Έκτακτο σχέδιο αντιμετώπισης των «κόκκινων οφειλών» του κράτους προς τους ιδιώτες, που απειλούν να σπάσουν το φράγμα των 3,5 δισ. ευρώ, θέτει σε εφαρμογή ο υφυπουργός Οικονομικών, Θάνος Πετραλιάς, στοχεύοντας στη δραστική μείωσή τους και στην εξάλειψη των καθυστερήσεων στις πληρωμές. Το σχέδιο προβλέπει την συγκρότηση μιας ειδικής ομάδας δράσης, ή «task force», η οποία αναλαμβάνει την παρακολούθηση των πληρωμών σε όλα τα στάδια, με σκοπό την άμεση εκκαθάριση των απλήρωτων τιμολογίων που είναι στοιβαγμένα στα συρτάρια των φορέων της Γενικής Κυβέρνησης.
Σύμφωνα με τη σχετική απόφαση, στην ατζέντα της ομάδας περιλαμβάνονται καίριες παρεμβάσεις, από την επιτάχυνση των πληρωμών έως τον εκσυγχρονισμό του νομοθετικού πλαισίου, την υποστήριξη της Ηλεκτρονικής Διακίνησης Δικαιολογητικών και την εφαρμογή της Ηλεκτρονικής Τιμολόγησης στις δημόσιες συμβάσεις. Παράλληλα, η ομάδα αναμένεται να επιταχύνει τη μετάβαση στη χρήση ψηφιακών εργαλείων, προκειμένου να περιορίσει τη γραφειοκρατία και να διευκολύνει τη διαφάνεια και την αποδοτικότητα της δημόσιας διοίκησης.
Αυτή η πρωτοβουλία έρχεται ως απάντηση στην εκρηκτική αύξηση των ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου, καθώς τον Ιανουάριο του 2025 εκτοξεύτηκαν στα 2,511 δισ. ευρώ, ενώ αν συνυπολογιστούν οι εκκρεμείς επιστροφές φόρων, ο λογαριασμός εκτοξεύεται στα 3,5 δισ. ευρώ. Αρμόδιες πηγές κάνουν λόγο για μια πραγματική «βόμβα» για τα δημόσια οικονομικά, με σοβαρές επιπτώσεις στην επιχειρηματική κοινότητα και την αγορά, καθώς η συνεχιζόμενη καθυστέρηση στις πληρωμές υπονομεύει την επιχειρηματική εμπιστοσύνη και αποδυναμώνει τη συνολική οικονομική ανάπτυξη.
Η κατάσταση παραμένει εξαιρετικά ανησυχητική, καθώς μέσα σε έναν μήνα, από τον Δεκέμβριο στον Ιανουάριο, τα φέσια του Δημοσίου διογκώθηκαν κατά 200 εκατ. ευρώ. Παρά τις προσπάθειες της κυβέρνησης να τα περιορίσει, οι οφειλές του κράτους προς τους προμηθευτές και τρίτους συνεχίζουν να αυξάνονται με ταχείς ρυθμούς.
Αναλυτικά, η εικόνα με τα φέσια τον Ιανουάριο του 2025 έχει ως εξής:
- Νοσοκομεία: Το μεγαλύτερο «βαρίδι» παραμένουν τα χρέη των νοσοκομείων, καθώς οι οφειλές προς ιδιώτες σημείωσαν αύξηση κατά 154 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον Δεκέμβριο του 2024, φτάνοντας στο 1,318 δισ. ευρώ. Σημειώνεται ότι στον Προϋπολογισμό του 2024 είχε ενσωματωθεί κονδύλι 400 εκατ. ευρώ για την κάλυψη των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων των νοσοκομείων, προκειμένου να μειωθούν οι οφειλές. Ωστόσο, τα χρέη τους εξακολουθούν να διογκώνονται, καθώς από 344 εκατ. ευρώ τον Δεκέμβριο του 2019 πριν από την πανδημία, ανήλθαν σε 502 εκατ. ευρώ το 2020, 606 εκατ. ευρώ το 2021, 907 εκατ. ευρώ το 2022, 1,319 δισ. ευρώ το 2023 και 1,164 δισ. ευρώ στο τέλος του 2024.
- Τα ληξιπρόθεσμα χρέη των Οργανισμών Κοινωνικής Ασφάλισης ανήλθαν στα 597 εκατ. ευρώ από 585 εκατ. ευρώ που είχαν συσσωρευτεί τον Δεκέμβριο του 2024.
- Στους ΟΤΑ οι ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις προς τρίτους έφθασαν στο ποσό των 243 εκατ. ευρώ από 231 εκατ. ευρώ τον Δεκέμβριο του 2024.
- Τα Νομικά Πρόσωπα της Γενικής Κυβέρνησης έφθασαν να χρωστούν 194 εκατ. ευρώ στην αγορά από 179 εκατ. ευρώ που ήταν οι οφειλές τον Δεκέμβριο του 2024.
- Οι εκκρεμείς επιστροφές αυξήθηκαν στα 915 εκατ. ευρώ από 731 εκατ. ευρώ τον Δεκέμβριο του 2024. Από το σύνολο των οφειλών, τα 205 εκατ. ευρώ αφορούν άμεσους φόρους, τα 570 εκατ. ευρώ έμμεσους και τα 119 εκατ. ευρώ κατατάσσονται στα μη φορολογικά έσοδα. Ωστόσο, πρέπει να σημειωθεί ότι η Εφορία έχει καταρτίσει λίστα με φυσικά πρόσωπα και επιχειρήσεις που δικαιούνται επιστροφές ΦΠΑ και φόρου εισοδήματος, αλλά δεν έχουν δηλώσει ΙΒΑΝ και στοιχεία επικοινωνίας, με αποτέλεσμα τα χρήματα να παραμένουν στα ταμεία του Δημοσίου.
