Ορόσημο είναι η σημερινή ημέρα για το εγχείρημα του Κάθετου Διαδρόμου Φυσικού Αερίου, που φιλοδοξεί να αποδειχθεί σε game changer για την υποκατάσταση του ρωσικού αερίου στη Νοτιοανατολική και Κεντρική Ευρώπη, κυρίως με αμερικανικό LNG. Και τούτο διότι ενώ μέχρι πρότινος η μοναδική πύλη εισόδου για το LNG που μεταφερόταν απευθείας από την Ελλάδα στην Ουκρανία ήταν το τερματικό του ΔΕΣΦΑ στη Ρεβυθούσα, από σήμερα μπαίνουν δυναμικά στο παιχνίδι τα φορτία αμερικανικού LNG που καταφθάνουν στο FSRU της Αλεξανδρούπολης, καθώς και το αζέρικο αέριο που φτάνει στην Ελλάδα μέσω του αγωγού TAP, με σημείο εισόδου την Κομοτηνή.
Με φόντο το έντονο ενδιαφέρον που επιδεικνύουν οι ΗΠΑ για τον Κάθετο Διάδρομο -τον οποίο θεωρούν κομβικής σημασίας για την ενεργειακή κυριαρχία τους στην περιοχή-, η όδευση αποκτά δυο νέες «πύλες εισόδου» μη ρωσικού αερίου, κάτι που προδιαγράφει την προσφορά αυξημένων ποσοτήτων και δημιουργεί προϋποθέσεις για ένταση του ανταγωνισμού μεταξύ των παραγόντων της αγοράς και προσδοκίες για διαμόρφωση καλύτερων τελικών τιμών. Κάτι που έχει μεγάλη σημασία για την εδραίωση του Κάθετου Διαδρόμου ως αξιόπιστης εναλλακτικής όδευσης προς την Ουκρανία, με δεδομένες τις εκτιμήσεις αρκετών «παικτών» ότι παραμένει ακριβή επιλογή σε σχέση με άλλες προσφερόμενες διαδρομές, ενώ συνοδεύεται και από υψηλή ρυθμιστική πολυπλοκότητα.
Σε κάθε περίπτωση, γεγονός είναι ότι σε συνέχεια της έγκρισης από τις ρυθμιστικές αρχές Ελλάδας, Βουλγαρίας, Ρουμανίας, Μολδαβίας και Ουκρανίας των νέων προϊόντων για δέσμευση δυναμικότητας στον Κάθετο Διάδρομο, δηλαδή το Route 2 με αφετηρία την Αμφιτρίτη (σημείο διασύνδεσης του FSRU Αλεξανδρούπολης με το Εθνικό Σύστημα Φυσικού Αερίου) και το Route 3 με αφετηρία την Κομοτηνή όπου το αζέρικο αέριο μέσω TAP εισέρχεται στον ελληνοβουλγαρικό αγωγό IGB (που έρχονται να προστεθούν στο υφιστάμενο προϊόν (Route 1), που έχει «μπει στην πρίζα» ήδη από το καλοκαίρι, σήμερα διεξάγονται τρεις μηνιαίες δημοπρασίες δέσμευσης δυναμικότητας για τον Ιανουάριο 2026 για ισάριθμα σημεία εισόδου του αερίου.
Σύμφωνα με πληροφορίες, το capacity που θα προσφερθεί θα είναι υπερδιπλάσιο σε σχέση με αυτό που προσφέρθηκε στην προηγούμενη δημοπρασία (23 Γιγαβατώρες, εκ των οποίων δεσμεύθηκε το 60%) και θα φτάσει τις 51 Γιγαβατώρες. Αυτό που αλλάζει σε σχέση με τις προηγούμενες δημοπρασίες με μοναδική πύλη εισόδου του αμερικανικού LNG τη Ρεβυθούσα είναι ότι οι αγοραστές αποκτούν του αερίου αποκτούν περισσότερες επιλογές, ανταγωνιστικές η μια προς την άλλη ως προς τις χρεώσεις διαμετακόμισης και κατά συνέπεια και τα τελικά κόστη.
Η αύξηση του ανταγωνισμού που επιδιώκεται προοιωνίζεται αυξημένη χρήση του Κάθετου Διαδρόμου -κάτι στο οποίο προσβλέπουν οι διαχειριστές αλλά και οι κυβερνήσεις των εμπλεκόμενων χωρών- μέσα από τη δέσμευση ακόμα μεγαλύτερης δυναμικότητας από τον Ιανουάριο και για τους επόμενους μήνες, ώστε να καλυφθούν τα συμβόλαια που έχουν ήδη υπογραφεί και αυτά που βρίσκονται «στα σκαριά» με εταιρείες από χώρες που βρίσκονται στον άξονα της διαδρομής. Υπενθυμίζεται ότι τον «χορό» άνοιξε η συμφωνία της ΔΕΠΑ με την κρατική εταιρεία προμήθειας φυσικού αερίου της Ουκρανίας Naftogaz, η οποία πρόκειται να υλοποιηθεί μέσω της Atlantic SEE LNG Trade, δηλαδή της κοινοπραξίας AKTOR – ΔΕΠΑ.
Και, όπως δήλωσε πρόσφατα ο επικεφαλής της AKTOR, κ. Αλέξανδρος Εξάρχου, βρίσκονται σε εξέλιξη διαπραγματεύσεις για νέα deals, τόσο με βραχυπρόθεσμο ορίζοντα όσο και πιο μακράς πνοής, στο πρότυπο της ιστορικής 20ετούς συμφωνίας για προμήθεια αμερικανικού LNG (αρχής γενομένης από το 2030) που υπέγραψε η Atlantic με τη Venture Global.
Διαβάστε περισσότερα στο energygame.gr
