Στην πιθανότητα εκδήλωσης τσουνάμι λόγω της σεισμικής δραστηριότητας, στο τι συστύνεται για τη μείωση του κινδύνου σε μια τέτοια περίπτωση και σε πολλά ακόμα ερωτήματα σχετικά μετά τεκταινόμενα στις Κυκλάδες απαντά ομάδα του τμήματος Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών που πραγματοποίησε αναλυτική χαρτογράφηση των περιοχών που ενδέχεται να πληγούν στην ευρύτερη περιοχή Σαντορίνης-Αμοργού.
Στην ομάδα του ΕΚΠΑ συμμετέχουν οι υπ. Δρ. Γώγου Μαριλία, υπ. Δρ. Σπύρου Ναυσικά-Ιωάννα, Δρ. Μαυρούλης Σπυρίδων, καθηγήτρια Ευελπίδου Νίκη, καθηγητής Ευθύμης Λέκκας και καθηγήτρια Αντωναράκου Ασημίνα. Μεταξύ άλλων, η επιστημονική αυτή ομάδα αξιολόγησε την καταλληλότητα των υφιστάμενων σημείων συγκέντρωσης που έχουν υποδείξει οι τοπικοί δήμοι.
Όπως αναφέρουν στη σχετική τους ανακοίνωση, τα πρώτα ευρήματα της μελέτης τους καταδεικνύουν τα εξής:
- Ορισμένα προτεινόμενα σημεία καταφυγής, όπως αυτό στα Κατάπολα της Αμοργού, είναι στρατηγικά τοποθετημένα, προσφέροντας ικανοποιητική προστασία σε περίπτωση τσουνάμι. Αντίστοιχα, η επιλογή θέσης στην περιοχή της Αιγιάλης κρίνεται ικανοποιητική.
- Στη Σαντορίνη, τα σημεία καταφυγής έχουν οριστεί σε μεγάλες αποστάσεις από τις ακτές (για παράδειγμα, το νοτιοανατολικό σημείο συγκέντρωσης βρίσκεται 3.100 m από τις ακτές του παραλιακού οικισμού Περίβολος και 3.200 m από την Περίσσα). Παρότι αυτή η τοποθέτηση εξασφαλίζει προστασία από τις επιπτώσεις ενός τσουνάμι, δεν διευκολύνει την άμεση (πεζή) πρόσβαση σε περίπτωση έκτακτης εκκένωσης.
- Στην Ίο, το μοναδικό σημείο συγκέντρωσης που εξυπηρετεί την περιοχή του λιμανιού (ανοιχτός χώρος Χρυσή Ακτή) βρίσκεται εντός της ζώνης που κατακλύζεται ακόμα και με το πιο ήπιο σενάριο (0-3 m run-up), γεγονός που το καθιστά ακατάλληλο.
- Στη Νάξο, πολλά από τα υποδεικνυόμενα σημεία συγκέντρωσης βρίσκονται εντός της κόκκινης ζώνης. Επιπλέον, λόγω της πυκνότητας του οικιστικού ιστού της Χώρας Νάξου, κρίνεται απαραίτητη η επικαιροποίηση των σημείων συγκέντρωσης και ο σχεδιασμός των διαδρομών πρόσβασης προς αυτά.
Τσουνάμι: Τι προτείνεται για την προστασία και τη μείωση του κινδύνου
Όπως επισημαίνουν οι ερευνητές, οι οποίοι συμμετέχουν στην Διεπιστημονική Επιτροπή Διαχείρισης Κινδύνων και Κρίσεων ΕΚΠΑ, ακολουθώντας τις διεθνείς πρακτικές για την εκκένωση παράκτιων ζωνών σε περίπτωση τσουνάμι, καθίσταται σαφές ότι απαιτούνται πρόσθετα μέτρα για την ενημέρωση και την ευαισθητοποίηση του πληθυσμού.
Παράλληλα για τη μείωση του κινδύνου από τσουνάμι, προτείνοται τα παρακάτω:
- Αναθεώρηση και επικαιροποίηση, όπου κρίνεται αναγκαίο, των σημείων καταφυγής και συγκέντρωσης.
- Καθορισμό περιοχών εκκένωσης.
- Χάραξη και σήμανση διαδρομών εκκένωσης.
- Ενίσχυση της ενημέρωσης και εκπαίδευσης των κατοίκων και επισκεπτών.
- Διεξαγωγή ασκήσεων ετοιμότητας με τη συμμετοχή πολιτών, τοπικών και περιφερειακών φορέων.
- Συνεχή επιστημονική παρακολούθηση της σεισμικής και γεωδυναμικής δραστηριότητας της περιοχής, καθώς και ενίσχυση του δικτύου και του συστήματος έγκαιρης προειδοποίησης τσουνάμι.
«Η πιθανότητα εκδήλωσης τσουνάμι στην ευρύτερη περιοχή Σαντορίνης-Αμοργού είναι υπαρκτή και δεν περιορίζεται αποκλειστικά στη σεισμική δραστηριότητα. Χερσαίες και υποθαλάσσιες κατολισθήσεις μπορούν επίσης να προκαλέσουν την εμφάνιση καταστροφικών κυμάτων, καθιστώντας την προετοιμασία και την ενημέρωση του πληθυσμού απολύτως απαραίτητες. Επιπλέον, ο κίνδυνος τσουνάμι δεν συνδέεται μόνο με την πρόσφατη αύξηση της σεισμικής δραστηριότητας, αλλά αποτελεί μια διαρκή απειλή για την περιοχή» υπογραμμίζει στην ανακοίνωσή της η επιστημονική ομάδα.
«Σε μια χώρα με υψηλή σεισμικότητα, όπως η Ελλάδα, η ύπαρξη ενός καλά οργανωμένου σχεδίου εκκένωσης, σαφών οδηγιών και συνεχούς εκπαίδευσης του πληθυσμού είναι ζωτικής σημασίας. Η εκδήλωση ενός τσουνάμι μπορεί να είναι απρόβλεπτη, γεγονός που καθιστά αναγκαία την υιοθέτηση συντονισμένων δράσεων πρόληψης και ετοιμότητας» συμπληρώνουν οι ειδικοί.
