Μαθητές με ιδιαίτερες δυνατότητες και δεξιότητες και μεγάλο πάθος για μάθηση συναντώνται κάθε καλοκαίρι στα θερινά προγράμματα του Κέντρου για Χαρισματικά – Ταλαντούχα Παιδιά/ Center forTalented Youth (CTY) Greece, που διοργανώνει το Κολλέγιο Ανατόλια στη Θεσσαλονίκη σε συνεργασία με το φημισμένο Πανεπιστήμιο Johns Hopkins. Το πρόγραμμα ξεκίνησε πριν από 12 χρόνια όταν το Πανεπιστήμιο του Johns Hopkins ζήτησε 20 παιδιά από την Ελλάδα να πάνε στην Αμερική για να παρακολουθήσουν εκεί πρόγραμμα για χαρισματικά και ταλαντούχα παιδιά. Ο πρόεδρος του Κολλεγίου Ανατόλια Δρ Πάνος Βλάχος σκέφτηκε να πραγματοποιηθεί και στην Ελλάδα αντίστοιχο πρόγραμμα.
Αμέσως ξεκίνησε η «ανακάλυψη» των χαρισματικών παιδιών σε όλη την Ελλάδα. Κάθε χρόνο διενεργούνται σε πολλές μεγάλες πόλεις της χώρας ειδικού τύπου εξετάσεις, που δεν χρειάζονται προετοιμασία, από το μοναδικό κέντρο για Χαρισματικά-Ταλαντούχα παιδιά που υπάρχει στην χώρα και λειτουργεί στο κολλέγιο Ανατόλια στην Θεσσαλονίκη.
Από το 2013 το CTY Greece σχεδιάζει καινοτόμα και διαδραστικά προγράμματα, ειδικά διαμορφωμένα ώστε να ανταποκρίνονται στις ανάγκες, τις ικανότητες και τα ενδιαφέροντα παιδιών που έχουν ιδιαίτερες ακαδημαϊκές και αντιληπτικές δεξιότητες, βάθος και εύρος σκέψης.
Οι μαθητές, μεταξύ άλλων, κάνουν πειράματα, μελετούν εγκληματολογία και λογοτεχνικά βιβλία, συμμετέχοντας σε προγράμματα διάρκειας τριών εβδομάδων ειδικά σχεδιασμένα για τις ιδιαίτερες ακαδημαϊκές τους δυνατότητες με ταχύτητα και βάθος σκέψης.
Το powergame.gr παραβρέθηκε στο Κέντρο για Χαρισματικά-Ταλαντούχα παιδιά όπου μαθητές έκαναν προσομοίωση δελτίου ειδήσεων με κεντρικό θέμα «Δίκαιο Επιχειρείν».
Οι μαθητές που παρακολούθησαν το νέο μάθημα του CTY Creece «Human Rights and Business Law: Responsibility in Action» προετοίμασαν ένα δελτίο ειδήσεων αφιερωμένο στην σύγχρονη επιχειρηματικότητα και την σύνδεσή της με το Δίκαιο Περιβάλλοντος. Το «σενάριο» που έφτιαξαν οι μαθητές περιελάμβανε ρεπορτάζ σχετικά με τις υποχρεώσεις των εταιριών για την προστασία του περιβάλλοντος και το greenwashing, τη διαγενεακή δικαιοσύνη και συνέδριο με θέμα την νομοθεσία SLAPP.
H Δέσποινα Λαζάρου που κάνει σήμερα το μεταπτυχιακό της στο University of Edinburgh, συμμετείχε από την αρχή του προγράμματος και είχε την ευκαιρία να ταξιδέψει στην Αμερική και να παρακολουθήσει ένα μάθημα CTY στο Πανεπιστήμιο Johns Hopkins στην Αμερική αλλά και στη Θεσσαλονίκη. Ολοκλήρωσε τις σπουδές της στην Οξφόρδη και διδάσκει στο CTY Greece. Όπως λέει, δεν θα ξεχάσει όταν η τάξη της έκανε ένα κοινό μάθημα με την τάξη της Κρυπτολογίας όπου η άσκηση ήταν να λύσουν ένα γρίφο που κατέληγε με ένα κομμάτι γενετικό κώδικα.
Η Μελίνα Φουντουλάκη, μαθήτρια της Α’ Λυκείου, στο 52ο σχολείο στον Κολωνό με κλίση στα Stem είναι η δεύτερη φορά που παρακολουθεί κάποιο θερινό πρόγραμμα. Θεωρεί πιθανό να ασχοληθεί με την βιολογία και την βιοηθική. Είναι απουσιολόγος στην τάξη της, αν και όπως λέει δεν διαβάζει πάνω από μία ώρα. «Έδωσα εξετάσεις, ξεφύλλισα τα βιβλία και έγραψα 20», λέει η μαθήτρια που θεωρεί τα μαθηματικά το πιο εύκολο μάθημα.
Εξετάσεις και υποτροφίες
Τα CTY Greece προσφέρει προγράμματα Online (Σύγχρονης και Ασύγχρονης Διδασκαλίας), Σαββατοκύριακου και uερινά διάρκειας τριών εβδομάδων. Βασική προϋπόθεση για την συμμετοχή στα προγράμματα είναι η αξιολόγηση των μαθητών/τριών μέσω εξετάσεων που έχουν σχεδιαστεί από το Center for Talented Youth του Πανεπιστημίου του Johns Hopkins (JHU CTY). Οι εξετάσεις είναι στα ελληνικά και δεν χρειάζονται προετοιμασία.
