Η αλλαγή σχεδίων που φέρνει το IRIS στις τράπεζες, το εργοστάσιο της ΦΑΓΕ στην Ευρώπη που πηγαίνει από αναβολή σε αναβολή και η πρωτοποριακή συμφωνία στα σκαριά για κοινωνικές κατοικίες στη Θεσσαλία

Η απάντηση για τις τράπεζες στην απώλεια εσόδων λόγω IRIS δεν είναι η αναπλήρωσή τους μέσω εναλλακτικών «μικρο-χρεώσεων»

H CEO της ΔΙΑΣ, Σταυρούλα Καμπουρίδου © ΔΙΑΣ

Το περιπετειώδες εργοστάσιο της ΦΑΓΕ στην Ευρώπη

Πριν από κάποια χρόνια η ΦΑΓΕ προσπαθούσε να «στήσει» εργοστάσιο στο Λουξεμβούργο. Ο όμιλος της Fage International, που διατηρεί φορολογική έδρα στο Λουξεμβούργο από το 2012, είχε επιδιώξει να τελειώσει το εργοστάσιο στη συγκεκριμένη χώρα το 2018 και την ίδια χρονιά να ξεκινήσει η παραγωγή. Ωστόσο, η περιβαλλοντική νομοθεσία του Μεγάλου Δουκάτου και μία σειρά από γραφειοκρατικούς -και όχι μόνο- παράγοντες επηρέασε το «project Λουξεμβούργο» και έτσι η εταιρεία της οικογένειας Φιλίππου κινήθηκε προς διαφορετική κατεύθυνση. Αποφάσισε, λοιπόν, να δημιουργήσει νέα μονάδα στην Ολλανδία και συγκεκριμένα στο επιχειρηματικό πάρκο Riegmeer Hoogeveen, με προοπτική να ανοίξει αρχικά τις πόρτες του στο τέλος του 2024. Λίγο αργότερα μετατέθηκε για το πρώτο εξάμηνο του 2025. Στη συνέχεια το χρονοδιάγραμμα μετέθεσε τη λειτουργία του εργοστασίου στην Ολλανδία για το 2027. Όμως το εργοστάσιο της ΦΑΓΕ στην Ευρώπη φαίνεται ότι δεν αποτελεί εύκολη υπόθεση. Γιατί, με τα νεότερα δεδομένα, το εργοστάσιο αυτό πρόκειται να λειτουργήσει -καλώς εχόντων των πραγμάτων- το 2028.

Κοινωνική κατοικία made in Θεσσαλία

Πληροφορίες από πηγές με γνώση των διαδικασιών φέρνουν στο φως ένα σχέδιο που μπορεί να αλλάξει ριζικά τον στεγαστικό χάρτη της Θεσσαλίας και των νησιών των Σποράδων. Η Περιφέρεια Θεσσαλίας φέρεται να βρίσκεται σε προχωρημένες συνομιλίες με την Τράπεζα Ανάπτυξης του Συμβουλίου της Ευρώπης για τη σύναψη άτοκου δανείου, με στόχο την υλοποίηση ενός φιλόδοξου προγράμματος κατασκευής 500 έως 1.000 κατοικιών κοινωνικής μίσθωσης. Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, το έργο έχει σχεδιαστεί ως πλήρως αυτοχρηματοδοτούμενο, χωρίς καμία επιβάρυνση για τον Κρατικό Προϋπολογισμό, με τα ενοίκια των ωφελουμένων να καλύπτουν την αποπληρωμή του δανείου.

Τα πρώτα τεχνικά σενάρια προβλέπουν ότι το κόστος κατασκευής κάθε κατοικίας (μέσου εμβαδού 60 τ.μ.) θα κυμαίνεται στα 900 ευρώ/τ.μ., ενώ το ενοίκιο που θα καταβάλλεται δεν θα ξεπερνά κατά μέσο όρο τα 275 ευρώ -σχεδόν το μισό από τις σημερινές εμπορικές τιμές. Η στόχευση είναι διπλή, αφενός να αναχαιτιστεί η πληθυσμιακή αποψίλωση σε ορεινές και απομακρυσμένες περιοχές, αφετέρου να δοθούν πραγματικές λύσεις στις ασφυκτικές πιέσεις που δέχονται φοιτητές, νέα ζευγάρια και εποχικά εργαζόμενοι σε Βόλο, Λάρισα, Τρίκαλα, Καρδίτσα και κυρίως στις Σποράδες -περιοχές όπου η στέγαση έχει γίνει απαγορευτική λόγω τουριστικής έκρηξης ή ανυπαρξίας διαθέσιμων κατοικιών.

