Στην ΓΓΠΣΨΔ οι «Ράμπο» της OLAF
Έφοδο στη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων Ψηφιακής Διακυβέρνησης (ΓΓΠΣΨΔ) πραγματοποίησε η OLAF. Αν και οι πληροφορίες δίνονται με το σταγονόμετρο, εντούτοις φαίνεται να σχετίζονται με το έργο του Εθνικού Συστήματος Ηλεκτρονικών Δημοσίων Συμβάσεων (ΕΣΗΔΗΣ). Με άλλα λόγια, η έρευνα γίνεται στο πλαίσιο της καταγγελίας που έγινε στον συγκεκριμένο διαγωνισμό από την εταιρεία European Dynamics. Η εταιρεία αυτή συμμετείχε στη διαγωνιστική διαδικασία που έγινε το 2023 και τελικά έχασε το έργο. Το έργο, ύψους 44 εκατ. ευρώ, ανέλαβε η Intrasoft-Netcompany. H ΓΓΠΣΨΔ δεν έχει εμπλοκή στην ανάθεση του έργου, αλλά στους υπολογιστές της «τρέχει» το ΕΣΗΔΗΣ. Την ανάθεση στην Intrasoft έκανε η Κοινωνία της Πληροφορίας ΑΕ. Η έφοδος των «Ράμπο» στη ΓΓΠΣΨΔ έγινε στις 09:30 και κράτησε αρκετές ώρες.
Μια απροσδόκητη εξέλιξη για την αγορά εμφιαλωμένου
Μια απροσδόκητη συνθήκη διαμορφώνεται τους τελευταίους μήνες στην αγορά εμφιαλωμένου νερού, η οποία ανησυχεί τις εταιρείες του κλάδου. Το τρίμηνο Αυγούστου, Σεπτεμβρίου και Οκτωβρίου καταγράφηκε διψήφια πτώση στην αγορά εκτός σπιτιού, με την εστίαση να αποτελεί τη βασική πηγή της κάμψης. Όπως παραδέχονται στελέχη της αγοράς, το νερό στην Ελλάδα ήταν πάντα το βαρόμετρο για να καταλάβει κανείς πώς κινείται η εστίαση. Φέτος τα πράγματα είναι διαφορετικά. Η αιτία δεν βρίσκεται μόνο στην οικονομική πίεση προς τους καταναλωτές, αλλά σ’ έναν νέο, δομικό παράγοντα: τη σχεδόν καθολική χρήση πλαστικού χρήματος. Η ηλεκτρονική πληρωμή έχει περιορίσει δραστικά τις άτυπες ροές στα καταστήματα, καθιστώντας τα έσοδα πλήρως ορατά και αναγκάζοντας τις επιχειρήσεις να προσαρμόσουν τις τιμές τους, ώστε να διατηρήσουν το περιθώριο κέρδους τους. Με το κόστος ενοικίων, ενέργειας, μισθών και πρώτων υλών να έχει αυξηθεί σημαντικά, η εστίαση πέρασε τις αυξήσεις στους καταναλωτές σχεδόν σε όλα τα προϊόντα, ακόμη και στο νερό, που παραδοσιακά διατηρούσε σε χαμηλή τιμή. Ακόμα, όμως, και το κανάλι των σούπερ μάρκετ δείχνει ότι η ανοδική του πορεία, με 1,1% στο 9μηνο φέτος και σε σχέση με το αντίστοιχο περσινό, βρίσκεται πολύ κοντά στα όρια του στατιστικού λάθους. Στο 9μηνο οι πωλήσεις εμφιαλωμένου νερού εμφανίζονται οριακά αυξημένες σε σχέση με πέρυσι, όμως πρόκειται για επίδοση που δεν αντικατοπτρίζει τη δυναμική του κλάδου. Στο πρώτο φετινό εξάμηνο η άνοδος είχε φτάσει το 4,5%, αλλά στη συνέχεια του έτους η αύξηση συρρικνώθηκε σημαντικά και δεν καλύπτει τις απώλειες της εστίασης.
