Η κρίση στην αγορά στέγης έχει μετατρέψει την εξεύρεση οικονομικά προσιτού ενοικίου σε μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις για τα ελληνικά νοικοκυριά. Μέσα σε αυτό το περιβάλλον, η κυβέρνηση επιχειρεί να ενεργοποιήσει ξανά το «παγωμένο» απόθεμα κατοικιών, βελτιώνοντας τα φορολογικά κίνητρα για τους ιδιοκτήτες.
Με τις νέες ρυθμίσεις του Υπουργείου Οικονομικών ανοίγει ο δρόμος για την επαναφορά των κλειστών ή βραχυχρόνια εκμισθούμενων κατοικιών στη μακροχρόνια ενοικίαση.
Η απαλλαγή από τον φόρο εισοδήματος για διάστημα τριών ετών λειτουργεί, σύμφωνα με στελέχη της αγοράς, ως «καταλύτης» για την αύξηση της προσφοράς διαθέσιμων κατοικιών -ιδίως μετά τις βελτιώσεις που ενσωματώθηκαν στο τελικό νομοσχέδιο και εγκρίθηκαν από τη Βουλή.
Κλειστά σπίτια, οι προϋποθέσεις για την τριετή φοροαπαλλαγή
- Κατοικίες έως 120 τ.μ. που ήταν κενές ή σε βραχυχρόνια μίσθωση
Η απαλλαγή αφορά ιδιοκτήτες που θα διαθέσουν προς ενοικίαση κατοικίες οι οποίες παρέμεναν κενές για τουλάχιστον τρία χρόνια ή λειτουργούσαν μέσω πλατφορμών βραχυχρόνιας μίσθωσης. Η επιφάνεια του ακινήτου δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 120 τ.μ., με εξαίρεση τις οικογένειες με περισσότερα από δύο παιδιά — όπου το όριο αυξάνεται κατά 20 τ.μ. για κάθε επιπλέον τέκνο. Δηλαδή, στα 140 τ.μ. για τρίτο παιδί, στα 160 τ.μ. για τέταρτο παιδί κ.λπ.
- Υποχρεωτική τριετής μισθωτική σύμβαση
Η φοροαπαλλαγή παρέχεται μόνο εφόσον ο ιδιοκτήτης συνάψει τριετή σύμβαση κύριας κατοικίας. Αν ο ενοικιαστής αποχωρήσει νωρίτερα, η απαλλαγή συνεχίζεται, υπό την προϋπόθεση ότι μέσα σε τρεις μήνες θα συναφθεί μία και μόνο νέα τριετής σύμβαση. Εάν λυθεί και η δεύτερη μίσθωση πριν τη λήξη της τριετίας, το προνόμιο χάνεται.
- Εξαίρεση για εκπαιδευτικούς, υγειονομικούς και ένστολους
Ειδική πρόβλεψη υπάρχει για μισθώσεις τουλάχιστον έξι μηνών, όταν το ακίνητο εκμισθώνεται σε γιατρούς, νοσηλευτές, εκπαιδευτικούς της δημόσιας εκπαίδευσης ή στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας. Σε αυτές τις περιπτώσεις, ο ιδιοκτήτης διατηρεί το δικαίωμα της φοροαπαλλαγής, αρκεί να συνάπτει συνεχόμενες συμβάσεις κύριας κατοικίας διάρκειας τουλάχιστον έξι μηνών ή τριών ετών.
Σημειώνεται ότι η απαλλαγή ισχύει για κατοικίες, των οποίων η σύμβαση ενοικίασης ως κύριας κατοικίας θα συναφθεί έως την 31η Δεκεμβρίου 2026, υπό την προϋπόθεση ότι ήταν κλειστά για την προηγούμενη τριετία. Σύμφωνα με τη νομοθεσία θα πρέπει το ακίνητο
- Να έχει δηλωθεί στο έντυπο Ε2 της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος ως ΚΕΝΟ ακίνητο.
- Να μην έχει δηλωθεί ως μισθωμένο ακίνητο ούτε ως κύρια ούτε δευτερεύουσα κατοικία του εκμισθωτή ούτε ως ιδιοχρησιμοποιούμενο ούτε δωρεάν παραχωρούμενο ακίνητο, στα έντυπα Ε1 και Ε2 της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος κατά τα τρία τελευταία οικονομικά έτη πίσω από το έτος κατάρτισης της (πρώτης) μίσθωσης.
- Να μην έχει υποβληθεί στην ΑΑΔΕ δήλωση πληροφοριακών στοιχείων άλλης μίσθωσης του ακινήτου κατά το έτος της μίσθωσης και μέχρι την έναρξή της.
Οι προϋποθέσεις για όσους είχαν τα ακίνητα σε βραχυχρόνια μίσθωση και θα τα μισθώσουν με μακροχρόνια σύμβαση είναι οι εξής:
- Να έχει διατεθεί αποκλειστικά για βραχυχρόνια μίσθωση κατά το προηγούμενο της σύναψης της (πρώτης) μίσθωσης φορολογικό έτος.
- Να έχουν δηλωθεί στη φορολογική διοίκηση οι συναφθείσες βραχυχρόνιες μισθώσεις.
- Να έχει υποβάλει δήλωση βραχυχρόνιας μίσθωσης κατά το έτος της μίσθωσης και μέχρι την έναρξή της.
Σημειώνεται ότι η φοροαπαλλαγή χάνεται εάν η κατοικία εντός των τριών ετών της διάρκειάς της διατεθεί για βραχυχρόνια μίσθωση. Συγκεκριμένα, η απαλλαγή παύει να ισχύει αναδρομικά από το πρώτο έτος της μίσθωσης, οπότε θα τεθεί και θέμα αναδρομικής καταβολής φόρου εισοδήματος για όλα τα προηγουμένως εισπραχθέντα μισθώματα που είχαν απαλλαγεί από το φόρο εισοδήματος.
