ΜΕΒΓΑΛ: Στο κάδρο mega επένδυση στο γιαούρτι
Το ενδεχόμενο κατασκευής νέου εργοστασίου για την παραγωγή γιαουρτιού, καθ’ ότι η ζήτηση είναι μεγάλη, κυρίως στο εξωτερικό, όπου η αγορά αναπτύσσεται διαρκώς, μαθαίνω ότι εξετάζει η ΜΕΒΓΑΛ, η οποία τα τελευταία χρόνια έχει καταφέρει να αυξήσει κατά πολύ τις εξαγωγές της. Πίσω από την ανάπτυξη των διεθνών πωλήσεων βρίσκεται ο Γιώργος Βανίδης, γαμπρός της βασικής μετόχου της εταιρείας, Μαίρης Χατζάκου, ο οποίος έχει εμφυσήσει τον δικό του «καλπασμό» στη διεθνή πορεία της εταιρείας με έδρα τα Κουφάλια της Θεσσαλονίκης. Εφόσον προχωρήσει το project για το νέο εργοστάσιο, αναμένεται ότι θα πρόκειται για μία από τις μεγαλύτερες επενδύσεις τα τελευταία χρόνια στον τομέα του γιαουρτιού και μάλιστα σε μία περίοδο που η γαλακτοβιομηχανία βρίσκεται πάνω στο άρμα της ανάπτυξης έπειτα από μια μακρά περίοδο αναστάτωσης και δυσκολιών που πέρασε τα προηγούμενα χρόνια. Πλέον, με επικεφαλής τη Μαίρη Χατζάκου, κόρη του ιδρυτή της ΜΕΒΓΑΛ, και με τη σύμπραξη των μελών της οικογένειάς της, αλλά και του Σπύρου Θεοδωρόπουλου, ο οποίος επίσης είναι μέτοχος στην εταιρεία και δίνει τον τόνο σε πολλές από τις κινήσεις της, τα πράγματα φαίνεται να εξελίσσονται με ταχείς ρυθμούς.
ΧΑ: Τι σημαίνει η επιστροφή στα ώριμα Χρηματιστήρια
Δεν έχει περάσει ένας χρόνος από το οικονομικό συνέδριο στη Νέα Υόρκη, που είχε απευθύνει μήνυμα ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ότι μετά την αναβάθμιση της ελληνικής οικονομίας έρχεται η ώρα της αναβάθμισης του ΧΑ εντός του 2025, και είναι πλέον γεγονός. Στην αναβάθμιση του Χρηματιστηρίου Αθηνών από την κατηγορία των Ανεπτυγμένων Αναδυόμενων (Advanced Emerging) στην κατηγορία των Ανεπτυγμένων (Developed) αγορών προχώρησε αργά χθες το βράδυ ο FTSE Russell. Μάλιστα, η αλλαγή θα τεθεί σε ισχύ στις 21 Σεπτέμβριου 2026.
Η Ελλάδα, για πρώτη φορά έπειτα από 15 χρόνια, εκ των οποίων τα 10 μέσα στην κρίση των μνημονίων και των capital controls, της πολιτικής αστάθειας και της ύφεσης, επανέρχεται στις ώριμες αγορές, πληρώντας κριτήρια που ούτε καν μπορούσε να φανταστεί ως αγορά τότε:
- Όλα τα 22 κριτήρια «Quality of Markets» (π.χ. ρευστότητα, πρόσβαση επενδυτών, διαφάνεια, διακανονισμοί).
- Ελάχιστη επενδύσιμη κεφαλαιοποίηση & αριθμό εισηγμένων τίτλων (κεφαλαιοποιήσεις μέχρι 15 δισ. Ευρώ και 150 εισηγμένες).
- Υψηλό κατά κεφαλήν εισόδημα (High GNI per capita).
- Credit rating: Investment Grade από τους τρεις μεγάλους οίκους (S&P, Moody’s, Fitch) με «σταθερή» ή «θετική» προοπτική, με τελευταία τη Moody’s τον Μάρτιο που μας πέρασε.
