Μπλακάουτ στην Ιβηρική: Τα βασικά σενάρια και οι κινήσεις της Ελλάδας

Το μπλακάουτ που βύθισε Ισπανία και Πορτογαλία στο σκοτάδι προκαλεί συναγερμό και στην Ελλάδα. Σε επιφυλακή ΑΔΜΗΕ και ΥΠΕΝ

Μπλακάουτ στην Ισπανία και την Πορτογαλία © EPA/CARLOS DE SAA

Σε μυστήριο που θυμίζει αστυνομική λογοτεχνία εξελίσσεται η εύρεση της αιτίας για το ολοκληρωτικό μπλακάουτ που υπέστησαν η Ισπανία και η Πορτογαλία το μεσημέρι της Δευτέρας και προκάλεσε χάος στην Ιβηρική Χερσόνησο. Οι έρευνες βρίσκονται σε εξέλιξη, ενώ ήδη τις τελευταίες δύο μέρες έχουν ακουστεί διάφορα σενάρια για την αιτία του μπλακάουτ, τα οποία κυμαίνονται από κυβερνοεπίθεση μέχρι σπάνια ατμοσφαιρικά φαινόμενα. Την ίδια στιγμή, το θέμα απόκτησε και πολιτικές διαστάσεις, καθώς στην Πορτογαλία -όπου σε λίγες ημέρες διεξάγονται εκλογές- η κυβέρνηση έσπευσε να καταλογίσει ευθύνες στις ισπανικές αρχές, ενώ η κυβέρνηση της Μαδρίτης, διά στόματος του πρωθυπουργού, Πέδρο Σάντσεθ, φοβούμενη τη δαιμονοποίηση των ΑΠΕ, έσπευσε να αποφανθεί ότι δεν ευθύνεται η «πράσινη υπερπαραγωγή» για το συμβάν.

Σε κάθε περίπτωση, το πρώτο μεγάλο μπλακάουτ της εποχής της πράσινης ενέργειας -όπως πολλοί το χαρακτήρισαν- φέρνει στο προσκήνιο με εμφατικό τρόπο τους κινδύνους που εγείρονται για την ευστάθεια των ηλεκτρικών συστημάτων όλων των χωρών με υψηλή διείσδυση ΑΠΕ -στα οποία περιλαμβάνεται προφανώς και η Ελλάδα- σε συνθήκες χαμηλής ζήτησης και υπερπροσφοράς ΑΠΕ. Και ασφαλώς «φωτίζει» την κατάσταση αυξημένης εγρήγορσης στην οποία βρίσκονται οι Διαχειριστές των δικτύων, που αντιμετωπίζουν την κατάσταση με μαζικές περικοπές πράσινης ενέργειας. Το εν λόγω «εργαλείο» -σε συνδυασμό με περιορισμούς στις εισαγωγές- κράτησε όρθιο το σύστημα τις δύσκολες ημέρες των αργιών του Πάσχα και ενεργοποιείται εκ νέου με αυξημένη ένταση εν όψει της Πρωτομαγιάς, καθώς οι καιρικές συνθήκες των τελευταίων ημερών (ηλιοφάνεια σε συνδυασμό με θυελλώδεις ανέμους) «μεταφράζονται» σε υψηλή παραγωγή, τόσο από τα φωτοβολταϊκά, όσο και τα αιολικά, και κατ’ επέκταση σε ανάγκη για υψηλές περικοπές.

