Νέο γύρο επενδύσεων σε ψυκτικούς χώρους, ύψους 10 εκατ. ευρώ, δρομολογεί η «PROTO- Φρούτα Πρωτοφανούση Α.Ε.», στα παραγωγικά της συγκροτήματα σε Θεσσαλονίκη και Πιερία. Η εταιρεία, μεγαλύτερος τυποποιητής ακτινιδίων και κερασιών στην Ελλάδα, που συσκευάζει και εξάγει κάθε έτος περίπου 39 εκατ. κιλά φρέσκων φρούτων, από το 2017 μέχρι σήμερα υλοποίησε επενδύσεις της τάξης των 35 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας το 2024 ρεκόρ πωλήσεων και κερδοφορίας.
Η «Πρωτοφανούσης» κατάφερε να είναι μεγαλύτερος τυποποιητής στο ακτινίδιο, ακόμη και από τους ανταγωνιστές της στην Ιταλία, τη χώρα που ανέδειξε τη συγκεκριμένη καλλιέργεια στην Ευρώπη, όπως επίσης κατάφερε να είναι μεγαλύτερος τυποποιητής κερασιών ακόμη και από τους ανταγωνιστές της στην Τουρκία, την ευρωπαϊκή χώρα με τη μεγαλύτερη παραγωγή στο κεράσι.
Για τις εξελίξεις στην «Πρωτοφανούσης», μίλησε στο powergame.gr ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Εταιρείας, Νικόλαος Πρωτοφανούσης, επικεφαλής της δυναμικής εξαγωγικής επιχείρησης που ήταν μία από τους έξι Growth Winners 2025, του γνωστού θεσμού που έχουν καθιερώσει Eurobank και Grant Thornton σαν αναγνώριση των επιχειρηματιών που με τις πρωτοβουλίες τους, διαμορφώνουν το αύριο του ελληνικού επιχειρείν.
Ο οικονομολόγος Νίκος Πρωτοφανούσης, «τρίτη γενιά μανάβης», όπως χαρακτηριστικά είπε, μαζί με τους δύο γιούς του, Γιάννη και Αλέξανδρο, επίσης οικονομολόγους και «φρουτάδες», έχει δημιουργήσει έναν εξωστρεφή γίγαντα που εξειδικεύεται στην τυποποίηση και εξαγωγή ακτινιδίων και κερασιών. Κοντά σε αυτά τα δύο δυναμικά προϊόντα της Μακεδονικής γης, η «Πρωτοφανούσης» εξάγει και σταφύλια, ενώ από φέτος μπαίνει ξανά στις εξαγωγές βερίκοκου, προκειμένου να επιμηκύνει χρονικά την αξιοποίηση των παραγωγικών της δομών, το ανθρώπινο δυναμικό της και το μεγάλο, διεθνές, πελατολόγιο που διαθέτει.
© Πρωτοφανούσης
Ρεκόρ πωλήσεων και κερδοφορίας
Η εταιρεία το 2024 πέτυχε ιστορικό ρεκόρ πωλήσεων και κερδοφορίας με τις πωλήσεις να υπερβαίνουν τα 63 εκ. ευρώ, από τις οποίες το 97% αφορούσε εξαγωγές. Αντίστοιχη εικόνα παρουσιάζουν όλοι οι οικονομικοί δείκτες της εταιρείας με το EBITDA να ξεπερνάει το φράγμα των 10 εκ. ευρώ, ενώ το καθαρό χρέος (δανεισμός – διαθέσιμα) κυμάνθηκε σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα, στο 4,38% επί των πωλήσεων.
Τα οικονομικά στοιχεία του 2024, επιβεβαιώνουν την δυναμική της εταιρείας με το CAGR των πωλήσεων σε ορίζοντα 10ετίας να υπερβαίνει το 13%, ενώ το αντίστοιχο μέγεθος για το EBITDA να υπερβαίνει το 21 %.