Η Περιφέρεια φέρεται να σχεδιάζει την υλοποίηση του σχεδίου σε συνεργασία με τους δήμους, οι οποίοι θα παραχωρήσουν ακίνητα και εκτάσεις για την ανέγερση των κατοικιών, ενώ η εφαρμογή έξυπνων τεχνολογιών και η κατασκευή ενεργειακά αποδοτικών κτιρίων Α’ κατηγορίας θα ενισχύσει τη βιωσιμότητα του μοντέλου. Αν υλοποιηθεί, θα είναι η πρώτη φορά που Περιφέρεια στην Ελλάδα εφαρμόζει αυτόνομο στεγαστικό σχέδιο με τόσο ξεκάθαρο κοινωνικό αποτύπωμα. Και, σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, η τεχνική ωρίμανση των πρώτων φάσεων του έργου βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη.

Το Αμύνταιο και τα οινοπέδια στην περιοχή των λιμνών

Την πιο βόρεια αμπελο-οινική ζώνη της χώρας θα φέρει στο προσκήνιο -και θα διερευνήσει τη δυναμική της- το επιστημονικό συνέδριο που θα πραγματοποιηθεί 27-29 Ιουνίου στο Αμύνταιο του νομού Φλώρινας, με θέμα «Τα Οινοπέδια των Λιμνών: Οίνος – Τόπος – Άνθρωποι». Το τριήμερο ευρωπαϊκό συνέδριο συνδιοργανώνουν η Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας σε συνεργασία με την ΑΝΚΟ Δυτικής Μακεδονίας Α.Ε., την Αναπτυξιακή Φλώρινας Α.Ε., το Περιφερειακό Ταμείο Ανάπτυξης και με τη στήριξη του Συνδέσμου Ελληνικού Οίνου, καθώς πλέον έχει γίνει φανερό ότι η αμπελοκαλλιέργεια και η οινοποιΐα αποτελούν σημαντικές δραστηριότητες για την οικονομία και την κοινωνία της περιοχής, ειδικά μετά τη στρατηγική απόφαση απολιγνιτοποίησης, που προκάλεσε μεγάλη αύξηση της ανεργίας στη Δυτική Μακεδονία.

Αμπελοκαλλιέργεια και οινοποιΐα έχουν γνωρίσει τα τελευταία 15-20 χρόνια σημαντική εξέλιξη σε αυτήν την περιοχή των λιμνών, γύρω και πάνω από τις οποίες δεσπόζουν ο Βαρνούντας, το Βίτσι και το Καϊμακτσαλάν ή Βόρρας. Πρέσπες στα βορειοδυτικά και προς τα νοτιοδυτικά η Βεγορίτιδα και η Ζάζαρη με τη Χειμαδίτιδα, η λίμνη των Πετρών και η τεχνητή λίμνη Πολυφύτου, προς την πλευρά του Βελβεντού, των Σερβίων. Μόνο στην περιοχή του Αμυνταίου έχουμε οινοποιΐες παλαιότερες και πιο νέες, που έχουν αναδείξει στην Ελλάδα αλλά και στο εξωτερικό, με πολύ δυνατές ετικέτες, το οινικό δυναμικό της περιοχής των λιμνών. Απλώς αναφέρουμε το Κτήμα Κυρ Γιάννη, το Κτήμα Άλφα, τον ΑΣΕΠ Αμυνταίου, το Κτήμα Καρανίκα, το Κτήμα Βογιατζή στην Κοζάνη, το Κτήμα των αδελφών Μπελίδη στα Μελίσσια Κοζάνης, στη Σιάτιστα το οινοποιείο Δύο Φίλοι και το Magoutes Winery των Δημήτρη Διαμαντή και Γιώργου Παπαγεωργίου, το Κτήμα Στεργίου στην Καστοριά, το Οινοποιείο Πάντου στα βόρεια της Φλώρινας, αλλά και το Κτήμα Καμκούτη, επίσης στο Βελβεντό.