Με ισχυρούς εταίρους και χαμηλό ρίσκο η είσοδος της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ στην Ουκρανία
Η συμφωνία με την ουκρανική Ukrhydroenergo επιτρέπει στη ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ να ξεκινήσει τη δραστηριότητά της σε μία αγορά όπου η ανάγκη για νέες υποδομές είναι τεράστια, ως απόρροια της εμπόλεμης κατάστασης με τη Ρωσία. Η είσοδος του Ομίλου στην ουκρανική αγορά πραγματοποιείται μέσω σύμπραξης με έμπειρο τοπικό εταίρο και με την κορυφαία εταιρεία της χώρας στον κλάδο των υδροηλεκτρικών έργων, μειώνοντας έτσι σημαντικά το ρίσκο της επένδυσης. Παράλληλα, ο Όμιλος εγκαινιάζει την παρουσία του στην Ουκρανία μέσω μεγάλων, αλλά ταυτόχρονα ιδιαίτερα εξειδικευμένων, έργων στις υποδομές. Η συγκεκριμένη επιλογή ενισχύει το ανταγωνιστικό της πλεονέκτημα, ενώ το γεγονός πως τα έργα αυτά βρίσκονται σε αρχικό στάδιο καθιστά δυνατή τη δημιουργία ουσιαστικών υπεραξιών κατά την ωρίμανσή τους. Στην εξίσωση πρέπει να ληφθεί υπ’ όψιν και το γεγονός ότι τα έργα αναμένεται να τύχουν σημαντικής υποστήριξης από διεθνείς χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς και ευρωπαϊκούς θεσμούς (EBRD, EIB κ.τλ.). Ταυτόχρονα, η ουκρανική κυβέρνηση αναμένεται να διαμορφώσει ένα ιδιαίτερα φιλικό πλαίσιο για τους επενδυτές, λόγω των μεγάλων αναγκών στις υποδομές, που πρέπει άμεσα να καλυφθούν, καθώς ο πόλεμος με τη Ρωσία συνεχίζεται και οδεύει στην 5η του χρονιά. Όπως αναφέρουν οι πληροφορίες, για την τοποθέτηση ιδίων κεφαλαίων η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ χρειάζεται πρώτα σαφήνεια σε σειρά θεμάτων (ρυθμιστικό και λειτουργικό πλαίσιο, καθώς και χρηματοδοτική δομή), ώστε να διασφαλιστούν η απόδοση και η ασφάλεια της επένδυσης – σε επίπεδα προφανώς υψηλότερα από αντίστοιχες επενδύσεις στην Ελλάδα. Διευκρινίζεται ότι τα κεφάλαια που θα απαιτηθούν από τη ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, εφόσον τελικά αποφασιστεί η επένδυση, είναι απολύτως διαχειρίσιμα από τις ταμειακές ροές και τα υφιστάμενα διαθέσιμα της εταιρείας. Με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία, το κόστος της επένδυσης διαμορφώνεται σε περίπου 1 εκατ. ευρώ/MW -στα ίδια επίπεδα με την Αμφιλοχία– κάτι ιδιαίτερα ανταγωνιστικό, ειδικά για έργα με διάρκεια ζωής άνω των 100 ετών. Η αγοραία αξία αντίστοιχων έργων υπερβαίνει τα 3 εκατ. ευρώ/MW.
