Η Generali συνιστά μια εταιρεία γέννημα-θρέμμα της Τεργέστης. Πολύ πριν δημιουργηθεί η Ιταλία, η ασφαλιστική εταιρεία είχε ήδη ιδρυθεί. Ήταν μια ασφαλιστική της Αυτοκρατορίας των Αψβούργων, της οποίας η Τεργέστη αποτελούσε αναπόσπαστο μέρος. Τοποθετημένη ακριβώς στο λιμάνι, η εταιρεία ξεκίνησε, όπως και οι γείτονές της των Lloyds, με ασφαλίσεις πλοίων – αλλά με το όνομα Generali (Γενικές) ήθελε να σηματοδοτήσει ότι έχει ευρύ φάσμα δραστηριοτήτων.
Σήμερα βέβαια η Generali έχει περάσει σε μια νέα εποχή. Μετά την εξαγορά της από ιταλική επενδυτική τράπεζα Mediobanca, η Generali αποκτά τώρα νέους βασικούς μετόχους. Ο κατασκευαστής και επιχειρηματίας μέσων ενημέρωσης Φραντσέσκο Καλτατζιρόνε από τη Ρώμη και η εταιρεία χαρτοφυλακίου (holding) του εκλιπόντος επιχειρηματία οπτικών Λεονάρντο Ντελ Βέκιο Ντέλφιν, έχουν πλέον τον έλεγχο.
Πριν από την Generali, οι «επαναστάτες», όπως χαρακτηρίζει τους νέους μεγαλομετόχους η εφημερίδα Faz, είχαν ήδη αποκτήσει τον έλεγχο της πάλαι ποτέ προβληματικής τράπεζας Monte dei Paschi di Siena (MPS), της παλαιότερης τράπεζας στον κόσμο, η οποία πρόσφατα χρειάστηκε να διασωθεί από το κράτος. Με την MPS κατάφεραν στη συνέχεια, το καλοκαίρι, να εξαγοράσουν την πιο σημαντική ιταλική επενδυτική τράπεζα, τη Mediobanca. Στην προσφορά εξαγοράς τους, την οποία αρχικά ελάχιστοι πήραν στα σοβαρά, ανταποκρίθηκε τελικά το 86% των μετόχων της Mediobanca.
Έτσι, και η Generali μπαίνει στο στόχαστρο των «επιδρομέων» (raiders). Η Mediobanca είναι εδώ και δεκαετίες ο «μέτοχος-άγκυρα» της Generali και στήριζε πάντα τη διοίκησή της. Τώρα όμως, το σημαντικό πακέτο του 13% της Mediobanca περιέρχεται στα χέρια της MPS και των υποστηρικτών της – όπου εμπλέκεται και μια γυναίκα – και μάλιστα όχι οποιαδήποτε γυναίκα, αλλά η Τζόρτζια Μελόνι.

Η Τζόρτζια Μελόνι © EPA/FABIO FRUSTACI
Μαζί με τον υπουργό Οικονομικών της, Τζιανκάρλο Τζορτζέτι, υποστήριξε σθεναρά τον κατασκευαστή Καλτατζιρόνε και τη Delfin Holding στις κινήσεις τους για την κατάληψη της εξουσίας. «Αυτό που ενδιαφέρει την κυβέρνηση είναι πρωτίστως ο έλεγχος και η επιρροή», λέει ένας καλά πληροφορημένος παρατηρητής. Αυτός ο παρεμβατισμός έχει ως στόχο, για παράδειγμα, τη δημιουργία ενός τρίτου τραπεζικού ομίλου στην Ιταλία, δίπλα στους δύο γίγαντες Intesa Sanpaolo και Unicredit.
Οι ανησυχίες της κυβέρνησης για τη Generali
Αν σε αυτόν τον όμιλο η κυβέρνηση μπορεί να έχει λόγο, τόσο το καλύτερο. Και ακόμα καλύτερα είναι αν η επιρροή επεκταθεί και στην Generali, την τρίτη μεγαλύτερη ασφαλιστική εταιρεία της Ευρώπης πίσω από την Allianz και τη γαλλική Axa.
Διότι η Generali είναι ένας σημαντικός συλλέκτης ιταλικών αποταμιεύσεων και, συνεπώς, ένας σημαντικός αγοραστής ιταλικών κρατικών ομολόγων. Αυτός είναι ο κύριος λόγος για τον οποίο η κυβέρνηση απορρίπτει ένα διασυνοριακό σχέδιο επέκτασης της ασφαλιστικής: μια κοινοπραξία (Joint Venture) με τη γαλλική εταιρεία διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων Natixis.
Οι δύο πλευρές θέλουν να συγχωνεύσουν τη διαχείριση περιουσιακών στοιχείων τους, για να δημιουργήσουν έτσι τον μεγαλύτερο πάροχο στην Ευρώπη. Η Generali θέλει με αυτόν τον τρόπο να ενισχυθεί σε έναν τομέα που για πολύ καιρό αποτελούσε αδυναμία της.