Όλα αυτά μαζί σημαίνουν ότι η Ελλάδα θεωρείται πλέον ώριμη, σταθερή και αξιόπιστη αγορά από διεθνείς θεσμικούς επενδυτές.
Μάλιστα, στην έκθεση αναφέρονται τα εξής:
«Η Ελλάδα επί του παρόντος ταξινομείται ως Αναβαθμισμένη Αναδυόμενη Αγορά (Advanced Emerging Market) και προστέθηκε στη Λίστα Παρακολούθησης (Watch List) από τον Σεπτέμβριο του 2024, για πιθανή αναταξινόμησή της από Αναδυόμενη σε Ανεπτυγμένη Αγορά (Developed Market). Κατά συνέπεια, έπειτα από τις εισηγήσεις της Συμβουλευτικής Επιτροπής Ταξινόμησης Αγορών Μετοχών (FTSE Equity Country Classification Advisory Committee) και του FTSE Russell Policy Advisory Board, το FTSE Russell Index Governance Board επιβεβαιώνει -και έχει την ευχαρίστηση να ανακοινώσει- την αναταξινόμηση της Ελλάδας από Αναβαθμισμένη Αναδυόμενη σε Ανεπτυγμένη Αγορά, η οποία θα τεθεί σε ισχύ από την έναρξη της συνεδρίασης της Δευτέρας, 21 Σεπτεμβρίου 2026».
Σύμφωνα με εκτιμήσεις, το ΧΑ ετοιμάζεται να ενταχθεί σε μια δεξαμενή κεφαλαίων άνω των 15 τρισ. δολαρίων, αποκτώντας πρόσβαση σε διεθνή funds, που τοποθετούνται αποκλειστικά σε ώριμες αγορές. Ήδη καταγράφεται σταδιακή μετακίνηση επενδυτικών κεφαλαίων, με χαρακτηριστικό παράδειγμα τον τραπεζικό κλάδο, όπου τα λεγόμενα «emerging market funds» υποχωρούν, παραχωρώντας τη θέση τους σε μακροπρόθεσμους θεσμικούς επενδυτές (long-only funds), με επενδυτικό ορίζοντα μεγαλύτερο της διετίας. Από τις 31 μετοχές που απαρτίζουν σήμερα τον ελληνικό δείκτη FTSE, ο αριθμός αυτός αναμένεται να μειωθεί οριακά στις 29. Να σημειωθεί ότι τον Σεπτέμβριο του 2026 το Χρηματιστήριο της Αθήνας επιστρέφει στις ώριμες αγορές και για τον αμερικανικό οίκο S&P, ενώ τον Απρίλιο του 2026 αναμένεται ο ευρωπαϊκός οίκος Stoxx να ανακοινώσει την ημερομηνία αναβάθμισης.
Ο σύμβουλος για τα λιμάνια του Υπερταμείου
Σύμβουλο που θα παράσχει υπηρεσίες επιχειρηματικής ανάπτυξης των λιμενικών υποδομών που διαχειρίζεται σκοπεύει να προσλάβει το Υπερταμείο. Αντικείμενο του νέου συμβούλου θα είναι η παροχή συμβουλών και καθοδήγησης στo Υπερταμείο σε σχέση με τη μεγιστοποίηση της αξίας του χαρτοφυλακίου Λιμενικών Υποδομών (λιμάνια, μαρίνες κ.λπ.) και τη διαμόρφωση στο Υπερταμείο ολιστικής άποψης για τη στρατηγική ανάπτυξης των λιμανιών και των μαρίνων σε όλη την ελληνική επικράτεια. Ο σύμβουλος θα είναι κορυφαία και έμπειρη διεθνής εταιρεία ή μια κοινοπραξία εταιρειών, με σταθερή και αποδεδειγμένη επιχειρηματική πορεία και στρατηγική ανάπτυξης στην αγορά των λιμένων και των μαρίνων. Η αμοιβή έχει προϋπολογιστεί σε 400.000 ευρώ (πλέον ΦΠΑ) και ο διαγωνισμός διενεργείται στις 19 Νοεμβρίου 2025.
