Αύριο κατατίθεται το δεσμευτικό ενδιαφέρον για το πρώην Γκόνου
Η αυριανή μέρα, Τρίτη 5 Αυγούστου, έχει οριστεί ως η ημερομηνία υποβολής δεσμευτικού ενδιαφέροντος για το πρώην Στρατόπεδο Γκόνου, το οποίο προορίζεται για να καταστεί εμπορευματικό και εφοδιαστικό κέντρο. Οι ενδιαφερόμενοι είναι δύο, ο Όμιλος της Goldair (σε συνεργασία με τον όμιλο Aktor), που θεωρείται σίγουρη η συμμετοχή του, αλλά και ο ΟΛΘ, στην «αυλή» του οποίου βρίσκεται το σχετικό ακίνητο. Όποιος εκ των δύο εκφράσει ενδιαφέρον σε αυτήν τη φάση, θα ακολουθήσει ο ανταγωνιστικός διάλογος, ενώ παράλληλα θα αποκτήσει πρόσβαση στο VDR της αξιοποίησης του ακινήτου. Στόχος είναι να υποβληθούν οι δεσμευτικές προσφορές των ενδιαφερομένων μέχρι τον ερχόμενο Οκτώβριο – Νοέμβριο, με επιδίωξη είτε στο τέλος του έτους, είτε στις αρχές του επόμενου, να έχουμε τον προτιμητέο επενδυτή. Υπενθυμίζεται ότι το μοντέλο αξιοποίησης του πρώην Στρατοπέδου Γκόνου είναι βασισμένο σ’ ένα σχήμα μακροχρόνιας παραχώρησης μέσω ΣΔΙΤ ή μακροχρόνιας μίσθωσης (long-term lease), και όχι πώλησης. Εφόσον η αξιοποίηση προχωρήσει, τότε το ακίνητο έκτασης 672 στρεμμάτων θα καταστεί το πιο σημαντικό εμπορευματικό κέντρο της Βορείου Ελλάδος και το δεύτερο μεγαλύτερο μετά το Θριάσιο Εμπορευματικό Κέντρο (ΘΕΚ).
Οι ισχυρές αντοχές των ευρωπαϊκών τραπεζών…
Ανθεκτικές ακόμη και σ’ ένα σενάριο μεγάλης οικονομικής ύφεσης παραμένουν οι ευρωπαϊκές τράπεζες, όπως διαπιστώθηκε από τα αποτελέσματα των φετινών τεστ αντοχής. Τα αποτελέσματα ανακοινώθηκαν το απόγευμα της Παρασκευής 1 Αυγούστου και έδειξαν ότι ακόμη και με σημαντική επιδείνωση του παγκόσμιου μακροοικονομικού και χρηματοοικονομικού περιβάλλοντος, από αναζωπύρωση γεωπολιτικών εντάσεων, προβλήματα στο παγκόσμιο εμπόριο (από π.χ. αύξηση των δασμών) και επίμονες διαταραχές, τα οποία θα μπορούσαν να επιφέρουν σωρευτική συρρίκνωση του ΑΕΠ κατά 6,3% την τριετία 2025- 2027, το ευρωπαϊκό χρηματοπιστωτικό σύστημα δεν κινδυνεύει με αστάθεια. Παρά τις ζημίες ύψους 547 δισ. ευρώ που προκύπτουν από το stress test, οι τράπεζες της Ευρωπαϊκής Ένωσης διατηρούν ισχυρές κεφαλαιακές θέσεις και ικανότητα στήριξης της οικονομίας, όπως αναφέρει η Ευρωπαϊκή Τραπεζική Αρχή (ΕΒΑ). Η οποία διαπιστώνει ότι στο δυσμενές σενάριο του τεστ, η κεφαλαιακή απομείωση των 64 τραπεζών (51 από την Ευρωζώνη και από συνολικά 17 χώρες της ΕΕ και του ΕΟΧ, που καλύπτουν το 75% των περιουσιακών στοιχείων του τραπεζικού τομέα της ΕΕ) θα κινηθεί στις 370 μονάδες βάσης (bps), οδηγώντας σε δείκτη Κύριων Βασικών Ιδίων Κεφαλαίων (CET1) στο 12%, στο τέλος