Από τα Λεμονάδικα της Πόλης
«Ο παππούς μου, Νίκος Πρωτοφανούσης, μανάβης, ξεκίνησε από τα Λεμονάδικα της Κωνσταντινούπολης. ¨Όταν η οικογένεια ήρθε στη Θεσσαλονίκη, συνέχισε το εμπόριο, σε ένα από τα ξύλινα μαγαζιά που τότε υπήρχαν στην Πλατεία Αριστοτέλους. Ύστερα μεταφέρθηκαν στην Πλατεία Μοριχόβου, στα Λαδάδικα, μετά στα Λεμονάδικα, μετά στη Στοά της Πτολεμαίων και, μετά, στη Λαχαναγορά που είχε δημιουργηθεί στην περιοχή της Αγίου Δημητρίου, στην Ηλεκτρική Εταιρεία. Το 1975 ο πατέρας μου, Ιωάννης, μετέφερε την επιχείρηση στην Κεντρική Λαχαναγορά, Το κατάστημα αυτό λειτουργεί και σήμερα, για την εσωτερική αγορά και η επιγραφή παραμένει ίδια, με το όνομά του.
«Εγώ είμαι στα φρούτα από παιδί. Όταν ήμουν 13 ετών, συσκεύαζα με τη μητέρα μου αχλάδια, στα Γιαννιτσά, βοηθούσα στο κατάστημα και από 20 χρονών δούλευα στην Κεντρική Λαχαναγορά. Έτσι έμαθα το φρούτο, σαν προϊόν, αλλά και τις ιδιαιτερότητες της αγοράς. Είμαστε φρουτάδες με εμμονή στην ποιότητα, γι’ αυτό και αναπτυχθήκαμε απέναντι στο διεθνή ανταγωνισμό», δήλωσε ο Νίκος Πρωτοφανούσης, από το αρχηγείο της Εταιρείας, στην Ιωνία Θεσσαλονίκης.
Το ακτινίδιο και η ανάπτυξη στις εξαγωγές
«Το συσκευαστήριο στην Ιωνία, πρωτολειτούργησε το 1993, προκειμένου να εξυπηρετεί το κατάστημα στη Λαχαναγορά. Ξεκινήσαμε σε ένα χώρο 500 τ.μ., σε έκταση 4 στρεμμάτων. Σήμερα το συγκρότημα, καλύπτει σχεδόν 16.000 τ.μ. σε έκταση 40 στρεμμάτων. Εδώ διαθέτουμε 21 ψυκτικούς θαλάμους, γιατί το συγκρότημα είναι κάτι σαν ξενοδοχείο, μέχρι να συσκευαστούν τα προϊόντα και να φύγουν για εξαγωγή. Οι πρώτες εξαγωγές μας έγιναν με πορτοκάλια, στη Βουλγαρία. Μετά αρχίσαμε να εξάγουμε και άλλα φρούτα, μανταρίνια, λεμόνια, στις Βαλκανικές χώρες», πρόσθεσε ο κ. Πρωτοφανούσης.
Να σημειωθεί ότι η «Φρούτα Πρωτοφανούση» διαθέτει μία πολύ μεγάλη βάση, με ψυκτικούς θαλάμους, στη Νέα Έφεσο Πιερίας, όπου οι χώροι καλύπτουν 16.000 τ.μ. σε έκταση 43 στρεμμάτων. Η τρίτη βάση της Εταιρείας είναι στην Κερασιά νομού Πέλλης, όπου σε έκταση 4 στρεμμάτων και σε κτίριο 1.200 τ.μ., γίνεται η διαλογή και η πρόψυξη των κερασιών, που στη συνέχεια συσκευάζονται στις κεντρικές εγκαταστάσεις στην Ιωνία Θεσσαλονίκης.
«Η ανάπτυξη της Εταιρείας βασίσθηκε στο ακτινίδιο. Είχα τη διορατικότητα και το 2002, αποφάσισα τη στροφή στο ακτινίδιο, με έμφαση στις εξαγωγές. Από τότε είχα πει, ότι το ακτινίδιο θα γίνει εθνικό προϊόν, όπως η ελιά».
Έτσι, το 2004 έγινε η επέκταση στο συγκρότημα της Ιωνίας και το 2006 η εγκατάσταση με τα ψυγεία στην Πιερία, τότε 19 ψυκτικών θαλάμων και δυναμικότητας συντήρησης 8 εκατ. κιλών, σήμερα 43 θαλάμων και 23 εκατ. κιλών.
