Πρώτη η Ελλάδα σε νέες επιχειρήσεις στην ΕΕ, αλλά με περιορισμένη ανταγωνιστικότητα

Τι δείχνουν τα στοιχεία της Eurostat για τις ελληνικές επιχειρήσεις και τι εξηγεί ο αυξημένος ρυθμός νέων επιχειρήσεων για τη χώρα

Η ελληνική σημαία με φόντο την Ακρόπολη © Eurokinissi

Τον υψηλότερο δείκτη καταχώρησης νέων επιχειρήσεων στην Ευρωπαϊκή Ένωση παρουσιάζει η Ελλάδα. Σύμφωνα με την Eurostat ο δείκτης δημιουργίας επιχειρήσεων στην Ελλάδα στο β’ τρίμηνο του 2025 ανήλθε σε 134,7 και είναι ο υψηλότερος μεταξύ των χωρών της Ε.Ε. και μόνον το Μαυροβούνιο ξεπερνά τη χώρα μας (η Eurostat εξετάζει στοιχεία από 38 χώρες).

Η επίδοση αυτή της Ελλάδας δεν είναι συγκυριακή. Από το 2021 και μετά η Ελλάδα βρίσκεται στην πρωτοκαθεδρία της δημιουργίας νέων επιχειρήσεων με το δείκτη καταχώρησης νέων επιχειρήσεων να κινείται σε υψηλά επίπεδα. Στο α’ τρίμηνο του 2025 η Ελλάδα ήταν στη δεύτερη θέση της Ε.Ε. με τιμή δείκτη καταχώρησης νέων επιχειρήσεων 129,2 (μας ξεπέρασε η Κροατία με 131,6) και στο δ’ τρίμηνο του 2024 η Ελλάδα ήταν στην πρώτη θέση της Ε.Ε. με δείκτη δημιουργίας νέων επιχειρήσεων στο 130,0 έχοντας πίσω την Ισπανία με δείκτη 127,3.

Ο δείκτης καταχώρησης νέων επιχειρήσεων έχει βάση το 2021 (=100) και σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat από τη χρονιά εκείνη κινείται συνεχώς σε θετικό έδαφος. Μάλιστα η τάση καταχώρησης περισσότερων επιχειρήσεων διευρύνεται τρίμηνο με το τρίμηνο επιβεβαιώνοντας την αύξηση του «επιχειρείν» στη χώρα μας.

Η παραπάνω εικόνα επιβεβαιώνεται και από τα στοιχεία του Γενικού Εμπορικού Μητρώου (ΓΕΜΗ), το οποίο δείχνει τον αριθμό των ιδρύσεων νέων επιχειρήσεων να αυξάνει συνεχώς. Μάλιστα οι ιδρύσεις των νέων επιχειρήσεων διευρύνθηκαν πολύ κατά την περίοδο 2021-2024 ενώ το 2025 φαίνεται να υποχωρεί σε σχέση με το 2024. Παραμένει ωστόσο πολύ υψηλότερος ο ρυθμός δημιουργίας νέων επιχειρήσεων σε σχέση με το 2021.
Σύμφωνα με την Eurostat, η μόνη χώρα που παρουσιάζει συστηματικά τόσο υψηλούς δείκτες στην καταχώρηση νέων επιχειρήσεων, πέραν της Ελλάδας, είναι η Κροατία. Ωστόσο υψηλούς δείκτες καταχώρησης επιχειρήσεων εμφανίζει και η Γερμανία, η Τσεχία, η Πορτογαλία κ.ά. Οι δείκτες ωστόσο αυτών των χωρών είναι αρκετά χαμηλότεροι σε σχέση από εκείνους που παρουσιάζουν η Ελλάδα και η Κροατία.

Από την άλλη πλευρά, υπάρχει μια σειρά χωρών όπως είναι η Δανία και η Νορβηγία, αλλά και η Εσθονία με την Ιταλία, που εμφανίζουν χαμηλότερους δείκτες δημιουργίας νέων επιχειρήσεων. Μάλιστα οι νέες επιχειρήσεις που δημιουργούνται τα τελευταία χρόνια είναι αρκετά λιγότερες απ’ ό,τι το 2021. Οι δείκτες καταχώρησης νέων επιχειρήσεων κινούνται ακόμη και 40% χαμηλότερα απ’ ό,τι το 2021.

Τέλος, σε αρκετές χώρες, όπως είναι η Ρουμανία, η Σλοβακία η Βουλγαρία κ.ά., ο δείκτης δημιουργίας νέων επιχειρήσεων κινείται πέριξ του 100. Σημειώνει δηλαδή μικρές μεταβολές (θετικές και αρνητικές) αλλά εν γένει κινείται στα επίπεδα του 2021.

Ο αυξημένος ρυθμός καταχώρησης νέων επιχειρήσεων στη χώρα μας, δεν είναι απαραίτητα θετικό για την ελληνική οικονομία και την ανταγωνιστικότητα της. Κατά κανόνα οι νέες επιχειρήσεις είναι μικρές και αποτελούν χαμηλής ανταγωνιστικότητας μονάδες. Γι’ αυτό άλλωστε η κυβέρνηση δίνει κίνητρα (κυρίως φορολογικά) συγχωνεύσεων έτσι ώστε οι ΜμΕ της χώρας ν’ αποκτήσουν μέγεθος και εμβέλεια.

Τέλος, η χώρα μας παρουσιάζει πολύ υψηλότερα ποσοστά μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων, σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη, κάτι που θεωρείται ότι επιδεινώνει την ανταγωνιστικότητα της.