του 2027. Σημειώνεται ότι η συγκεκριμένη απομείωση κεφαλαίων είναι χαμηλότερη αυτής που είχαν δείξει τα προηγούμενα stress tests το 2023, και αυτό γιατί οι ευρωπαϊκές τράπεζες μπήκαν στο φετινό τεστ αντοχής με υψηλότερη κεφαλαιακή επάρκεια και αυξημένα κέρδη και έσοδα σε σχέση με τα προηγούμενα έτη. Το 2024 οι ευρωπαϊκές τράπεζες διατήρησαν τα κέρδη τους κοντά στα ιστορικά υψηλά, με απόδοση ιδίων κεφαλαίων στο 10,5%. Τα υψηλά καθαρά έσοδα τούς δίνουν τη δυνατότητα να σχηματίσουν σημαντικά κεφαλαιακά «μαξιλάρια», που μπορούν να απορροφήσουν τις ζημίες στο δυσμενές σενάριο. Τα επίπεδα κεφαλαιακών δεικτών παραμένουν ισχυρά, με τον δείκτη βασικών κεφαλαίων CET1 να έχει ενισχυθεί στο 16%. Ενώ και η ποιότητα ενεργητικού παρέμεινε καλή και σταθερή. Τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια διατηρήθηκαν σε χαμηλά επίπεδα (ο σχετικός δείκτης στο 1,9%), αν και σημειώθηκε κάποια άνοδος στις καθυστερήσεις στα δάνεια του σταδίου 2, δηλαδή αυτά που έχουν ρυθμιστεί. Σημειώνεται ότι οι μεγαλύτερες ευπάθειες για τις ευρωπαϊκές τράπεζες εμφανίζονται στον πιστωτικό κίνδυνο και στον κίνδυνο αγοράς, με τους δύο αυτούς κινδύνους να αποτελούν τους βασικούς παράγοντες των ζημιών του stress test.
…και οι ελληνικές τράπεζες, που περνούν άνετα τον πήχη
Την ίδια ώρα, τα stress tests της ΕΒΑ έδειξαν ότι οι ελληνικές τράπεζες (Εθνική Τράπεζα, Alpha Bank, Τράπεζα Πειραιώς, καθώς η Eurobank θα αξιολογηθεί αργότερα μεμονωμένα λόγω της απόκτησης της Ελληνικής Τράπεζας στην Κύπρο) ξεπερνούν άνετα τον πήχη της δοκιμασίας και στο δυσμενές σενάριο. Το οποίο για τις ελληνικές τράπεζες προέβλεπε σωρευτική ύφεση του πραγματικού ΑΕΠ της Ελλάδας της τάξεως του -6,1% για την τριετία 2025 – 2027, μεταβολή πληθωρισμού της τάξεως του 11,6% και σημαντική πτώση στις τιμές των ακινήτων, με μείωση -22% στις τιμές των κατοικιών και -29% στις τιμές των επαγγελματικών ακινήτων. Ειδικότερα, ο βασικός κεφαλαιακός δείκτης CET1 της Alpha Bank, από 16,3% στα τέλη του 2024 εκτιμάται ότι θα κινηθεί στο 18,6% στα τέλη του 2027 στο βασικό σενάριο, ενώ στο δυσμενές αναμένεται να υποχωρήσει στο 13,9% το 2025, στο 14% το 2026 και στο 14,1 % το 2027. Ο δείκτης CET1 της Εθνικής Τράπεζας, από 18,3% στα τέλη του 2024 αναμένεται στο 21,9% το 2027 στο βασικό σενάριο, ενώ στο δυσμενές υποχωρεί στο 16,6% το 2025, στο 16,9% το 2026 και στο 17,5% το 2027. Ο CET1 της Τράπεζας Πειραιώς, από 14,5% το 2024 αναμένεται να αυξηθεί στο 15,8% στο βασικό σενάριο, ενώ στο δυσμενές μπορεί να υποχωρήσει στο 12,5% το 2025 και στο 11,8% το 2026 και το 2027.
