Ενθαρρυντικό σήμα ενίσχυσης του εμπορικού ενδιαφέροντος για τον Κάθετο Διάδρομο Φυσικού Αερίου έστειλαν η ΔΕΠΑ Εμπορίας, η ουκρανική DTEK και η ελβετική Axpo Trading. Σύμφωνα με πληροφορίες, πρόκειται για τις τρεις εταιρείες που δέσμευσαν το 30% της δυναμικότητας στη δημοπρασία για το Route 1, το μηνιαίο προϊόν μεταφοράς LNG από Ελλάδα (Ρεβυθούσα) προς Ουκρανία που διενήργησαν χθες (Δευτέρα 27 Οκτωβρίου) οι Διαχειριστές Συστήματος Μεταφοράς Φυσικού Αερίου της Ελλάδας (ΔΕΣΦΑ), της Βουλγαρίας (Bulgartransgaz), της Ρουμανίας (Transgaz), της Μολδαβίας (VestMoldTransgaz) και της Ουκρανίας (GTSOU).
Κάθετος Διάδρομος: Οι δυο παράγοντες που έδωσαν ώθηση στο Route 1
Συγκεκριμένα για το μήνα Νοέμβριο δεσμεύτηκε συνολική ποσότητα 6.320.000 KWh/ημέρα (6,32 GWh/ημέρα), σε σύνολο δυναμικότητας 19,9 GWh/ημέρα που διατίθεται σε μηνιαία βάση και για 6 μήνες, έως τον Απρίλιο του 2026 . με στόχο την κάλυψη των άμεσων ενεργειακών αναγκών της Ουκρανίας. Με δεδομένο ότι στην προηγούμενη δημοπρασία (στα τέλη Σεπτεμβρίου) είχε εκδηλωθεί μηδενικό ενδιαφέρον ενώ στη δημοπρασία στα τέλη του Αυγούστου είχε δεσμευθεί μόλις το 5%, επιβεβαιώθηκαν αυτοί που εκτιμούσαν ότι η μείωση των χρεώσεων διαμετακόμισης κατά 50% στην οποία προχώρησαν πρόσφατα οι Διαχειριστές της Ρουμανίας και της Μολδαβίας (σε συνέχεια των μειώσεων που είχαν ήδη κάνει οι Διαχειριστές Συστήματος Μεταφοράς Αερίου της Ελλάδας, της Βουλγαρίας και της Ουκρανίας) θα λειτουργούσε καταλυτικά για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της εν λόγω όδευσης σε σχέση με άλλες εναλλακτικές οδεύσεις (μέσω Πολωνίας κλπ.) Ο άλλος παράγοντας που φαίνεται να έπαιξε τον ρόλο του -σύμφωνα με εκτιμήσεις διαπραγματευτών- είναι η εκτίμηση για αύξηση των αναγκών για εισαγωγές αερίου από την Ουκρανία λόγω του «κύματος» των ρωσικών χτυπημάτων στις ενεργειακές της υποδομές. Σύμφωνα με ρεπορτάζ του Montel, η Ουκρανία σχεδιάζει να εισάγει 10% παραπάνω φυσικό αέριο σε σχέση με τον αρχικό σχεδιασμό της αυτόν το χειμώνα εξαιτίας των ρωσικών επιθέσεων, με την κυβέρνηση του Κιέβου να εγκρίνει περί τα 200 εκατ. ευρώ πρόσθετης χρηματοδότησης προς την κρατική εταιρεία αερίου της χώρας Naftogaz.
Θετική εξέλιξη
Σε κάθε περίπτωση, η αύξηση του «βελτιωμένου» Route 1 αποτελεί ένα θετικό σήμα προς την κατεύθυνση της πλήρους αξιοποίησης του Κάθετου Διαδρόμου, η οποία με τη σειρά της «μεταφράζεται» σε αυξημένη αξιοποίηση της δυναμικότητας των ελληνικών τερματικών της Ρεβυθούσας και της Αλεξανδρούπολης, των οποίων το capacity αξιοποιήθηκε μόλις κατά 20% το τρίτο τρίμηνο του έτους σύμφωνα με στοιχεία του Συνδέσμου των Ρυθμιστικών Αρχών της ΕΕ ACER (Θα πρέπει βέβαια να ληφθεί υπόψη ότι το FSRU Αλεξανδρούπολης ήταν εκτός λειτουργίας έως τις αρχές Αυγούστου και με σημαντικούς τεχνικούς περιορισμούς έως το τέλος Σεπτεμβρίου)
Πηγές του ΥΠΕΝ αναφέρουν ότι το αποτέλεσμα της χθεσινής δημοπρασίας ενισχύει την ενεργειακή ασφάλεια της Ουκρανίας σε μια ιδιαίτερα κρίσιμη συγκυρία. Παράλληλα, αναδεικνύει τον ρόλο της Ελλάδας ως στρατηγικού ενεργειακού κόμβου για τη Νοτιοανατολική και Κεντρική-Ανατολική Ευρώπη, καθώς και τη δυναμική του Κάθετου Διαδρόμου να εδραιωθεί ως η νέα ενεργειακή ραχοκοκαλιά της Ευρώπης — μια αξιόπιστη και ανταγωνιστική εναλλακτική διαδρομή για την προμήθεια διαφοροποιημένων ποσοτήτων φυσικού αερίου από το Νότο στον Βορρά. Προσθέτουν δε ότι μετά τη θετική αυτή εξέλιξη, καθίσταται σαφές ότι η συνάντηση των Διαχειριστών που έλαβε χώρα νωρίτερα εντός του μηνός στην Αθήνα παρουσία του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας Σταύρου Παπασταύρου συνέβαλε στην περαιτέρω μεσοσταθμική μείωση των ταριφών κατά 10% (50% μείωση από Τransgaz και VestMoldTransgaz), διαδραματίζοντας καθοριστικό ρόλο στην επιτυχή έκβαση της δημοπρασίας.