Ακτινίδια © Πρωτοφανούσης
«Τα μπριλάντια στο εξωτερικό»
«Η εταιρεία υπερφαλάγγισε άλλους, ανταγωνιστές, στις εξαγωγές, επειδή έστελνα από μιας αρχής, τα μπριλάντια στο εξωτερικό. Αυστηρός ποιοτικός έλεγχος, διατήρηση στάνταρτς στην τυποποίηση και δημιουργία μπραντ, το PROTO είναι η σημαία μας στο εξωτερικό.
«Η επιλογή να στραφούμε στο ακτινίδιο, επιβραβεύτηκε στην πράξη όταν ξεκίνησε η συνεργασία με τη Zespri, τον κορυφαίο, παγκόσμια, έμπορο ακτινιδίων».
Εν τω μεταξύ, η Εταιρεία μπήκε, πιλοτικά, στον εφοδιασμό της Zespri και με το κιτρινόσαρκο ακτινίδιο, με την ποικιλίας G3, την οποία καλλιεργεί και σε δικά της κτήματα. Η παραγωγή προς το παρόν είναι μικρή, αλλά ξεκινούν φυτεύσεις και σε βάθος πενταετίας η «Πρωτοφανούσης», θα διαχειρίζεται αρκετά εκατομμύρια κιλά.
Ξαναπιάνει το νήμα στο βερίκοκο
Η «Φρούτα Πρωτοφανούση» τυποποιεί και εξάγει 27,3 εκατ. κιλά ακτινίδια το έτος και 11 εκατ. κιλά κεράσια μέσα σε δύο μήνες, ενώ εξάγει περί τα 1,5 εκατ. κιλά σταφύλια, των ποικιλιών Σουλτανίνα και Κρίμσον. Φέτος, επανέρχεται στην αγορά του βερίκοκου, ξεκινώντας πιλοτικά με την εμπορία προϊόντων από την περιοχή της Πορταριάς Χαλκιδικής καθώς υπάρχει ζήτηση από τη Lidl, μεγάλο πελάτη από την Ουκρανία αλλά και από Βαλκανικές χώρες.
Η «Φρούτα Πρωτοφανούσης», που σε συνεργασία με τον Γιώργο Πολυχρονάκη, ειδικό σύμβουλο της Incofruit Hellas, άνοιξε πρώτη την αγορά της Κίνας για το ελληνικό ακτινίδιο, εφοδιάζει ορισμένους από τους μεγαλύτερους εισαγωγείς φρούτων στην Ευρώπη, αλλά και στις ΗΠΑ, τον Καναδά, τη Σαουδική Αραβία ενώ με τη Zespri στέλνει ακτινίδια σε Βέλγιο, Ισπανία αλλά και Ιταλία. Οι επωνυμίες των πελατών της είναι ηχηρές: Lidl, Jeronimo, Αldi, Green Trade, J.O. Sims, M.L. Catania, Star South, Walker Grow- Rite κ.λπ.
H εταιρεία έχει ήδη μπει σε καινούργιες για αυτή αγορές, όπως η πολλά υποσχόμενη αγορά της Βραζιλίας, η Αργεντινή, η Ινδία αλλά και το Ισραήλ.
Σειρά μεγάλων επενδύσεων
Η συνέχιση της αναπτυξιακής πορείας της Εταιρείας, απαιτούσε και απαιτεί επενδύσεις.
Το 2017, για τη γραμμή επεξεργασίας και τυποποίησης κερασιών, υλοποιήθηκε επένδυση 4,050 εκατ. ευρώ. Μεταξύ των ετών 2018-2022, έγιναν συνολικά 24 ψυκτικοί θάλαμοι, δυναμικότητας περίπου 13 εκατ. κιλών στη Νέα Έφεσο Κατερίνης, επένδυση ύψους περίπου 10 εκατ. Το 2022 ολοκληρώθηκε επένδυση 10,8 εκατ. στη γραμμή τυποποίησης ακτινιδίων και σε ψυκτικούς χώρους στη Ιωνία Θεσσαλονίκης. Επίσης, μέσω Ταμείου Ανάπτυξης, υλοποιήθηκε επένδυση 5 εκατ. ευρώ, σε ψυκτικούς θαλάμους στη Νέα Έφεσο. Διαδοχικά έγιναν και συμπληρωματικές, μικρότερες επενδύσεις σε μηχανήματα και αυτοματισμούς, με αποτέλεσμα την περίοδο 2017-2025, οι επενδύσεις να πλησιάζουν συνολικά τα 35 εκατ. ευρώ.
