Ένα ακόμη εντυπωσιακό ρεκόρ αναμένεται να επιτευχθεί φέτος στη χώρα μας. Πρόκειται για το ύψος των συναλλαγών εξαγορών και συγχωνεύσεων επιχειρήσεων το οποίο σύμφωνα με τους πρώτους υπολογισμούς, ξεπερνά τα 12 δισ. ευρώ.
Το μέγεθος των συναλλαγών είναι τριπλάσιο της περασμένης χρονιάς και ξεπερνά ακόμη και την καλύτερη χρονιά που σημειώθηκε στη δεκαετία του 2000. Σύμφωνα με τα στοιχεία της PwC που παρακολουθεί συστηματικά τις συναλλαγές εξαγορών και συγχωνεύσεων, στη χώρα μας από το 2008 έως σήμερα, η ετήσια αξία των συναλλαγών κυμάνθηκε από 1,0 δισ. ευρώ έως 8,7 δισ. ευρώ.
Η καλύτερη χρονιά σε ύψος συναλλαγών ήταν το 2008 με τις συναλλαγές και συμφωνίες εξαγορών και συγχωνεύσεων να ανέρχονται σε 8,7 δισ. ευρώ. Η χειρότερη χρονιά ήταν το 2012 που οι συναλλαγές δεν ξεπέρασαν το 1 δισ. ευρώ, ενώ αξίζει να σημειωθεί ότι μετά το 2008, η αξία των αγοραπωλησιών και συγχωνεύσεων των επιχειρήσεων κυμαίνονται μεταξύ 1 δισ. και 4,3 δισ. ευρώ στην καλύτερη περίπτωση. Επομένως, για φέτος, εκτός από ρεκόρ ανταλλαγής περιουσιακών στοιχείων, έχουμε σε ετήσια βάση τουλάχιστον τρεις φορές μεγαλύτερο όγκο συναλλαγών απ’ ότι τα προηγούμενα 12-13 χρόνια.
Σημαντικό ρόλο προς την κατεύθυνση αυτή διαδραμάτισαν μια σειρά μεγάλων συναλλαγών, όπως είναι οι αποκρατικοποιήσεις της Εγνατίας Οδού, της ΔΕΠΑ και του ΔΕΔΔΗΕ. Μόνον αυτές οι τρεις αποκρατικοποιήσεις δημιούργησαν μια αξία συναλλαγών, συνολικού ύψους 4,4 δισ. ευρώ. Δηλαδή, η αξία τους ξεπέρασε την αξία όλων των συναλλαγών της περασμένης χρονιάς, αλλά και κάθε άλλης χρονιάς πλην του 2008.
Και στις αποκρατικοποιήσεις της χρονιάς, θα πρέπει να προστεθεί μια πλειάδα εξαγορών μεταξύ ιδιωτών, όπως είναι αυτές της Chipita (αξίας 1,64 δισ. ευρώ), της Wind (980 δισ. ευρώ), της Pharmathen (1,6 δισ. ευρώ), της Vivartia (600 εκατ. ευρώ) και πολλές άλλες.
Πιο αναλυτικά μέσα στο 2021 έκλεισαν 23 συναλλαγές αξίας άνω του 1 εκατ. ευρώ. Από αυτές, οι πιο σημαντικές ήταν της Chipita, ύψους 1,64 δισ. ευρώ, της Parmathen, ύψους 1,6 δισ. ευρώ και του Ελληνικού, ύψους 915 εκατ. ευρώ. Ακολούθησαν εκείνη της Vivartia Συμμετοχών που απέκτησε η CVC αντί 600 εκατ. ευρώ, της MetLife που απέκτησε η NN Group σε Ελλάδα και Πολωνία αντί 548 εκατ. ευρώ (δεν αφορά μόνον στην ελληνική αγορά) και της Εθνικής Ασφαλιστικής που απέκτησε επίσης η CVC Capital Partners αντί 505 εκατ. ευρώ.