Οι θετικές εκτιμήσεις της Edison για τη Lamda Development
Στα 12,5 ευρώ βλέπει τη δίκαιη τιμή της μετοχής της Lamda Development η Edison. Η τιμή αυτή είναι 60% πάνω από τα τρέχοντα επίπεδα διαπραγμάτευσης. Σημειώνεται ότι η προηγούμενη τιμή-στόχος της μετοχής της Lamda Development από την Edison ήταν 12,3 ευρώ. H αναβάθμιση της τιμής-στόχου της μετοχής της Lamda από την Edison είναι αποτέλεσμα της ανακοίνωσης των οικονομικών αποτελεσμάτων της εταιρείας για το α’ εξάμηνο του 2025. Σύμφωνα με τους αναλυτές της Edison, η ελληνική εταιρεία κατέγραψε ισχυρή λειτουργική και οικονομική επίδοση σε όλους τους τομείς της επιχείρησης κατά το α’ εξάμηνο του 2025. Τα λειτουργικά εμπορικά κέντρα και οι μαρίνες έφτασαν σε νέα υψηλά επίπεδα EBITDA, ενώ το έργο του Ελληνικού σημείωσε σημαντική αύξηση εσόδων και κερδών. «Η επακόλουθη συμφωνία πώλησης γης στον όμιλο ION και η συνεργασία με τον όμιλο αποτελούν σημαντικό ορόσημο στη μακροπρόθεσμη ανάπτυξη του έργου του Ελληνικού», αναφέρει χαρακτηριστικά το σχετικό σημείωμα. Τέλος, αξίζει να σημειωθεί ότι στην Edison εκτιμούν ότι για πρώτη φορά φέτος τα έσοδα του ομίλου Lamda από malls, μαρίνες και Ελληνικό θα πλησιάσουν φέτος το 1,1 δισ. ευρώ (από 665 εκατ. ευρώ πέρυσι) και το 1,8 δισ. ευρώ το 2026. Τα καθαρά κέρδη μετά από φόρους για φέτος και του χρόνου εκτιμώνται σε 230 έως 240 εκατ. ευρώ.
Σαφάρι ελέγχων της ERA στον σιδηρόδρομο
Κλιμάκιο του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Σιδηροδρόμων (ERA) πραγματοποιεί έλεγχο στους ελληνικούς σιδηροδρομικούς φορείς, διαδικασία που βρίσκεται σε εξέλιξη τις τελευταίες ημέρες. Σύμφωνα με πληροφορίες της στήλης, εντός της εβδομάδας οι Ευρωπαίοι ελεγκτές αναμένεται να επισκεφθούν και τα κεντρικά γραφεία του ΟΣΕ. Υπενθυμίζεται ότι η ERA είχε εκδώσει έκθεση-καταπέλτη μετά την τραγωδία των Τεμπών, επιρρίπτοντας ευθύνες τόσο στον ΟΣΕ όσο και στη Ρυθμιστική Αρχή Σιδηροδρόμων, αλλά και στις διαδοχικές ηγεσίες του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών. Την κατάσταση αυτήν επιχειρεί να αντιστρέψει ο αναπληρωτής υπουργός Μεταφορών, Κωνσταντίνος Κυρανάκης, με στόχο την ενίσχυση της διαφάνειας και της λειτουργικής επάρκειας του σιδηροδρομικού συστήματος.
Την ίδια στιγμή, ο όμιλος ΟΣΕ -που από το 2025 φέρει την ονομασία «Σιδηρόδρομοι Ελλάδος»- εμφανίζει βελτιωμένα, αλλά ακόμη «κοκκινισμένα» οικονομικά αποτελέσματα. Οι ζημίες μειώθηκαν κατά 28,9%, στα 180,5 εκατ. ευρώ, ενώ τα λειτουργικά αποτελέσματα πλησιάζουν σε ισορροπία. Ωστόσο, ο οργανισμός εξακολουθεί να εξαρτάται από την κρατική επιχορήγηση, η οποία αυξάνεται στα 120 εκατ. ευρώ για το 2025. Την ίδια ώρα, παραμένει ανοιχτό το μέτωπο με την Hellenic Train για οφειλές που προσεγγίζουν τα 140 εκατ. ευρώ, ενώ οι πληγές από τα Τέμπη και τη θεομηνία «Daniel» εξακολουθούν να βαραίνουν τον ισολογισμό. Το μεγάλο στοίχημα για τη νέα εποχή των ελληνικών σιδηροδρόμων είναι πλέον τα έργα αναβάθμισης ύψους 1,5 δισ. ευρώ, που βρίσκονται σε εξέλιξη.