Τα παραπάνω οινοποιεία αναφέρθηκαν ενδεικτικά και μόνο επειδή είχαμε την ευκαιρία να τα γνωρίσουμε, όμως η αναφορά τους και μόνο δείχνει ότι στην Περιοχή των Λιμνών γίνεται σοβαρή δουλειά στην αμπελοκαλλιέργεια.

Έτσι, λοιπόν, με εισηγήσεις κορυφαίων ερευνητών από την Ελλάδα και το εξωτερικό, αλλά και συμμετοχές από τον δυναμικά ανερχόμενο χώρο του αμπελοοινικού τουρισμού της Δυτικής Μακεδονίας, το Συνέδριο φιλοδοξεί να παρουσιάσει τις σύγχρονες διεθνείς τάσεις και να αναδείξει την περιοχή ως κέντρο επιστημονικού διαλόγου για το μέλλον της αμπελουργίας, στην εποχή της κλιματικής αλλαγής και της βιωσιμότητας.

Ο μονόδρομος για τις τράπεζες μετά την επέλαση του IRIS

Εντεινόμενη είναι η πίεση στα έσοδα των τραπεζών από τις πληρωμές, όπως προκύπτει και από τον επερχόμενο διπλασιασμό των ορίων στις συναλλαγές μέσω IRIS, στα 1.000 ευρώ για P2P συναλλαγές και 1.000 ευρώ για P2B συναλλαγές. Οι τράπεζες καλούνται να γίνουν ακόμη πιο ευρηματικές, αξιοποιώντας δεδομένα, εξατομίκευση, τεχνολογία και οικοσυστήματα για να διαμορφώσουν ένα νέο τραπεζικό μοντέλο, που δεν θα βασίζεται στις χρεώσεις ανά πράξη. Όπως άκουσα να λέει στο 9ο συνέδριο Payments360 Conference της ΔΙΑΣ ο γενικός διευθυντής και επικεφαλής Προϊόντων Λιανικής της Πειραιώς, Γιάννης Γραμματικός, το νέο ευρωπαϊκό πλαίσιο για τις άμεσες πληρωμές, μαζί με τις εθνικές ρυθμίσεις για τις χρεώσεις, αποτελούν πλέον πραγματικότητα που μεταβάλλει τις παραδοσιακές χρεώσεις, αλλά η απάντηση δεν είναι η αναπλήρωσή τους μέσω εναλλακτικών «μικρο-χρεώσεων». Η απάντηση, όπως είπε, είναι η μετάβαση σ’ ένα μοντέλο υψηλότερης προστιθέμενης αξίας, που θα προσφέρει στον πελάτη και θα δικαιολογεί διατηρήσιμα έσοδα για τις τράπεζες, σε τρεις άξονες: α) την ενίσχυση της αξίας των υφιστάμενων υπηρεσιών πληρωμών, β) τη δημιουργία νέων προϊόντων και υπηρεσιών, πέραν των πληρωμών και γ) την επέκταση σε νέα οικοσυστήματα, πέραν του τραπεζικού συστήματος. Σχετικά με το τελευταίο, ο General Manager της Τράπεζας Πειραιώς είπε ότι όπως τεχνολογικές εταιρείες, τηλεπικοινωνίες, fintechs μπαίνουν στον χρηματοοικονομικό χώρο, έτσι και οι τράπεζες οφείλουν να διεκδικήσουν ρόλο σε γειτονικά οικοσυστήματα: υπηρεσίες εκτός τραπεζικού πυρήνα, όπως π.χ. τηλεπικοινωνίες. Ενσωμάτωση σε πλατφόρμες τρίτων, π.χ. real estate, ασφάλειες ή B2B οικοσυστήματα. Συνεργασίες με startups και τρίτους για embedded finance -είτε σε φυσικό εμπόριο, είτε σε πλατφόρμες logistics, είτε σε consumer tech. Έτσι, η τράπεζα παύει να είναι απλώς πάροχος πληρωμών, είπε ο κ. Γραμματικός, και γίνεται φορέας υποδομής και πλατφόρμα προστιθέμενης αξίας.