Οι άμυνες της Ελλάδας και η κινητοποίηση εν όψει Πρωτομαγιάς

Στο ερώτημα, πάντως, κατά πόσο κινδυνεύει το ηλεκτρικό δίκτυο της Ελλάδας από ένα «ιβηρικού τύπου» μπλακάουτ, αρμόδιοι παράγοντες με άριστη γνώση του ζητήματος αναφέρουν στο energygame.gr ότι «έχουμε λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα ώστε να αποφευχθούν διακοπές έγχυσης ενέργειας από μονάδες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, είτε ΑΠΕ, είτε συμβατικής μορφής. Γι’ αυτό θεωρούμε ότι έχει ελαττωθεί σοβαρά η πιθανότητα διαταραχής στην ευστάθεια των συστημάτων, που θα οδηγούσε ενδεχομένως ακόμα και σε μπλακάουτ». Την εγρήγορση διαρκείας των ελληνικών αρχών αναδεικνύει και η δήλωση του Μάνου Μανουσάκη, πρόεδρου και διευθύνοντος συμβούλου του ΑΔΜΗΕ, που, μιλώντας στον Real FM, τόνισε πως «δεν υπάρχει ποτέ τέλος συναγερμού για την ασφαλή ηλεκτροδότηση της χώρας». Πρόσθεσε δε πως οι αρμόδιοι φορείς βρίσκονται σε πλήρη εγρήγορση 365 ημέρες τον χρόνο για να διασφαλίσουν τη σταθερότητα και την ασφάλεια του ελληνικού ηλεκτρικού συστήματος. Συνέστησε, δε, ψυχραιμία και υπομονή, εν αναμονή των εξηγήσεων από τον ισπανικό διαχειριστή για τα ακριβή αίτια του περιστατικού. «Είναι φυσιολογικό να κυκλοφορούν φήμες έπειτα από ένα τέτοιο συμβάν, όμως οι εικασίες βλάπτουν την κοινωνική ηρεμία», σημείωσε.

Ανεξάρτητα από τις αιτίες του μπλακάουτ στην Ισπανία, γεγονός είναι ότι στην παρούσα φάση το σύστημα στην Ελλάδα βρίσκεται υπό συνεχή πίεση λόγω της υπερπαραγωγής των ΑΠΕ σε συνθήκες χαμηλής ζήτησης. Ενδεικτικά, σήμερα από τις 11 το πρωί έως τις 5 το απόγευμα καταγράφονται μηδενικές/αρνητικές τιμές στο Ελληνικό Χρηματιστήριο Ενέργειας, με τη συμμετοχή των ΑΠΕ στο μείγμα της ηλεκτροπαραγωγής να προσεγγίζει το 70%. Στο πλαίσιο αυτό, αναμένεται σήμερα και την Πρωτομαγιά να έχουμε μια επανάληψη της εικόνας των ημερών του Πάσχα και γι’ αυτό οι αρμόδιες αρχές βρίσκονται ξανά σε κατάσταση επιφυλακής. Ο ΑΔΜΗΕ εξέδωσε χθες (Τρίτη 29 Απριλίου) νέα προειδοποίηση προς τους παραγωγούς ΑΠΕ της Ομάδας Β να «σβήσουν» χειροκίνητα τα έργα τους, καθώς, όπως αναφέρθηκε, αναμένεται… υπερπλεόνασμα πράσινης ενέργειας εξαιτίας της υψηλής παραγωγής τόσο των αιολικών, όσο και των φωτοβολταϊκών. Είναι ενδεικτικό ότι σύμφωνα με τις προβλέψεις του ΑΔΜΗΕ μεταξύ 11 – 13.30 το μεσημέρι η μέγιστη ωριαία περίσσεια ενέργειας θα προσεγγίζει σήμερα τις 6 Γιγαβατώρες, ενώ για όλη την ημέρα θα αγγίξει τις  40 GWh. Παρόμοια επίδοση κατεγράφη και χθες με 37,95 Γιγαβατώρες και οι μετεωρολογικές προβλέψεις για την αργία της Πρωτομαγιάς. παραπέμπουν σε… δελτίο υψηλών περικοπών.

 Η… καταιγίδα των σεναρίων για το μπλακάουτ στην Ιβηρική

Επιστρέφοντας στην Ιβηρική και στο μπλακάουτ στην Ισπανία και την Πορτογαλία, που προκάλεσε πρωτοφανές χάος, δίνουν και παίρνουν τα σενάρια για τις αιτίες του το προκάλεσαν. «Στα περισσότερα από 40 χρόνια που βρίσκομαι σε αυτόν τον τομέα, δεν έχω δει ποτέ κάτι τέτοιο», υπογράμμισε ο Jorge Fabra, ο οποίος ήταν πρόεδρος της Red Eléctrica για μια δεκαετία, σύμφωνα με την El Pais. Το περιστατικό προκάλεσε συναγερμό σε όλη την ευρωπαϊκή ήπειρο, αν και η «έκθεση» των υπόλοιπων χωρών στο συμβάν ήταν περιορισμένη, με αποτέλεσμα να μην καταγραφούν ευρύτερες επιπτώσεις στα δικά τους ηλεκτρικά συστήματα.