Σε τούτη τη φάση, η Εταιρεία, ετοιμάζεται να ξεκινήσει δύο ακόμη επενδύσεις, συνολικού ύψους 10 εκατ. ευρώ. Και οι δύο αφορούν πρόσθετους ψυκτικούς θαλάμους, στα συγκροτήματα Θεσσαλονίκης και Πιερίας, ώστε να αυξηθεί η δυναμικότητα του κάθε συγκροτήματος κατά 5 εκατ. κιλά. Στόχος είναι, στη Νέα Έφεσο και σε έκταση που αποκτήθηκε, να αυξηθεί η δυναμικότητα των ψυκτικών χώρων από τα 27 εκατ. κιλά, στα 32 εκατ. κιλά. Η συγκεκριμένη επένδυση αναμένεται να υπαχθεί στο Μέτρο 4.3.1 του τομεακού προγράμματος του ΥΠΑΑΤ, με σκοπό να ολοκληρωθεί ως το τέλος του 2025.
Η άλλη επένδυση, σχεδιάζεται να γίνει μέσω του νέου Αναπτυξιακού, σε έκταση 8 στρεμμάτων, που βρίσκεται απέναντι από το συγκρότημα Θεσσαλονίκης.
Παραγωγός με ιδιόκτητα 1.000 στρέμματα
Να σημειωθεί ότι η «Φρούτα Πρωτοφανούση», δεν είναι μόνο τυποποιητής και εξαγωγέας φρούτων, αλλά και παραγωγός. Η Εταιρεία έχει στην ιδιοκτησία της περίπου 1.000 στρέμματα, τα περισσότερα από αυτά στη Χρυσούπολη Καβάλας και τα υπόλοιπα στην Πιερία. Τα κτήματα αυτά καλλιεργεί η ίδια, ενώ ενδιαφέρεται για την απόκτηση και άλλων παραγωγικών εκτάσεων.
Η εταιρεία, όπως είπε ο κ. Πρωτοφανούσης, αξιοποίησε τις ευκαιρίες που δημιουργήθηκαν στο παρελθόν για να εισχωρήσει στην αγορά του ακτινιδίου.
«Δεν μας πειράζει ο διεθνής ανταγωνισμός, αλλά είμαστε αντίθετοι με την αγορά, ατυποποίητων προϊόντων από το χωράφι, όταν μάλιστα οι πλαστικές κλούβες που επαναχρησιμοποιούνται, από Ιταλούς εμπόρους, θέτουν κίνδυνο μεταφοράς των ασθενειών που έπληξαν τις ιταλικές φυτείες ακτινιδίων.
«Για φέτος, όσον αφορά στο κεράσι, ετοιμαζόμαστε για μία δύσκολη χρονιά, με σημαντικά μειωμένη παραγωγή, λόγω των παγετών που είχαν σημειωθεί. Η μειωμένη παραγωγή, θα ενισχύσει τη ζήτηση και θα δώσει ώθηση στις τιμές.
«Καταλήγοντας θέλω να πω, ότι στεκόμαστε δίπλα στους παραγωγούς, με τους περισσότερους από τους οποίους έχουμε μακροχρόνια συνεργασία. Τους υποστηρίζουμε και αυτό που ζητάμε, είναι να δίνουν τη μεγαλύτερη δυνατή φροντίδα στην καλλιέργεια. Οι παραγωγοί απολαμβάνουν υψηλές τιμές για τα προϊόντα που εμείς εμπορευόμαστε. Όσο περισσότερα χρήματα παίρνει ο παραγωγός, τόσο περισσότερα θα πρέπει να κάνει καλλιεργητικά και όχι το αντίστροφο. Το θέμα αυτό θα ξεπεραστεί όταν υπάρξει ισοζύγιο προσφοράς και ζήτησης, μέσα και από τη συνεργασία καλλιεργητή και τυποποιητή. Όταν εξασφαλιστεί αυτή η ισορροπία, τότε ο παραγωγός θα αρχίσει να καλλιεργεί για να πουλήσει σε μία φερέγγυα και μεγάλη εταιρεία, και όχι στον έμπορο από το χωράφι. Αυτό θα επιτευχθεί, από τα πολλά στρέμματα που μπαίνουν στην καλλιέργεια ακτινιδίου».
