Η Black Friday εξελίσσεται πλέον σε μια ψηφιακή, έντονα εμπορική «παράδοση», όπου οι προσφορές προβάλλονται με ακραία επιθετικό marketing και η πίεση για άμεση αγορά αυξάνεται. Ωστόσο, πίσω από τον θόρυβο και τις εντυπωσιακές εκπτώσεις, οι καταναλωτές έρχονται αντιμέτωποι με δύο σοβαρούς κινδύνους: ψεύτικες προσφορές και εξελιγμένες απάτες.
Μελέτες στη Βρετανία αποκαλύπτουν ότι η πλειονότητα των προϊόντων που διαφημίζονται ως μεγάλες ευκαιρίες είναι συχνά διαθέσιμα στην ίδια ή χαμηλότερη τιμή σε άλλες περιόδους του έτους, μεταδίδει ο Guardian.
Παράλληλα, η άνοδος της τεχνητής νοημοσύνης διευκολύνει τους απατεώνες να δημιουργούν πειστικές πλαστές ιστοσελίδες και παραπλανητικές διαφημίσεις. Καθώς η αγορά γίνεται πιο περίπλοκη και επικίνδυνη, οι ειδικοί προτρέπουν τους καταναλωτές να ερευνούν, να συγκρίνουν και να παραμένουν σε εγρήγορση.
Black Friday: Από τις ουρές στα καταστήματα στις ψηφιακές παγίδες
Η Black Friday εξελίσσεται ολοένα και περισσότερο σε μια διαδικτυακή υπόθεση – μια εικόνα που διαφέρει έντονα από εκείνη πριν από δέκα χρόνια, όταν ξέσπαγαν καβγάδες μεταξύ κυνηγών προσφορών, καταστήματα αναγκάζονταν να κλείσουν και η αστυνομία έμπαινε στη μέση για να κατευνάσει τα επεισόδια γύρω από φθηνά ηλεκτρικά είδη.
Ωστόσο, είτε οι καταναλωτές αγοράζουν online είτε σε φυσικά καταστήματα, οι ειδικοί συνιστούν αυξημένη επιφύλαξη απέναντι σε «τιμές ευκαιρίας».
Έρευνα της Which? αποκάλυψε ότι 8 στα 10 προϊόντα που διαφημίστηκαν ως Black Friday προσφορές ήταν στην πραγματικότητα στην ίδια ή και χαμηλότερη τιμή άλλες περιόδους του έτους.
Η Which? παρακολούθησε 175 είδη από οκτώ μεγάλες αλυσίδες για διάστημα ενός έτους έως τον Μάιο και διαπίστωσε ότι το 83% των προϊόντων ήταν φθηνότερο ή σε ίδια τιμή τουλάχιστον μία φορά εκτός της Black Friday 4 εβδομάδων που εγκαινιάζει η Black Friday.
Black Friday: Ψευδαίσθηση οικονομίας…
Η Ρίνα Σιούρατζ, retail editor της Which?, δήλωσε στον Guardian: «Η έρευνά μας αποκαλύπτει μια σκληρή αλήθεια: για την πλειονότητα των καταναλωτών, η Black Friday αποτελεί ψευδαίσθηση οικονομίας. Οι λιανέμποροι βασίζονται στην αγοραστική φρενίτιδα και στην αίσθηση επείγοντος για να προωθήσουν προϊόντα που είναι στην ίδια τιμή ή και φθηνότερα σε άλλες χρονικές στιγμές.
Υπάρχουν καλές προσφορές, αλλά είναι λίγες. Οι ειδικοί μας αξιολογούν χιλιάδες προσφορές καθημερινά για να ξεχωρίσουν τις πραγματικά συμφέρουσες. Η συμβουλή μας είναι απλή: πάρτε τον χρόνο σας, μην πέφτετε θύμα έξυπνου marketing και κάντε την έρευνά σας».
Η άνοδος της ψηφιακής απάτης στη Black Friday
Οι καταναλωτές καλούνται να παραμείνουν σε επιφυλακή, καθώς οι λιανέμποροι εξαπολύουν καταιγίδα προσφορών με στόχο να οδηγήσουν τους αγοραστές στο ταμείο.
Αν και τα βρετανικά καταστήματα έχουν υιοθετήσει θερμά την αμερικανική μετα-Thanksgiving παράδοση, οι κίνδυνοι είναι υπαρκτοί:
- ο κίνδυνος απάτης, καθώς η τεχνητή νοημοσύνη καθιστά δυσκολότερη τη διάκριση πραγματικών από ψεύτικες ιστοσελίδες
- ο κίνδυνος παραπλανητικών ειδικών προσφορών από μη αξιόπιστους εμπόρους
Οι ειδικοί προτρέπουν το κοινό να αποφεύγει μη ρεαλιστικές τιμές ή αιτήματα για τραπεζικές μεταφορές. Το Εθνικό Κέντρο Κυβερνοασφάλειας του Ηνωμένου Βασιλείου (NCSC) προειδοποίησε πρόσφατα ότι οι πολίτες πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί και να σταματούν αμέσως οποιαδήποτε συναλλαγή φαίνεται ύποπτη.
Οι ειδικοί καλούν σε ψυχραιμία, έρευνα και προσοχή
Ο Τζόναθαν Έλισον, διευθυντής εθνικής ανθεκτικότητας του NCSC, εξήγησε: «Αυτή είναι μια περίοδος όπου οι κυβερνοεγκληματίες επιδιώκουν να εκμεταλλευτούν την αυξημένη κατανάλωση, χρησιμοποιώντας αναγνωρίσιμες μάρκες, δημοφιλή προϊόντα και τρέχοντα γεγονότα για να παρασύρουν τους ανθρώπους σε κακόβουλους συνδέσμους ή να αποσπάσουν προσωπικά και οικονομικά στοιχεία».
Σύμφωνα με έρευνα της Visa, το «κλειδί» αποφυγής απάτης είναι η ικανότητα διάκρισης περιεχομένου που δημιουργείται από τεχνητή νοημοσύνη.
Η εταιρεία διαπίστωσε ότι όσοι μπερδεύουν AI-generated περιεχόμενο με πραγματικό είναι σχεδόν 9 φορές πιο πιθανό να εξαπατηθούν από τους υπόλοιπους (70% έναντι 8%).
Επιπλέον:
- Το μέσο κόστος για τα θύματα online απάτης φτάνει τις £124,50
- Η συνολική ζημιά για την οικονομία του Ηνωμένου Βασιλείου εκτιμάται στα £356,2 εκατ. ετησίως
- Τα θύματα ξοδεύουν κατά μέσο όρο 6,5 ημέρες για να επιλύσουν τις συνέπειες της απάτης
- Το 35% δηλώνει ότι πλέον αποφεύγει αγορές από μικρότερα ή άγνωστα brands.
