Η ισχυρή ανάπτυξη της Optima Bank
Την αποδοτικότερη τράπεζα στην Ελλάδα και μεταξύ των αποδοτικότερων στην Ευρώπη έχει φτιάξει το δίδυμο Τανισκίδη – Κυπαρίσση στην Optima bank. Με ισχυρούς και ταχείς ρυθμούς ανάπτυξης παράλληλα, η Optima bank έχει δείκτη αποδοτικότητας ιδίων κεφαλαίων 25,3%, έναντι ROTE 14,6% για τις άλλες ελληνικές τράπεζες και 14,1% για τις ευρωπαϊκές. Η Τράπεζα «δουλεύει» με επιτοκιακό περιθώριο 3,34% (μειώθηκε από το 4,28% του 9μήνου 2025, ωστόσο συγκριτικά λιγότερο από τη μείωση του επιτοκίου Euribor, που στο ίδιο διάστημα υποχώρησε κατά 1,2%), έναντι 2,38% του εγχώριου ανταγωνισμού. Η αύξηση των καταθέσεων της Optima bank ανήλθε σε ποσοστό 36,7%, έναντι αύξησης 4,9% στον ανταγωνισμό. Τα δάνεια αυξήθηκαν κατά 33,5%, έναντι αύξησης 9,8% στον ανταγωνισμό. Η Optima bank παραμένει και πολύ πιο «φθηνή» λειτουργικά, αφού ο δείκτης κόστους προς έσοδα διαμορφώνεται σε μόλις 25,2%, έναντι μ.ό. 37% για τις ελληνικές τράπεζες (και αυτό ποσοστό σημαντικά χαμηλότερο σε σύγκριση με τις ευρωπαϊκές τράπεζες). Τέλος, ο δείκτης μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων της Optima bank ανέρχεται σε μόλις 1,43% (η Τράπεζα δεν είχε την βαριά κληρονομιά των κόκκινων δανείων και είναι πολύ προσεκτική για να μην αποκτήσει), έναντι 2,9% μ.ο. των ελληνικών τραπεζών. Ενώ τα κεφάλαιά της δεν βαρύνονται καθόλου με αναβαλλόμενες φορολογικές απαιτήσεις (46,5% η αναλογία τους στα κεφάλαια των ελληνικών τραπεζών). Πυξίδα της Optima bank παραμένει η ικανοποίηση του πελάτη, όπως είπε χθες κατά την παρουσίαση αποτελεσμάτων 9μήνου ο CEO, Δημήτρης Κυπαρίσσης. Και το σκορ που επιτυγχάνει η Optima bank στις συνεχείς μετρήσεις ικανοποίησης πελατών (NPS, Net Promoter Score) τον επιβεβαιώνουν: 86,20 μονάδες, όταν βαθμολογία από 50-80 μονάδες θεωρείται εξαιρετική και άνω του 80 κατατάσσει μια τράπεζα σε World Class.
Υψηλά μερίσματα και νέοι στόχοι από την Τράπεζα Κύπρου
Εξαιρετικές επιδόσεις παρουσίασε χθες και η Τράπεζα Κύπρου που της επιτρέπουν, άλλωστε, να προχωρήσει στο υψηλότερο ποσοστό διανομής κερδών (70%) για τη χρήση 2025, σε σχέση με τις τέσσερις μεγάλες ελληνικές τράπεζες. Τον Οκτώβριο η Τράπεζα κατέβαλε στους μετόχους της προμέρισμα 0,20 ευρώ ανά μετοχή, συνολικά περίπου 87 εκατ. ευρώ, το οποίο αντιπροσωπεύει ποσοστό διανομής περίπου 40% της προσαρμοσμένης κερδοφορίας του Συγκροτήματος για το εξάμηνο που έληξε στις 30 Ιουνίου 2025 και ισοδυναμεί με απόδοση μερίσματος ύψους 3% (με βάση την τιμή μετοχής στις 30 Ιουνίου 2025). «Θα εξακολουθήσουμε να είμαστε γενναιόδωροι στην ανταμοιβή των μετόχων μας, σε σταθερή, βιώσιμη βάση», είπε χθες στους αναλυτές, παρουσιάζοντας τα αποτελέσματα εννεαμήνου, ο CEO της Τράπεζας Κύπρου, Πανίκος Νικολάου, αφήνοντας ανοιχτό «παράθυρο» για αναθεώρηση της στρατηγικής διανομών με την επικαιροποίηση όλων των στρατηγικών και χρηματοοικονομικών στόχων της Τράπεζας Κύπρου το α’ τρίμηνο 2026. Σημειώνεται ότι η Τρ. Κύπρου ήταν από τις πρώτες ευρωπαϊκές τράπεζες που επέστρεψαν στις διανομές μερισμάτων, το 2022 (οι ελληνικές τράπεζες ακολούθησαν έναν χρόνο μετά), και έκτοτε έχει επιστρέψει σωρευτικά στους μετόχους της 487 εκατ. ευρώ.