Οι αξίες αναφέρονται σε επιχειρηματικές αξίες (Enterprise Value), δηλαδή συμπεριλαμβάνει και το δανεισμό που επωμίζεται ο αγοραστής του περιουσιακού στοιχείου. Η συνολική αξία όλων αυτών των 23 συναλλαγών που ολοκληρώθηκαν φέτος πλησιάζει στα 7 δισ. ευρώ. Αρκετές συναλλαγές που ολοκληρώθηκαν φέτος είχαν κλείσει από πέρυσι (π.χ. Vivartia, TelekomRomania), ή και πιο παλιά (π.χ. Ελληνικό). Ωστόσο υπήρξαν και νέες που δεν είχαν γνωστοποιηθεί από πριν, όπως εκείνες της Pharmathen, της Chipita κ.ά.
Παράλληλα, φέτος έκλεισαν συμφωνίες αγοραπωλησίας μετοχών αξίας 5,6 δισ. ευρώ. Πρόκειται για τις αποκρατικοποιήσεις των Εγνατία Οδός, ΔΕΠΑ Υποδομών, ΔΕΔΔΗΕ, ναυπηγεία Σκαραμαγκά, αλλά και εξαγορές εταιρειών από ιδιώτες όπως Wind, Intrasoft International κ.ά. Θεωρείται αρκετά δύσκολο οι συναλλαγές αυτές να κλείσουν πριν το 2022, αλλά σίγουρα δημιουργούν ένα τεράστιο momentum στην αγορά που εκτιμάται θα φέρει και νέες εξαγορές και συγχωνεύσεις επιχειρήσεων.
Επίσης αξίζει να αναφερθεί ότι για εφέτος, η συντριπτική πλειοψηφία των συμφωνιών/συναλλαγών, σε ποσοστό περίπου 75%, ολοκληρώθηκε τους τελευταίους τέσσερις μήνες. Δηλαδή από τον περασμένο Ιούλιο έως τον Οκτώβριο που διανύουμε και ο οποίος δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί, άλλαξαν χέρια ή συμφωνήθηκαν να αλλάξουν χέρια περιουσιακά στοιχεία αξίας 9,3 δισ. ευρώ σε σύνολο 12,6 δισ. ευρώ για όλο το έτος. Μπροστάρηδες εδώ ήταν οι αποκρατικοποιήσεις, αλλά και οι συμφωνίες ιδιωτών που υλοποιήθηκαν ή συμφωνήθηκαν όπως για παράδειγμα του OTE στην Ρουμανία, της Intrasoft International στο Βέλγιο, του ΟΛΠ κ.ά.
Ενδεικτικό της κινητικότητας που σημειώνεται το τελευταίο διάστημα είναι ότι μέσα στο πρώτο 10ημερο του Οκτώβρη, υπήρξαν έξι συναλλαγές ή συμφωνίες εξαγορών. Πρόκειται για τις συναλλαγές/συμφωνίες των ΟΛΠ, Intrasoft International, Lenses.io, Kiosky’s, Telekom Romania και Intelli solutions.
Εξίσου σημαντικό είναι ότι, σε αντίθεση με όλα τα προηγούμενα 10-15 χρόνια, η συντριπτική πλειοψηφία των συναλλαγών και των συμφωνιών φέτος, είχε επεκτατικό χαρακτήρα. Με άλλα λόγια δεν ήταν οι πωλητές που έψαχναν αγοραστές, αλλά το αντίστροφο.
Έτσι, πολύ λίγες εξαγορές είχαν αμυντικό (distress) χαρακτήρα. Οι πιο σημαντικές από αυτές ήταν η πώληση της μειοψηφικής συμμετοχής της Intralot USA, της SingularLogic, της Vivartia, των Ναυπηγείων Σκαραμαγκά και της Εθνικής Ασφαλιστικής. Όλες οι άλλες 28 συμφωνίες και συναλλαγές που καταγράφηκαν πέρυσι είχαν καθαρά επεκτατικό χαρακτήρα.
Η αλλαγή αυτή είναι μια ποιοτική αλλαγή σε σχέση με όλα τα προηγούμενα χρόνια προ της πανδημίας, όπου ναι μεν καταγράφονταν σημαντικός όγκος εξαγορών και συγχωνεύσεων, αλλά είχαν περισσότερο αμυντικό και distress χαρακτήρα. Σχεδόν το 50% των συναλλαγών π.χ. του 2017 ήταν οι αποεπενδύσεις τραπεζών από non-core περιουσιακά στοιχεία και αναδιαρθρώσεις/ρευστοποίησης επιχειρήσεων με υπέρογκες οφειλές στις τράπεζες.