Sunday Times: Η Metlen και η επιστροφή του City
Σε μια κίνηση που χαρακτηρίζεται ως ορόσημο για το χρηματιστήριο του Λονδίνου, η ελληνική εταιρεία μετάλλων και ενέργειας Metlen πρόκειται να κάνει το ντεμπούτο της στην αγορά της βρετανικής πρωτεύουσας, σε μια προσπάθεια να δώσει νέα ώθηση στη City, μετά το Brexit, σύμφωνα με τους χθεσινούς Sunday Times. Ο Ευάγγελος Μυτιληναίος, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας, σε δηλώσεις του τονίζει πως η εισαγωγή της Metlen στο Χρηματιστήριο του Λονδίνου επιβεβαιώνει ότι η City παραμένει το κυρίαρχο χρηματοοικονομικό κέντρο στην Ευρώπη. Ο ίδιος ελπίζει ότι η κίνηση αυτή θα σηματοδοτήσει την αναζωογόνηση του Χρηματιστηρίου του Λονδίνου, το οποίο έχει υποφέρει από την έλλειψη νέων δημόσιων εγγραφών. «Η City πέρασε μια δύσκολη περίοδο», δήλωσε ο κ. Μυτιληναίος. «Η Φρανκφούρτη, το Παρίσι, το Άμστερνταμ, προσπάθησαν να εκμεταλλευτούν αυτήν την κατάσταση, αλλά έπειτα από λίγα χρόνια η City διατήρησε την κορυφαία θέση της στην Ευρώπη. Εμείς μπορούμε να συμβάλουμε στην επιστροφή της και είμαστε πολύ χαρούμενοι γι’ αυτό», πρόσθεσε. Στο ρεπορτάζ αναφέρεται πως η Metlen, με αξία 6 δισεκατομμυρίων λιρών, κατέχει το 10% των εσόδων της στο Ηνωμένο Βασίλειο και έχει αναλάβει την κατασκευή τεσσάρων μονάδων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με καύση φυσικού αερίου, καθώς και ενός ηλιακού πάρκου στην περιοχή Κλερ Χιλ του Κεντ.
Σύμφωνα με τους όρους της εισαγωγής, η Metlen έχει συμφωνήσει να προσαρμόσει τους κανόνες εταιρικής διακυβέρνησης στα πρότυπα του Λονδίνου, χωρίζοντας τα καθήκοντα του προέδρου και του διευθύνοντος συμβούλου. Ο απώτερος στόχος της είναι η συμπερίληψη στον δείκτη FTSE 100, κάτι που θα ενισχύσει περαιτέρω την προβολή της εταιρείας. Ενώ η μετακίνηση της Metlen από το Xρηματιστήριο της Αθήνας δεν αποτελεί δημόσια εγγραφή, η παρουσία της στο Λονδίνο θεωρείται μεγάλη ώθηση για το χρηματιστήριο. Η εισαγωγή νέων εταιρειών αποτελεί μια προσπάθεια ενίσχυσης της «ορατότητας» του χρηματιστηρίου, σε μια περίοδο που η επενδυτική κοινότητα αναζητεί νέες ευκαιρίες. Ο κ. Μυτιληναίος δήλωσε ότι θα ήταν ευκολότερο να εισαχθεί η εταιρεία του σε χρηματιστήρια με λιγότερο αυστηρές απαιτήσεις, αλλά τόνισε ότι η Ρυθμιστική Αρχή Χρηματοοικονομικών Υπηρεσιών (Financial Conduct Authority) ήταν «σκληρή, αλλά δίκαιη».
Ανοίγει το μεγαλύτερο κατάστημα της Nike στην Ελλάδα
Σειρά παίρνουν το ένα μετά το άλλο τα καταστήματα στη Στοά Αρσακείου, με τον άλλοτε εμβληματικό χώρο του αθηναϊκού κέντρου να μεταμορφώνεται σταδιακά σ’ έναν σύγχρονο εμπορικό προορισμό. Όπως πληροφορείται η στήλη, όλα δείχνουν πως είμαστε μόλις λίγες ημέρες μακριά από την έναρξη λειτουργίας του μεγαλύτερου καταστήματος Nike στην Ελλάδα, το οποίο έχει πάρει «θέση μάχης» στη συμβολή των οδών Πεσμαζόγλου και Σταδίου. Το φιλόδοξο project ανέλαβε κατασκευαστικά η QProject Τεχνική, η οποία έχει ήδη χτίσει σημαντική εμπειρία στον χώρο του retail, καθώς βρίσκεται πίσω από πληθώρα καταστημάτων της Adidas και της Nike σε όλη τη χώρα. Οι εργασίες έχουν πλέον ολοκληρωθεί και το νέο flagship της Nike είναι πανέτοιμο να ανοίξει τις πόρτες του, δίνοντας νέα πνοή στην καρδιά της Αθήνας.