Μιλώντας για την Τράπεζα Κύπρου, μέχρι το τέλος του έτους θα ολοκληρωθεί η νομική συγχώνευση της Εθνικής Ασφαλιστικής στην Κύπρο, την οποία η Τράπεζα εξαγόρασε τον περασμένο Ιούλιο, με τις θυγατρικές ασφαλιστικές της, Eurolife και Genikes Insurance. Το καθαρό αποτέλεσμα από ασφαλιστικές εργασίες που κατέγραψε η Τράπεζα Κύπρου στο 9μηνο 2025 ανήλθε σε 36 εκατ. ευρώ, αυξημένο κατά 4% σε ετήσια βάση. Η ετήσια αύξηση οφείλεται στα υψηλότερα έσοδα από ασφάλιστρα και στη συνεισφορά της Εθνικής Ασφαλιστικής Κύπρου μετά την ολοκλήρωση της εξαγοράς της τον Ιούλιο 2025, παρά τις υψηλότερες απαιτήσεις στον γενικό κλάδο ασφάλισης που προέκυψαν από τις πυρκαγιές στην επαρχία Λεμεσού τον Ιούλιο 2025, όπως αναμενόταν (το καθαρό αποτέλεσμα από ασφαλιστικές εργασίες ανήλθε σε 12 εκατ. για το γ’ τρίμηνο 2025, περίπου στα ίδια επίπεδα σε τριμηνιαία βάση).
Χρηματιστήριο: Τι δείχνουν τα πρώτα αποτελέσματα 9μήνου
Η πρώτη εικόνα από τα αποτελέσματα εννεαμήνου και τρίτου τριμήνου των εισηγμένων εταιρειών δεν απογοητεύει, αλλά ούτε και ενθουσιάζει. Η αγορά, όπως φαίνεται, παρακολουθεί με μια μετρημένη προσμονή. Τα μεγέθη, σύμφωνα με τους αναλυτές, κινούνται κοντά στις μέσες εκτιμήσεις, χωρίς όμως τη δυνατή έκπληξη που θα μπορούσε να αντιστρέψει το κλίμα και να δώσει ώθηση στο ταμπλό.
Μέχρι στιγμής, 18 εταιρείες έχουν δημοσιεύσει αποτελέσματα. Ο κύκλος εργασιών εμφανίζει αύξηση 8%, τα λειτουργικά κέρδη ενισχύονται κατά 4,6%, ενώ τα καθαρά κέρδη υποχωρούν οριακά, κατά 1%. Παρά την ήπια μεταβολή, το σύνολο των εισηγμένων εξακολουθεί να κινείται κοντά στις περσινές, ιστορικά υψηλές επιδόσεις – εκεί όπου μοιράστηκαν μερίσματα 5 δισ. ευρώ.
Η διαφορά, φέτος, βρίσκεται αλλού: η συνολική κεφαλαιοποίηση της αγοράς έχει αυξηθεί κατά 33%, δημιουργώντας νέες προσδοκίες και πιο απαιτητικούς ρυθμούς μεγέθυνσης, κυρίως στην «τελική γραμμή» των καθαρών κερδών.
Η στάση των επενδυτών αποτυπώνεται εύγλωττα στο ταμπλό: «πώληση των προεξοφλημένων νέων» και ήπια διόρθωση, ένα μήνυμα για τις εταιρείες που θα ακολουθήσουν έως το τέλος του μήνα. Έτσι εξηγείται, εν μέρει, και η ευκολία με την οποία ο Γενικός Δείκτης συνεχίζει τις βουτιές του κάτω από το ψυχολογικό όριο των 2.000 μονάδων.
Ο τραπεζικός κλάδος, που παραδοσιακά καθορίζει τον τόνο της αγοράς, κρατά τις πιο εμπορεύσιμες μετοχές και τη μεγαλύτερη συμμετοχή στους δείκτες, συνεχίζοντας να προσελκύει το ξένο ενδιαφέρον.
Οι εκτιμήσεις για το επόμενο τρίμηνο δείχνουν ότι η τάση επιβράδυνσης στα έσοδα από τόκους μπορεί να ανακοπεί, καθώς η ΕΚΤ αναμένεται να διατηρήσει σταθερό το επιτόκιο αναφοράς – ίσως όχι για όλο, αλλά για το μεγαλύτερο μέρος του τέταρτου τριμήνου.