Νέοι ελεγκτές στους πύργους ελέγχου, αλλά οι ουρανοί μένουν σε αναμονή
Ορκίστηκαν οι πρώτοι 80 νέοι ελεγκτές εναέριας κυκλοφορίας της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας, οι οποίοι θα ενισχύσουν σταδιακά το σύστημα αεροναυτιλίας, που τους τελευταίους μήνες δοκιμάζεται από καθυστερήσεις και ελλείψεις προσωπικού. Οι νέοι ελεγκτές, όλοι πανεπιστημιακής εκπαίδευσης, επιλέχθηκαν μέσω της διαδικασίας FEAST του Eurocontrol, που εφαρμόστηκε για πρώτη φορά στην Ελλάδα μέσω ΑΣΕΠ, και ξεκινούν άμεσα την εκπαίδευσή τους, η οποία θα ολοκληρωθεί τον Μάιο του 2026. Από τους 80, οι 25 θα τοποθετηθούν στην Αθήνα, ενώ οι υπόλοιποι θα ενισχύσουν περιφερειακούς αερολιμένες: Ηράκλειο (13), Ρόδο (6), Κέρκυρα (6), Κω (6), Σαντορίνη (4), Σκιάθο (3), Μύκονο (3), Κεφαλονιά (3), Σάμο (3), Ζάκυνθο (2), Πάρο, Αλεξανδρούπολη, Ιωάννινα, Χίο, Μυτιλήνη και Καβάλα από έναν ελεγκτή.
Παρά τη θετική εξέλιξη, το χρονοδιάγραμμα δείχνει ότι η ουσιαστική ενίσχυση των πύργων ελέγχου θα χρειαστεί χρόνο. Με δεδομένο ότι οι καθυστερήσεις φτάνουν σε ορισμένες ημέρες τα 30.000 λεπτά, το στοίχημα είναι αν η ΥΠΑ θα καταφέρει εν τω μεταξύ να κρατήσει τον εναέριο χώρο λειτουργικό και ασφαλή, μέχρι οι νέοι ελεγκτές να αναλάβουν ενεργό υπηρεσία. Σε μια περίοδο που ο τουρισμός παραμένει ο πιο δυναμικός τομέας της οικονομίας, η σταθερότητα στο αεροπορικό δίκτυο αποτελεί κρίσιμο παράγοντα για τη φήμη και την ανταγωνιστικότητα της χώρας.
Η εύρωστη αγορά των data centers
Κάτι παραπάνω από εύρωστη δείχνει να γίνεται η ελληνική αγορά data centers. Η χώρα εξελίσσεται σε κόμβο διακίνησης δεδομένων, με τους παίκτες της αγοράς να γίνονται αποδέκτες του ενδιαφέροντος τεχνολογικών κολοσσών να επενδύσουν στην Ελλάδα, η οποία πλέον θεωρείται ότι διαθέτει ψηφιακές υποδομές ικανές να φιλοξενήσουν αντίστοιχες επενδύσεις.
Η ευρωστία της αγοράς δείχνει να αποτυπώνεται και στα μεγέθη των εταιρειών του κλάδου. Χθες, για παράδειγμα, η Lancom, η μόνη ελληνική εταιρεία που παρέχει ολοκληρωμένες και εξειδικευμένες υπηρεσίες cloud, data center, τηλεπικοινωνιών και κυβερνοασφάλειας, ανακοίνωσε τα οικονομικά της αποτελέσματα για το 2024.
Ο ισολογισμός της βορειοελλαδικής εταιρείας δείχνει κύκλο εργασιών στα 6,75 εκατ. ευρώ για το 2024, αυξημένο κατά 31,6% σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Η λειτουργική κερδοφορία της Lancom παρουσίασε επίσης βελτίωση, με τα αποτελέσματα προ φόρων να φθάνουν τα 2,3 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 12,5%, ενώ τα καθαρά αποτελέσματα κατέγραψαν άνοδο 12,3% και το EBITDA αύξηση 11,99%.