Η παράταση στο «Σπίτι μου ΙI» στηρίζει την αγορά στεγαστικών
Ώθηση στη στεγαστική πίστη των τραπεζών θα δώσει η παράταση για τις αιτήσεις και τις εκταμιεύσεις στο «Σπίτι μου ΙΙ», καθώς και τα αυξημένα εισοδηματικά κριτήρια για τους δικαιούχους, με τα οποία θα «τρέξει» το πρόγραμμα. Αν και οι εκταμιεύσεις δεν θα επηρεαστούν φέτος, κάνοντας μια πρώτη εκτίμηση, οι τράπεζες περιμένουν ένα συν στα στεγαστικά τους δάνεια κατά 150 – 200 εκατ. ευρώ από το «Σπίτι μου ΙΙ». Όπως μου λένε στελέχη της στεγαστικής πίστης, το «Σπίτι μου ΙΙ» όδευε να κλείσει στο 1,2 δισ. ευρώ από τα 2 δισ. του προϋπολογισμού του. Οι δεσμεύσεις ήταν υψηλότερες, στο 1,26 δισ. ευρώ, αλλά από τη δέσμευση έως την εκταμίευση πάντα υπάρχει φύρα, αφού κάτι μπορεί να χαλάσει, είτε από την πλευρά του πωλητή είτε από την πλευρά του αγοραστή. Σε κάθε περίπτωση, με τις βελτιώσεις στο πρόγραμμα στόχος είναι να αυξηθούν οι δικαιούχοι που θα μπορέσουν να αποκτήσουν πρώτη κατοικία και μαζί με τον… βασιλικό θα ποτιστεί και η… γλάστρα της στεγαστικής πίστης των τραπεζών. Η οποία δείχνει να ανακάμπτει, αφού οι έκτακτες αποπληρωμές έχουν μειωθεί αισθητά και νέα στεγαστικά προγράμματα των τραπεζών αυξάνουν τη ζήτηση (π.χ. το «Σπίτι 25» της Πειραιώς συνέβαλε καθοριστικά στο να γυρίσει σε θετική, κατά 45 εκατ. ευρώ, το γ’ τρίμηνο, η καθαρή πιστωτική επέκταση της τράπεζας, ύστερα από 15 χρόνια). Οι τράπεζες αναμένουν ότι φέτος η αγορά θα κλείσει με νέα στεγαστικά 2,5-2,6 δισ. ευρώ, με περαιτέρω θετικές προοπτικές το 2026. Όσον αφορά το «Σπίτι μου ΙΙ», μιλώντας χθες στον ΣΚΑΪ, ο αναπληρωτής υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Νίκος Παπαθανάσης, είπε ότι η προθεσμία υπαγωγής στο πρόγραμμα, που κανονικά θα έληγε στις 31 Δεκεμβρίου 2025, παρατείνεται έως τις 31 Μαΐου 2026. Παράλληλα, μετατίθεται και η τελική ημερομηνία εκταμίευσης για τα δάνεια του «Σπίτι μου ΙΙ», από τις 30 Ιουνίου στις 31 Αυγούστου 2026. Παράλληλα, αυξάνονται τα εισοδηματικά κριτήρια. Το εισοδηματικό πλαφόν για άγαμο διαμορφώνεται από 20.000 σε 25.000 ευρώ, για ζευγάρι από 28.000 σε 35.000 ευρώ, ενώ η προσαύξηση ανά παιδί αυξάνεται από 4.000 σε 5.000 ευρώ. Έτσι, μια τετραμελής οικογένεια, που σήμερα καλύπτεται έως τα 36.000 ευρώ, πλέον θα καλύπτεται έως τα 45.000 ευρώ. Στις μονογονεϊκές οικογένειες το όριο διαμορφώνεται στα 39.000 από 31.000 ευρώ.