Το retail αντεπιτίθεται – Επενδυτικό comeback με θετικές αποδόσεις
Σε τροχιά σταθεροποίησης και ήπιας ανάκαμψης φαίνεται να βρίσκεται η ελληνική αγορά λιανικής, με τα εμπορικά ακίνητα σε prime τοποθεσίες να δείχνουν αξιοσημείωτη αντοχή. Όπως προκύπτει από τα στοιχεία της Danos, μέλους του διεθνούς δικτύου BNP Paribas Real Estate, το 2025 βρίσκει την αγορά με καθοδικές τάσεις στα ποσοστά κενών καταστημάτων και συγκρατημένα αυξητικές τάσεις στα ενοίκια. Η μείωση της κενότητας είναι χαρακτηριστική: Τα prime σημεία (όπως η Ερμού, η Γλυφάδα και τα μεγάλα malls) καταγράφουν ιστορικά χαμηλά, με ποσοστό κενών καταστημάτων κάτω του 5% -μια θετική εξέλιξη, που αποδίδεται στην επαναδραστηριοποίηση διεθνών brands και την ενίσχυση του τουριστικού ρεύματος. Αντίστοιχα, και στα δευτερεύοντα σημεία η εικόνα είναι βελτιωμένη, με μέση κενότητα στο 11%.
Η απόδοση (yield) για το 2025 κυμαίνεται στο 6,75%-7,75% για τα εμπορικά κέντρα και 5%-5,5% για την Ερμού, επιβεβαιώνοντας το επενδυτικό ενδιαφέρον, που αναθερμαίνεται για τα εμπορικά ακίνητα. Οι αποδόσεις αυτές κρίνονται σταθερές βραχυπρόθεσμα, υποστηρίζοντας ένα ήπιο θετικό κλίμα για επενδύσεις, ιδίως σε περιοχές με υψηλή επισκεψιμότητα. Στα ενοίκια καταγράφεται ήπια αύξηση, με μέσο όρο τα 40 ευρώ/τ.μ. για τα malls, 25-30 ευρώ/τ.μ. για τα δευτερεύοντα high street σημεία και 13 ευρώ/τ.μ. για τα σούπερ μάρκετ. Οι τιμές φαίνεται να έχουν εξισορροπηθεί σε σχέση με τα προηγούμενα έτη, μετά τις πιέσεις της προηγούμενης δεκαετίας.
Τα «ντεσού» της αλλαγής προέδρου στον ΕΟΤ
Νέα πρόεδρος στον ΕΟΤ, μετά τη λήξη της θητείας της Άντζελας Γκερέκου, ορίστηκε η Αγγελική Βαρελά, έμπειρο στέλεχος του Οργανισμού εδώ και δεκαετίες. Για την επιλογή της νέας προέδρου πραγματοποιήθηκε διαγωνιστική διαδικασία, από την οποία προέκυψαν τρεις επικρατέστεροι υποψήφιοι, η Σοφία Λαζαρίδου, στέλεχος του ΕΟΤ, ο Κωνσταντίνος Κουκάς, πρώην δήμαρχος Μυκόνου και η Αγγελική Βαρελά. Η επιλογή ανήκει στην υπουργό Τουρισμού, η οποία επέλεξε την τελευταία, παρά το γεγονός ότι οι άλλοι δύο υποψήφιοι πέτυχαν καλύτερη βαθμολογία στη διαγωνιστική διαδικασία. Και αυτό μάλλον ήταν το στοιχείο που δημιούργησε εντάσεις στους απορριφθέντες υποψηφίους, οι οποίοι πόνταραν πολλά στη ανάληψη της προεδρίας του εποπτευόμενου οργανισμού τουρισμού. Ένα ακόμα «παρατράγουδο» της αλλαγής ηγεσίας στον ΕΟΤ ήταν και η ανάρτηση της αποχωρήσασας προέδρου, της κ. Γκερέκου, η οποία ευχαρίστησε τον πρωθυπουργό και τα μέλη του ΔΣ του Οργανισμού, αλλά αμέλησε να ευχαριστήσει την πολιτική της προϊστάμενο, την υπουργό Τουρισμού, Όλγα Κεφαλογιάννη.
