Εν αναμονή των πρωθυπουργικών ανακοινώσεων για το ενεργειακό κόστος της βιομηχανίας
Η ανοιχτή εκδήλωση της Γενικής Συνέλευσης του ΣΕΒ έχει πάντα ενδιαφέρον, αλλά φέτος έχει κατά τι περισσότερο από άλλες χρονιές, καθώς αναμένονται ανακοινώσεις διά στόματος του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, για την πολυαναμενόμενη και πολυσυζητημένη παρέμβαση για το ενεργειακό κόστος της βιομηχανίας. Ύστερα από έναν «πυρετό» συσκέψεων και διεργασιών τις προηγούμενες ημέρες, τα τελευταία 24ωρα έχει πέσει… σιγή ασυρμάτου, με τις πληροφορίες να θέλουν τον υφυπουργό Ενέργειας, Νίκο Τσάφο, τον επικεφαλής της εγχώριας «Task Force» που συστάθηκε για το θέμα, να εργάζεται εντατικά (έως αργά τη νύχτα της Κυριακής), προκειμένου να ωριμάσει το μέτρο. Οι ίδιες πληροφορίες αναφέρουν ότι ο πρωθυπουργός θα περιγράψει σε αδρές γραμμές την παρέμβαση, χωρίς να υπεισέλθει στις τεχνικές λεπτομέρειες, που θα εξειδικευθούν σε δεύτερο χρόνο. Εκτιμάται ότι το μέτρο θα καλύπτει σημαντικό αριθμό επιχειρήσεων -πέρα από τις ενεργοβόρες βιομηχανίες- και θα είναι αρκετά πιο μετριοπαθές στις βασικές του παραμέτρους σε σχέση με την πρόταση Industrial Energy Reset που έφερε στο τραπέζι ο ΣΕΒ και αποτέλεσε την αφετηρία μιας σύνθετης διαπραγμάτευσης. Λελογισμένο και προσαρμοσμένο στη «γραμμή» της δημοσιονομικής εγκράτειας λέγεται ότι θα είναι και το κόστος της παρέμβασης, καθώς εξαρχής είχε διαμηνυθεί ότι το κόστος των 285 εκατ. ευρώ/έτος για 3 χρόνια, που προέβλεπε η πρόταση του ΣΕΒ, ήταν εκτός των αντοχών της οικονομίας. Οι πληροφορίες αναφέρουν επίσης ότι εξετάζονται κι άλλοι «κουμπαράδες» προς αξιοποίηση, πέρα από τα κονδύλια του προϋπολογισμού, που είναι εξαιρετικά περιορισμένα, όπως είχε διαμηνυθεί αρμοδίως από το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης. Σε κάθε περίπτωση, κοντός ψαλμός αλληλούια, εκτός και αν οι πρωθυπουργικές ανακοινώσεις παραπέμπουν σε… δεύτερο ημίχρονο.
Τα μεγάλα ονόματα στο ομόλογο της Πειραιώς
Σε μια πολύ δύσκολη ημέρα χθες λόγω Γαλλίας, με την παραίτηση Λεκορνί, του πέμπτου πρωθυπουργού του Εμανουέλ Μακρόν από την έναρξη της δεύτερης θητείας του στο Ελιζέ, η Τράπεζα Πειραιώς κατάφερε να συγκεντρώσει πολύ ισχυρή ζήτηση για το ομόλογό της ΑΤ1. Οι προσφορές ξεπέρασαν τα 3 δισ. ευρώ, με μεγάλη συμμετοχή διεθνών επενδυτών. Όλα τα μεγάλα ονόματα δήλωσαν το «παρών», μεταξύ αυτών και δύο από τη Γαλλία. Όπως έμαθα, το ομόλογο της Πειραιώς αγόρασαν η Amundi, με 2,267 τρισ. ευρώ υπό διαχείριση περιουσιακά στοιχεία το 2025, η οποία είναι ο μεγαλύτερος διαχειριστής περιουσιακών στοιχείων στην Ευρώπη και ένας από τους 10 μεγαλύτερους διαχειριστές επενδύσεων στον κόσμο. Και η Carmignac, εταιρεία διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων που ιδρύθηκε το 1989, έχει υπό διαχείριση περιουσιακά στοιχεία άνω των 45 δισ. δολαρίων και ανήκει εξ ολοκλήρου σε εργαζόμενους. Λόγω της ισχυρής ζήτησης, η απόδοση της έκδοσης της Πειραιώς συμπιέστηκε αισθητά στο 6,125%, από το επίπεδο του 6,5% της αρχικής τιμολόγησης. Και σημειώνω ότι η Πειραιώς πέτυχε το χαμηλότερο spread που έχει πετύχει ποτέ ελληνική τράπεζα για έκδοση ομολόγου ΑΤ1.