Η ελληνική οικονομία διατηρεί το momentum
Η Ελλάδα θα διατηρήσει τον ρόλο της ως μία από τις ισχυρότερες οικονομίες της ευρωζώνης και την επόμενη διετία, εκτιμά σε ανάλυσή της η Morgan Stanley, προβλέποντας διατηρήσιμη ανάπτυξη, περαιτέρω ενίσχυση των θεμελιωδών μεγεθών και πολιτική σταθερότητα (επισημαίνοντας ότι οι επόμενες εθνικές εκλογές, που θα διεξαχθούν έως τον Ιούνιο του 2027, θα παρακολουθούνται στενά από τις αγορές). Η αμερικανική τράπεζα, που στο ξεκίνημα του Δεκεμβρίου θα πραγματοποιήσει ελληνικό επενδυτικό event από κοινού με την ΕΧΑΕ, προβλέπει αύξηση του ελληνικού ΑΕΠ κατά 2% το 2025, 2% το 2026 και 2% το 2027, δηλαδή άνετα υψηλότερα του μέσου όρου της ευρωζώνης. Η Morgan Stanley σημειώνει την ταχεία δημοσιονομική εξυγίανση, που έχει επιτύχει η Ελλάδα από την περίοδο της πανδημίας, με ρεκόρ πρωτογενούς πλεονάσματος 4,8% το 2024 και μείωση του δείκτη χρέους προς ΑΕΠ άνω των 55 ποσοστιαίων μονάδων από την κορύφωσή του το 2020 (209%). Η ισχυρή ανάπτυξη, όπως επισημαίνει, επέτρεψε στη χώρα να καταγράψει υψηλά φορολογικά έσοδα, με τα μέχρι στιγμής στοιχεία να δείχνουν ότι η Ελλάδα βρίσκεται σε καλό δρόμο για να καταγράψει πρωτογενές πλεόνασμα της τάξεως του 3,5% το 2025. Αν και η Morgan Stanley βλέπει αρνητικό δημοσιονομικό αντίκτυπο από μέτρα που εφάρμοσε η κυβέρνηση στους Προϋπολογισμούς του 2025 και του 2026 (π.χ. φορολογικές ελαφρύνσεις στη μεσαία τάξη και τους νέους, επιλεκτικές μειώσεις ΦΠΑ και φόρου ακίνητης περιουσίας, αυξήσεις συντάξεων και αυξήσεις μισθών στον δημόσιο τομέα), εντούτοις εκτιμά ότι παρά την αναμενόμενη μείωσή τους, τα πρωτογενή πλεονάσματα θα παραμένουν εξαιρετικά υψηλά, πάνω από 2,5% το 2026 και το 2027. Και ο δείκτης χρέους θα μειωθεί ραγδαία, φτάνοντας το 131,8% έως το 2027.
Η Snappi λανσάρει το Pay Later με 24/7 υποστήριξη
Στο Buy Now – Pay Later μπήκε η Snappi, η ανεξάρτητη ψηφιακή τράπεζα που ίδρυσαν η Τράπεζα Πειραιώς και η Natech και έκανε το επίσημο λανσάρισμά της τον Σεπτέμβριο. Το Buy Now – Pay Later έχει γίνει mainstream, αλλά στη Snappi επανασχεδιάστηκε ως μέρος μιας ολοκληρωμένης τραπεζικής εμπειρίας, όλα σε μία εφαρμογή, ώστε οι πελάτες να κάνουν ευέλικτες και διαφανείς πληρωμές και οι έμποροι να έχουν ρευστότητα και πρόσβαση σε μια αυξανόμενη βάση νέων πελατών. Το Snappi Pay Later είναι πλήρως ενσωματωμένο στην εφαρμογή της Snappi, χωρίς να χρειάζονται επιπλέον λογαριασμοί, άλλες εφαρμογές ή περιττά βήματα. Οι καταναλωτές κάνουν τις αγορές τους σε τέσσερις απλές δόσεις, χωρίς χρεώσεις και χωρίς κάρτα. Οι δε έμποροι μπορούν να διαχειρίζονται τις επιστροφές προϊόντων και χρημάτων απευθείας μέσω του merchant portal, εξασφαλίζοντας ότι οι πελάτες λαμβάνουν τα χρήματά τους άμεσα και οι ίδιοι οι έμποροι εξοικονομούν χρόνο, μειώνοντας τη γραφειοκρατία. Με τις κινήσεις της η Snappi δείχνει ότι θέλει να χτίσει ισχυρή δυναμική στην αγορά και μάλιστα με ανθρώπινο πρόσωπο. Την ώρα που ο πολύς αυτοματισμός στην εξυπηρέτηση των πελατών καταλήγει συχνά αναποτελεσματικός και εκνευριστικός, η Snappi είναι η μόνη neobank στην Ευρώπη που παρέχει 24/7 ανθρώπινη εξυπηρέτηση πελατών στην τοπική γλώσσα, χωρίς εξάρτηση από chatbots ή άλλα εξωτερικά κέντρα εξυπηρέτησης πελατών.