Οι Πορτογάλοι της EDPR αποχωρούν, αλλά προχωρούν το μεγάλο αιολικό της Εύβοιας
Η πορτογαλική EDPR μπορεί να πώλησε χαρτοφυλάκιο τεσσάρων αιολικών πάρκων στην Principia, αλλά προς το παρόν δεν έχει αποφασίσει τι θα κάνει με το μεγάλο σύμπλεγμα αιολικών πάρκων, συνολικής ισχύος γύρω στα 500 MW, που κατασκευάζει από κοινού με τη MORE του ομίλου Motor Oil στην Εύβοια. Ο επικεφαλής του πορτογαλικού ομίλου για την Ευρώπη, Ντουάρτε Μπέλο, σε συνέντευξή του στο «Πρώτο Θέμα» λέει, πάντως, πως η χώρα μας πρέπει να κάνει ακόμα περισσότερα βήματα, για να γίνει πιο ελκυστική στους ξένους επενδυτές και να συγκρατήσει κάποιους που φεύγουν το τελευταίο διάστημα. Όπως λέει χαρακτηριστικά: «Για επενδυτές που δίνουν προτεραιότητα στη σταθερότητα και στις μακροπρόθεσμες αποδόσεις, όπως η EDPR, η Ελλάδα σήμερα υστερεί όχι λόγω έλλειψης δυναμικού, αλλά εξαιτίας ζητημάτων υλοποίησης και διαρθρωτικών αδυναμιών. Μέχρι να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα εκσυγχρονισμού του δικτύου, των διαδικασιών αδειοδότησης και του σχεδιασμού της αγοράς, η Ελλάδα θα συνεχίσει να παρουσιάζει περισσότερα εμπόδια σε σύγκριση με τις ηγέτιδες ευρωπαϊκές αγορές ΑΠΕ. Η πρόσβαση στην αγορά προϋποθέτει: σταθερότητα στις δημοπρασίες και τα premiums, επιτάχυνση της ψηφιοποίησης των αδειοδοτήσεων και χρονοδιαγραμμάτων, ολοκλήρωση των αναβαθμίσεων και συνδέσεων του δικτύου, ανάπτυξη ευέλικτων αγορών που υποστηρίζουν λύσεις αποθήκευσης, υβριδικά έργα και απλοποίηση του θεσμικού πλαισίου για μείωση της γραφειοκρατίας. Μόνο με αυτά τα στοιχεία σε ισχύ θα αποκτήσει η Ελλάδα αρχικά τη ρυθμιστική εμπιστοσύνη που απαιτείται για τη διατήρηση και προσέλκυση επενδυτών χαμηλού ρίσκου με επίκεντρο την κερδοφορία και στη συνέχεια την ευθυγράμμιση με τις κορυφαίες αγορές της Ευρώπης». Εκτός από τα έργα στην Εύβοια, η EDPR θα κατασκευάσει και ένα πρόσθετο χαρτοφυλάκιο 90 MW. Ωστόσο, έχει μπει σε διαδικασία αποχώρησης, όπως ξεκαθαρίζει το ανώτερο στέλεχος του ομίλου.
