Σε θρίλερ με συνεχείς ανατροπές εξελίσσεται η ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας και Κύπρου Great Sea Interconnection (GSI), έναν χρόνο μετά την υπογραφή του Πλαισίου Συμφωνίας, χωρίς να υπάρχει ορίζοντας για το τι μέλλει γενέσθαι για το ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος έργο, το οποίο προσκρούει σε πολλαπλούς σκοπέλους, από τις ρυθμιστικές αποφάσεις της Κύπρου έως τη στάση της Τουρκίας ότι κανένα έργο στην Ανατολική Μεσόγειο δεν μπορεί να προχωρήσει ερήμην της.
Νέα διάσταση (και εμπλοκή) στο θέμα ήρθε να προκαλέσει ένα δημοσίευμα του Φιλελεύθερου της Κύπρου, το οποίο έκανε λόγο για επιστολή του ΑΔΜΗΕ προς τη ΡΑΕΚ, με την οποία ζητάει αλλαγή της ρυθμιστικής απόφασης του Ιουλίου και την αντικατάστασή της με άλλη, που θα προέβλεπε ανάκτηση όλων των εξόδων που έχουν γίνει μέχρι τώρα για το καλώδιο. Το δημοσίευμα τόνιζε πως ο ΑΔΜΗΕ «διεκδικεί να του αναγνωριστεί δικαίωμα ανάκτησης ποσού 251 εκατ. ευρώ για δαπάνες που έκανε μέχρι τώρα».
Η αντίδραση ήρθε πολύ γρήγορα από τον ΑΔΜΗΕ, που με ανακοίνωσή του διέψευσε τα περί άμεσης διεκδίκησης των 251 εκατ. ευρώ, που αποτελούν μέρος του κόστους 1,9 δισ. ευρώ του έργου. Όπως είπε, «θα ανακτηθούν στο βάθος χρόνου των 35 ετών απόσβεσης που έχει προσδιοριστεί ρυθμιστικά». Επισήμανε, δε, ότι αναγνωρίζει και διεκδικεί τη συμφωνημένη πρώτη δόση των 25 εκατ. ευρώ για το 2025 και τίποτα περισσότερο όσον αφορά τις επενδυτικές δαπάνες του έργου (capex).
Άρα, επί της ουσίας ο ΑΔΜΗΕ ζητάει να αναγνωριστεί από τη ΡΑΕΚ το σύνολο των δαπανών που έχει πραγματοποιήσει. Υπενθυμίζεται πως η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας της Κύπρου (ΡΑΕΚ) είχε κάνει τον περασμένο Ιούλιο μισό βήμα, αναγνωρίζοντας από το σύνολο των εξόδων που έχει κάνει ο ΑΔΜΗΕ μόνο τα 82 εκατ. ευρώ. Έκτοτε η κυπριακή πλευρά δεν προχώρησε στον καθορισμό των χρεώσεων για τους Κύπριους καταναλωτές, στο πλαίσιο της ανάκτησης των 25 εκατ. ευρώ.
Να σημειωθεί, δε, πως από τον περασμένο Ιούλιο κατά τη διάρκεια των τηλεδιασκέψεων μεταξύ της ΡΑΕΚ, της ΡΑΑΕΥ και των Ευρωπαίων αξιωματούχων, αναδείχθηκε το αδιέξοδο σε σχέση με την αναγνώριση από πλευράς ΡΑΕΚ του συνόλου των δαπανών. Όπως είχε επισημάνει πρόσφατα το energygame.gr, η ΡΑΕΚ ζητούσε τιμολόγια ακόμα και για τα ποσά που έχουν δοθεί ως προκαταβολές. Σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές, οι Ρυθμιστικές Αρχές Ελλάδας και Κύπρου συνυπέγραψαν την εκτίμηση για προβλεπόμενες δαπάνες (capex) του ΑΔΜΗΕ ύψους 572 εκατ. ευρώ από τα μέσα του 2024 έως το τέλος του 2025, ώστε να μπορέσει στη συνέχεια να καθοριστεί το προς ανάκτηση έσοδο. Όμως η μεθοδολογία που ακολουθούν είναι διαφορετική, με τη μεν ΡΑΑΕΥ να προεγκρίνει τις δαπάνες και κάνει τους τελικούς λογαριασμούς με την ηλέκτριση του έργου, τη δε ΡΑΕΚ να κινείται «απολογιστικά» και να αναγνωρίζει τις δαπάνες που έχουν τιμολογηθεί.
Πηγές της κυπριακής κυβέρνησης ανέφεραν στο energygame.gr πως στις τελευταίες τηλεδιασκέψεις ασκήθηκαν πιέσεις προς τη ΡΑΕΚ, ως προς το σκέλος των δαπανών, χωρίς να μιλάει κανείς για τον γεωπολιτικό παράγοντα. Οι ίδιες πηγές ξεκαθαρίζουν πως θα πρέπει να γίνει σύσκεψη των πολιτικών αρχηγών, με την Κομισιόν για να σταλεί ένα ξεκάθαρο μήνυμα προς την Τουρκία. Με άλλα λόγια, τονίζουν πως από τη στιγμή που ο ελέφαντας μέσα στο δωμάτιο είναι το γεωπολιτικό ρίσκο, δεν μπορεί να προχωρήσει το έργο. Επομένως, η κυπριακή πλευρά φαίνεται να επιμένει στο ζήτημα του γεωπολιτικού ρίσκου, θέτοντας ως προαπαιτούμενο την αντιμετώπισή του για να ξεκινήσουν οι πληρωμές.
Διαβάστε περισσότερα στο energygame.gr