Στις εξετάσεις χρησιμοποιούνται δύο τεστ που σχεδιάστηκαν από το Center for Talented Youth του Πανεπιστημίου του Johns Hopkins: το School and College Ability Test (SCAT), για παιδιά από Β΄ Δημοτικού – Γ΄ Γυμνασίου, το οποίο εξετάζει την ικανότητα στη γλωσσική και τη μαθηματική λογική, και το Spatial Test Battery (STB) για παιδιά από ΣΤ΄ Δημοτικού – Γ΄ Γυμνασίου, το οποίο εξετάζει τη χωρική αντίληψη. Κάθε παιδί έχει τη δυνατότητα να δώσει ένα από τα δύο τεστ (SCAT ή STB) ή και τα δύο αν το επιθυμεί: το τεστ SCAT μία φορά ανά ακαδημαϊκό έτος και το τεστ STB αποκλειστικά και μόνο μία φορά. Για τη συμμετοχή στις εξετάσεις απαιτείται εγγραφή μέσω της ιστοσελίδας https://www.cty-greece.gr/el/exams.
Από το 2014 μέχρι το 2025 περισσότερα από 8.500 παιδιά Δημοτικού, Γυμνασίου, και Λυκείου έχουν παρακολουθήσει τα μαθήματα και προγράμματα του CTY Greece. Επίσης πάνω από 2000 παιδιά έχουν λάβει υποτροφία με βάση το οικογενειακό τους εισόδημα για τα θερινά προγράμματα, που ισοδυναμεί περίπου στο 53% σε όλα τα χρόνια του προγράμματος. Το 50% των μαθητών έχει προέλθει από την Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη, και το υπόλοιπο από διαφορετικά μέρη της Ελλάδας και της Κύπρου. Σχεδόν 4000 καθηγητές και δάσκαλοι από σχολεία της Ελλάδας και της Κύπρου έχουν λάβει μέρος στα δωρεάν επιμορφωτικά εργαστήρια που προσφέρει το CTY Greece με την υποστήριξη του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος και άλλων δωρητών
Τα μαθήματα
Οι μαθητές μπορούν να παρακολουθήσουν ένα από τα προσφερόμενα μαθήματα, που χαρακτηρίζονται από φαντασία, πρωτοτυπία και διαφοροποιούνται ως προς το περιεχόμενο και τον τρόπο διδασκαλίας τους.
Από τις Θετικές Επιστήμες: Κρυπτολογία, Θεωρία Παιγνίων, Βιοϊατρικές Επιστήμες, Εγκληματολογία, Η Μαγεία της Μαθηματικής Σκέψης, Εισαγωγή στη Ρομποτική και τα Συστήματα Αυτόματου Ελέγχου, Νανοτεχνολογία: Μικρόκοσμοι Εν Δράσει!, VideoGameDesign, Επιδημιολογία, Ιατρική Στατιστική, Βιοϊατρική Τεχνολογία.
Από τις Ανθρωπιστικές Επιστήμες: Ο Κόσμος των Οικονομικών και της Επιχειρηματικότητας, Ηνωμένα Έθνη και Γεωγραφία: Άλλαξε τον Κόσμο,Ποίηση, Πεζογραφία & Γλώσσα: Μια Συγγραφική Ματιά, Διεθνείς Σχέσεις, Η Ψυχολογία των Ανθρωπίνων Σχέσεων.
Αρκετά μαθήματα – όπως το FoodPower: Highwayto Health, H Τέχνη και η Επιστήμη του Κινηματογράφου και H Ακαδημία Υπερηρώων – συνδυάζουν περισσότερα από ένα επιστημονικά πεδία.
Οι χαρισματικοί μαθητές από τη Γ’ Δημοτικού έως τη Β’ Λυκείου μας λένε ότι προτιμούν να κάθονται στα θρανία και να συμμετέχουν σε συζητήσεις και αναζητήσεις που αφορούν από την λογοτεχνία και την ποίηση έως τη μαθηματική σκέψη και τον κόσμο των οικονομικών και της επιχειρηματικότητας.
Κάποιοι από αυτούς μπορεί να μην είναι οι καλύτεροι μαθητές στην τάξη τους γιατί σύμφωνα με τους ειδικούς μπορεί να χάσουν γρήγορα το ενδιαφέρον τους και να βαρεθούν και με τον τρόπο αυτό να θεωρηθούν αδιάφοροι από εκπαιδευτικούς που δεν έχουν εξοικείωση με χαρισματικά παιδιά που συχνά έχουν διαφορετική ικανότητα αντίληψης των πραγμάτων.
Το Κέντρο για Χαρισματικά – Ταλαντούχα Παιδιά ξεκίνησε τη λειτουργία του το 2013 με την ιδρυτική δωρεά του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος, τελεί υπό την αιγίδα του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού της Κύπρου και είναι μέλος του Ευρωπαϊκού επιστημονικού οργανισμού European Council of High Ability (ECHA) και του European Talent Support Network. Σύμβουλος προγράμματος είναι το Center for Talented Youth του Πανεπιστημίου Johns Hopkins.