Με έντονο προβληματισμό παρακολουθεί η αγορά την έναρξη υλοποίησης του προγράμματος Εξοικονομώ 2025, με τους επαγγελματίες σε περιοχές όπου συγκεντρώνεται μεγάλος αριθμός εγκρίσεων αιτήσεων να εκφράζουν ανοιχτή ανησυχία για τη δυνατότητα να υλοποιηθούν ταυτόχρονα όλα τα έργα εντός χρονοδιαγράμματος. Στο πλαίσιο αυτό, προειδοποιούν ότι ο συνδυασμός ασφυκτικών χρονοδιαγραμμάτων, έλλειψης τεχνικών συνεργείων, περιορισμένης διαθεσιμότητας υλικών και της αιφνιδιαστικής επιβολής πλαφόν στο κόστος δημιουργεί σοβαρό κίνδυνο για την ομαλή υλοποίησή του.
Το Εξοικονομώ 2025 σε αριθμούς
Εν τω μεταξύ, το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας εξέδωσε πρόσφατα την 1η Απόφαση Υπαγωγής ωφελούμενων, σηματοδοτώντας επισήμως την έναρξη των παρεμβάσεων ενεργειακής αναβάθμισης. Στην πρώτη φάση εντάχθηκαν 20.840 ωφελούμενοι από όλη τη χώρα, με συνολική επιδότηση που φτάνει τα 464,9 εκατ. ευρώ και συνολικό επιλέξιμο προϋπολογισμό, συμπεριλαμβανομένων των λοιπών δαπανών, ύψους 586,8 εκατ. ευρώ. Σε πανελλαδικό επίπεδο, οι εγκρίσεις ανέρχονται συνολικά σε 33.253, ενώ ο συνολικός προϋπολογισμός του προγράμματος προσεγγίζει τα 720 εκατ. ευρώ, συμπεριλαμβανομένου του ΦΠΑ. Πρόκειται για έναν από τους μεγαλύτερους κύκλους «Εξοικονομώ» που έχουν υλοποιηθεί, τόσο σε αριθμό ωφελουμένων όσο και σε δημοσιονομικό αποτύπωμα.
Η γεωγραφία των εγκρίσεων και οι «εστίες πίεσης»
Η κατανομή των εγκρίσεων αποτυπώνει με σαφήνεια και τις περιοχές όπου θα ασκηθεί η μεγαλύτερη πίεση στην αγορά. Η Θεσσαλία συγκεντρώνει τον μεγαλύτερο όγκο, με 11.157 εγκρίσεις, γεγονός που συνδέεται άμεσα με τις φυσικές καταστροφές και τα αυξημένα ποσοστά επιδότησης για πληγείσες περιοχές και ειδικές κοινωνικές κατηγορίες.
Ακολουθεί η Κεντρική Μακεδονία με 6.365 εγκρίσεις και η Δυτική Μακεδονία με 3.785, ενώ στην Ανατολική Μακεδονία και Θράκη καταγράφονται 3.192 εγκρίσεις. Στην Ήπειρο εγκρίθηκαν 1.916 αιτήσεις, στη Στερεά Ελλάδα 1.823 και στην Αττική 1.447, με τη Δυτική Ελλάδα να ακολουθεί με 1.292. Στην Κρήτη οι εγκρίσεις φτάνουν τις 898 και στην Πελοπόννησο τις 690, ενώ χαμηλότερα κινούνται οι νησιωτικές περιοχές, με 508 εγκρίσεις στο Βόρειο Αιγαίο, 104 στο Νότιο Αιγαίο και μόλις 76 στα Ιόνια Νησιά.
Πότε ξεκινούν πραγματικά τα έργα
Οι δικαιούχοι καλούνται να επιλέξουν χρηματοδοτικό σχήμα, ενώ ξεκινά και η διαδικασία καταβολής προκαταβολών. Στην πράξη, όμως, όπως επισημαίνουν οι επαγγελματίες, η έναρξη των πραγματικών εργασιών μετατίθεται χρονικά. Οι θερμομονώσεις δεν μπορούν να πραγματοποιηθούν τον χειμώνα, ενώ ακόμη και οι αντικαταστάσεις κουφωμάτων και συστημάτων θέρμανσης απαιτούν χρόνο για παραγγελίες, παραδόσεις και προγραμματισμό συνεργείων. Έτσι, ο «καθαρός» χρόνος υλοποίησης περιορίζεται ουσιαστικά στους μήνες από τον Μάρτιο και μετά.
Το πλαφόν των 280 ευρώ και οι αντιδράσεις
Καταλύτη για τις ανησυχίες της αγοράς αποτελεί και η αιφνιδιαστική ανακοίνωση του ΥΠΕΝ για την επιβολή πλαφόν στο ανηγμένο κόστος, το οποίο ορίστηκε στα 280 ευρώ/τ.μ. ωφέλιμης επιφάνειας. Σύμφωνα με το υπουργείο, το μέτρο αποσκοπεί στη χρηστή οικονομική διαχείριση και στη διασφάλιση ίσης μεταχείρισης των ωφελούμενων. Σχολιάζοντας την αλλαγή αυτήν, ο πρόεδρος της Μόνιμης Επιτροπής Επαγγελματικών Θεμάτων του ΤΕΕ Κεντρικής Μακεδονίας, Κώστας Βλαχοδημητράκος, σημειώνει ότι η αλλαγή στο πλαφόν δημιουργεί αναστάτωση στην αγορά και στις συμφωνίες που είχαν ήδη γίνει.
Πολλές εταιρείες και ιδιοκτήτες είχαν προγραμματίσει με βάση έναν προϋπολογισμό που πλέον δεν ισχύει. Οι αναπροσαρμογές είναι δύσκολες όταν υπάρχουν ήδη συμφωνημένες παρεμβάσεις. Εντούτοις, υπογραμμίζει πως η αλλαγή αυτή έγινε με στόχο τον περιορισμό της υπερβολής και τη δυνατότητα ένταξης περισσότερων δικαιούχων. Στην πράξη, όμως, οι περισσότεροι ωφελούμενοι αφορούν μικρά διαμερίσματα, 50 έως 100 τετραγωνικών μέτρων, όπου ο προϋπολογισμός σπάνια ξεπερνούσε τις 30.000 ευρώ. Εξηγεί, όμως πως υπάρχει η δυνατότητα αλλαγών στις παρεμβάσεις, αλλά αυτές γίνονται μόνο σε συγκεκριμένο στάδιο του προγράμματος. Στην αρχική φάση, μετά την έκδοση του πρώτου Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης και πριν από την οριστικοποίηση, μπορούν να γίνουν προσαρμογές. Όταν όμως προχωρήσει το έργο και έχουν γίνει παραγγελίες, αλλαγές δεν επιτρέπονται.
Διαβάστε περισσότερα στο energygame.gr