Ο πρώτος που ανέφερε επίσημα το ενδεχόμενο της κυβερνοεπίθεσης ήταν ο πρόεδρος της Αυτόνομης Κυβέρνησης της Ανδαλουσίας, Χουάν Μανουέλ Μορένο Μπονίγια, ο οποίος υποστήριξε, σύμφωνα με την El Pais, ότι «όλα δείχνουν ότι ένα μπλακάουτ τέτοιας έκτασης μπορεί να οφείλεται μόνο σε κυβερνοεπίθεση». Επικαλέστηκε μάλιστα πληροφορίες που του μεταβίβασε το περιφερειακό κέντρο κυβερνοασφάλειας. Ωστόσο, αρκετά επίσημα χείλη έσπευσαν να απορρίψουν αυτό το ενδεχόμενο.

Διαβάστε περισσότερα στο energygame.gr

ΙΛΥΔΑ
1.31%
1.94
AKTR
-0.60%
4.97
ΔΕΗ
0.44%
13.58
ΜΠΛΕΚΕΔΡΟΣ
0.00%
3.88
ΕΛΠΕ
-0.26%
7.56
ΠΕΤΡΟ
1.16%
8.74
ΟΛΠ
1.03%
39.40
TITC
0.25%
40.85
ΓΕΚΤΕΡΝΑ
-0.05%
18.49
ΕΥΑΠΣ
-0.60%
3.32
ΛΟΥΛΗ
-0.57%
3.46
ΛΕΒΠ
-9.52%
0.19
ΠΡΕΜΙΑ
-0.17%
1.20
NOVAL
-0.83%
2.39
ΙΝΤΚΑ
-1.13%
3.07
ΧΑΙΔΕ
-6.80%
0.69
ΔΡΟΜΕ
-1.59%
0.31
ACAG
-0.67%
5.89
ΑΣΚΟ
-0.29%
3.48
ΚΥΡΙΟ
1.20%
0.84
ΣΑΤΟΚ
0.00%
0.00
ΛΕΒΚ
0.00%
0.00
ΝΑΚΑΣ
0.00%
0.00
BOCHGR
0.71%
5.68
ΚΕΚΡ
-1.71%
1.15
ΠΛΑΘ
-0.91%
3.80
ΡΕΒΟΙΛ
-1.22%
1.62
ΕΛΛ
0.00%
13.80
ΥΑΛΚΟ
-9.88%
0.15
ΙΚΤΙΝ
-1.54%
0.32
ΟΠΑΠ
0.00%
19.53
ΜΥΤΙΛ
-0.66%
42.22
ΔΟΜΙΚ
-0.43%
2.32
ΦΡΛΚ
-0.50%
4.00
ΜΕΡΚΟ
0.00%
0.00
ΣΑΡ
0.30%
13.30
ΟΤΟΕΛ
-0.69%
11.44
ΚΡΙ
0.78%
15.42
ΙΑΤΡ
1.60%
1.90
ΠΑΙΡ
2.66%
0.85
ΜΟΤΟ
0.37%
2.75
ΣΠΕΙΣ
-1.02%
5.84
ΚΟΡΔΕ
-0.23%
0.43
ΠΡΟΦ
0.00%
5.59
ΒΟΣΥΣ
-3.70%
2.08
ΕΛΙΝ
3.26%
2.22
OPTIMA
-0.51%
15.72
ΑΚΡΙΤ
2.00%
1.02
ΤΕΝΕΡΓ
0.00%
0.00
ΚΕΠΕΝ
0.00%
0.00
ΔΟΥΡΟ
0.00%
0.00
ΠΡΔ
0.00%
0.00
ΑΑΑΚ
-10.00%
4.50
ΑΤΡΑΣΤ
0.00%
8.78