Τα επόμενα βήματα
Παράγοντες της αγοράς από την πλευρά τους τονίζουν ότι το βελτιωμένο momentum για τον Κάθετο Διάδρομο (χωρίς αυτό να σημαίνει πάντως ότι έχουν αντιμετωπιστεί πλήρως οι «παιδικές ασθένειες» που ταλάνισαν τις πρώτες δημοπρασίες, όπως π.χ. οι ενστάσεις που διατυπώνονται από ορισμένους traders για τη συμβατότητα του ειδικού προϊόντος με την νομοθεσία της ΕΕ) ανοίγει το δρόμο για τον εμπλουτισμό της γκάμας των προϊόντων. Στο πλαίσιο αυτό, όπως έγραψε το energygame.gr, οι Διαχειριστές προετοιμάζονται πυρετωδώς για τη διάθεση των νέων προϊόντων Route 2 και Route 3 που έχουν σχεδιαστεί για τη μεταφορά φορτίων LNG από το FSRU της Αλεξανδρούπολης στην Ουκρανία (το Route 2), ενώ το Route 3 επιτρέπει τη μεταφορά αζέρικου αερίου που φθάνει στην Ελλάδα μέσω του TAP, με αφετηρία την Κομοτηνή. Εάν όλα πάνε καλά και εξασφαλιστούν οι απαραίτητες εγκρίσεις, η πρώτη δημοπρασία για τα νέα προϊόντα θα μπορούσε να λάβει χώρα εντός του Νοεμβρίου, με αρμόδια στελέχη να τονίζουν ότι και αυτά τα νέα προϊόντα έχουν σχεδιαστεί ως μεταβατικές λύσεις – επίσης με διάρκεια 6 μηνών- και ως κρίσιμο μεταβατικό βήμα προς μια μακροπρόθεσμη λύση της οποίας η εφαρμογή θα πάρει περισσότερο χρόνο.
Η παρέμβαση Τσάφου και τα μηνύματα του CESEC για τον Κάθετο Διάδρομο
Ο Κάθετος Διάδρομος, εξάλλου, όπως είχε γράψει το energygame.gr βρέθηκε ψηλά στην ατζέντα της της Συνόδου της Πρωτοβουλίας Ενεργειακής Διασύνδεσης Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης (Central and South East Europe Energy Connectivity- CESEC) στο Βουκουρέστι, όπου βασικό θέμα συζήτησης ήταν η περιφερειακή συνεργασία για την ολοκλήρωση της αγοράς φυσικού αερίου στην περιοχή και η βέλτιστη χρήση των υποδομών στο πλαίσιο της ιστορικής συμφωνίας της ΕΕ για πλήρη εξάλειψη όλων των εισαγωγών ρωσικού αερίου έως την 1η Ιανουαρίου 2028. Στην παρέμβασή του ο υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Νίκος Τσάφος τόνισε ότι η Ελλάδα έχει επενδύσει σε κρίσιμες υποδομές φυσικού αερίου και στη διασυνδεσιμότητα, μέσω -μεταξύ άλλων= των τερματικών της Ρεβυθούσας και του FSRU Αλεξανδρούπολης, του ελληνοβουλγαρικού αγωγού IGB. Ζητούμενο τώρα είναι να χρησιμοποιήσουμε αυτά που χτίσαμε και να βεβαιωθούμε ότι θα κόψουμε πραγματικά το ρωσικό αέριο, με το βλέμμα και στις τιμές του καυσίμου που είναι μεν σε χαμηλότερα επίπεδα από ότι πέρυσι, χωρίς όμως να παραβλέπεται ότι η αγορά είναι πάντα ευμετάβλητη.
Διαβάστε περισσότερα στο energygame.gr
