Σε μια κοινωνία που παλεύει ακόμη με τις επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης και της ακρίβειας, νέα δεδομένα από την ΕΛΣΤΑΤ φέρνουν στο φως τη σκληρή πραγματικότητα που βιώνουν χιλιάδες οικογένειες με παιδιά στην Ελλάδα. Σύμφωνα με την έρευνα για το 2024 (εισοδήματα 2023), ένα σημαντικό ποσοστό νοικοκυριών με τουλάχιστον ένα παιδί ηλικίας έως 15 ετών αδυνατεί να καλύψει βασικές ανάγκες της καθημερινότητας, όπως η αγορά ρούχων, η πρόσβαση σε υγιεινή διατροφή, ακόμη και η συμμετοχή των παιδιών σε σχολικές ή ψυχαγωγικές δραστηριότητες.
Το πρόβλημα είναι εντονότερο στις φτωχότερες οικογένειες, όπου καταγράφονται ποσοστά αποκλεισμού που ξεπερνούν σε ορισμένες περιπτώσεις το 70%. Τα ευρήματα αποτυπώνουν με σαφήνεια ότι η παιδική φτώχεια στην Ελλάδα παραμένει μια βαθιά ριζωμένη κοινωνική πρόκληση, με σοβαρές επιπτώσεις στην ανάπτυξη, την υγεία και τις ευκαιρίες των παιδιών.
Ένδυση και υπόδηση: Αδυναμία κάλυψης ακόμα και των απολύτως βασικών
Ακόμη και στοιχειώδη είδη ένδυσης και υπόδησης παραμένουν πολυτέλεια για ένα μέρος του παιδικού πληθυσμού. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, το 2,5% του συνολικού πληθυσμού με παιδιά ηλικίας έως 15 ετών δεν έχει τη δυνατότητα να προσφέρει στα παιδιά του καινούργια ρούχα, ενώ το 2,2% δεν μπορεί να τους εξασφαλίσει δύο ζευγάρια υποδημάτων στο σωστό μέγεθος. Τα ποσοστά αυτά εκτοξεύονται στο 8,3% και 6%, αντίστοιχα, όταν αναφερόμαστε σε φτωχά νοικοκυριά.
Διατροφή: Ανησυχητικά ποσοστά αποκλεισμού από ισορροπημένη διατροφή
Η πρόσβαση σε υγιεινή και επαρκή διατροφή δεν είναι δεδομένη. Το 2,7% των παιδιών στερούνται την καθημερινή κατανάλωση φρούτων και λαχανικών, ενώ το 10,4% δεν απολαμβάνουν ούτε ένα γεύμα με κρέας, κοτόπουλο ή ψάρι σε καθημερινή βάση. Ανάμεσα στα φτωχά νοικοκυριά, σχεδόν 1 στα 3 παιδιά (31,7%) δεν έχουν αυτή την ελάχιστη διατροφική επάρκεια.
Παιχνίδι και ψυχαγωγία: Η φτώχεια περιορίζει την παιδική ηλικία
Πέρα από τα βασικά αγαθά, πολλές οικογένειες αδυνατούν να προσφέρουν στα παιδιά τους ευκαιρίες για ψυχαγωγία και κοινωνικοποίηση. Σχεδόν 1 στα 10 παιδιά (9,6%) δεν διαθέτουν εξοπλισμό για υπαίθριες δραστηριότητες, ενώ το 4,8% στερούνται ακόμη και παιχνίδια εσωτερικού χώρου. Η αδυναμία συμμετοχής σε εξωσχολικές δραστηριότητες αφορά το 24,6% του συνολικού πληθυσμού και φτάνει το συντριπτικό 74,8% στις φτωχές οικογένειες.
Εκπαίδευση: Στερήσεις με μακροπρόθεσμες συνέπειες
Η οικονομική δυσχέρεια αντανακλάται και στην εκπαιδευτική καθημερινότητα των παιδιών. Το 5,7% των νοικοκυριών δεν μπορεί να εξασφαλίσει εξωσχολικά βιβλία, ενώ το 8,3% δηλώνει πως τα παιδιά δεν διαθέτουν κατάλληλο χώρο μελέτης στο σπίτι. Επιπλέον, το 14,1% των παιδιών δεν συμμετέχει σε σχολικές εκδρομές και εκδηλώσεις λόγω κόστους, ποσοστό που φτάνει το 43,2% μεταξύ των φτωχών νοικοκυριών.
Κοινωνική ένταξη: Απομόνωση και αποκλεισμός
Οι κοινωνικές δραστηριότητες, όπως γενέθλια, επισκέψεις φίλων ή μικρές εξόδους, είναι επίσης απρόσιτες για πολλούς. Το 16,6% των οικογενειών δεν έχει τη δυνατότητα να διοργανώνει παιδικές γιορτές, ενώ το 6,3% δεν μπορεί να προσκαλεί άλλα παιδιά στο σπίτι ή σε κοινές δραστηριότητες.
Διακοπές και αναψυχή: Όνειρο θερινής νυκτός για πολλά παιδιά
Η δυνατότητα για διακοπές απουσιάζει πλήρως για το 26% των οικογενειών με παιδιά, με το ποσοστό στους φτωχούς να εκτοξεύεται στο 60,3%. Αυτή η πραγματικότητα επιβεβαιώνει την ευρύτερη κοινωνική αποστέρηση που βιώνουν τα παιδιά σε χαμηλά εισοδήματα.
Υγεία: Καλή γενική εικόνα με εμπόδια στην πρόσβαση
Παρά τις σοβαρές ελλείψεις σε βασικά αγαθά, η γενική υγεία των παιδιών εμφανίζεται καλή: το 98,9% χαρακτηρίζεται ως “πολύ καλή ή καλή”. Ωστόσο, η πρόσβαση στις υπηρεσίες υγείας δεν είναι πάντα δεδομένη. Το 0,6% των παιδιών που χρειάστηκε ιατρική εξέταση ή θεραπεία δεν την έλαβε, κυρίως λόγω μεγάλων λιστών αναμονής. Στον τομέα της οδοντιατρικής περίθαλψης, το πρόβλημα είναι εντονότερο, με το 3,3% των παιδιών να μην έχει λάβει την απαραίτητη φροντίδα για οικονομικούς λόγους.
