, όπως λένε, την Τεχεράνη από το να αποκτήσει πυρηνικά όπλα.
Τα ισραηλινά πλήγματα έγιναν στις 13 Ιουνίου, καθώς Ευρωπαίοι διπλωμάτες συμμετείχαν σε διπλωματικές προσπάθειες για να προσπαθήσουν να καταλήξουν σε μια νέα συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν.
Οι ίδιες οι διαπραγματεύσεις ηγήθηκαν από την Ουάσινγκτον με διαμεσολάβηση του Ομάν.