Η ατζέντα του Νάγκελ στην Ελλάδα
Για πρώτη φορά μετά την κρίση επισκέπτεται την Ελλάδα Γερμανός κεντρικός τραπεζίτης και αυτό λέει πολλά για την αλλαγή σελίδας της χώρας μας και το κύρος που έχει κατακτήσει στην Ευρώπη και διεθνώς. Ο λόγος για τον πρόεδρο της Deutsche Bundesbank, Joachim Nagel, ο οποίος επισκέφθηκε χθες τον διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιάννη Στουρνάρα, και σήμερα αναμένεται να μιλήσει στη γενική συνέλευση του ΣΕΒ. Οι δύο κεντρικοί τραπεζίτες συζήτησαν χθες για τις οικονομικές προοπτικές της Ευρώπης, τις προκλήσεις και τις ευκαιρίες, καθώς και για τη σημαντική πρόοδο που έχει σημειώσει η ελληνική οικονομία. Ο Nagel, ο οποίος προέρχεται από το σοσιαλδημοκρατικό κόμμα, αν και Γερμανός, δεν είναι από τα ακραιφνή «γεράκια» εντός της ΕΚΤ. Μιλάει τη γλώσσα του ρεαλισμού και όχι των ακροτήτων και σε πολλά θέματα, όπως π.χ. η πολιτική δασμών του Τραμπ, βρίσκεται σε σύμπνοια απόψεων με τον Έλληνα κεντρικό τραπεζίτη, Γιάννη Στουρνάρα. Nagel και Στουρνάρας έχουν πολύ καλή χημεία και συνεργασία (όπως το ίδιο συμβαίνει με την υποδιοικήτρια της ΤτΕ, Χριστίνα Παπακωνσταντίνου, και την επικεφαλής του SSM, Κλαούντια Μπουχ). Και χθες, όπως πληροφορήθηκα, εξέφρασε την εκτίμηση, έως και την κατάπληξή του, για την πρόοδο που έχει επιτύχει η Ελλάδα. Ο Γερμανός κεντρικός τραπεζίτης, βέβαια, έρχεται να προστεθεί στους πολλούς που επαινούν την πρόοδο και την αλλαγή σελίδας της χώρας μας. Την προηγούμενη Δευτέρα ο διοικητής της ΤτΕ, συμμετέχοντας και μιλώντας διαδικτυακά σε εκδήλωση για την ελληνική οικονομία στη Βιέννη, δέχτηκε καταιγισμό θετικών σχολίων για το πώς η Ελλάδα ανέκαμψε από την κρίση που απειλούσε να τη βγάλει εκτός ευρώ και για το πώς αποτελεί πλέον παράδειγμα ανθεκτικότητας. Στην εκδήλωση συμμετείχαν Ευρωπαίοι επιχειρηματίες, ακαδημαϊκοί και τραπεζίτες, μεταξύ των οποίων και ο «σκληρός» Γερμανοαμερικανός Andreas Dombret, με θητεία σε Deutsche Bank, Rothschild, JP Morgan, BofA κ.λπ., αλλά το πιο σημαντικό: είχε διατελέσει μέλος της Deutsche Bundesbank την περίοδο 2010-2018. Γνώριζε, δηλαδή, πολύ καλά την κατάσταση της Ελλάδας στην κρίση της, εξ ου και οι έπαινοί του για το «σήμερα» της Ελλάδας δεν έκρυβαν τον θαυμασμό, αλλά και την θετική έκπληξή του. Την εν λόγω εκδήλωση στη Βιέννη διοργάνωσαν δύο λαμπρές Ελληνίδες της Βιέννης, η Λύδια Γούτας και η Αλθαία Παπούλια, και το ελληνοαμερικανικό-αυστριακό ίδρυμα «Οι Κόρες της Πηνελόπης». Tο οποίο, όπως έμαθα, δραστηριοποιείται υπέρ της Ελλάδας και έχει ιστορία 100 ετών, αφού συστάθηκε για να προστατεύσει τους Έλληνες (και Ιταλούς) μετανάστες στις ΗΠΑ από τις επιθέσεις της Κου Κλουξ Κλαν.
