Πυρκαγιές, πλημμύρες, τυφώνες και καταιγίδες είναι τα ακραία καιρικά φαινόμενα που γίνονται συχνότερα από την κλιματική κρίση. Διαμορφώνουν μια νέα πραγματικότητα που δεν μπορεί να παραβλέψει πια η αγορά ακινήτων, οι ασφαλιστικές εταιρείες και οι τράπεζες. Παράγοντες του παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού κλάδου προειδοποιούν πως μια νέα κρίση, σαν αυτή που πυροδοτήθηκε από την κατάρρευση της Lehman Brothers το 2008, θα έχει ρίζες στις βίαιες αλλαγές των κλιματικών συνθηκών.
Δεν είναι μόνο το κόστος ασφάλισης που τείνει να αυξάνεται σε περιοχές που κινδυνεύουν από πυρκαγιές η πλημμύρες. Με απώλειες μπορεί, επίσης, να έρθει αντιμέτωπος ο τομέας της στεγαστικής πίστης των τραπεζών μέσα από μια απότομη πτώση των τιμών στα ακίνητα ή συρρίκνωση των χορηγήσεων για την αγορά κατοικίας σε επίφοβες περιοχές.
Καθώς αυξάνονται οι κίνδυνοι από την απότομη αλλαγή των καιρικών συνθηκών, το κόστος ασφάλισης σκαρφαλώνει ορισμένες φορές σε επίπεδα που είναι απρόσιτα, όπως συμβαίνει ήδη στην πολιτεία της Καλιφόρνια. Οι πυρκαγιές που ξέσπασαν σε μια από τις μεγαλύτερες πολιτείες των ΗΠΑ στις αρχές Ιανουαρίου, υπολογίζεται πως επέφεραν ζημιές 131 δισ. δολαρίων.
Φετινή έρευνα του υπουργείου Οικονομικών των ΗΠΑ συμπεραίνει πως το κόστος ασφάλισης των ακινήτων έχει αυξηθεί 8,7% κατά μέσον όρο, πάνω από τον πληθωρισμό την περίοδο 2018-2022. Όσοι κατοικούν στις 20 περιοχές με τον μεγαλύτερο κίνδυνο πυρκαγιάς, πληρώνουν 82% υψηλότερα ασφάλιστρα από τους ιδιοκτήτες ακινήτων στις 20 περιοχές με τον χαμηλότερο κίνδυνο πυρκαγιάς. Ανάλογα ήταν τα συμπεράσματα του Συμβουλίου Χρηματοπιστωτικης Σταθερότητας (FSB) από ανάλογη μελέτη, καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι τα ακραία καιρικά φαινόμενα μπορούν να προκαλέσουν διευρυμένη αναταραχή στις αγορές. Έρευνα του Πανεπιστημίου της Πενσιλβανια συμπεραίνει, επίσης, πως μόνο στις ΗΠΑ μπορεί να χαθούν 1,5 τρισ. δολάρια από τις αξίες των ακινήτων μέχρι το 2055 λόγω της κλιματικής κρίσης.
Πόσο κοστίζει στο real estate της Ευρώπης η κλιματική αλλαγή
Στην Ευρώπη, σύμφωνα με τον μη κυβερνητικό οργανισμό αναλύσεων Climate X, εάν δεν ληφθούν μέτρα για την αποτροπή της υπερθέρμανσης του πλανήτη στους 3 βαθμούς Κελσίου, οι απώλειες στην αγορά ακινήτων μπορεί να φτάσουν τα 44 δισ. ευρώ, ετησίως, μέχρι το 2100. Εάν, όμως, ληφθούν μέτρα, τότε το κόστος αυτό μπορεί να μειωθεί στα 8,4 δισ. ευρώ.
Ήδη, οι πλημμύρες αποτελούν εκτεταμένο φαινόμενο στην Ευρώπη, κυρίως, στην Κροατία, τη Λετονία, την Ιταλία, τη Σερβία και την Ελλάδα, με την καταστροφή του Θεσσαλικου κάμπου τον Σεπτέμβριο του 2023. Σύμφωνα με Ένωση Ασφαλιστικών Εταιρειών στη Γερμανία (GDV), περίπου 2,7 εκατ. κατοικίες ανεγέρθηκαν στη χώρα από το 2000, εκ των οποίων οι 32.000 βρίσκονται σε περιοχές που είναι ευάλωτες από πλημμύρες. Μια απότομη πτώση των τιμών στα ακίνητα θα είναι ακόμα πιο αισθητή και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού, εάν αναλογιστεί κάποιος τα υψηλά επίπεδα στα οποία κυμαίνονται σήμερα. Στις ΗΠΑ οι τιμές των κατοικιών έχουν αναρριχηθεί έως και 50% την τελευταία πενταετία. Στην Ολλανδία τη Γαλλία και τη Γερμανία υπολογίζεται πως η μέση τιμή στην κατοικία έχει αυξηθεί κατά 20%.
Ας μην λησμονείται πως η χρηματοπιστωτική κρίση του 2008 προκλήθηκε από το σκάσιμο μιας φούσκας στις τιμές των κατοικιών, παρασύροντας τις αξίες μιας σειράς τίτλων που συνδέονταν με την αγορά αυτή. Το ντόμινο των εξελίξεων οδήγησε σε εκτεταμένες κρατικοποιήσεις και αυστηρότερους κανόνες για την κεφαλαιακή επάρκεια των τραπεζών. Όμως, οι επιπτώσεις από την κλιματική κρίση ήδη μεγεθύνονται, αλλά τα μέτρα που λαμβάνονται, κρίνονται εξαιρετικά ανεπαρκή.