Η Lancom δεν είναι μεμονωμένη περίπτωση – είναι η ένδειξη μιας αγοράς που ωριμάζει, προσελκύει κεφάλαια και αρχίζει να αποκτά βάθος, λένε παράγοντες της αγοράς …
Πράσινο φως για τον «αδερφό του Δαιδάλου»
Η στήλη ήταν η πρώτη που έγραψε ότι η Ελλάδα φιλοδοξεί να υποβάλει, μετά τον «Δαίδαλο» στην Αττική, πρόταση και για δεύτερο εθνικό υπερ-υπολογιστή, αυτήν τη φορά στην περιοχή της Δυτικής Μακεδονίας. Πλέον το project μπαίνει στις ράγες, με στόχο να μετατρέψει την περιοχή σε κόμβο τεχνολογίας.
Το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης και η Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας έδωσαν το «πράσινο» φως για την εγκατάσταση του αδερφού του «Δαιδάλου», ενός υπερσύγχρονου υπερυπολογιστή για εφαρμογές Τεχνητής Νοημοσύνης, με επίκεντρο το Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας στην Κοζάνη. Ο νέος εθνικός υπερυπολογιστής, έργο συνολικής αξίας 30 εκατ. ευρώ, θα εστιάσει στους τομείς της Ενέργειας και της Αγροδιατροφής, ενώ τη δράση θα συντονίζει το ΕΔΥΤΕ.
Η επιλογή της Δυτικής Μακεδονίας είναι στρατηγική: με τη νέα υπερ-υποδομή η Ελλάδα διεκδικεί ρόλο περιφερειακού hub στην AI στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, με επίκεντρο τη Δυτική Μακεδονία, περιοχή για την οποία η ΔΕΗ -ας μην ξεχνάμε- έχει μεγαλεπήβολα ψηφιακά πλάνα…
Το ΣτΕ ακυρώνει απόφαση του Δήμου Αθηναίων για τους όρους δόμησης
Μια νέα απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας έρχεται να ξεκαθαρίσει κρίσιμα ζητήματα, που αφορούν την πολεοδομική νομοθεσία και τα όρια των αρμοδιοτήτων των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ), επαναφέροντας στο προσκήνιο το θέμα της θεσμικής ιεραρχίας στη χάραξη πολεοδομικής πολιτικής.
Η υπόθεση αφορά τα μέτρα που είχε υιοθετήσει ο Δήμος Αθηναίων τον Μάιο του 2024, στο πλαίσιο της προσπάθειας να «παγώσει» η δόμηση μέχρι την έγκριση του νέου Τοπικού Πολεοδομικού Σχεδίου (ΤΠΣ). Με την απόφαση εκείνη, το Δημοτικό Συμβούλιο είχε ορίσει ότι θα εφαρμόζονται αποκλειστικά οι περιορισμοί του βασιλικού διατάγματος του 1955 για το ύψος των οικοδομών, καλώντας παράλληλα τους ιδιοκτήτες να μην αιτούνται άδειες βάσει του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού (ΝΟΚ), ακόμη και εφόσον διέθεταν σχετικά βεβαιωτικά από την ΥΔΟΜ, προκειμένου να αποφευχθεί η δημιουργία τετελεσμένων.
Συγκεκριμένα, το ΣτΕ έκρινε ότι η απόφαση του Δήμου συνιστούσε κανονιστική ρύθμιση χωρίς συνταγματικά προβλεπόμενη εξουσιοδότηση, καθώς οι ΟΤΑ δεν διαθέτουν τη δυνατότητα να καθορίζουν ή να ερμηνεύουν δεσμευτικά τους όρους δόμησης. Υπενθύμισε, επίσης, ότι οι δήμοι δεν έχουν δικαίωμα να παρεμβαίνουν στη διαδικασία έκδοσης οικοδομικών αδειών πέραν των όσων ορίζει ο νόμος, ενώ η Υπηρεσία Δόμησης οφείλει να εκδίδει άδειες εφόσον πληρούνται οι νόμιμες προϋποθέσεις, χωρίς να μπορεί να τις αναστέλλει ή να τις απορρίπτει βάσει εσωτερικών οδηγιών.