Οι δύσκολες προβλέψεις για τις επενδύσεις
Η Ελλάδα είναι πρώτη στην Ευρωπαϊκή Ένωση σε ρυθμό αύξησης επενδύσεων, δήλωσε ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κυριάκος Πιερρακάκης, με αφορμή την κατάθεση στη Βουλή του προσχεδίου του κρατικού Προϋπολογισμού για το 2026. Οι δηλώσεις του υπουργού βασίζονται, πάντως, στην πρόβλεψη για το πώς θα πάνε οι επενδύσεις το 2026. Το δυστύχημα είναι, και γι’ αυτό δεν φταίει ο κ. Πιερρακάκης, πως μέχρι σήμερα δεν έχει επιβεβαιωθεί σχεδόν καμία αντίστοιχη κυβερνητική πρόβλεψη. Ο υπουργός δήλωσε πως «κομβικό ρόλο στη δυναμική αυτήν διαδραματίζει ο ρυθμός αύξησης των επενδύσεων, ο οποίος αναμένεται να διαμορφωθεί στο 10,2% το 2026, το υψηλότερο ποσοστό ανάμεσα στα 27 κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, ύψους 16,7 δισεκατομμυρίων ευρώ, ενισχύει την παραγωγικότητα, τη δημιουργία ποιοτικών θέσεων εργασίας και την περιφερειακή ανάπτυξη». Για να το κάνουμε λιανά, πανηγυρίζουμε για το τι προβλέπουμε εμείς πως θα γίνει το 2026! Τι συνέβη την τελευταία διετία; Το προσχέδιο του Προϋπολογισμού του 2024 μιλούσε για αύξηση επενδύσεων 12,1%, αλλά το τελικό αποτέλεσμα ήταν μόλις 4,5%. Το προσχέδιο του Προϋπολογισμού του 2025 μιλούσε για αύξηση επενδύσεων 8,5% και τελικά ο Προϋπολογισμός για τη νέα χρονιά αναφέρει πως φέτος οι επενδύσεις θα αυξηθούν 5,7%. Πρόκειται για επίφοβη πρόβλεψη, όταν στο πρώτο εξάμηνο ο ρυθμός αύξησης ήταν μόλις 2,1%. Οπως λέει και ένας καλός φίλος της στήλης, «η πραγματική δήλωση είναι πως φιλοδοξούμε να είμαστε πρωταθλητές επενδύσεων στην ΕΕ το 2026. Βέβαια, το ίδιο φιλοδοξούσαμε το 2024 και το 2025, χωρίς να το καταφέρουμε»!
