Σε μια περίοδο όπου η ακρίβεια πιέζει νοικοκυριά και επιχειρήσεις και οι φορολογικές υποχρεώσεις «τρέχουν» ασταμάτητα, το πρόβλημα των ληξιπρόθεσμων χρεών προς το Δημόσιο λαμβάνει πλέον διαστάσεις εκρηκτικές. Η συμμετοχή των οφειλετών στις διαθέσιμες ρυθμίσεις παραμένει περιορισμένη, ενώ το ύψος των χρεών αυξάνεται με ρυθμούς που ανησυχούν την ΑΑΔΕ. Μόνο μέχρι τον Αύγουστο, τα νέα ληξιπρόθεσμα χρέη έφτασαν τα 5,7 δισ. ευρώ, επιβαρύνοντας ακόμη περισσότερο μια ήδη «φορτωμένη» δεξαμενή οφειλών.
Συνολικά, τα χρέη προς το Δημόσιο ανέρχονται πλέον σε 111,6 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 27,17 δισ. ευρώ θεωρούνται ανεπίδεκτα είσπραξης. Έτσι, το πραγματικά εισπράξιμο ποσό υπολογίζεται στα 84,4 δισ. ευρώ, από τα οποία μόλις το 4% βρίσκεται σε ρύθμιση.
Μέσα σε αυτή τη δύσκολη πραγματικότητα, η ΑΑΔΕ προχωρά σε ένα νέο, στοχευμένο σχέδιο παρεμβάσεων με διπλό στόχο: να περιορίσει τη δημιουργία νέων ληξιπρόθεσμων και να ενισχύσει την εισπραξιμότητα των υπαρχόντων χρεών. Το νέο πλάνο της ΑΑΔΕ περιλαμβάνει:
- Αλλαγή της διαδικασίας υποβολής αίτησης για άσκηση ποινικής δίωξης λόγω μη καταβολής χρεών στο Δημόσιο.
- Έκδοση οδηγιών για την είσπραξη δημοσίων εσόδων κατά τη διάρκεια εκκαθάρισης νομικών προσώπων.
- Νέα εγκύκλιο με διευκρινίσεις για τις αλλαγές στο πλαίσιο του εξωδικαστικού μηχανισμού ρύθμισης οφειλών και ενιαίες κατευθύνσεις εφαρμογής.
- Δράσεις συμμόρφωσης για φορολογούμενους που εμφανίζουν για πρώτη φορά ληξιπρόθεσμες οφειλές.
- Ανάπτυξη προγνωστικών μοντέλων για την έγκαιρη ανίχνευση παραβατικών συμπεριφορών.
Σύμφωνα με τη στοχοθεσία της ΑΑΔΕ, για το 2025 προβλέπονται:
- Είσπραξη τουλάχιστον 3 δισ. ευρώ από παλαιά ληξιπρόθεσμα (μέχρι σήμερα έχουν εισπραχθεί 2,3 δισ.).
- Εισπράξεις 700 εκατ. ευρώ από μεγάλους οφειλέτες.
- Εισπραξιμότητα 33% επί των νέων ληξιπρόθεσμων οφειλών (ήδη έχουν εισρεύσει 1,89 δισ. ευρώ, επίδοση εντός στόχου).
- Χαρακτηρισμός 10 δισ. ευρώ ως ανεπίδεκτα είσπραξης, ανεβάζοντας το σχετικό υπόλοιπο στα 35–36 δισ. ευρώ έως το τέλος του έτους.
Επιχειρήσεις: Ο «πυρήνας» του προβλήματος
Το μεγαλύτερο βάρος των ληξιπρόθεσμων οφειλών προέρχεται από τις επιχειρήσεις, με συνολικά χρέη 68,7 δισ. ευρώ.
- Οι Ανώνυμες Εταιρείες (ΑΕ) ευθύνονται για το 58% του ποσού, με οφειλές 40 δισ. ευρώ, το 93,1% εκ των οποίων αφορά χρέη άνω του 1 εκατ. ευρώ.
- Οι ΕΠΕ ακολουθούν με 13,38 δισ. ευρώ.
- Οι ΙΚΕ, αν και νεότερη μορφή εταιρείας, εμφανίζουν τη μεγαλύτερη αύξηση ληξιπρόθεσμων σε σχέση με πέρυσι, με άνοδο 1,7 δισ. ευρώ.
Νέο «ξεσκαρτάρισμα» στα ληξιπρόθεσμα
Η φορολογική διοίκηση προχωρά σε νέα εκκαθάριση των οφειλών, απομακρύνοντας προσωρινά χρέη 10 δισ. ευρώ που κρίνονται ανεπίδεκτα είσπραξης. Πρόκειται για παλαιές οφειλές που παραμένουν ανείσπρακτες για χρόνια και για τις οποίες δεν υπάρχουν πλέον διαθέσιμα μέσα είσπραξης.
Σημαντικό είναι ότι η ένταξη μιας οφειλής στην κατηγορία «ανεπίδεκτο είσπραξης» δεν σημαίνει διαγραφή: τα χρέη παραμένουν καταγεγραμμένα, αλλά αφαιρούνται από την ενεργή καταδίωξη, ώστε η Εφορία να επικεντρωθεί σε υποθέσεις με πραγματικές πιθανότητες είσπραξης. Η διαδικασία προβλέπεται από τον ΚΕΔΕ και εφαρμόζεται όταν ο οφειλέτης δεν διαθέτει περιουσιακά στοιχεία, έχει ήδη διωχθεί ποινικά ή έχουν παρέλθει πάνω από 10 χρόνια από την εκκαθάριση χωρίς να εντοπιστεί ενεργητικό.
