Καθώς ο εμπορικός ανταγωνισμός μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας κλιμακώνεται, η ανακύκλωση ηλεκτρονικών αποβλήτων αναδεικνύεται ως στρατηγική λύση για την εξασφάλιση κρίσιμων μετάλλων και σπάνιων γαιών. Τα μέταλλα αυτά είναι απαραίτητα για την κατασκευή πλήθους τεχνολογικών προϊόντων, από smartphones και ανεμογεννήτριες μέχρι στρατιωτικά συστήματα και ηλεκτρικά οχήματα.
Με την Κίνα να κυριαρχεί στην παγκόσμια αλυσίδα εφοδιασμού, οι ΗΠΑ στρέφονται στην ανακύκλωση για να μειώσουν την εξάρτηση και να ενισχύσουν την εγχώρια παραγωγή. Νεοφυείς και εδραιωμένες εταιρείες επενδύουν σε καινοτόμες τεχνολογίες ανάκτησης μετάλλων από βιομηχανικά απόβλητα, την ώρα που η ζήτηση για υλικά όπως χαλκός και λίθιο αυξάνεται. Παρά τις προκλήσεις, η ανακύκλωση καθίσταται κρίσιμη για την ασφάλεια των εφοδιαστικών αλυσίδων και τη βιώσιμη τεχνολογική πρόοδο, σύμφωνα με ανάλυση του CNBC. Προς αυτήν την κατεύθυνση, τηλέφωνα και φορητοί υπολογιστές παλαιότερης τεχνολογίας μπαίνουν στο μικροσκόπιο, με την αποσυναρμολόγησή τους να δίνει πρόσβαση σε κρίσιμα μέταλλα.
Η Κίνα κυριαρχεί στην παγκόσμια αλυσίδα εφοδιασμού σπάνιων γαιών, διατηρώντας περίπου το 90% της παγκόσμιας ικανότητας επεξεργασίας. Όταν επέβαλε περιορισμούς στις εξαγωγές επτά σπάνιων γαιών και μετάλλων, προκάλεσε αναταραχές στις βιομηχανίες των ΗΠΑ και ανέδειξε σε πρώτο πλάνο την ανάγκη για αυτονομία στην προμήθεια κρίσιμων υλικών. Σε αυτό το πλαίσιο, η ανακύκλωση ηλεκτρονικών αποβλήτων (e-waste) αναδύεται ως βασικός πυλώνας στρατηγικής για την ανεξαρτητοποίηση της αμερικανικής βιομηχανίας από την Κίνα. Οι ηλεκτρονικές συσκευές περιέχουν πολύτιμα μέταλλα όπως χρυσό, χαλκό, λίθιο, κοβάλτιο, νικέλιο και στοιχεία σπάνιων γαιών (π.χ. νεοδύμιο, δυσπρόσιο, πρασεοδύμιο). Αντί λοιπόν να καταλήγουν στις χωματερές, μπορούν να ανακυκλωθούν, προσφέροντας μια εγχώρια και βιώσιμη πηγή πρώτων υλών.
Το παράδειγμα της Glencore στην ανακύκλωση σπάνιων γαιών
Η Glencore, ένας από τους μεγαλύτερους παγκόσμιους παραγωγούς και εμπόρους μετάλλων, παίζει σημαντικό ρόλο στην ανακύκλωση. Αν και τα έσοδα από την ανακύκλωση είναι σχετικά μικρά (μόλις 200 εκατ. δολάρια σε EBITDA έναντι συνολικών 14 δισ.), η εταιρεία επενδύει στρατηγικά στον τομέα, αναγνωρίζοντας τη μελλοντική του σημασία.
Η Glencore λειτουργεί εδώ και 20 χρόνια ένα μεγάλο χυτήριο χαλκού στο Κεμπέκ του Καναδά, το οποίο επεξεργάζεται συμπυκνώματα χαλκού, αλλά και 15% ανακυκλωμένα υλικά, κυρίως ηλεκτρονικά απόβλητα. Από τη δεκαετία του 1980, το μεταλλουργείο ανακτά χαλκό, χρυσό, ασήμι, πλατίνα και παλλάδιο από παλαιά ηλεκτρονικά, τα οποία διανέμει σε κατασκευαστές. Η στρατηγική συνεργασία με εταιρείες ανακύκλωσης e-waste υπογραμμίζει τη δέσμευσή της για ενίσχυση των εγχώριων πηγών εφοδιασμού.