Παπουτσάνης: Η αθόρυβη «επανάσταση» 155 ετών
Πίσω από την ιστορική ταμπέλα της Παπουτσάνης, που για δεκαετίες ήταν συνώνυμη με το κλασικό σαπούνι, εκτυλίσσεται μία από τις πιο αθόρυβες αλλά εντυπωσιακές μεταμορφώσεις της ελληνικής βιομηχανίας. Η εταιρεία, με ρίζες που φτάνουν πίσω στο 1870, δεν αρκέστηκε στην παράδοση. Την τελευταία δεκαετία έχει επαναπροσδιορίσει πλήρως το επιχειρηματικό της μοντέλο, καταφέρνοντας να διπλασιάζει τον κύκλο εργασιών της κάθε πενταετία και να θέτει τον πήχη ακόμη ψηλότερα, ήτοι πάνω από 100 εκατ. ευρώ μέχρι το 2028. Η εταιρεία έχει αναβιώσει ιστορικά εμπορικά σήματα, όπως το Αρκάδι, ενώ παράλληλα έχει δημιουργήσει νέα επώνυμα brands, προσαρμοσμένα στις απαιτήσεις του σύγχρονου, οικολογικά ευαισθητοποιημένου καταναλωτή. Στο παρασκήνιο, ωστόσο, αυτό που εντυπωσιάζει περισσότερο είναι η επέκταση της Παπουτσάνης σε αγορές που λίγοι περίμεναν: η είσοδος σε νέες κατηγορίες προϊόντων της άνοιξε τον δρόμο προς μια συνολική αγορά άνω των 600 εκατομμυρίων ευρώ, πολλαπλασιάζοντας τις ευκαιρίες. Το case του Αρκάδι, που εξαγόρασε, αναμένεται να τριπλασιάσει τις καθαρές πωλήσεις έως το τέλος του 2025 (από 2 εκατομμύρια το 2022 σε 6 εκατομμύρια φέτος), ανοίγει επίσης νέες προοπτικές για την επιχείρηση. Ιδιαίτερη δυναμική έχει αποκτήσει και ο ξενοδοχειακός κλάδος, στον οποίο η Παπουτσάνης κατέχει ηγετική θέση στην Ελλάδα, ενώ συνεχίζει να επεκτείνει την παρουσία της στο εξωτερικό, παρά τις προκλήσεις της διεθνούς αγοράς. Αξίζει να σημειωθεί ότι πάνω από το 40% του κύκλου εργασιών της προέρχεται από παραγωγές για τρίτους, γεγονός που επιβεβαιώνει την τεχνογνωσία της σε βιομηχανική κλίμακα.
Η σήραγγα Ηλιούπολης στη Βουλή
Το ζήτημα της αστικής σήραγγας Ηλιούπολης μπαίνει πλέον στη Βουλή, με ερώτηση που κατέθεσε ο βουλευτής του ΠΑΣΟΚ – ΚΙΝΑΛ Παύλος Χρηστίδης προς τον υπουργό Υποδομών και Μεταφορών, Χρήστο Δήμα, η οποία αναδεικνύει την ανάγκη υλοποίησης του έργου και την απουσία ενός συνολικού, συνεκτικού σχεδίου υποδομών και μεταφορών για τον Νότιο Τομέα της Αθήνας.
Η σήραγγα της Ηλιούπολης, εξάλλου, δεν αφορά απλώς ένα τεχνικό έργο, αλλά ένα κρίσιμο ζήτημα καθημερινότητας, που είναι η αποσυμφόρηση του κυκλοφοριακού, που έχει φτάσει σε οριακό σημείο, με πάνω από 120.000 νέα οχήματα κάθε χρόνο και οδηγούς που χάνουν περισσότερες από 110 ώρες ετησίως στην κίνηση. Την ίδια ώρα, προχωρούν μεγάλες επενδύσεις, όπως το Ελληνικό, η Μαρίνα Αλίμου, το Φαληρικό Δέλτα, χωρίς να υπάρχει ένα ενιαίο σχέδιο βιώσιμης κινητικότητας, που να τις συνδέει με τρόπο λειτουργικό και περιβαλλοντικά υπεύθυνο.
Η εν λόγω παρέμβαση έρχεται σε συνέχεια της διαμαρτυρίας των πέντε δήμων (Ηλιούπολης, Βύρωνα, Ελληνικού–Αργυρούπολης, Αγίου Δημητρίου και Δάφνης–Υμηττού) της περιοχής και της κοινής επιστολής τους προς τα υπουργεία, όπου ζητούν σαφές χρονοδιάγραμμα, πρόσβαση στις μελέτες και ρητή δέσμευση ότι δεν θα επιβληθούν διόδια.
Η τοπική αυτοδιοίκηση δηλώνει αποφασισμένη να συνεχίσει τις κινητοποιήσεις, καθώς οι πόλεις των νοτίων προαστίων ασφυκτιούν καθημερινά από την κυκλοφορία, την περιβαλλοντική επιβάρυνση και την υποβάθμιση της ποιότητας ζωής.