Ξανανοίγει έως το τέλος του 2025 το υπόγειο πάρκινγκ Κοτζιά
Μέχρι το τέλος του 2025 αναμένεται να ανοίξει το υπόγειο πάρκινγκ της πλατείας Κοτζιά, προσθέτοντας 500 νέες θέσεις στάθμευσης στο κέντρο της Αθήνας. Η επαναλειτουργία του χώρου εντάσσεται σ’ ένα ευρύτερο πλάνο δημιουργίας νέων σημείων στάθμευσης γύρω από το εμπορικό τρίγωνο, σε συνδυασμό με τις παρεμβάσεις στις πλατείες Κλαυθμώνος και Βαρβακείου. Παράλληλα, ο Δήμος Αθηναίων έχει ήδη εντοπίσει νέες δυνατότητες στάθμευσης σε Κυψέλη και Παγκράτι, τις οποίες εξετάζει πώς θα αξιοποιήσει. Το άνοιγμα του πάρκινγκ της Κοτζιά, ωστόσο, ακολουθεί μια πολύχρονη περιπέτεια για τον Δήμο. Η εταιρεία που το διαχειριζόταν επί σχεδόν τρεις δεκαετίες αποβλήθηκε φέτος, ύστερα από 12 συνεχόμενα χρόνια μη καταβολής μισθωμάτων. Η αρχική σύμβαση κατασκευής και εκμετάλλευσης είχε υπογραφεί το 1994 και προέβλεπε απόδοση 5% των ακαθάριστων εσόδων για τα πρώτα τρία χρόνια λειτουργίας του έργου και 10% για τα επόμενα 27 έτη. Παρ’ ότι το πάρκινγκ λειτούργησε από το 1996, η εταιρεία σταμάτησε να πληρώνει από το 2013. Στις 28 Μαρτίου 2024 ο Δήμος ενημερώθηκε ότι η οφειλή είχε εκτιναχθεί στο 1 εκατ. ευρώ, ενώ το πάρκινγκ συνέχιζε να λειτουργεί κανονικά, με τα έσοδα να μεταφέρονται, όπως διαπιστώθηκε, σε τραπεζικό λογαριασμό στην Ιρλανδία. Στις 20 Αυγούστου ο Δήμος Αθηναίων έλαβε τη σχετική ενημέρωση για την παράδοση του χώρου και στις 22 Αυγούστου παρέλαβε επισήμως το υπόγειο πάρκινγκ, το οποίο παραμένει κλειστό από τότε έως ότου ολοκληρωθούν οι εργασίες επαναλειτουργίας. Ο Δήμος έχει καταστήσει σαφές ότι θα προχωρήσει σε όλες τις απαιτούμενες νομικές ενέργειες για την είσπραξη του οφειλόμενου ποσού.