Η Faz θα σημειώσει σε αυτό το σημείο ότι η δεξιάς-εθνικιστικής κατεύθυνσης κυβέρνηση στη Ρώμη, και κυρίως ο ακροδεξιός κυβερνητικός εταίρος της, η Lega, στην οποία ανήκει ο υπουργός Οικονομικών, φοβούνται για την εθνική κυριαρχία της χώρας. Η Generali ορκίζεται ότι τίποτα δεν θα άλλαζε στην αγορά ιταλικών ή γαλλικών κρατικών ομολόγων, ότι αυτό διασφαλίζεται από αμοιβαία συμφωνημένες εγγυήσεις – και ότι τέτοιες ευαίσθητες αποφάσεις θα λαμβάνονται εντός της εταιρείας, όχι από τον εταίρο.
Το γεγονός ότι ο Διευθύνων Σύμβουλος της Generali από το 2016 είναι ο Γάλλος Φιλίπ Ντονέ, δεν μειώνει την καχυποψία, παρόλο που στο μεταξύ έχει αποκτήσει επιπλέον και την ιταλική υπηκοότητα. Έτσι, οι διαπραγματεύσεις μεταξύ της Generali και της Natixis καθυστερούν. Αρκετοί είναι αυτοί που δίνουν πλέον ελάχιστες πιθανότητες στο εγχείρημα. Η προθεσμία για την ενεργοποίηση μιας δαπανηρής ρήτρας καταγγελίας έχει ήδη παραταθεί. Η Generali προετοιμάζει με προσοχή τους επενδυτές για μια ακύρωση του σχεδίου και για εναλλακτικές στρατηγικές, όπως συνέβη πρόσφατα σε μια συνάντηση με τους αναλυτές του χρηματιστηριακού οίκου Equita.

Ο Γάλλος CEO της Generali Φιλίπ Ντονέ © EPA/ANDREA MEROLA
Γενικά, ο επικεφαλής της Generali πρέπει αυτή τη στιγμή να κινείται «σαν να περπατά πάνω σε αβγά», διότι θέλει να σώσει και το δικό του τομάρι. Οι νέοι μεγαλομέτοχοι Καλτατζιρόνε και Ντέλφιν είχαν στο παρελθόν ζητήσει ανοιχτά την απομάκρυνσή του, αλλά τώρα πρέπει να βρούνε μια βάση συνεργασίας μαζί τους. Η Generali σπαταλά τις δυνατότητές της και θα μπορούσε να είναι πιο φιλόδοξη στις εξαγορές, έχει επανειλημμένα δηλώσει ο Καλτατζιρόνε. Οι γενικόλογες απαιτήσεις του, όπως και αυτές της Ντέλφιν, αφήνουν βέβαια πολλά ερωτήματα αναπάντητα, τονίζει η Faz. Οι προθέσεις των νέων κυρίαρχων παραμένουν μέχρι στιγμής στο σκοτάδι. Μαζί με αυτό, εντείνεται και η ανησυχία ότι στο Μιλάνο απειλείται μια επιστροφή σε αδιαφανείς συμφωνίες παρασκηνίου και ότι έτσι θα καταστραφεί η επίπονη προσπάθεια ανάκαμψης προς ένα αξιοσέβαστο χρηματοοικονομικό κέντρο με διεθνή πρότυπα.
Ο επικεφαλής οργανώνει την κληρονομιά του
Παρόλα αυτά, ο επικεφαλής της Generali, Ντονέ, μπορεί να ισχυριστεί ότι σε μια σχεδόν δεκαετή ηγεσία έχει φέρει πολλές επιτυχίες. Οι περισσότεροι διεθνείς επενδυτές τον στηρίζουν. Επί θητείας του, η τιμή της μετοχής υπερδιπλασιάστηκε, ειδικά τα τελευταία τρία χρόνια η πορεία ήταν κυρίως απότομα ανοδική.
«Οι θετικές δηλώσεις για την εξέλιξη των εργασιών επιβεβαιώθηκαν», ανέφεραν οι αναλυτές της Equita πριν από λίγες ημέρες, «δείχνουμε εμπιστοσύνη στη διοίκηση», τόνισαν. Ο επικεφαλής της Generali, Ντονέ, προσπάθησε πρόσφατα να επιβάλει και προσωπική συνέχεια, προωθώντας τον επικεφαλής του ασφαλιστικού κλάδου, Τζιούλιο Τερζαριόλ, σε Γενικό Διευθυντή ή ένα είδος «νούμερο δύο» και, συνεπώς, σε πιθανό διάδοχό του.
Ο Ντονέ είχε «δελεάσει» τον Τεζαριόλ από την Allianz πριν από δύο χρόνια. Ωστόσο, μετά την ανεπίσημη ανακοίνωση αυτής της κίνησης-ματ, επικράτησε πάλι σιγή. Θεωρείται πιθανή η αντίδραση από την πλευρά των μετόχων. Συνολικά, η ηγεσία της Generali ελπίζει σε μια «λογίκευση» των νέων μετόχων. Αυτοί, ωστόσο, δεν έχουν ανοίξει τα χαρτιά τους μέχρι στιγμής.