Συνωστισμός για την πίτα της εξοικονόμησης ενέργειας
Περισσότερες από 100 επιχειρήσεις παροχής ενεργειακών υπηρεσιών έχουν εγγραφεί στο μητρώο του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και διεκδικούν μερίδιο από την «πίτα» των επενδύσεων ενεργειακής εξοικονόμησης σε κτίρια, η οποία τα επόμενα χρόνια αναμένεται να φθάσει σε αρκετά δισεκατομμύρια ευρώ. Ωστόσο, μέχρι στιγμής αυτές οι προσδοκίες δεν έχουν επιβεβαιωθεί και ο θεσμός των παρόχων ενεργειακών υπηρεσιών παραμένει σε εμβρυϊκό στάδιο, παρά τη «βροχή» προγραμμάτων τύπου «Εξοικονομώ». Σύμφωνα με το ΑΠΕ, αν και η εγγραφή στο μητρώο είναι προαιρετική, σε αυτό έχουν ενταχθεί μεγάλες ενεργειακές και κατασκευαστικές εταιρείες, που προσδοκούν την εντονότερη ανάπτυξη του θεσμού των ενεργειακών υπηρεσιών. Δηλαδή του σχήματος μέσω του οποίου η εταιρεία παροχής ενεργειακών υπηρεσιών αναλαμβάνει τη χρηματοδότηση και υλοποίηση των επενδύσεων εξοικονόμησης ενέργειας και αποζημιώνεται από το όφελος που προκύπτει από τη μείωση του ύψους των λογαριασμών λόγω της επίτευξης ενεργειακής εξοικονόμησης. Εκτός από τη λίστα των εταιρειών που έχουν ενταχθεί στο μητρώο, στην ιστοσελίδα του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας έχουν αναρτηθεί και δύο πρότυπα συμβάσεων ενεργειακής απόδοσης, που υπογράφονται μεταξύ των δύο πλευρών. Σύμφωνα με τη μία επιλογή (σύμβαση διαμοιραζόμενου οφέλους), η Επιχείρηση Ενεργειακών Υπηρεσιών αποζημιώνεται, εισπράττοντας ένα ποσοστό από το όφελος που προκύπτει από τη μείωση της ενεργειακής δαπάνης. Σύμφωνα με τη δεύτερη (σύμβαση εγγυημένης απόδοσης), συμφωνείται εκ των προτέρων το τίμημα και καταβάλλεται σταδιακά.
Η ΑΙ φέρνει το τέλος του Smartphone;
Η Google, η OpenAI και η υπόλοιπη βιομηχανία τεχνολογίας εργάζονται πυρετωδώς πάνω σε «πράκτορες», ρομπότ που, για παράδειγμα, θα έχουν τα στοιχεία της πιστωτικής σου κάρτας και θα εκτελούν αυτόνομα εργασίες: από την κράτηση ταξιδιών μέχρι την ανάληψη καθημερινών αγγαρειών, όπως η παραγγελία χαρτιού υγείας και οδοντόκρεμας. Σύμφωνα με τους Sunday Times, σε αυτό το όχι και τόσο μακρινό μέλλον, όπου όλοι έχουν έναν ψηφιακό μπάτλερ και οι άνθρωποι απομακρύνονται από πολλές αποφάσεις αγορών, η διαφήμιση πιθανότατα θα φαίνεται πολύ διαφορετική. Τι θα συμβεί με τα σημερινά σχέδια μάρκετινγκ και τις στρατηγικές που είναι προσαρμοσμένες στον αλγόριθμο αναζήτησης της Google; Θα καταργηθούν. Οι Sunday Times τονίζουν πως το στοίχημα για τον διάδοχο του smartphone έχει αναλάβει ο Sir Jony Ive, ο διάσημος Βρετανός βιομηχανικός σχεδιαστής που ήταν πίσω από το iPhone και το iPod. Πρόσφατα συνεργάστηκε με την OpenAI, για να σχεδιάσει μια νέα, επικεντρωμένη στην Τεχνητή Νοημοσύνη συσκευή. Ο Ive έχει κρατήσει σιγήν ιχθύος για το πώς θα μοιάζει, αλλά υπάρχει η εικασία ότι θα είναι μια συσκευή χωρίς οθόνη, ενδεχομένως φορητή (ίσως ένα κολιέ ή μια καρφίτσα πέτου), με κάμερα και μικρόφωνο, που θα μπορεί να βλέπει ό,τι βλέπουμε, να ακούει ό,τι ακούμε και να απαντά σε φυσική γλώσσα σε οτιδήποτε μπορεί να ρωτήσει ο χρήστης. «Ο Jony πρόσφατα μου έδωσε ένα από τα πρωτότυπα της συσκευής -για πρώτη φορά- για να το πάρω σπίτι. Και μπόρεσα να ζήσω με αυτό», δήλωσε ο συνιδρυτής της OpenAI, Σαμ Άλτμαν. «Και νομίζω ότι είναι το πιο cool κομμάτι τεχνολογίας που θα έχει δει ποτέ ο κόσμος», κατέληξε.
