Καμία άλλη εταιρεία δεν αποτυπώνει τόσο καθαρά τις υποσχέσεις και τους κινδύνους του σημερινού κινεζικού μοντέλου ανάπτυξης όσο η Alibaba.
Τα πιο πρόσφατα τριμηνιαία της αποτελέσματα αποτελούν υπόδειγμα των αντιφάσεων της οικονομίας «δύο ταχυτήτων» που έχει δημιουργήσει το Πεκίνο — ισχυρή, αλλά και εύθραυστη ταυτόχρονα.
Τα καλά νέα πρώτα: Τα έσοδα του κορυφαίου τμήματος cloud αυξήθηκαν κατά 34% σε ετήσια βάση, ξεπερνώντας τις προσδοκίες. Αν και το cloud αντιπροσωπεύει μόλις το 16% των συνολικών πωλήσεων στο τρίμηνο έως τον Σεπτέμβριο, το ποσοστό αυτό ανεβαίνει σταθερά μέσα στη χρονιά.
Oι επενδύσεις σε προηγμένες τεχνολογίες αποδίδουν
Φιλοξενώντας το δημοφιλές AI μοντέλο Qwen, που έχει «κατέβει» πάνω από 10 εκατ. φορές από την επανέκδοσή του την περασμένη εβδομάδα, το ισχυρό momentum του κλάδου δείχνει ότι το στοίχημα της Alibaba στα data centers αρχίζει να αποδίδει.
Υπό την «πνευματική καθοδήγηση» του Jack Ma — ο οποίος έχει επανέλθει σε κεντρικό ρόλο μετά την πολιτική του «αποκατάσταση» — η Alibaba έχει δεσμευτεί να επενδύσει 380 δισ. γουάν (53,8 δισ. δολάρια) σε βάθος τριετίας σε υποδομές και τεχνολογίες τεχνητής νοημοσύνης. Πρόκειται για μια στρατηγική πολύ πιο επιθετική από εκείνη της Tencent, η οποία ανακοίνωσε για το τελευταίο τρίμηνο επενδύσεις μόλις 1,8 δισ. δολαρίων.
Οι επενδυτές επιβραβεύουν αυτή τη στροφή. Η νέα στρατηγική ευθυγραμμίζεται απόλυτα με το όραμα του προέδρου Σι Τζινπίνγκ για αυτονομία σε κρίσιμους κλάδους, ιδιαίτερα στην αιχμή της τεχνολογίας.
Δεν είναι μόνο ζήτημα οικονομικής προόδου, αλλά και εθνικής ασφάλειας. Παρά την πρόσφατη εμπορική «εκεχειρία» με την Ουάσινγκτον, οι τεχνο-εθνικιστικές φιλοδοξίες της Κίνας και η αμερικανική απάντηση παραμένουν βασικές πηγές έντασης.
Υπάρχουν ωστόσο βάσιμες ανησυχίες γύρω από το αν η μεγάλη επένδυση στην AI θα αποδώσει. Ένα μέτρο λειτουργικής κερδοφορίας, τα ρυθμιζόμενα κέρδη προ φόρων ΕΒΙΤDA, αυξήθηκαν μόλις κατά 132 εκατ. δολάρια στο τμήμα cloud, ενώ οι κεφαλαιουχικές δαπάνες σχεδόν διπλασιάστηκαν, φτάνοντας τα 4,4 δισ. δολάρια στο τρίμηνο.
Οι αναλυτές επισημαίνουν ότι αυτή η απόδοση είναι χαμηλή, ειδικά σε έναν τομέα όπου ακόμη δεν έχουν παρουσιαστεί ξεκάθαρα «killer apps» ή βιώσιμα επιχειρηματικά μοντέλα κερδοφορίας.
Παρά τις προκλήσεις, η στενή ευθυγράμμιση με τις προτεραιότητες της κυβέρνησης είναι για την Alibaba όχι μόνο χρήσιμη, αλλά πιθανότατα αναγκαία — ιδιαίτερα μετά τις γνωστές ρυθμιστικές περιπέτειες των τελευταίων ετών.
Η Alibaba δεν λειτουργεί σε πλήρη ισχύ
Αλλά, όπως και η κινεζική οικονομία, η Alibaba δεν λειτουργεί σε πλήρη ισχύ. Το e-commerce, που αντιστοιχεί στο μισό των εσόδων, πιέζεται από έντονο ανταγωνισμό και διαρκείς «πόλεμους τιμών». Τα καθαρά κέρδη της εταιρείας υποχώρησαν στο μισό, στα 2,9 δισ. δολάρια.
Η JD.com αιφνιδίασε την αγορά τον Φεβρουάριο, εισερχόμενη στις ταχυπαραδόσεις τροφίμων, έναν τομέα όπου κυριαρχούσαν Meituan και Alibaba. Για να προστατεύσει τις θέσεις της, η Alibaba ανακοίνωσε επιδοτήσεις 7 δισ. δολαρίων και επιτάχυνε την ανάπτυξη της υπηρεσίας «γρήγορου εμπορίου», με στόχο παράδοση βασικών προϊόντων μέσα σε λιγότερο από μία ώρα.
Το αποτέλεσμα ήταν μεγάλες ζημίες σε αυτή την κατηγορία — «τρομακτικές», σύμφωνα με έναν αναλυτή. Στην πρόσφατη συνομιλία με επενδυτές, ο επικεφαλής του τομέα e-commerce, Jiang Fan, ανέφερε ότι η ζημία ανά παραγγελία μειώθηκε στο μισό τον Νοέμβριο, χωρίς όμως να δώσει συγκεκριμένα στοιχεία.
Αναλυτές εκτιμούν ότι μόνο οι ταχυπαραδόσεις κόστισαν 36 δισ. γουάν, επιβαρύνοντας σημαντικά την ευρύτερη δραστηριότητα ηλεκτρονικών αγορών.
Αρνητικές ταμειακές ροές
Οι μεγάλες επενδύσεις σε AI και e-commerce είχαν ως αποτέλεσμα δύο συνεχόμενα τρίμηνα αρνητικών ταμειακών ροών — κάτι που δεν έχει ξανασυμβεί σε πάνω από μια δεκαετία.
Παρότι ανησυχητικό, το φαινόμενο δεν είναι αποκλειστικό της Alibaba. Η JD είδε τα καθαρά κέρδη της να μειώνονται κατά 55%, ενώ η Meituan αναμένεται να εμφανίσει την πρώτη της τριμηνιαία ζημία σε πάνω από τρία χρόνια.
Παρά τις εκκλήσεις αναλυτών για «ειρηνευτική συμφωνία» που θα έβαζε τέλος στον πόλεμο τιμών, η σκληρή ανταγωνιστική δυναμική της κινεζικής αγοράς καθιστά κάτι τέτοιο απίθανο.
Τα τελευταία αποτελέσματα της Alibaba προσφέρουν μια καθαρή εικόνα της πραγματικότητας στην Κίνα: μια οικονομία που δεν είναι τόσο πανίσχυρη όσο φαίνεται.
