Τίμησαν σήμερα τα Χανιά την Ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα, 1η Δεκεμβρίου του 1913, οπότε το μεγαλύτερο νησί της χώρας ενώθηκε, μετά από πολλούς κλυδωνισμούς με την πατρίδα, την «μητέρα» όπως πολλοί αποκαλούν.
Πριν από 112 χρόνια η Κρήτη έλυσε το μεγάλο ζήτημα που την απασχολούσε, για το οποίο μάχες και θυσίες καταγράφηκαν στις ιστορικές της σελίδες.
Σήμερα, όπως κάθε χρόνο τέτοια μέρα, επίσημη πολιτεία, αυτοδιοίκηση, φορείς, εκκλησία, ένοπλες δυνάμεις και μαθητιώσα νεολαία, έδωσαν το καθιερωμένο παρόν στον Μητροπολιτικό Ναό όπου τελέστηκε η επίσημη δοξολογία χοροστατούντος του μητροπολίτη κ. κ. Αμφιλοχίου.
Ακολούθησε πομπή με την οποία μεταφέρθηκε η Ελληνική Σημαία στο Φρούριο Φιρκά όπου με όλες τις επισημοτητες, έγινε η έπαρση όπως ακριβώς και την ημέρα της Ένωσης, με τιμές από θάλασσα και αέρος και την τιμητική πτήση f16 της 115 Πτέρυγας Μάχης.
Οι αγώνες και οι θυσίες των Κρητικών
Την κυβέρνηση εκπροσώπησε η υφυπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου Σέβη Βολουδάκη, η οποία δήλωσε πως η Ένωση έγινε μετά από τους αγώνες και τις θυσίες των κρητικών, καθώς επίσης και την επιμονή και τις διπλωματικές προσπάθειες του Ελευθερίου Βενιζέλου. Από την πλευρά του ο Περιφερειάρχης Κρήτης Σταύρος Αρναουτάκης τόνισε πως ο Ελευθέριος Βενιζέλος έδωσε το μεγάλο του στίγμα για την ανάπτυξη της χώρας.
«Η 1η Δεκεμβρίου 1913 ήταν η ημέρα εκείνη στην Κρήτη, στη γη των αδιάκοπων εξεγέρσεων, των μαρτυρίων και της ανεξίτηλης αντίστασης, πραγματώθηκε με αξιοπρέπεια και μεγαλείο το όνειρο που υπηρέτησαν γενιές ολόκληρες: η ένωση με την μητέρα Ελλάδα», είπε στον πανηγυρικό του λόγο ο Δήμαρχος Χανίων Παναγιώτης Σημανδηράκης.
«Στο φρούριο του Φιρκά, εκεί όπου κάποτε φυλακίζονταν οι αγωνιστές, βρέθηκαν πλάι-πλάι η εμπειρία, η πολιτική διορατικότητα και η μακραίωνη κρητική γενναιότητα. Ο Βασιλιάς Κωνσταντίνος και ο Πρωθυπουργός της Ελλάδας Ελευθέριος Βενιζέλος, στέκονταν δίπλα σε δύο σεβάσμιες μορφές της κρητικής λεβεντιάς, τον Χατζημιχάλη Γιάνναρη και τον Αναγνώστη Μάντακα. Οι δύο γέροντες, κουβαλώντας το βάρος δεκαετιών αγώνα, έγιναν οι σιωπηλοί εκπρόσωποι όλων όσοι είχαν δώσει τη ζωή τους για να φτάσει η μέρα εκείνη. Μετά την αποτυχία της ένταξης της Κρήτης στην Ελλάδα το 1830, οι Κρητικοί δεν εγκατέλειψαν ποτέ το όνειρο. Ακολούθησαν συνεχείς εξεγέρσεις και επαναστάσεις, όπως η επανάσταση του Δασκαλογιάννη το 1770, η επανάσταση του 1821, και οι εξεγέρσεις του 1833, του 1841, του 1858, του 1866-69, του 1878 και του 1895-1897, με το σύνθημα «Ένωσις ή Θάνατος» που αποτέλεσε και την κεντρική ραχοκοκαλιά της κρητικής αντίστασης».
«Επιστέγασμα συλλογικής προσπάθειας»
Όπως είπε ο κ. Σημανδηράκης, «η Ένωση δεν ήταν αποτέλεσμα συγκυρίας, αλλά προϊόν ενός αδιάλειπτου επαναστατικού ποταμού, που δεν σταμάτησε ποτέ να κυλά και πέρασε στην ιστορία όχι μόνο ως πολιτική πράξη, αλλά και ως μια πράξη ανθρώπινης αντοχής και περηφάνιας…
«Η 1η Δεκεμβρίου 1913 ήταν το επιστέγασμα μιας συλλογικής προσπάθειας που χρειαζόταν έναν ηγέτη με βαθιά πολιτική σκέψη για να γίνει πραγματικότητα. Αυτός ο ηγέτης ήταν ο Ελευθέριος Βενιζέλος, του οποίου η πολιτική ιδιοφυΐα επέτρεψε την ενσωμάτωση της Κρήτης στο ελληνικό κράτος έπειτα από χρόνια στρατηγικών και διπλωματικών αντιπαραθέσεων… Η επανάσταση του Θερίσου, με πρωταγωνιστή τον Βενιζέλο υπήρξε το αποφασιστικό βήμα που οδήγησε στη διεθνοποίηση του κρητικού ζητήματος και έφερε την ένωση από όνειρο σε προοπτική. Λίγα χρόνια αργότερα, ο Βενιζέλος, ως πρωθυπουργός πλέον της Ελλάδας, χειρίστηκε με σπάνια πολιτική δεξιοτεχνία την τελευταία κρίσιμη φάση.
Γνώριζε ότι η ενσωμάτωση δεν θα προέκυπτε από ενθουσιασμό, αλλά από ακριβή διπλωματική ισορροπία… Το πρωινό της 1ης Δεκεμβρίου 1913, το νησί που είχε γεννήσει αναρίθμητους ήρωες δεν ενωνόταν απλώς με την Ελλάδα, επέστρεφε εκεί όπου πάντα ανήκε».