Τα υψηλότερα υπόλοιπα στο χαρτοφυλάκιο χορηγήσεων, με αύξηση 1,7% στο τρίμηνο και 10,2% σε ετήσια βάση, ενισχύουν τα έσοδα από τόκους – κάτι που φάνηκε ήδη στα αποτελέσματα της Alpha Bank, ενώ και οι άλλες τρεις συστημικές τράπεζες κινούνται σε αντίστοιχα επίπεδα με το β’ τρίμηνο.
Η πιστωτική επέκταση παραμένει ενεργή: το γ’ τρίμηνο οι καθαρές χορηγήσεις ανήλθαν στα 3 δισ. ευρώ, ανεβάζοντας το σύνολο του εννεαμήνου στα 10,4 δισ. ευρώ έναντι ετήσιου στόχου 12 δισ. ευρώ.
Τα συνολικά έσοδα από τόκους διατηρήθηκαν πάνω από τα 2 δισ. ευρώ, οριακά χαμηλότερα από το προηγούμενο τρίμηνο (-0,2%) και 8,7% κάτω σε ετήσια βάση, με το καθαρό περιθώριο να παραμένει ικανοποιητικό (2,42% έναντι 2,46%).
Όσο για τα έσοδα από προμήθειες, σημείωσαν μικρή κάμψη 1% σε τριμηνιαία βάση, αλλά βρίσκονται 9,6% υψηλότερα από πέρυσι, θέτοντας τις βάσεις για ένα ιδιαίτερα ισχυρό τέταρτο τρίμηνο. Η εποχικότητα βοηθά, αλλά φέτος αναμένονται και πρόσθετα έσοδα από τις χρηματαγορές, όπως σχολιάζουν οι αναλυτές.
Τι συνέβη με τα Πτι Μπερ Παπαδοπούλου
Στο στόχαστρο της Πρωτοβάθμιας Επιτροπής Ελέγχου Επικοινωνίας της Ένωσης Εταιρειών Διαφήμισης-Επικοινωνίας βρέθηκε πρόσφατα η συσκευασία των μπισκότων Πτι Μπερ Παπαδοπούλου, ύστερα από αίτημα ελέγχου που υποβλήθηκε σχετικά με τη συμμόρφωσή της με τον Ελληνικό Κώδικα Διαφήμισης – Επικοινωνίας.
Σύμφωνα με την απόφαση της Επιτροπής, η χρήση της ονομασίας Πτι Μπερ, καθώς και η γαλλική εκδοχή «Petit Beurre» που αναγράφεται στη συσκευασία, παραπέμπει στο βούτυρο, γεγονός που θα μπορούσε να δημιουργεί την εντύπωση σε καταναλωτές ότι το προϊόν περιέχει βούτυρο. Ωστόσο, από τη λίστα των συστατικών που αναγράφονται στο πίσω μέρος της συσκευασίας προκύπτει ότι δεν περιέχεται βούτυρο.
Η Επιτροπή έκρινε ομόφωνα ότι υπάρχει κίνδυνος παραπλάνησης του καταναλωτή ως προς τη σύσταση του προϊόντος και ζήτησε από την εταιρεία να αναγράφει ευδιάκριτα στην μπροστινή όψη της συσκευασίας ότι το προϊόν δεν περιέχει βούτυρο. Η σχετική τροποποίηση θα πρέπει να υλοποιηθεί εντός τεσσάρων μηνών.
Παράλληλα, η Επιτροπή εξέτασε και τον ισχυρισμό που αναγράφεται στη συσκευασία, «Από τότε μέχρι σήμερα, με την ίδια μοναδική συνταγή», ωστόσο έκρινε ότι δεν υπάρχουν επαρκή στοιχεία για να στοιχειοθετηθεί παραβίαση του Κώδικα και δεν προχώρησε σε περαιτέρω ενέργειες για το συγκεκριμένο σημείο.
Ο Μητσοτάκης και το νέο νοσοκομείο Κομοτηνης
Είναι γνωστό ότι χθες ο κ. Μητσοτάκης επισκέφθηκε το νέο Νοσοκομείο Κομοτηνής του ΙΣΝ, το οποίο παίρνει μορφή και θα είναι έτοιμο -όπως και τα άλλα δύο αδελφάκια του στη Θεσσαλονίκη και τη Σπάρτη εισέρχονται σε τροχιά παράδοσης- το 2027. Η γρήγορη πρόοδος του έργου δεν έμεινε ασχολίαστη από τον κ. Μητσοτάκη, ενώ του έγινε διεξοδική ενημέρωση από τον εκπρόσωπο του Ιδρύματος, Ι. Ραπτάκη, και από τον εντεταλμένο σύμβουλο της ΑΒΑΞ, Αντ. Μιτζάλη – τον όμιλο που σηκώνει το βάρος της πολύ απαιτητικής κατασκευής. Μία από τις καινοτομίες που εφαρμόζονται για πρώτη φορά είναι ότι από το ισόγειο και πάνω τα νοσοκομεία θα είναι φτιαγμένα από ειδικά επεξεργασμένο ξύλο.