ΒΙΟΚΑ
-1.54%
1.60
ΠΑΠ
0.00%
2.49
ΙΝΤΕΤ
0.00%
1.25
ΠΕΙΡ
-0.16%
5.01
ΜΙΝ
-1.97%
0.50
ΕΤΕ
-1.01%
9.41
ΒΙΟΤ
0.00%
0.00
ΑΛΜΥ
-2.32%
5.06
ΤΡΕΣΤΑΤΕΣ
0.31%
1.62
ΜΕΝΤΙ
0.46%
2.17
ΜΟΗ
-1.93%
21.32
ΟΛΘ
-0.61%
32.80
ΣΕΝΤΡ
0.30%
0.34
ΕΕΕ
2.03%
45.14
ΚΟΥΕΣ
0.63%
6.35
ΕΥΔΑΠ
-2.20%
5.78
ΜΙΓ
-2.30%
2.98
ΦΛΕΞΟ
0.00%
0.00
ΦΡΙΓΟ
-6.85%
0.27
ΔΑΙΟΣ
0.00%
0.00
ΦΑΙΣ
0.47%
3.83
ΛΑΝΑΚ
0.00%
0.00
CENER
-0.68%
8.72
ΝΑΥΠ
-3.91%
0.69
ΙΝΤΕΚ
-0.94%
6.34
ΜΑΘΙΟ
-1.60%
0.62
ΚΑΡΕΛ
0.00%
318.00
ΑΤΤ
-0.92%
0.75
ΑΤΤΙΚΑ
-1.81%
2.17
ΕΣΥΜΒ
-0.69%
1.14
ΕΥΡΩΒ
-0.67%
2.51
ΚΤΗΛΑ
0.00%
0.00
ΕΛΣΤΡ
-1.80%
2.18
ΑΔΜΗΕ
-2.70%
2.88
DIMAND
0.00%
8.46
ΒΙΟΣΚ
2.67%
1.54
ΑΒΑΞ
0.74%
2.06
ΕΛΛΑΚΤΩΡ
-2.09%
1.31
ΠΛΑΚΡ
-4.03%
14.30
ΛΑΒΙ
-0.62%
0.80
EVR
0.67%
1.51
ΓΕΒΚΑ
0.00%
0.00
ΑΛΦΑ
-0.14%
2.18
ΟΤΕ
-0.12%
16.67
ΜΕΒΑ
5.19%
4.46
ΑΣΤΑΚ
3.38%
6.72
ΞΥΛΠ
0.00%
0.00
ΙΝΛΟΤ
-1.14%
1.04
CNLCAP
0.00%
6.75
ΑΤΕΚ
0.00%
0.00
ΛΑΜΨΑ
0.00%
0.00
ΕΚΤΕΡ
-0.21%
1.91
ΔΑΑ
0.27%
9.18
ΑΝΔΡΟ
0.60%
6.74
ΞΥΛΚ
0.00%
0.25
ΠΡΟΝΤΕΑ
4.42%
5.90
ΜΠΕΛΑ
0.14%
27.68
ΚΟΥΑΛ
-1.44%
1.10
ΕΛΒΕ
0.00%
0.00
ΤΖΚΑ
0.71%
1.41
ΕΛΧΑ
-2.01%
1.99
ΑΡΑΙΓ
1.54%
11.90
ΕΠΙΛΚ
0.00%
0.00
ΜΟΝΤΑ
0.00%
0.00
ΜΟΥΖΚ
0.00%
0.00
ΙΝΛΙΦ
-0.21%
4.81
ΟΛΥΜΠ
0.89%
2.26
ΑΒΕ
0.00%
0.44
ΛΟΓΟΣ
0.00%
0.00
ΠΕΡΦ
-0.36%
5.56
ΤΡΑΣΤΟΡ
-1.65%
1.19
ΕΛΤΟΝ
1.22%
1.66
ΣΠΥΡ
0.00%
0.00
ΣΑΡΑΝ
2.80%
1.10
ΛΑΜΔΑ
0.00%
6.63
AEM
-0.49%
4.10
ΒΙΟ
-1.43%
5.53
ΜΠΤΚ
0.00%
0.00
ΕΧΑΕ
0.19%
5.31
ΟΡΙΛΙΝΑ
-0.52%
0.77
ΣΙΔΜΑ
-0.35%
1.41
ΣΠΙ
1.13%
0.54
ΕΒΡΟΦ
-1.04%
1.90
ΜΠΡΙΚ
1.17%
2.59