Παρ’ ότι το έργο της σήραγγας έχει προταθεί ως Πρότυπη Πρόταση από την κοινοπραξία ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ – Άκτωρ Παραχωρήσεις (νυν AKTOR) – Άβαξ, και έχει ήδη σημαντική προεργασία μελετών που χρηματοδοτήθηκαν από τη Lamda Development, παραμένει στάσιμο λόγω έλλειψης χρηματοδότησης. Το ερώτημα, λοιπόν, δεν είναι μόνο πότε θα προχωρήσει, αλλά αν υπάρχει πραγματική πολιτική βούληση να μπει σε προτεραιότητα ένα έργο που μπορεί να αλλάξει την καθημερινότητα δεκάδων χιλιάδων πολιτών.
Χρυσές δουλειές το Πανεπιστήμιο της Λευκωσίας στην Ελλάδα
Ούτε ένα ούτε δύο, αλλά τέσσερα τμήματα της Φαρμακευτικής Σχολής, καθένα από τα οποία έχει 40 φοιτητές, θα λειτουργήσουν στο Ελληνικό από το Πανεπιστήμιο της Λευκωσίας (Univercity of Nicosia, UNIC). Το πανεπιστήμιο, που λειτουργεί για πρώτη φορά στη χώρα μας, γνώρισε μεγάλη κοσμοσυρροή, που δεν έχει προηγούμενο, παρά τα υψηλά δίδακτρα, τα οποία ξεπερνούν τις 15.000 ευρώ ετησίως. Έτσι, μόνον από τη λειτουργία της Φαρμακευτικής Σχολής το ελληνικό παράρτημα του Πανεπιστημίου Λευκωσίας θα έχει έσοδα 2,5 εκατ. ευρώ στην πρώτη χρονιά λειτουργίας. Η μεγάλη αυτή κοσμοσυρροή στη Φαρμακευτική σχολή αποδίδεται και στη μείωση των ροών Ελλήνων φοιτητών προς την Κύπρο. Πριν από το άνοιγμα του παραρτήματος στην Ελλάδα οι Έλληνες φοιτητές ήταν οι βασικοί τροφοδότες των σχολών του Πανεπιστημίου UNIC στη Μεγαλόνησο. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι πέρυσι στη Λευκωσία το ομώνυμο πανεπιστήμιό της είχε τρία τμήματα Φαρμακευτικής, ενώ φέτος θα λειτουργήσει μόνον ένα τμήμα. Σημειώνεται ότι η Φαρμακευτική Σχολή είναι μία από τις έξι σχολές που λειτουργεί το Πανεπιστήμιο της Λευκωσίας στη χώρα μας. Θα λειτουργήσουν επίσης Νομική Σχολή, Επιστημών Υγείας, Διοίκησης Επιχειρήσεων, Ανθρωπιστικών Σπουδών κ.λπ. Το παράρτημα του Πανεπιστημίου Λευκωσίας λειτουργεί σε ιδιόκτητες εγκαταστάσεις που δημιούργησε στο Ελληνικό και στις εγκαταστάσεις της πρώην Olympic Catering, αφού βεβαίως εκσυγχρονίστηκαν.
«Γαλάζια» ερώτηση για τα τέλη ανθεκτικότητας και κρουαζιέρας
Μπορεί το «τέλος ανθεκτικότητας» να θεσπίστηκε με στόχο την προστασία των τουριστικών προορισμών, όμως φαίνεται πως κανείς -ούτε καν οι βουλευτές της συμπολίτευσης- δεν έχει σαφή εικόνα για το πού πάνε τα λεφτά. Η ερώτηση των επτά «γαλάζιων» στη Βουλή, με επικεφαλής τον Μάνο Κόνσολα, δεν αφήνει περιθώρια παρερμηνείας: ζητούν διαφάνεια, στοιχεία ανά περιοχή και προγραμματισμό για τη διάθεση των εσόδων. Τονίζουν, μάλιστα, ότι, με δεδομένη την αύξηση του τουριστικού ρεύματος, θα πρέπει να έχει συγκεντρωθεί ένα σημαντικό ποσό από το τέλος ανθεκτικότητας, που, με βάση όσα έχουν θεσμοθετηθεί, θα πρέπει να διατίθεται σε έργα και δράσεις για τη θωράκιση των τουριστικών προορισμών από ακραία καιρικά φαινόμενα και τις αρνητικές επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης. Αντίστοιχα ερωτήματα τίθενται και για το τέλος κρουαζιέρας, που θεσπίστηκε τον περασμένο Ιούνιο.