Brookfield και Blackstone «κονταροχτυπιούνται» για το ξενοδοχειακό χαρτοφυλάκιο της Accor
Μάχη μεγάλων χαρτοφυλακίων στον ευρωπαϊκό ξενοδοχειακό χάρτη. Σύμφωνα με τη Les Echos, οι δύο κολοσσοί του private equity -ο καναδικός Brookfield και ο αμερικανικός Blackstone- συγκαταλέγονται στους διεκδικητές του 30% που εξακολουθεί να κατέχει η Accor στην Essendi (πρώην AccorInvest), εταιρεία που διαχειρίζεται ή κατέχει περισσότερα από 550 ξενοδοχεία.
Η αξία της συμμετοχής εκτιμάται σε 850 εκατ. ευρώ, ενώ το συνολικό χαρτοφυλάκιο υπολογίζεται στα 7 δισ. ευρώ. Όποιος αποκτήσει το πακέτο θα βρεθεί στο επίκεντρο ενός παιχνιδιού ισορροπιών με κρατικά επενδυτικά ταμεία, όπως το PIF της Σαουδικής Αραβίας και το GIC της Σιγκαπούρης, καθώς και με την Crédit Agricole και την Colony Capital, που παραμένει βασικός μέτοχος.
Η Accor, που εδώ και χρόνια ακολουθεί στρατηγική «asset-light», αποδεσμεύεται σταδιακά από τα ακίνητα για να επικεντρωθεί στη διαχείριση και τα brands. Έτσι, η πώληση του μεριδίου της στην Essendi αποτελεί το τελευταίο βήμα στον μετασχηματισμό της.
Για την Brookfield και την Blackstone, πάντως, η είσοδος στην Essendi δεν φαίνεται να είναι «ήσυχη» τοποθέτηση. Οι δύο επενδυτικοί γίγαντες δεν φημίζονται για τον ρόλο του παθητικού μετόχου και οι παρατηρητές θεωρούν σχεδόν βέβαιο ότι θα επιδιώξουν να περάσουν σταδιακά στο τιμόνι της εταιρείας.
Στο Παρίσι σχολιάζουν ήδη ότι «το real estate επιστρέφει δυναμικά στο προσκήνιο», αλλά αυτήν τη φορά όχι με τις παραδοσιακές τράπεζες και developers, αλλά με τους επενδυτές των deep pockets, που θέλουν να ξαναγράψουν τον ευρωπαϊκό ξενοδοχειακό χάρτη.
Η Cepal επενδύει στην τεχνογνωσία της Finclude
Στα θεραπευμένα δάνεια που μπορούν να ξαναγυρίσουν στις τράπεζες και στη διαχείριση των πρώιμων καθυστερήσεων θα ρίξουν το βάρος τους οι εταιρείες διαχείρισης, με χρήση της τεχνολογίας. Στο πλαίσιο αυτό, σε μια σημαντική επένδυση που επιβεβαιώνει τον στρατηγικό προσανατολισμό της στην τεχνολογία και τη διεύρυνση των προσφερόμενων υπηρεσιών προς θεσμικούς πελάτες με λύσεις που βασίζονται σε δεδομένα και ανάλυση προχώρησε η Cepal. Ο όμιλος, ένας από τους μεγαλύτερους ανεξάρτητους servicers στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, με ηγετική θέση στον χώρο των χρηματοοικονομικών υπηρεσιών και της διαχείρισης απαιτήσεων, μπαίνει με ποσοστό 51% στο μετοχικό κεφάλαιο της Finclude, μιας πρωτοπόρου fintech εταιρείας, εποπτευόμενης από την Τράπεζα της Ιρλανδίας, η οποία αξιοποιεί πραγματικές τραπεζικές συναλλαγές και open banking analytics, για την αξιολόγηση της πιστοληπτικής ικανότητας, βασισμένη στην πραγματική οικονομική συμπεριφορά των δανειοληπτών. Η τεχνογνωσία και τα προϊόντα της Finclude, που αναμένεται να συνεχίσει την αυτόνομη πορεία της εντός του Ομίλου Cepal, θα ενισχύουν περαιτέρω το οικοσύστημα των Data & Analytics της Cepal, ενσωματώνοντας επιπλέον δυνατότητες αξιοποίησης τεχνολογιών πρόβλεψης. Στόχος είναι η διεύρυνση των προσφερόμενων υπηρεσιών για την υποστήριξη του στρατηγικού σχεδίου της για την επέκταση στον κλάδο των Reperforming Δανείων και τη Διαχείριση Early Arrears.
