Οι ηγέτες των BRICS επρόκειτο να συζητήσουν, χθες και σήμερα στο Ρίο Ντε Τζανέϊρο της Βραζιλίας, βασικά παγκόσμια πολιτικά ζητήματα, αλλά προέκυψαν ερωτήματα σχετικά με τη συνοχή του μπλοκ, καθώς ο Κινέζος πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ και ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν, οι δύο ισχυρότεροι ηγέτες του μπλόκ, απουσίασαν τελικά από τη σύνοδο κορυφής.
Η απουσία Πούτιν θεωρείται «δικαιολογημένη», ένεκα του γνωστού εντάλματος σύλληψης από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο, αλλά ο Σι απουσιάζει για πρώτη φορά.
Το μπλοκ των αναπτυσσόμενων οικονομιών BRICS καταδίκασε στη σύνοδο κορυφής του στη Βραζιλία την αύξηση των δασμών Τραμπ και τις επιθέσεις στο Ιράν, αλλά απέφυγε να κατονομάσει τον πρόεδρο των ΗΠΑ και το Ισραήλ.
Η διακήρυξη της ομάδας, η οποία έβαλε επίσης στο στόχαστρο τις ισραηλινές στρατιωτικές ενέργειες στη Μέση Ανατολή αναφέρθηκε μόνο μία φορά στην εμπόλεμη Ουκρανία.
Το μπλοκ εξέδωσε δήλωση στην οποία εξέφραζε «σοβαρές ανησυχίες» για την αύξηση των δασμών, οι οποίοι, όπως είπε, «δεν συνάδουν με τους κανόνες του ΠΟΕ (Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου)». Σε μια έμμεση αιχμή κατά των ΗΠΑ, είπαν ότι οι εν λόγω περιορισμοί απειλούν να μειώσουν το παγκόσμιο εμπόριο, να διαταράξουν τις παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού και να εισάγουν αβεβαιότητα.
Ο Βραζιλιάνος ηγέτης Λούλα και οικοδεσπότης της συνόδου επέκρινε την απόφαση του ΝΑΤΟ να αυξήσει τις αμυντικές δαπάνες στο 5% του ΑΕΠ των κρατών μελών. Είπε ότι είναι «πάντα ευκολότερο να επενδύεις στον πόλεμο παρά στην ειρήνη».
Οι ηγέτες των BRICS εξέφρασαν «σοβαρή ανησυχία» για την ανθρωπιστική κατάσταση στη Γάζα, ζήτησαν την απελευθέρωση όλων των ομήρων, την επιστροφή στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων και επαναβεβαίωσαν τη δέσμευσή τους στη λύση των δύο κρατών.
Το 31 σελίδων ανακοινωθέν της ομάδας αναφέρει την Ουκρανία μόλις μία φορά, ενώ καταδικάζει τις πρόσφατες ουκρανικές επιθέσεις κατά της Ρωσίας.
Ηχηρές απουσίες Πούτιν και Σι Τζιπίνγκ
Παρά την προσπάθεια του προέδρου της Βραζιλίας Λουίς Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα να θέσει στο επίκεντρο της συνόδου κορυφής θέματα όπως η τεχνητή νοημοσύνη και η κλιματική αλλαγή, η σύνοδος σημαδεύτηκε από την απουσία αρκετών σημαντικών ηγετών.
Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται δύο από τα πιο ισχυρά μέλη του: Ο Κινέζος πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ και ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν. Ο Πούτιν εξακολουθεί να αποφεύγει τα ταξίδια στο εξωτερικό μετά την έκδοση διεθνούς εντάλματος σύλληψης μετά την ολοκληρωτική εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Ο Ιρανός πρόεδρος Μασούντ Πεζεσκιάν και ο Αιγύπτιος Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι δεν συμμετείχαν επίσης στη σύνοδο κορυφής στο Ρίο ντε Τζανέιρο.
Το μπλοκ διπλασιάστηκε σε μέγεθος πέρυσι και οι αναλυτές λένε ότι η επακόλουθη έλλειψη συνοχής μπορεί να αμφισβητήσει την ικανότητά του να γίνει ένας ακόμη πυλώνας στις παγκόσμιες υποθέσεις. Βλέπουν επίσης τη μετριοπαθή ατζέντα της συνόδου κορυφής ως μια προσπάθεια των χωρών μελών να μείνουν μακριά από το ραντάρ του Τραμπ.
Το μπλοκ BRICS, το οποίο ιδρύθηκε από τη Βραζιλία, τη Ρωσία, την Ινδία, την Κίνα και τη Νότια Αφρική, πρόσθεσε πέρυσι την Ινδονησία, το Ιράν, την Αίγυπτο, την Αιθιοπία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.
Δημιούργησε επίσης μια νέα κατηγορία «στρατηγικών εταίρων», η οποία περιλαμβάνει τη Λευκορωσία, την Κούβα και το Βιετνάμ.