Τα λύτρα μέσω IRIS και η απαγωγή «μαϊμού»

Το ότι το IRIS, το εθνικό σύστημα άμεσων πληρωμών, κάνει θραύση και το στηρίζει σθεναρά η κυβέρνηση και ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κυριάκος Πιερρακάκης, είναι γεγονός. Θα σταθώ στην υπηρεσία άμεσων πληρωμών P2P, την οποία χρησιμοποιούν σήμερα 3,8 εκατ. πολίτες (αναμένεται να ξεπεράσουν τα 4 εκατ. μέχρι το τέλος του έτους) για μεταφορές χρημάτων μεταξύ ιδιωτών. Το IRIS P2P έγινε ιδιαίτερα δημοφιλές στους νέους, οι οποίοι βρίσκουν έτσι μία λύση όταν πηγαίνουν για μπίρες με παρέα, να μοιράζονται τον λογαριασμό, χωρίς να κουβαλούν μετρητά μαζί τους ή να σπαζοκεφαλιάζουν για τα ρέστα. Ένας νεαρός, ωστόσο, το πήγε ένα βήμα παρακάτω, εγκαινιάζοντας την πρώτη απάτη ποινικού χαρακτήρα μέσω IRIS. Ο συγκεκριμένος 19χρονος σκηνοθέτησε την απαγωγή του, διεκδικώντας λύτρα 3.500 ευρώ μέσω IRIS από τη μητέρα του! Ο νεόκοπος απατεώνας κρύφτηκε στο σπίτι φίλου του στο Περιστέρι και μαζί με τρεις φίλους του έστειλαν μηνύματα και οπτικό υλικό στη μητέρα του ότι δήθεν τον κρατούν όμηρο και για τον ελευθερώσουν πρέπει να λάβουν 1.500 ευρώ μέσω IRIS στον τάδε λογαριασμό. Η γυναίκα έντρομη έστειλε τα 1.500 ευρώ. Οι νεαροί «μαφιόζοι» επανήλθαν με νέο μήνυμα, ζητώντας αυτήν τη φορά 2.000 ευρώ. Εκεί η γυναίκα φοβήθηκε ότι ο εκβιασμός δεν θα έχει τελειωμό και κάλεσε την Αστυνομία. Η οποία, βεβαίως, εντόπισε τις τραπεζικές συναλλαγές και τον λογαριασμό όπου κατατέθηκαν τα χρήματα. Δεν άργησε να εντοπίσει και τους νεαρούς στο Περιστέρι, να πίνουν χαλαροί τις μπίρες τους, πριν οδηγηθούν στον εισαγγελέα, αντιμετωπίζοντας κατηγορίες για πλημμελήματα.

Χωρίς νικητή το μεγάλο jackpot των 208 εκατ. στη Βρετανία

Δεν ανέδειξε νικητή η τελευταία κλήρωση του EuroMillions την περασμένη Παρασκευή 13 Ιουνίου. Ετσι, ο αγώνας της διεκδίκησης του jackpot των 208 εκατ. λιρών Βρετανίας (περίπου 243 εκατ. ευρώ) συνεχίζεται. Είναι το μεγαλύτερο jackpot που κληρώνει η Βρετανική Λοταρία. Σημειώνεται ότι το κορυφαίο έπαθλο της λοταρίας πλέον δεν αυξάνει σε ύψος, αλλά αυξάνουν τα δεύτερης κλάσης έπαθλα. Επίσης, στην κλήρωση της περασμένης Παρασκευής βγήκαν πέντε εκατομμυριούχοι, που έλαβαν από 3,61 εκατ. λίρες (4,22 εκατ. ευρώ) ο καθένας, πετυχαίνοντας τα 6 από τα 7 νούμερα της κλήρωσης. Υπενθυμίζεται ότι τη διαχείριση της Βρετανικής Λοταρίας έχει η Allwyn, μητρική εταιρεία του ΟΠΑΠ.