Στα κάγκελα οι μικροί εργολήπτες για τα δημόσια έργα
Στα όριά του βρίσκεται ο εργοληπτικός κόσμος της χώρας, καθώς οι εταιρείες που υλοποιούν δημόσια έργα βρίσκονται αντιμέτωπες με ασφυκτικές οικονομικές συνθήκες και συνεχιζόμενες καθυστερήσεις στις πληρωμές της αναθεώρησης τιμών. Οι εργοληπτικές οργανώσεις ΠΕΔΜΕΔΕ, ΠΕΣΕΔΕ και ΣΑΤΕ, με κοινή ανακοίνωσή τους, εκφράζουν την έντονη αγανάκτηση και ανησυχία του τεχνικού κλάδου, επισημαίνοντας ότι η Πολιτεία οφείλει να δώσει άμεσα λύση σε ένα πρόβλημα που απειλεί τη συνέχιση των έργων.
Όπως τονίζουν, «την ώρα που το κόστος υλικών, ενέργειας και μεταφορών αυξάνεται δραματικά, οι εργοληπτικές επιχειρήσεις καλούνται να εκτελούν έργα με προϋπολογισμούς βασισμένους σε τιμές του 2017». Οι εταιρείες, εγκλωβισμένες σε ανελαστικά χρονοδιαγράμματα και περιορισμένες πληρωμές, βλέπουν τη βιωσιμότητά τους να υπονομεύεται, ενώ πολλά εργοτάξια λειτουργούν πλέον οριακά.
Αντί, ωστόσο, για άμεση ενεργοποίηση της αναθεώρησης, όπως προβλέπει η νομοθεσία, κυκλοφορούν, σύμφωνα με τις οργανώσεις, «συστάσεις» για τη μη εφαρμογή της σχετικής υπουργικής απόφασης, πρακτική που χαρακτηρίζεται ευθέως ως παράνομη και αντίθετη προς την αρχή της ίσης μεταχείρισης. Η καθυστέρηση αυτή, προειδοποιούν, υπονομεύει την ασφάλεια δικαίου, δημιουργεί ανασφάλεια στις αναθέτουσες αρχές και ανοίγει τον δρόμο για μαζικές προσφυγές και διακοπές εργασιών.
Οι εργοληπτικές οργανώσεις ζητούν από το υπουργείο επίσημη και ξεκάθαρη απάντηση στο ερώτημα «θα πληρωθεί η αναθεώρηση ή θα αφεθούν τα έργα να καταρρεύσουν;». Όπως επισημαίνουν, η συνεχιζόμενη αβεβαιότητα απειλεί όχι μόνο εκατοντάδες επιχειρήσεις και χιλιάδες θέσεις εργασίας, αλλά και την ομαλή εξέλιξη κρίσιμων έργων υποδομής που στηρίζουν την ανάπτυξη και το δημόσιο συμφέρον.
Οι «γκρίνιες» για το Ερευνώ-Καινοτομώ
Έξω φρενών είναι οι συμμετέχοντες στο «Ερευνώ-Καινοτομώ». Το πρόγραμμα, που δέχθηκε πάνω από 115 προτάσεις, «κουτσουρεύτηκε» στις 33. Και ο προϋπολογισμός από 40 εκατ. ευρώ περιορίζεται σε 14 εκατ. ευρώ. Από τους περίπου 80 που «κόπηκαν» στην αξιολόγηση, οι 50 υπέβαλαν ενστάσεις. Ωστόσο, μόνο δύο από τις 50 ενστάσεις δικαιώθηκαν, ανεβάζοντας τον προϋπολογισμό στα 15,5 εκατ. ευρώ. Παράγοντες κοντά στη διαδικασία έκαναν λόγο για μία από τις χειρότερες διαδικασίες που έχουν συναντήσει από καταβολής ΕΣΠΑ. Ιδιαίτερα στηλίτευσαν το γεγονός ότι χρειάστηκαν 4 μήνες για να απαντήσουν στους ενιστάμενους, όταν ο νόμος επιβάλλει η έγκριση ή η απόρριψη μιας ένστασης να κρίνεται εντός 15 ημερών από την υποβολή της. Οι ενστάσεις υποβλήθηκαν τον Ιούλιο (10.07) και οι απαντήσεις φτάνουν μόλις τις τελευταίες ημέρες. Στη Γενική Γραμματεία Έρευνας & Καινοτομίας του υπουργείου Ανάπτυξης χρειάστηκαν δύο μήνες μόνο για να συγκροτηθούν οι 8 επιτροπές που θα αξιολογούσαν τις ενστάσεις των 8 θεματικών ενοτήτων της πρόσκλησης. Οι Επιτροπές αυτές έκαναν άλλους δύο μήνες για να βγάλουν αποφάσεις. Ανεξαρτήτως των απαντήσεων που δόθηκαν, η διαδικασία αυτή δείχνει και το πώς χειρίζονται στο υπουργείο Ανάπτυξης τα έργα καινοτομίας και έρευνας, τα οποία υποτίθεται ότι έχουν και έναν