Ως μία από τις πλέον εκτεθειμένες οικονομίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης απέναντι στις ανατροπές που φέρνει η ενεργειακή μετάβαση χαρακτηρίζει την Ελλάδα το ευρωπαϊκό think tank Bruegel. Πιο αναλυτικά, σύμφωνα με τη νέα μελέτη του («Measuring GDP at risk in the low-carbon transition») το 27,9% του ελληνικού ΑΕΠ βρίσκεται σε ζώνη υψηλού κινδύνου, καθώς σχετίζεται άμεσα με δραστηριότητες και κλάδους που θα πρέπει να μετασχηματιστούν ή να συρρικνωθούν στο πλαίσιο της μετάβασης σε μια οικονομία χαμηλών εκπομπών ρύπων.
© BRUEGEL
Αξίζει να σημειωθεί ότι πρόκειται για ποσοστό υπερδιπλάσιο του ευρωπαϊκού μέσου όρου (16,2%), γεγονός που κατατάσσει την Ελλάδα στην «κόκκινη ζώνη» και σε μεγάλη απόσταση από τις χώρες του ευρωπαϊκού Βορρά.
Χαρτογραφώντας τον βαθμό «έκθεσης» των οικονομιών της ΕΕ στην ενεργειακή μετάβαση η μελέτη τοποθετεί τη Σουηδία και τη Γαλλία στο χαμηλότερο επίπεδο κινδύνου, με μόλις 7,9% και 9,3% του ΑΕΠ τους να απειλείται. Και αυτό γιατί η Σουηδία διαθέτει μία μακρά παράδοση υψηλών φόρων άνθρακα και στην επένδυση σε τεχνολογίες χαμηλών εκπομπών, ενώ η Γαλλία επωφελείται από το ενεργειακό μείγμα με περίπου 70% πυρηνική ηλεκτροπαραγωγή. Στο άλλο άκρο βρίσκονται η Πολωνία και η Βουλγαρία με το 43,1% και 33,4% του ΑΕΠ αντίστοιχα να θεωρείται ευάλωτο, εξαιτίας της βαριάς εξάρτησης από τον άνθρακα.
Γιατί «χτυπάει κόκκινο» η Ελλάδα
Η μελέτη εντοπίζει τρεις βασικούς λόγους που οδηγούν την Ελλάδα σε τόσο υψηλό ποσοστό κινδύνου:
- Υψηλή ένταση άνθρακα: Παρά την ταχεία ανάπτυξη των ΑΠΕ, η ηλεκτροπαραγωγή εξακολουθεί να βασίζεται σε μεγάλο βαθμό σε ορυκτά καύσιμα – με τον λιγνίτη να παραμένει ενεργός και το φυσικό αέριο να διατηρεί κρίσιμο ρόλο στο ενεργειακό μείγμα.Παρά την πρόοδο, η εξάρτηση από ορυκτά καύσιμα διατηρεί τη χώρα σε μειονεκτική θέση έναντι χωρών που βασίζονται σε πυρηνικά ή υδροηλεκτρικά.
- Καταγράφει υψηλό αποτύπωμα σε καίριους τομείς:
• Μεταποίηση: Η βιομηχανία στην Ελλάδα παρουσιάζει χαμηλή ετοιμότητα (-5% σε σχέση με τον μέσο όρο της ΕΕ), καθώς μεγάλο μέρος της εξακολουθεί να λειτουργεί με παραδοσιακές, ενεργοβόρες μεθόδους.
• Μεταφορές και ναυτιλία: Η διεθνής ναυτιλία, που αποτελεί ελληνικό πλεονέκτημα, συνιστά ταυτόχρονα πρόκληση. Ο κλάδος έχει ιδιαίτερα υψηλή ένταση άνθρακα, κάτι που αποτυπώνεται στο -3,3% της ελληνικής επίδοσης στον δείκτη ετοιμότητας. - Έλλειμμα ετοιμότητας: Η Ελλάδα εμφανίζει συνολικό έλλειμμα προετοιμασίας -13,9%, από τα υψηλότερα στην ΕΕ. Αυτό σημαίνει ότι ακόμη κι αν το μέγεθος των «ρυπογόνων» κλάδων δεν είναι δυσανάλογο, η χαμηλή τους προσαρμοστικότητα κάνει την οικονομία πιο ευάλωτη.
Σε απειλή 3 στα 10 ευρώ του ΑΕΠ
Η εικόνα αυτή, οδηγεί, όπως σημειώνει η μελέτη, στο να βρίσκονται σε κίνδυνο απώλειας ή βαθιάς αναδιάρθρωσης λόγω της μετάβασης σχεδόν 3 στα 10 ευρώ του ελληνικού ΑΕΠ. Ειδικότερα, η μελέτη κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για:
- Κίνδυνο απώλειας θέσεων εργασίας σε ενεργοβόρους κλάδους (βιομηχανία, ενέργεια, μεταφορές).
- Αναταράξεις σε περιφέρειες με έντονη βιομηχανική ή ενεργειακή δραστηριότητα (π.χ. Δυτική Μακεδονία, λιμάνια με μεγάλη ναυτιλιακή δραστηριότητα).
- Απειλή στην ανταγωνιστικότητα της χώρας, εάν άλλες ευρωπαϊκές οικονομίες προσαρμοστούν ταχύτερα στις επιταγές της κλιματικής ουδετερότητας
Διαβάστε περισσότερα στο energygame.gr