Οι ελληνικές startups στο πλευρό των Ενόπλων Δυνάμεων
Την τιμητική τους έχουν τις τελευταίες ημέρες οι ελληνικές startups της αμυντικής τεχνολογίας, με τους εκπροσώπους των εταιρειών να διαβαίνουν αφενός τους διαδρόμους του Μεγάρου Μαξίμου και αφετέρου το… πεδίο μάχης, συμμετέχοντας για πρώτη φορά σε στρατιωτική άσκηση των Ενόπλων Δυνάμεων. Οι δύο κινήσεις, πέρα από τον καθαρό συμβολισμό τους, έχουν και πρακτικό αντίκρισμα. Στη συνάντηση των εκπροσώπων ελληνικών startups, όπως οι Velos Rotors, η Delian Alliance Industries, η Hack The Box, η iCOMAT και η SOTIRIA Technology, με τον πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, βρέθηκαν στο επίκεντρο οι ελληνικές καινοτομίες στο defence tech και στις τεχνολογίες διπλής χρήσης (dual-use) και το πώς αυτές μπορούν να συνδράμουν στη διαμόρφωση της εθνικής στρατηγικής στον χώρο της άμυνας. Στη δε στρατιωτική άσκηση «Αίσιος Οιωνός 2025», που έγινε στον Έβρο, ανάμεσα στις 37 εταιρείες που είχαν τη δυνατότητα να δοκιμάσουν στο πεδίο τις καινοτομίες τους συμπεριλαμβάνονταν και πολλές ελληνικές startups. Εταιρείες όπως οι Delian, η Velos Rotors και η Ucandrone βρέθηκαν «δίπλα» στον στρατό, όχι για θεωρητικές παρουσιάσεις, αλλά για δοκιμές στο πραγματικό πεδίο. Μη επανδρωμένα, FPV, προϊόντα αντι-drone, ρομποτικά τετράποδα, ακόμη και κινητές μονάδες παραγωγής drones επιτόπου, η «Αίσιος Οιωνός 2025» πέτυχε κάτι σπάνιο: να μετατρέψει μια άσκηση σε κόμβο τεχνολογικής συνάντησης… Μένει να δούμε αν αυτή η κινητικότητα θα συνεχιστεί και αν θα μεταφραστεί τελικά σε αμιγώς ελληνικά παραγόμενα αμυντικά συστήματα, που θα βρουν θέση όχι μόνο στο ελληνικό πεδίο, αλλά και εκτός συνόρων.
Τουρισμός χωρίς ταυτότητα: Το ρίσκο για την Αθήνα
Αλλάζει σταδιακά το στυλ των καταστημάτων που βρίσκονται στα πιο τουριστικά μέρη της Αθήνας. Μια τουριστική ομογενοποίηση εξαπλώνεται σταδιακά σε περιοχές όπως Ακρόπολη, Πλάκα, Ψυρρή, Μοναστηράκι και Θησείο. Και το αντιλαμβάνεται κάποιος τόσο στα καταστήματα εστίασης, δηλαδή τα εστιατόρια, καφέ, μπαρ, όσο και στα καταστήματα λιανικής. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η οδός Ηφαίστου, εκείνος ο πεζόδρομος που ξεκινά από την πλατεία Μοναστηρακίου και είναι γεμάτος με μαγαζιά με ρούχα, παπούτσια, τσάντες – και μερικά από τα πιο παλιά δισκάδικα, αλλά αυτό είναι μια άλλη ιστορία. Ιδιοκτήτης καταστήματος με δερμάτινα παπούτσια ανέφερε ότι όσα μαγαζιά αλλάζουν ενοικιαστή (για λόγους συνταξιοδότησης του προηγούμενου) μετατρέπονται πλέον σε καταστήματα που πωλούν τουριστικά είδη, μαγνητάκια, μπλούζες, κούπες και λοιπά αναμνηστικά, αυτά που μπορεί να βρει κάποιος ίδια παντού, με μόνη διαφορά το όνομα του προορισμού. Έτσι, όμως, χάνεται ο χαρακτήρας του προορισμού. Και μπορεί η Αθήνα αυτήν τη στιγμή, μέσα Νοέμβρη, να συνεχίζει να είναι γεμάτη τουρίστες, αλλά αν οι τουρίστες δεν βρουν την «εμπειρία» που αναζητούν, θα την ψάξουν σε άλλους προορισμούς. Εν ολίγοις, χρήσιμο και το μαγαζί με τα αναμνηστικά, αλλά ακόμα πιο χρήσιμη είναι η αυθεντικότητα.