Και καταθέτουν ως πρόταση τη θεσμοθέτηση και εκχώρηση συγκεκριμένου ποσοστού εσόδων από το τέλος ανθεκτικότητας σε Δήμους και Περιφέρειες, αναλογικά και με βάση τα έσοδα ανά περιοχή, για να χρηματοδοτούνται δράσεις και έργα. Με άλλα λόγια, ακόμη και οι ίδιοι οι κυβερνητικοί βουλευτές φαίνεται να αναρωτιούνται αν τα «πράσινα» τέλη γίνονται όντως έργα ή αν χάνονται κάπου στη διαδρομή από το ταμείο έως τα… έργα θωράκισης.
Τα «πόδια» του αγροτοδιατροφικού εξαγωγικού κλάδου
Χωρίς πόδια, χωρίς στηρίγματα, κινδυνεύει να βρεθεί ο σημαντικότερος εξαγωγικός κλάδος της Ελλάδας, ο αγροτοδιατροφικός (εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών), λόγω της κρίσης διαρκείας που περνάει ο πρωτογενής τομέας. Τα ελληνικά τρόφιμα -αναγνωρισμένα για την υψηλή ποιότητά τους, την καινοτομία που εμπεριέχουν τόσο στα στάδια του σχεδιασμού, της παραγωγής, αλλά και ως τελικά προϊόντα- δεν θα μπορούν να συνεχίσουν με την ίδια και μεγαλύτερη επιτυχία τη διεθνή καριέρα τους, αν δεν αντιμετωπιστούν τα προβλήματα της γεωργίας και της κτηνοτροφίας. Μεταποιητές και βιομήχανοι, των οποίων οι επιχειρήσεις πλήττονται από το υψηλό ενεργειακό κόστος, αναγνωρίζουν το αδιέξοδο στο οποίο έχουν βρεθεί αγρότες και κτηνοτρόφοι, που, πέραν των αυξήσεων στις τιμές όλων των εισροών, βρίσκονται αντιμέτωποι με τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, τις ασθένειες και τις επιδημίες, τις καθυστερήσεις στην καταβολή αποζημιώσεων και επιδοτήσεων, τα απόνερα του σκανδάλου του ΟΠΕΚΕΠΕ. Η Ελλάδα τις τελευταίες 4-5 δεκαετίες συζητάει την περίφημη αναδιάρθρωση των καλλιεργειών, την τόνωση της υπαίθρου, την υποστήριξη της μεταλλαγής του παραδοσιακού αγρότη σε αγροτικό επιχειρηματία. Συνηθέστατα, τις αρνητικές επιπτώσεις της υποχώρησης της ελληνικής γεωργίας και κτηνοτροφίας τις μετράμε στις τιμές που πληρώνει ο καταναλωτής. Δυστυχώς, υπάρχουν πολύ σοβαρότερα προβλήματα, όπως η κατάθεση των όπλων από πολλούς αγρότες και κτηνοτρόφους, η ακόμη μεγαλύτερη ερήμωση της υπαίθρου, κόντρα στα μαθήματα που η Ευρώπη και ο κόσμος όλος πήρε στη διάρκεια της πανδημίας και της ενεργειακής κρίσης.
Αύξηση 25% στις επιχειρήσεις που κλείνουν στη Θεσσαλονίκη
Θετικό είναι το ισοζύγιο εγγραφών-διαγραφών στο Βιοτεχνικό Επιμελητήριο Θεσσαλονίκης στο εννεάμηνο του 2025, ενώ οι εγγραφές παρουσιάζουν και αύξηση, έναντι του αντίστοιχου περσινού διαστήματος. Εντούτοις, αύξηση καταγράφηκε και στις διαγραφές, περίπου 5%, σημαντικά μικρότερη απ’ ό,τι στις εγγραφές. Όμως υπάρχει ένα άλλο στοιχείο, ανησυχητικό για τη βιοτεχνική επιχειρηματικότητα, που καταγράφηκε στην πιο πρόσφατη έρευνα του ΒΕΘ.