Ορυχείο λιθίου © EPA/Luis Gandarillas
Η Glencore επένδυσε 327,5 εκατ. δολάρια στην εταιρεία Li-Cycle, μια νεοφυή επιχείρηση ανακύκλωσης μπαταριών λιθίου. Ωστόσο, η Li-Cycle αντιμετώπισε σοβαρά οικονομικά προβλήματα και κατέθεσε αίτηση πτώχευσης. Η Glencore προσέφερε 40 εκατ. δολάρια σε πλειοδοτική προσφορά για να αποκτήσει τα περιουσιακά στοιχεία της. Αυτή η εξέλιξη αποκαλύπτει τους κινδύνους της επένδυσης σε αναδυόμενες επιχειρήσεις που δεν έχουν ισχυρά θεμέλια, παρά τις καινοτομίες τους, συνεχίζει το CNBC στο εκτενές ρεπορτάζ του.
Καινοτομία και εξειδίκευση startups στην ανακύκλωση μετάλλων
Μια σειρά από startups εισέρχονται δυναμικά στην αγορά, εστιάζοντας στην ανακύκλωση συγκεκριμένων τύπων αποβλήτων ή μετάλλων:
- Η Illumynt εξειδικεύεται στην ανάκτηση σπάνιων γαιών από σκληρούς δίσκους που προέρχονται από data centers.
- Η Cyclic Materials (Καναδάς) ανέπτυξε διαδικασίες ανάκτησης σπάνιων γαιών από ηλεκτρικούς κινητήρες, ανεμογεννήτριες, ιατρικές συσκευές και data centers. Επενδύει πάνω από 20 εκατ. δολάρια για κατασκευή εγκατάστασης στην Αριζόνα και έχει υπογράψει μακροχρόνια συμφωνία με την Glencore.
- Η Western Digital συνεργάζεται με τη Microsoft και άλλες εταιρείες για ανάκτηση μετάλλων από σκληρούς δίσκους στο τέλος κύκλου ζωής.
- Στον τομέα των μπαταριών EV, δραστηριοποιούνται εταιρείες όπως οι Redwood Materials, Ascend Elements, Cirba Solutions και American Battery Technology.
Οι συγκεκριμένες εταιρείες επωφελούνται από φορολογικές ελαφρύνσεις στις ΗΠΑ για την ενίσχυση της εγχώριας παραγωγής κρίσιμων μετάλλων, αν και υπάρχουν ανησυχίες για τη διαχρονικότητα αυτών των κινήτρων.
Μείωση εξάρτησης από το εξωτερικό μέσω ανακύκλωσης
Με την παγκόσμια παραγωγή ηλεκτρονικών αποβλήτων να φτάνει τους 62 εκατ. τόνους το 2022 (αναμένεται να φτάσει τους 82 εκατ. το 2030), και τις ΗΠΑ να ανακυκλώνουν μόλις 15-20%, υπάρχει τεράστιο περιθώριο ανάπτυξης. Επιχειρήσεις, όπως η Full Circle Electronics, η Sims Lifecycle Services και η All Green Electronics Recyclin, παρέχουν ήδη λύσεις διάθεσης, διαχωρισμού και ασφαλούς διαχείρισης δεδομένων, θέτοντας σε πρώτο πλάνο την ανακύκλωση e-waste όχι μόνο ως περιβαλλοντική ανάγκη αλλά ως οικονομική και γεωπολιτική στρατηγική.
Την ίδια στιγμή, σε μια προσπάθεια αύξησης της ανακύκλωσης στις ΗΠΑ, πολλαπλασιάζονται τα σχετικά κονδύλια ώστε να λειτουργήσουν ως κίνητρο για τις επιχειρήσεις. Η Wieland, γερμανική μεταλλουργική εταιρεία, επένδυσε 100 εκατ. δολάρια για μονάδα ανακύκλωσης χαλκού στο Κεντάκι. Παράλληλα, η Aurubis, επίσης γερμανική, κατασκευάζει εγκατάσταση 800 εκατ. δολαρίων στη Τζόρτζια για ανακύκλωση πολλαπλών μετάλλων. Στόχος τους είναι να ενισχύσουν τις αμερικανικές αλυσίδες εφοδιασμού και να μειώσουν την εξάρτηση από το εξωτερικό.
Επίσης, η MP Materials, η μόνη εταιρεία με λειτουργικό ορυχείο σπάνιων γαιών στις ΗΠΑ (Mountain Pass, Καλιφόρνια), έλαβε χρηματοδότηση 45 εκατ. δολαρίων από την κυβέρνηση Μπάιντεν. Σημειώνεται ότι το υπουργείο Άμυνας των ΗΠΑ απέκτησε επίσης συμμετοχή στην εταιρεία, υπογραμμίζοντας τη στρατηγική σημασία του έργου. Τέλος, η Dateline Resources, αυστραλιανή εταιρεία, έλαβε άδεια για να αναπτύξει το ορυχείο Colosseum στην Καλιφόρνια, που αναμένεται να γίνει το δεύτερο αμερικανικό ορυχείο σπάνιων γαιών.