Η Deloitte μετακομίζει στο Λιμάνι της Θεσσαλονίκης
Tέλος Νοεμβρίου η βάση της Deloitte στη Θεσσαλονίκη μετακομίζει στο παλιό κτίριο της ΠΑΕΓΑΕ, στον ΟΛΘ, καθώς από τότε που δημιουργήθηκε το Alexander Competence Center, το συγκεκριμένο κέντρο της πολυεθνικής μεγάλωσε με αλματώδεις ρυθμούς. Το συγκεκριμένο ακίνητο, το μεγαλύτερο κτιριακό συγκρότημα στον ΟΛΘ, με δόμηση 13.872 τ.μ., έχει υποπαραχωρηθεί στην Dimera Land and Property, η οποία και προχώρησε στην ανακαίνισή του, με έναν λογαριασμό που τελικά, με τις εσωτερικές διαμορφώσεις, σκαρφάλωσε από τα 27 εκατ. στα περίπου 40 εκατομμύρια.
Στο πολύ μεγάλο αυτό ακίνητο θα στεγασθεί για τα επόμενα 12 χρόνια η Deloitte, ενώ στο υπόλοιπο περίπου μισό του κτιρίου θα εγκατασταθεί το Εφετείο Θεσσαλονίκης, που θα μετακομίσει από το Δικαστικό Μέγαρο. Όπως μαθαίνουμε, ακόμη και όταν ολοκληρωθεί η ανακαίνιση των Δικαστηρίων, το Εφετείο, που και αυτό έχει μισθωτήριο συμβόλαιο για 12 έτη, δεν θα επιστρέψει στους χώρους του Δικαστικού Μεγάρου, επειδή ήδη οι συνθήκες λειτουργίας είναι ασφυκτικές σε αυτό.
Η ριζική ανακαίνιση του κτιρίου της ΠΑΕΓΑΕ, που περιελάμβανε και τη στατική ενίσχυση του οικοδομήματος, δίνει ένα εντυπωσιακό ακίνητο στο χερσαίο τμήμα του Λιμανιού, το οποίο μάλιστα είναι ορατό από την οδό 26ης Οκτωβρίου και το Δικαστικό Μέγαρο.
Το κτίριο, που είχε κατασκευαστεί το 1927, παρέμενε εγκαταλελειμμένο για πολλά χρόνια. Αρχικά κτίσθηκε για να καλύψει τις αυξημένες ανάγκες αποθήκευσης στην Ελευθέρα Ζώνη και η κατασκευή του κόστισε 22.000 χρυσές λίρες. Εκεί στεγάστηκαν αποθηκευτικοί χώροι έως και το 1940. Στη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου επιτάχθηκε από τους Γερμανούς, μέχρι και την αποχώρησή τους το 1945. Την περίοδο 1947-1955 στέγασε υλικό για λογαριασμό της διασυμμαχικής οργάνωσης αρωγής και αποκατάστασης (UNRRA). Μετά το 1953 επαναλειτούργησε ως αποθήκη της Προνομιούχου Ανωνύμου Εταιρείας Γενικών Αποθηκών Ελλάδος (ΠΑΕΓΑΕ). Το 1972 στεγάστηκε στον δεύτερο και τον τρίτο όροφο η γερμανική εταιρεία ενδυμάτων Von Baum.
Για την αποκατάσταση και ανακαίνισή του χρειάστηκε να γίνει αλλαγή χρήσης από κτίριο αποθηκών και βιοτεχνικό κτίριο, που ήταν προηγουμένως, σε κτίριο γραφείων και καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος.