χαρακτήρα επείγοντος -δεν είναι γέφυρες και δρόμοι, που θεωρούνται επενδύσεις με χαμηλούς πολλαπλασιαστές για την ανάπτυξη της χώρας. Πάντως, τα στοιχεία των μαζικών απορρίψεων και ενστάσεων που υπήρξαν στο νέο «Ερευνώ-Καινοτομώ», δείχνουν ότι στο ΕΣΠΑ μάλλον εξοικονομούν πόρους, που, όπως λένε οι «κακιές» γλώσσες, τους χρειάζονται για να καλύψουν τους προϋπολογισμούς των έργων που δεν προλαβαίνουν τις προθεσμίες του Ταμείου Ανάκαμψης και τα έλθουν στο ΕΣΠΑ.
Οι διμερείς σχέσεις Ελλάδας – Σουηδίας στο κατάμεστο Divani Caravel
Κατάμεστο από εκπροσώπους της ελληνικής και της σουηδικής επιχειρηματικής κοινότητας, ειδήμονες της γεωστρατηγικής και της γεωοικονομίας, εκπροσώπους από τον κλάδο της ενέργειας και έναν νέο κλάδο συνεργασίας, αυτόν της Άμυνας και της Καινοτομίας, ήταν την Πέμπτη 6 Νοεμβρίου το ξενοδοχείο Divani Caravel, όπου πραγματοποιήθηκε το 10ο Επιχειρηματικό Φόρουμ Ελλάδας – Σουηδίας. Το «παρών» έδωσαν η υπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, Νίκη Κεραμέως, και ο υφυπουργός Εξωτερικών, Χάρης Θεοχάρης (ο δεύτερος μέσω βίντεο), οι οποίοι αναφέρθηκαν στις ευκαιρίες συνεργασίας Ελλάδας – Σουηδίας και στον ρόλο της Ελλάδας, η οποία εργάζεται συστηματικά για να τοποθετηθεί ως αξιόπιστος εταίρος και περιφερειακός συνδετικός κόμβος μεταξύ Βορρά και Νότου, Ανατολής και Δύσης της ΕΕ. Στον εναρκτήριο χαιρετισμό του ο κ. Γεώργιος Γεωργακόπουλος, πρόεδρος του Ελληνοσουηδικού Επιμελητηρίου, είπε ότι η Ελλάδα και η Σουηδία μπορεί να διαφέρουν γεωγραφικά και ιστορικά, αλλά μοιράζονται σημαντικές αξίες, όπως την εξωστρέφεια, την καινοτομία και τον σεβασμό για τη βιωσιμότητα και τα ανθρώπινα δικαιώματα. Ο ίδιος είπε ότι οι σουηδικές εταιρείες στην Ελλάδα έχουν ακμάσει διά της σταθερής συνεργασίας. Έχουν χτίσει εμπιστοσύνη, έχουν επενδύσει σε ανθρώπους και έχουν δείξει ότι η σουηδική επιχειρηματική κουλτούρα του διαλόγου, της ισότητας και του σεβασμού δημιουργεί διαρκή επιτυχία. «Είμαστε εδώ για να εξερευνήσουμε τις επιχειρηματικές ευκαιρίες στην Ελλάδα. Το ότι μπορούμε να το κάνουμε αυτό οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην εντυπωσιακή οικονομική ανάπτυξη που έχει επιδείξει η Ελλάδα κατά τα τελευταία χρόνια», είπε ο πρέσβης της Σουηδίας, κ. Håkan Emsgård, ο οποίος αναφέρθηκε και στην παρουσία του στην επίσημη συνάντηση του αρχηγού του Γενικού Επιτελείου Ενόπλων Δυνάμεων (ΓΕΕΔ) της Σουηδίας με τον αρχηγό ΓΕΕΘΑ. «Οφείλω να τονίσω ότι παρόμοια συνάντηση δεν έχει πραγματοποιηθεί εδώ και 15 χρόνια. Είναι ξεκάθαρο ότι τίθενται θέματα άμεσου, αμοιβαίου ενδιαφέροντος και προϊόν της συνάντησης αυτής ήταν η ενίσχυση των διμερών δεσμών με συγκεκριμένα πεδία κοινής έρευνας και πολιτικής», είπε ο Σουηδός πρέσβης. Σημειώνεται ότι το Ελληνικοσουηδικό Επιμελητήριο είναι από τα πιο δραστήρια επιμελητήρια στην Ελλάδα και ότι τώρα ο πήχης ανεβαίνει ακόμη ψηλότερα. Η Σουηδία είναι μια σχετικά μικρή χώρα, αλλά με πολλές μεγάλες παγκόσμιες εταιρείες, όπως οι ABB, AstraZeneca, Εricsson, SKF, Volvo, Saab, H&M, Ikea, Spotify και πολλές ακόμη, οι οποίες δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα.