Το στοιχείο αυτό αφορά φαινόμενο που εμφανίζει μεγάλη όξυνση, μόλις στη year-to-year σύγκριση, και έχει να κάνει με τον αριθμό των επιχειρήσεων που έβαλαν λουκέτο, επειδή η συνέχιση της λειτουργίας τους ήταν ασύμφορη. Με μια κουβέντα, οι βιοτεχνίες «έμπαιναν μέσα», οπότε οι επιχειρηματίες αποφάσισαν τη διακοπή της λειτουργίας τους.
Έτσι, λοιπόν, το ενδιαφέρον αλλά και ανησυχητικό που καταγράφει η πιο πρόσφατη έρευνα του ΒΕΘ είναι ότι στο εννεάμηνο Ιανουαρίου – Σεπτεμβρίου 2025 κρίθηκαν ασύμφορες 123 επιχειρήσεις, αριθμός αυξημένος κατά 25,5%, έναντι του αντίστοιχου διαστήματος του 2024, όταν είχαν αγγίξει τις 98.
Εντούτοις, δεν πρέπει να παραβλέψουμε το γεγονός ότι υπάρχουν άτομα που αποφασίζουν να μπούνε επιχειρηματικά στο βιοτεχνικό στίβο, σημαντικά περισσότερα από εκείνα που τον εγκαταλείπουν, είτε γιατί συνταξιοδοτούνται είτε γιατί «το πράγμα δεν πάει άλλο».
Στη διάρκεια του εννεαμήνου του 2025 τη λειτουργία τους ξεκίνησαν 506 βιοτεχνικές επιχειρήσεις, ενώ το αντίστοιχο περσινό διάστημα στον επιχειρηματικό στίβο μπήκαν 451, κατά συνέπεια η αύξηση στο τρέχον έτος αγγίζει το 12,2%.
Εν τω μεταξύ, άνοδο κατά 5,1% παρουσίασαν και οι διαγραφές, καθώς στο φετινό εννεάμηνο έβαλαν τέλος στη δραστηριότητά τους 349 επιχειρήσεις, όταν έναν χρόνο νωρίτερα οι επιχειρηματίες που αποφάσισαν να τερματίσουν τη λειτουργία των βιοτεχνιών τους ήταν 332.
Στο Βιοτεχνικό Επιμελητήριο Θεσσαλονίκης κυριαρχούν οι μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις, οι ατομικές, οι οποίες, αν ληφθούν υπόψη τα ποσοστά συμμετοχής τους στις εγγραφές και διαγραφές, θα πρέπει να εκπροσωπούν περίπου το 65% και πλέον στο Μητρώο του Επιμελητηρίου.
Αυτές οι μικρές βιοτεχνίες είναι και οι πιο ευάλωτες στις δύσκολες συνθήκες της αγοράς, όπως άλλωστε έχουν δείξει αρκετές έρευνες που έχουν σκανάρει τη μικρομεσαία ελληνική επιχειρηματικότητα, τα χαρακτηριστικά και τα προβλήματά της, είτε πρόκειται για χρηματοδοτήσεις, ψηφιακότητα, επενδύσεις, ανθρώπινο δυναμικό.
Οι επιχειρηματίες, οι βιοτέχνες, το παλεύουν, αλλά όταν η λειτουργία μιας επιχείρησης γίνεται ασύμφορη, τότε το λουκέτο γίνεται αναπόφευκτο.
Μεγαλύτερα κίνητρα για τα κλειστά ακίνητα
Μοναδικός τρόπος άμεσης αντιμετώπισης του στεγαστικού προβλήματος της ελληνικής οικογένειας είναι η τοποθέτηση στην αγορά των διαμερισμάτων που οι ιδιοκτήτες τους προτιμούν να τα κρατούν κλειστά, αντί να τα εκμεταλλεύονται, εισπράττοντας τα διόλου ευκατοφρόνητα ενοίκια που δίνει η αγορά. Όπως όμως για όλα τα πράγματα, έτσι και γι’ αυτήν την επιλογή των περισσότερων ιδιοκτητών παλαιών διαμερισμάτων υπάρχει εξήγηση και μάλιστα απλή.