Έφτασε η ώρα για το βιβλίο του Άλεξ Πατέλη
Παρουσία του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, θα γίνει αύριο στο Αμφιθέατρο «Ίδρυμα Ωνάση» της Εθνικής Πινακοθήκης – Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτσου η παρουσίαση του βιβλίου του Αλέξη Πατέλη, προϊσταμένου του Οικονομικού Γραφείου του πρωθυπουργού από το 2019 έως το 2024. Το βιβλίο, το οποίο κυκλοφόρησε τη Δευτέρα, θα προλογίσουν ο Γιάννης Στουρνάρας, η Μαριαλένα Αθανασοπούλου και η Ρέα Βιτάλη, σε συζήτηση που θα συντονίσει ο συγγραφέας και δημοσιογράφος Μάκης Προβατάς, ενώ θα μιλήσει και ο ίδιος ο Αλέξης Πατέλης. Ο ίδιος στο βιβλίο του περιγράφει απλά και διόλου τεχνικά όσα έζησε στα χρόνια που οδήγησαν την Ελλάδα στην έξοδο από τα μνημόνια και στην αλλαγή σελίδας που βιώνει σήμερα η χώρα. Σταχυολογώντας από το ενδιαφέρον βιβλίο όσα αφορούν τον χρηματοπιστωτικό τομέα, ο Αλέξης Πατέλης γράφει ότι τα έτη 2020 και 2021 απέβησαν σημεία καμπής για το ελληνικό χρηματοπιστωτικό σύστημα. «Χωρίς τις αποφάσεις που πάρθηκαν τότε, ούτε επενδυτική βαθμίδα θα είχε η χώρα μας σήμερα ούτε, πιθανώς, την ίδια κυβέρνηση», αναφέρει, προσθέτοντας ότι ο «Ηρακλής», που απομείωσε τα «κόκκινα» δάνεια, η διάσωση της Τράπεζας Πειραιώς και το νέο πτωχευτικό δίκαιο ήταν τα τρία γεγονότα που γύρισαν το παιχνίδι. Η αντιμετώπιση των «κόκκινων» δανείων είχε ως αιχμή του δόρατος τον «Ηρακλή», λέει ο πρώην επικεφαλής του Οικονομικού Γραφείου του Κυριάκου Μητσοτάκη. «Δεν θα κουράσω τον αναγνώστη με τις πολλές τεχνικές λεπτομέρειες του προγράμματος αυτού, που αποτέλεσαν αντικείμενο ατέλειωτων διαπραγματεύσεων μεταξύ της κυβέρνησης, των τραπεζών, της Τράπεζας της Ελλάδος, του ESM, της ECB και του SSM. Ειδικά ο επόπτης SSM παρείχε πολύ σημαντική βοήθεια και στήριξη σε ολόκληρο το εγχείρημα.
Βλέπετε, η Ελλάδα βρισκόταν ακόμα υπό καθεστώς ενισχυμένης εποπτείας και κάθε απόφαση στήριξης του τραπεζικού συστήματος επηρέαζε άμεσα το κρατικό χρέος, απαιτώντας την έγκριση των πιστωτών μας. Αυτό είναι και το ισχυρότερο επιχείρημα απέναντι στην κριτική που δέχτηκε η κυβέρνηση ότι “ξελάσπωσε” τις τράπεζες. Ο ESM ενδιαφερόταν για ην αποπληρωμή των δανείων που είχε χορηγήσει στην Ελλάδα. Ακόμα κι αν εμείς είχαμε ως πρωταρχικό μέλημα το συμφέρον της Ελληνικής Δημοκρατίας (πιστέψτε με, ξυπνούσα κάθε μέρα με τον στόχο να βοηθήσω την πατρίδα μου), ο ίδιος ο ESM δεν θα συναινούσε ποτέ σε μια λύση που θα ήταν κοστοβόρα για το ελληνικό χρέος και άρα τα δικά του συμφέροντα. Ήταν μια λύση win win, όπως λένε οι Αγγλοσάξονες. Η κομβική στιγμή για την επιτυχία του “Ηρακλή” ήρθε τον Νοέμβριο του 2020, όταν η Alpha Bank ανακοίνωσε ότι βρισκόταν στα τελικά στάδια πώλησης ενός χαρτοφυλακίου “κόκκινων” δανείων ύψους σχεδόν 11 δισ. ευρώ σε διαχειριστή κεφαλαίων. Το μέγεθος και η πολυπλοκότητα της συμφωνίας αυτής έδειξαν ότι ο “Ηρακλής” θα τα κατάφερνε. Η αρχή είχε γίνει, για να καθαρίσουν οι τράπεζες από τα βάρη του παρελθόντος και να επανέλθουν στην κανονική τους λειτουργία: τη χρηματοδότηση της ελληνικής οικονομίας», γράφει ο Αλέξης Πατέλης. Εξυμνώντας, πάντως, τον κομβικό ρόλο του «Ηρακλή» για την εξυγίανση των τραπεζών από τα «κόκκινα» δάνεια, που αποτέλεσε και προϋπόθεση για να πάρει η χώρα την επενδυτική βαθμίδα, εντύπωση προκαλεί ότι δεν κάνει ούτε μία αναφορά στον τότε αρμόδιο υφυπουργό της κυβέρνησης, Γιώργο Ζαββό, που «έτρεξε» όλη τη δύσκολη διαπραγμάτευση με τις Βρυξέλλες και στήριξε αταλάντευτα την ιδέα του «Ηρακλή». Φάουλ για τον συμπαθή και ευγενή -πλην όμως ξεχασιάρη- Αλέξη Πατέλη.
