Παράγοντες της αμυντικής βιομηχανίας τονίζουν την ανάγκη η Ευρώπη να αναπτύξει έναν αποτελεσματικό στόλο υποβρυχίων. Ο στόλος αυτός κρίνεται απαραίτητος τόσο για την παρακολούθηση των υποθαλάσσιων υποδομών, όσο και για την αναβάθμιση της ευρωπαϊκής άμυνας, δεδομένου ότι οι σχέσεις με τη Μόσχα έχουν καταρρεύσει και η Ουάσιγκτον ακολουθεί μια πολιτική εσωστρέφειας. Οι ΗΠΑ, υπό την προεδρία του Ντόναλντ Τραμπ, θέτουν υπό αμφισβήτηση την ιστορική συμμαχία του ΝΑΤΟ, προειδοποιώντας τα ευρωπαϊκά κράτη ότι οφείλουν να αυξήσουν αισθητά τις αμυντικές τους δαπάνες –κάτι που εν τέλει θα γίνει-, σε μια περίοδο που η Ρωσία έχει ανοίξει μεταπολεμικά το μεγαλύτερο πολεμικό μέτωπο στην ανατολική Ευρώπη, με την τριετή εισβολή στην Ουκρανία. Σε συνέντευξη στους Financial Times, ο διευθύνων σύμβουλος της Fincantieri, Πιερομπέρτο Φολγκιέρο, παρότρυνε τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις να αναβαθμίσουν τις ικανότητες υποβρύχιας άμυνας, επικαλούμενος τις αυξανόμενες απειλές και την αποστασιοποίηση των ΗΠΑ.
Όπως υπογράμμισε στη βρετανική εφημερίδα, η παρουσία των αμερικανικών και ρωσικών υποβρυχίων ήταν πάντα αισθητή στη Μεσόγειο, και πρόσθεσε ότι τώρα πια είναι υποχρέωση των Ευρωπαίων να αναλάβουν την υποθαλάσσια άμυνα. «Εάν οι ευρωπαϊκές χώρες πρόκειται να αυξήσουν τις αμυντικές τους δαπάνες, τότε αυτές οι δαπάνες θα πρέπει να είναι αποτελεσματικότερες», τόνισε ο ίδιος. Η Fincantieri είναι η κρατική ναυπηγική εταιρεία της Ιταλίας, καθώς το 71,32% των μετοχών κατέχει η αναπτυξιακή τράπεζα Cassa Depositi e Prestiti, η οποία με τη σειρά της ελέγχεται από το υπουργείο Οικονομίας και Οικονομικών της Ιταλίας. Εκτός από υποβρύχια, η Fincantieri κατασκευάζει πολεμικά πλοία, κρουαζιερόπλοια, πετρελαιοφόρα, εμπορικά πλοία, ατμοστρόβιλους κινητήρες και πλοία υποστήριξης εξεδρών. Εκτός από τη Fincantieri, η γαλλική Naval Group, η γερμανική tkMS, η ισπανική Navantia και η σουηδική Saab είναι σημαντικές δυνάμεις στη βιομηχανία υποβρυχίων.
Tο Πολεμικό Ναυτικό των μεγαλύτερων χωρών της Ευρώπης έχει συρρικνωθεί δραματικά από το τέλος του Ψυχρού Πολέμου μέχρι σήμερα, όπως έγραψε πρόσφατα ο Νικ Τσάιλς, πολιτικός αναλυτής και αρθρογράφος στο Διεθνές Ινστιτούτο Στρατηγικών Μελετών (IISS). Στο ιστολόγιο του IISS σημειώνει ότι, αν και οι ευρωπαϊκές ναυτικές δυνάμεις του ΝΑΤΟ υπερβαίνουν αριθμητικά τα κύρια μαχητικά πλοία της Ρωσίας, είναι «διαφορετικό ζήτημα» εάν θα μπορούν να εξασφαλίσουν μια αξιόπιστη αποτροπή και άμυνα χωρίς τις ΗΠΑ. Ο Τσάιλς τονίζει, επίσης, πως τα υποβρύχια των ΗΠΑ είναι απαραίτητα, καθώς οι δυνατότητες της Ευρώπης περιορίζονται σε έναν μικρό αριθμό πυραύλων που θα μπορούσαν να εκτοξευθούν από πυρηνοκίνητα επιθετικά υποβρύχια (SSNs).
Οι εκτιμήσεις της Fincantieri για την οικονομία της υποθαλάσσιας άμυνας και ασφάλειας
Η Fincantieri εκτιμά πως η οικονομία της υποθαλάσσιας άμυνας και ασφάλειας έχει τη δυνατότητα να αναπτύσσεται κατά 50 δισ. ευρώ σε ετήσια βάση. Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία της World Population Review, η Βρετανία και η Γαλλία διαθέτουν σύγχρονους στόλους με πυρηνοκίνητα υποβρύχια (SSNs ή SSBNs), με κάθε χώρα να έχει εννέα με δέκα υποβρύχια. Η Ιταλία διαθέτει οκτώ και η Γερμανία έξι. Ο στόλος της Ελλάδας φτάνει τα δέκα υποβρύχια και της Τουρκίας τα 13. Οι ένοπλες δυνάμεις των ΗΠΑ κατέχουν τα περισσότερα υποβρύχια, φτάνοντας τα 70, με τη Ρωσία να ακολουθεί, καθώς ο στόλος της απαριθμεί 63.
Η ΕΕ δρομολογεί ήδη δάνεια 150 δισ. ευρώ για την ενίσχυση της άμυνας των κρατών-μελών και της δυνατότητάς τους να στηρίξουν στρατιωτικά την Ουκρανία στο πλαίσιο του SAFE (Security Action for Europe). Αναλυτές και υψηλοί αξιωματούχοι, ωστόσο, επισημαίνουν πως τα κράτη-μέλη θα πρέπει να λάβουν τα κατάλληλα στρατηγικά βήματα για την αναβάθμιση της άμυνάς τους, ώστε να αξιοποιηθούν όσο το δυνατόν αποτελεσματικότερα οι διαθέσιμοι πόροι. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είχε υπολογίσει, παραδείγματος χάριν, πως εάν ενοποιούνταν οι αμυντικοί προϋπολογισμοί των κρατών-μελών, θα εξοικονομούνταν 56 δισ. ευρώ.
Η σημασία της συνεργασίας στη Βαλτική και τη Μεσόγειο
Η ανάγκη για την τόνωση της υποβρύχιας άμυνας απαιτεί, μεταξύ άλλων, τη στενή συνεργασία των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων στη Βαλτική Θάλασσα και τη Μεσόγειο. Ιδίως στη Βαλτική έχουν αυξηθεί οι ενέργειες σαμποτάζ. Στις αρχές του 2025 το Πολεμικό Ναυτικό της Εσθονίας ενέτεινε τις περιπολίες, αφού διαπιστώθηκε δολιοφθορά σε υποθαλάσσια καλώδια. Ακόμα δεν έχει διαπιστωθεί ποιος προκάλεσε τις εκρήξεις στους αγωγούς Nord Stream 1 και 2 προ τριετίας. Ο Πιερομπέρτο Φολγκιέρο της Fincantieri υπογράμμισε πως οι επιθέσεις σε υποθαλάσσια καλώδια και υποδομές θα ενταθούν και έτσι είναι απαραίτητο να υπάρξουν οι κατάλληλες υποδομές. Θεωρεί, επίσης, πως σημαντική είναι και η Μεσόγειος, η οποία είναι διπλάσια της Βαλτικής, με σημαίνοντα γεωπολιτικό ρόλο.