Ο ενεργειακός ρεαλισμός έχει πάρει τη θέση της πράσινης μετάβασης
Η πράσινη μετάβαση παραμένει -τουλάχιστον σε θεωρητικό επίπεδο- ψηλά στην πολιτική ατζέντα, όμως πλέον επανέρχεται στο προσκήνιο με διαφορετικούς όρους, πιο ρεαλιστικούς και λιγότερο ιδεαλιστικούς απ’ ό,τι τη γνωρίζαμε μέχρι σήμερα. Στην εποχή που ο ρόλος της Ελλάδας αναβαθμίζεται μέσα από τις συμφωνίες και τις επενδύσεις γύρω από το φυσικό αέριο, η πράσινη μετάβαση διατηρείται μεν στην ατζέντα, αλλά αποκτά πιο σύνθετο περιεχόμενο.
Ο αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης, Κωστής Χατζηδάκης, και ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σταύρος Παπασταύρου, τόνισαν στο πλαίσιο του χθεσινού 8ου Athens Investment Forum (AIF) ότι η Ελλάδα συνεχίζει την πορεία προς την πράσινη μετάβαση, αλλά με όρους ρεαλισμού, ενεργειακής ασφάλειας και κοινωνικής συνοχής. Η στρατηγική, όπως υπογράμμισαν, δεν εγκαταλείπεται, αλλά προσαρμόζεται.
Ο κ. Παπασταύρου έθεσε το πλαίσιο χωρίς περιστροφές: «Δεν διαγράφουμε την πράσινη μετάβαση, αλλά τη στηρίζουμε με ρεαλισμό, βλέποντας τι συμβαίνει στην κοινωνία και την αγορά». Με σαφή διάθεση απολογισμού και προοπτικής, υπογράμμισε ότι η Ελλάδα έχει ήδη πετύχει το μεγαλύτερο ενεργειακό άλμα της τελευταίας εικοσαετίας – από το 65% λιγνίτη το 2005, στο 9% σήμερα, και πάνω από 50% συμμετοχή των ΑΠΕ στην ηλεκτροπαραγωγή. Όλα αυτά, όπως σημείωσε, σε μια περίοδο όπου η χώρα βίωσε τη μεγαλύτερη οικονομική κρίση της ιστορίας της.
«Η μετάβαση δεν είναι αυτοκτονική», τόνισε, παραπέμποντας και στον πρωθυπουργό. «Θέλουμε έναν καθαρότερο πλανήτη, αλλά και συνθήκες βιωσιμότητας για την οικονομία. Δεν μπορούμε να σχεδιάζουμε το 2040 χωρίς πόρτες εξόδου». Με αυτό το σχήμα, ο υπουργός έθεσε στο τραπέζι το κρίσιμο ζήτημα της ευρωπαϊκής ευελιξίας και των μηχανισμών αναθεώρησης, επισημαίνοντας ότι η Ελλάδα υπερασπίζεται ένα πιο ισορροπημένο πλαίσιο, που να λαμβάνει υπόψη τις κοινωνικές αντοχές και την ανταγωνιστικότητα της βιομηχανίας.
Παράλληλα, αναφέρθηκε στις μεγάλες ενεργειακές συνεργασίες -ExxonMobil, Chevron, HelleniQ Energy-, που σηματοδοτούν, όπως είπε, «την αξιοποίηση του εθνικού πλούτου μέσα σε ένα πλέγμα ενεργειακού ρεαλισμού». Τόνισε ότι «η Ελλάδα δεν κάνει αναστροφή, αλλά προσαρμογή», επιλέγοντας να διατηρεί στο μείγμα της το φυσικό αέριο ως καύσιμο μετάβασης, ενώ ταυτόχρονα προχωράει σε έργα αποθήκευσης, ηλεκτρικών διασυνδέσεων και ενίσχυσης των δικτύων.
