Τι δείχνει η έρευνα της ΕΤΕπ για τη χρηματοδότηση των ελληνικών επιχειρήσεων

Για άλλη μια φορά, έρευνα της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ) αποδεικνύει ότι είναι μύθος η απουσία εξωτερικής χρηματοδότησης των ελληνικών επιχειρήσεων. Ειδικότερα, η νέα ετήσια έρευνα της ΕΤΕπ σχετικά με τις επενδύσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 2025 (EIB Investment Survey 2025 – European Union overview) δείχνει ότι η χρηματοδότηση των ελληνικών επιχειρήσεων είναι παρόμοια με εκείνη που υφίσταται κατά μέσο όρο στην ΕΕ.

Με άλλα λόγια οι ελληνικές επιχειρήσεις δεν έχουν μια διαφορετική μεταχείριση απ’ ότι οι άλλες επιχειρήσεις της ΕΕ. Ειδικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία της έρευνας, το 25% των αναγκών χρηματοδότησης των ελληνικών επιχειρήσεων βασίστηκε σε «εξωτερική» χρηματοδότηση, δηλαδή σε κεφάλαια που δεν προέρχονται από την ίδια την επιχείρηση ή/και τον ομίλου που συμμετέχουν. Αντίστοιχο ήταν το ποσοστό στην ΕΕ (25%) αλλά και στις ΗΠΑ (24%).

Η ίδια έρευνα έδειξε επίσης ότι το 44% των ελληνικών επιχειρήσεων έλαβε κατά τον τελευταίο χρόνο «εξωτερική» χρηματοδότηση σε ποσοστό αντίστοιχο του μέσου όρου της ΕΕ, που είναι 42% (σ.σ. 43% στις ΗΠΑ). Το μόνο αρνητικό για την Ελλάδα είναι ότι το ποσοστό των επιχειρήσεων που φέτος έλαβαν εξωτερική χρηματοδότηση, είναι χαμηλότερο εκείνου που είχε αναφερθεί μέσα στο 2024. Στην ΕΕ το ποσοστό των επιχειρήσεων που έλαβε «εξωτερική» χρηματοδότηση, παράμεινε σταθερό κατά την περίοδο 2024-2025.

Αρνητικό, επίσης, για την ελληνική οικονομία είναι η υψηλή «εξάρτηση» της εξωτερικής χρηματοδότησης των εγχώριων επιχειρήσεων από το τραπεζικό σύστημα. Σχεδόν το 91% της εξωτερικής χρηματοδότησης προήλθε από το τραπεζικό σύστημα, επίδοση που φέρνει τη χώρα μας στη 2^η θέση της ΕΕ. Μόνο η Κύπρος μας ξεπερνά σε ποσοστό 94%.

Εν γένει, όμως, και η Ενωμένη Ευρώπη εμφανίζει υψηλή εξάρτηση από το τραπεζικό σύστημα, αφού φέτος σχεδόν το 79% της εξωτερικής χρηματοδότησης προήλθε από τις τράπεζες. Στην Ελλάδα, ωστόσο, εμφανίζεται πρωτιά στη λήψη τραπεζικών δανείων με ευνοϊκούς όρους. Συγκεκριμένα, το 53% των επιχειρήσεων έλαβε εξωτερική τραπεζική χρηματοδότηση με ευνοϊκούς όρους.

Προφανώς, η επίδοση αυτή σχετίζεται με τα δάνεια που δίνουν οι εμπορικές τράπεζες της χώρας, με τις εγγυήσεις και τις επιδοτήσεις επιτοκίων που έχουν από την Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα (ΕΑΤ). Μέχρι στιγμής οι χορηγήσεις που έγιναν μέσω ενισχύσεων της ΕΑΤ τα τελευταία 5-6 χρόνια, ξεπέρασαν τα 13 δισ. ευρώ.

Η επίδοση του 53% κατέταξε τη χώρα μας στη δεύτερη θέση της ΕΕ, πίσω από την Ουγγαρία η οποία αναφέρει ότι το 55% των επιχειρήσεων έλαβε τραπεζική χρηματοδότηση με ευνοϊκούς όρους. Ο μέσος όρος στην ΕΕ είναι 26% και στις ΗΠΑ 19%. Αυτό σημαίνει ότι το εγχώριο τραπεζικό σύστημα στη χώρα μας, όχι μόνον δεν είναι πιο «στριφνό» απ’ ότι στο εξωτερικό, αλλά χάρη στις παρεμβάσεις της κυβέρνησης και της ΕΑΤ είναι πιο ευνοϊκό.

Από την έρευνα προκύπτει ακόμη ότι οι ελληνικές επιχειρήσεις έχουν πάρει και επιδοτήσεις/επιχορηγήσεις σε ποσοστό 26% του συνόλου των επιχειρήσεων που έχουν λάβει εξωτερική χρηματοδότηση μέσα στο 2025. Η επίδοση αυτή κατατάσσει τη χώρα μας στην 10^η θέση της ΕΕ και βρίσκεται πάνω από τον μέσο όρο της Ένωσης, που ανέρχεται σε 16% (στις ΗΠΑ 13%).

Σύμφωνα με την έρευνα της ΕΤΕπ, τα μεγαλύτερα εμπόδια που αντιμετωπίζουν οι Έλληνες επιχειρηματίες -προκειμένου να υλοποιήσουν επενδύσεις- είναι:

1. το ενεργειακό κόστος σε ποσοστό 92% (ΕΕ: 75%),
2. η διαθεσιμότητα εξειδικευμένου προσωπικού σε ποσοστό 91% (ΕΕ: 79%)
3. η αβεβαιότητα για το μέλλον σε ποσοστό 90% (ΕΕ: 83%)
4. το επιχειρηματικό περιβάλλον σε ποσοστό 89% (ΕΕ 69%)
5. οι εργασιακές ρυθμίσεις σε ποσοστό 82% (ΕΕ 65%)
6. οι υποδομές μεταφορών σε ποσοστό 75% (ΕΕ 44%)
7. η διαθεσιμότητα κεφαλαίων σε ποσοστό 62% (ΕΕ 45%)
8. η ζήτηση προϊόντων ή/και υπηρεσιών σε ποσοστό 57% (ΕΕ 56%)
9. οι ψηφιακές υποδομές σε ποσοστό 56% (44%)

Τα παραπάνω στοιχεία δείχνουν ότι η διαθεσιμότητα κεφαλαίων σταθμίζεται από τις ελληνικές επιχειρήσεις στην 7^η θέση των εμποδίων που αντιμετωπίζουν οι ίδιες στην υλοποίηση των επενδύσεων. Προηγούνται άλλοι παράγοντες που θεωρούνται πιο σημαντικοί από τους Έλληνες επιχειρηματίες. Βασικό πρόβλημα για τις ελληνικές επιχειρήσεις είναι το ενεργειακό κόστος (92%), ενώ για τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις η αβεβαιότητα για το μέλλον (83%).

Τέλος, τα στοιχεία της ΕΤΕπ δείχνουν ότι οι Έλληνες επιχειρηματίες περιγράφουν ένα περισσότερο αντίξοο επιχειρηματικό περιβάλλον στην Ελλάδα, απ’ ότι οι υπόλοιποι Ευρωπαίοι στις χώρες τους.