Πώς πρέπει να μετασχηματιστεί η δημόσια διοίκηση στην Ελλάδα
Tις εννέα τάσεις που μετασχηματίζουν τη δημόσια διοίκηση σε παγκόσμια κλίμακα, επαναπροσδιορίζοντας την έννοια της διακυβέρνησης, καταγράφει έκθεση της Deloitte. Οι τάσεις που αναδεικνύονται αποτελούν οδικό χάρτη για τις κυβερνήσεις που θέλουν να δημιουργήσουν προστιθέμενη αξία για την κοινωνία, με θεσμούς πιο ανοιχτούς, ευέλικτους και ανθεκτικούς, ενισχύοντας την εμπιστοσύνη των πολιτών σε ένα μεταβαλλόμενο περιβάλλον. Σε ό,τι αφορά την Ελλάδα, η έκθεση «Government Trends 2025» της Deloitte δημοσιεύεται σε μια κομβική συγκυρία για τη χώρα, καθώς οι διεθνείς τάσεις μπορούν να αποτελέσουν εργαλείο στρατηγικής σκέψης στην πορεία χάραξης και εφαρμογής νέων μεταρρυθμίσεων του διοικητικού μηχανισμού. Πώς πρέπει, λοιπόν, να μετασχηματιστεί η δημόσια διοίκηση; 1) Αποτελεσματικότερη διακυβέρνηση με λιγότερο κόστος, αλλά μεγαλύτερη αξία, 2) Αξιοποίηση της Τεχνητής Νοημοσύνης στη δημόσια διοίκηση, 3) Μείωση της γραφειοκρατίας, 4) Εκσυγχρονισμός των δημόσιων υπηρεσιών, 5) Υποδομές για το μέλλον, εντός χρονοδιαγράμματος και προϋπολογισμού, 6) Βελτίωση της ποιότητας ζωής των πολιτών, 7) Ενεργειακή ανθεκτικότητα, 8) Δημιουργία και ενίσχυση των θέσεων εργασίας του μέλλοντος και 9) Ανάπτυξη του διαστημικού τομέα. Δύσκολα θα φανταζόταν κανείς την ένατη αυτή τάση ως το μέλλον στη δημόσια διοίκηση. Όμως ο διαστημικός τομέας εξελίσσεται σε πεδίο γεωστρατηγικού και οικονομικού ενδιαφέροντος. Οι κυβερνήσεις επενδύουν σε δορυφορικές εφαρμογές, τηλεπικοινωνίες, μοντέλα πρόβλεψης καιρικών φαινομένων, αλλά και στην ενίσχυση της εθνικής ασφάλειας μέσω space-based τεχνολογιών, αυξάνοντας τους κρατικούς προϋπολογισμούς. Επίσης, επανεξετάζουν τους εθνικούς κανονισμούς και τις διεθνείς συνεργασίες, για να αξιοποιήσουν νέες αγορές και ευκαιρίες.