Η συντριπτική πλειονότητα των περίπου 500.000 κλειστών ακινήτων είναι σπίτια που ηλικιακά έχουν βγει στη… σύνταξη, δηλαδή είναι διαμερίσματα κατασκευασμένα στις δεκαετίες του 1970- 1980 και αρκετά ακόμη παλαιότερα. Αυτά τα διαμερίσματα για να ενοικιαστούν θα πρέπει προηγουμένως να περάσουν από μία γερή ανακαίνιση, το κόστος της οποίας ίσως και να ξεπερνάει τις 40.000 ευρώ, για… νέα ηλεκτρολογική εγκατάσταση, υδραυλικά, πιθανότατα σύγχρονο σύστημα θέρμανσης, σύγχρονα κουφώματα, μπάνιο, κουζίνα κ.λπ. Μία τέτοιου ύψους επένδυση, που γίνεται ακόμη μεγαλύτερη αν ο ιδιοκτήτης προχωρήσει και σε εξωτερική μόνωση του κελύφους, δεν μπορεί να καλυφθεί έστω και στο ελάχιστο από την τριετή απαλλαγή από τη φορολογία μισθωμάτων, που εισήγαγε η κυβέρνηση. Δηλαδή πόσα χρόνια θα πρέπει να περάσουν για να κάνει ο ιδιοκτήτης την απόσβεση μιας τέτοιας επένδυσης; Συμπερασματικά: το κράτος θα πρέπει να δώσει μεγαλύτερα φορολογικά κίνητρα, για να υπάρξει ανταπόκριση από πλευράς ιδιοκτητών κλειστών ακινήτων. Πολλοί ιδιοκτήτες παλαιών ακίνητων κρατούν τα σπίτια αυτά κλειστά και, στις περιπτώσεις που υπάρχουν συνιδιοκτησίες, τότε συνηθέστερα προτιμούν να τα πωλήσουν, ώστε τουλάχιστον να βάλουν κάποια χρήματα, καθαρά, στην τσέπη τους.
Tρέχει η Ευρώπη για την ΑΙ
Η Ευρώπη έχει αρχίσει να συνειδητοποιεί ότι στην κούρσα της Τεχνητής Νοημοσύνης κινδυνεύει να μείνει πίσω. Και ότι αυτό δεν είναι απλώς ένα τεχνολογικό ζήτημα, αλλά έχει και σημαντικές γεωστρατηγικές προεκτάσεις.
Με αυτά τα δεδομένα κατά νου, η Ευρωπαϊκή Ένωση φαίνεται να ανεβάζει ταχύτητες, εγκαινιάζοντας μια νέα στρατηγική, που θα δίνει έμφαση στις εφαρμογές Τεχνητής Νοημοσύνης made in Europe. Η νέα στρατηγική «Apply AI», που επεξεργάζεται η Κομισιόν, αποτυπώνει τον φόβο των Βρυξελλών ότι η εξάρτηση από την αμερικανική και κινεζική τεχνολογία μπορεί να εξελιχθεί σε στρατηγική αδυναμία.
Με την κινητοποίηση 1 δισ. ευρώ για την ανάπτυξη ευρωπαϊκών λύσεων AI, η Ένωση επιχειρεί να αποκτήσει μια δόση τεχνολογικής κυριαρχίας, πριν οι μεγάλοι παίκτες κλειδώσουν την αγορά. Πίσω από τις τεχνοκρατικές διατυπώσεις, το μήνυμα είναι καθαρό: η ΕΕ φοβάται να γίνει απλός καταναλωτής ξένης καινοτομίας, την ώρα που η Ουάσιγκτον και το Πεκίνο μετατρέπουν την Τεχνητή Νοημοσύνη σε εργαλείο ισχύος. Μένει να δούμε αν θα καταφέρει να ανατρέψει τη σημερινή εικόνα…