Από την πλευρά του, ο Κωστής Χατζηδάκης σημείωσε πως το ζητούμενο πλέον δεν είναι «περισσότερες υποσχέσεις», αλλά υλοποίηση με ρεαλισμό και σύνεση. Η κυβέρνηση, είπε, συνεχίζει να στηρίζει τις επενδύσεις σε ΑΠΕ, αποθήκευση και καθαρές τεχνολογίες, αλλά χωρίς να αγνοεί τον ρόλο των παραδοσιακών καυσίμων στη φάση μετάβασης. «Η Ελλάδα προχωράει με γνώμονα την ασφάλεια εφοδιασμού και τη σταθερότητα του συστήματος», ανέφερε χαρακτηριστικά, δείχνοντας το νέο μείγμα πολιτικής, που συνδυάζει την πράσινη στόχευση με την ενεργειακή ασφάλεια.
Και αν κάτι ξεχώρισε από τη φετινή διοργάνωση, είναι ότι το κυβερνητικό αφήγημα δεν αναζητεί πλέον εντυπωσιακές δηλώσεις, αλλά συνέπεια. Η πράσινη μετάβαση παραμένει θεωρητικά πυξίδα· στην πράξη, όμως, η Ελλάδα δηλώνει έτοιμη να τη διανύσει με τα μάτια ανοιχτά – με επίγνωση των κινδύνων, των αγορών και των περιορισμών της πραγματικότητας.
Περιμένει να αξιοποιηθεί το ΒΙΟΠΑ Πτολεμαΐδας
Κοντεύουν 20 χρόνια από τότε που ιδρύθηκε το Βιοτεχνικό Πάρκο Πτολεμαΐδας (ΒΙΟΠΑΠ ΑΕ), για την εγκατάσταση στο οποίο μαθαίνουμε ότι έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον αρκετές επιχειρήσεις, που στο πλαίσιο του ΔΑΜ αλλά και του ΕΣΠΑ προσπαθούν να βρουν κατάλληλες εκτάσεις για να αναπτύξουν παραγωγικές δραστηριότητες. Ήδη στο Πάρκο, σε σε ποσοστό περίπου 70%, έχει υλοποιηθεί από το ΕΚΕΤΑ ο Κόμβος Καινοτομίας Υδρογόνου, ενώ σε αυτό σχεδίαζε τη δημιουργία παραγωγικής μονάδας τυροκομική επιχείρηση. Ωστόσο, το ΒΙΟΠΑΠ, για όσους δεν το γνωρίζουν, βρίσκεται σε τμήμα της έκτασης της άλλοτε ΑΕΒΑΛ, βιομηχανίας λιπασμάτων που έκλεισε το 1997, επειδή δεν άντεξε στον ανταγωνισμό των εισαγόμενων προϊόντων. Το ΒΙΟΠΑΠ έχει στη διαχείρισή του 500 στρέμματα περίπου και έχει ζητήσει από το κράτος να του παραχωρηθεί επιπλέον έκταση 700 στρεμμάτων, προκειμένου να προσελκυσθούν επιχειρήσεις που για τις δραστηριότητές τους ζητούν μεγαλύτερα γήπεδα. Όπως μάλιστα γνωρίζουμε, μεγάλη επιχείρηση του πρωτογενούς τομέα είναι σε συζητήσεις με τον Δήμο Εορδαίας, για να εξασφαλίσει μεγάλη έκταση εντός του Πάρκου. Η αξιοποίηση του Πάρκου συνδέεται και με την καθαίρεση των παλιών κτιρίων της ΑΕΒΑΛ, την εξυγίανση του χώρου, ώστε να μπορεί να υποδεχθεί νέες δραστηριότητες. Όμως η συγκεκριμένη εξέλιξη καθυστερεί επί χρόνια. Τελικώς, η μελέτη που έχει εκπονηθεί στο πλαίσιο του Σχεδίου Δίκαιης Μετάβασης για τις πρώην λιγνιτικές περιοχές στη Δυτική Μακεδονία παραδόθηκε και πλέον πρέπει να χρηματοδοτηθεί το έργο της εξυγίανσης, υπόθεση αρκετών εκατομμυρίων, ποσό το οποίο μαθαίνουμε ότι τελικώς θα διατεθεί, όπως υποσχέθηκε η κυβέρνηση, για να ανοίξει ο δρόμος αξιοποίησης της μεγάλης έκτασης, που βρίσκεται σε απόσταση 500 μέτρων από την Παρα- Εγνατία και από αυτήν στην Εγνατία Οδό.
