Η θεραπεία των «παιδικών ασθενειών» που απέτρεψαν την εκδήλωση εμπορικού ενδιαφέροντος για τη χρήση του Κάθετου Διαδρόμου Φυσικού Αερίου και τη μεταφορά LNG (κυρίως αμερικανικού) και αζέρικου αερίου από την Ελλάδα προς την Ουκρανία κατά την πρώτη δημοπρασία για δέσμευση δυναμικότητας με την ενιαία μειωμένη ταρίφα διαμετακόμισης που αποφάσισαν οι Διαχειριστές Συστήματος Ελλάδας, Βουλγαρίας, Ρουμανίας, Μολδαβίας και Ουκρανίας είναι το ζητούμενο ενόψει της επανάληψης της διαδικασίας.
Όπως επισημαίνουν παράγοντες της αγοράς φυσικού αερίου στη Νοτιοανατολική Ευρώπη που επικαλείται το Montel, «το προϊόν αυτό καθαυτό είναι ζωντανό, όμως για να αποκτήσει δυναμική από εμπορικής πλευράς απαιτείται να αντιμετωπιστεί η διαφορά των τιμών σε σχέση με τις εναλλακτικές οδεύσεις (θέμα που σύμφωνα με ορισμένες εκτιμήσεις απαντήθηκε μόνο εν μέρει) και η ρυθμιστική αβεβαιότητα». Πραγματικά, με δεδομένο ότι η Ουκρανία χρειάζεται περισσότερα από 7 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα αερίου έως το προσεχές φθινόπωρο για να γεμίσει τις αποθήκες της και η δυναμικότητα στις εναλλακτικές διαδρομές (π.χ. μέσω Σλοβακίας και Πολωνίας) είναι εν πολλοίς ήδη δεσμευμένη, οι προϋποθέσεις να υλοποιηθεί το εμπορικό ενδιαφέρον για τον Κάθετο Διάδρομο υπάρχουν, αρκεί να υπάρχει βεβαιότητα για τους κανόνες του παιχνιδιού, σχολιάζουν traders.
Στο κάδρο μπαίνουν, εξάλλου, οι υψηλές ταρίφες εισόδου στο Εθνικό Σύστημα Φυσικού Αερίου της Ρουμανίας, κάτι που εξακολουθεί να αποτελεί εστία προβληματισμού. Πηγές με γνώση του θέματος τονίζουν ότι με δεδομένη την υψηλή αξία του Κάθετου Διαδρόμου για την διαφοροποίηση πηγών και οδεύσεων αερίου στην Κεντρική και Νοτιοανατολική Ευρώπη και την ασφάλεια ενεργειακού εφοδιασμού της περιοχής (και ιδίως της Ουκρανίας) πρέπει ο Διαχειριστής Συστήματος Φυσικού Αερίου της Ρουμανίας Transgaz να πειστεί να μειώσει περαιτέρω τις ταρίφες στο συνοριακό σημείο Isaccea/Orlovka, όπου το ρουμανικό σύστημα φυσικού αερίου διασυνδέεται με το σύστημα της Μολδαβίας. Δεν είναι τυχαίο ότι σε επικοινωνία της ιστοσελίδας ICIS με τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας της Ρουμανίας ANRE, η τελευταία επεσήμανε με νόημα ότι «Οι αυξήσεις των ταριφών δεν ενθαρρύνουν τη χρήση των υπηρεσιών, αλλά φέρνουν το αντίθετο αποτέλεσμα».
Να σημειωθεί ότι μετά την εφαρμογή της ενιαίας μειωμένης ταρίφας, το κόστος μεταφοράς αερίου μέσω του Κάθετου Διαδρόμου -με σημείο εκκίνησης τον Τερματικό Σταθμό της Ρεβυθούσας- διαμορφώνεται στα επίπεδα του 7,8 ευρώ/MWh -όπως υπολογίζει ο Διαχειριστής της Ουκρανίας GTSOU- έναντι 10 ευρώ/MWh προηγουμένως, κάτι που περιορίζει σε μεγάλο βαθμό την διαφορά των τιμών σε σχέση με τις εναλλακτικές οδεύσεις, αλλά δεν την εξαλείφει. Όπως σημειώνει Ουκρανός διαπραγματευτής αερίου, «Ο Κάθετος Διάδρομος παραμένει ακριβός και μέσω αυτού η Ουκρανία πρέπει να πληρώνει υψηλότερη τιμή για υψηλότερες ποσότητες αερίου. Είναι γεγονός ότι υπάρχουν φθηνότερες εναλλακτικές οδεύσεις, οι οποίες όμως επιτρέπουν την εισαγωγή περιορισμένων ποσοτήτων φυσικού αερίου προς την Ουκρανία».
Την ίδια στιγμή, ζητούμενο για την αγορά είναι και η αντιμετώπιση των ρυθμιστικών ζητημάτων που ανέδειξε η Energy Traders Europe -φορέας που εκπροσωπεί τους traders αερίου- με επιστολή προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τον Σύνδεσμο των Ρυθμιστικών Αρχών της ΕΕ (ACER). Το λόμπι εκφράζει αμφιβολία για το κατά πόσο το μοντέλο μεταφοράς φυσικού αερίου μέσω του Κάθετου Διαδρόμου με την υφιστάμενη μορφή του μπορεί να θεωρηθεί συμβατικό με τον Κώδικα Δικτύου της ΕΕ για την δέσμευση δυναμικότητας στους αγωγούς φυσικού αερίου και τις εναρμονισμένες ταρίφες και εγείρουν θέμα στρέβλωσης της αγοράς, στο μέτρο που το προϊόν θέτει σε μειονεκτική θέση τους «παίκτες» που έχουν δεσμεύσει δυναμικότητα στις εναλλακτικές διαδρομές. Στο πλαίσιο αυτό, traders που μίλησαν στο Montel εκτιμούν ότι η επιτυχία των μελλοντικών δημοπρασιών θα εξαρτηθεί από την ετυμηγορία των Βρυξελλών για την συμβατότητα του προϊόντος με το κοινοτικό δίκαιο. Και προσθέτουν ότι «Η ΕΕ και ο ACER θα έπρεπε να είχαν ενημερωθεί εγκαίρως για το προϊόν ώστε να ελαχιστοποιηθεί ο ρυθμιστικός κίνδυνος…Οι Διαχειριστές θα έπρεπε να το είχαν θέσει σε δημόσια διαβούλευση, ώστε οι ρυθμιστικές αρχές να επιλύσουν στη συνέχεια τυχόν αδειοδοτικές εκκρεμότητες ώστε να αποφευχθούν συμφορήσεις κατά μήκος του Κάθετου Διαδρόμου».
Διαβάστε περισσότερα στο energygame.gr
