Οι αναταράξεις στις πτήσεις αποτελούν μια νέα πρόκληση για τον αεροπορικό κλάδο, καθώς γίνονται συχνότερες και εντονότερες λόγω κλιματικής κρίσης. Το φαινόμενο είναι γνωστό ως καθαρή ατμοσφαιρική αναταραχή (CAT) και συμβαίνει σε καθαρό αέρα, χωρίς σύννεφα. Ως εκ τούτου, οι αναταράξεις δεν μπορούν να προβλεφθούν εύκολα από τον πιλότο, καθώς διαφεύγουν και των ραντάρ. Μολονότι δεν συνδέονται με δυστυχήματα, οι επιβάτες μπορεί να τραυματιστούν εάν δεν έχουν προσδεθεί στις θέσεις τους, ενώ φθείρονται και τα αεροσκάφη.
Σύμφωνα με τον Πολ Γουίλιαμς, καθηγητή Ατμοσφαιρικής Επιστήμης στο Πανεπιστήμιο του Ρέντινγκ, τα περιστατικά έντονων αναταράξεων αυξήθηκαν κατά 55% από το 1979, όταν ξεκίνησε η καταγραφή τους. Όπως δηλώνει ο ίδιος στο ειδησεογραφικό δίκτυο του BBC, το φαινόμενο αυτό εκτιμάται ότι θα έχει τριπλασιαστεί μέχρι το 2050, επηρεάζοντας κυρίως τα δρομολόγια της Ανατολικής Ασίας και του Βόρειου Ατλαντικού.
Ειδήμονες του κλάδου εκφράζουν φόβους για την εξέλιξη της επιβατικής κίνησης εάν επαληθευτούν οι προβλέψεις αυτές. Όσοι ταξιδιώτες εκφράζουν φόβους για τις πτήσεις τονίζουν πόσο αβοήθητοι νιώθουν στις έντονες αναταράξεις. Είναι μία από τις βασικότερες αιτίες μαζί με τον φόβο των απογειώσεων και των προσγειώσεων.
Δαπάνες προκύπτουν, επίσης, για τις αεροπορικές εταιρείες. Τα αεροπλάνα τους φθείρονται, ενώ οι πιλότοι επιλέγουν διαδρομές μεγαλύτερης διάρκειας για να αποφύγουν μια πτήση με δύσβατα «κύματα αέρος». Οι αιφνίδιες και απρόβλεπτες κινήσεις κατά τη διάρκεια των αναταράξεων μπορούν να προκαλέσουν καταπόνηση στον σκελετό και στα εξαρτήματα του αεροσκάφους. Αυτή η καταπόνηση οδηγεί σε αυξημένη φθορά, καθιστώντας απαραίτητες δαπανηρές συντηρήσεις και επισκευές, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Μετεωρολογικό Οργανισμό (WMO).
Σε ακραίες περιπτώσεις, οι σοβαρές αναταράξεις μπορούν να προκαλέσουν δομικές ζημιές στο αεροσκάφος, οι οποίες είναι πολύ ακριβές στην επιδιόρθωση και μπορούν να οδηγήσουν σε επιζήμιες καθηλώσεις του αεροσκάφους στο έδαφος, σύμφωνα με τη EUROCONTROL. Οι επιχειρησιακές διαταραχές μπορούν να κοστίζουν στις αεροπορικές εταιρείες από 166 έως 212 ευρώ ανά λεπτό, εκτιμά η ARC Refuellers, η οποία παρέχει καύσιμα στις αεροπορικές εταιρείες. Για παράδειγμα, στις ΗΠΑ οι πιλότοι καίνε επιπλέον καύσιμα 605 εκατ. λίτρων, ετησίως, στην προσπάθειά τους να βρουν ήρεμο αέρα.
Έρευνες γίνονται για την καταπολέμηση των αναταράξεων στις πτήσεις. Όπως επισημαίνεται από το BBC, η Turbulence Solutions είναι μια startup που δημιουργήθηκε από ένα ερευνητικό πρόγραμμα στο Πανεπιστήμιο Τεχνολογίας της Βιέννης. Έχει ως στόχο να βελτιώσει την ασφάλεια και την άνεση των πτήσεων, εξουδετερώνοντας τις επιπτώσεις του CAT. Έχει αναπτύξει το Turbulence Cancelling System (TCS), που χρησιμοποιεί αισθητήρες τοποθετημένους στο μπροστινό μέρος των πτερύγων του αεροσκάφους. Αυτοί οι αισθητήρες προβλέπουν τις εισερχόμενες αναταράξεις σε πραγματικό χρόνο και έπειτα δημιουργείται μια αντίθετη δύναμη, που αντισταθμίζει τις κινήσεις που προκαλούνται από τις αναταράξεις. Οπότε οι πτήσεις γίνονται ομαλότερες, αλλά η τεχνολογία αυτή αφορά, κυρίως, ελαφρά αεροσκάφη. Η Turbulence Solutions έχει ήδη πραγματοποιήσει επιτυχημένες δοκιμαστικές πτήσεις με επανδρωμένα αεροσκάφη.
Εκτός της Turbulence Solutions, οι Boeing και Airbus ενσωματώνουν στα σύγχρονα αεροσκάφη τους εξελιγμένα συστήματα ελέγχου πτήσης (fly-by-wire), που μπορούν να ανιχνεύουν και να αντιδρούν σε μικρές και μεσαίες αναταράξεις. Η NASA, επίσης, έχει αναπτύξει συστήματα ενεργούς καταστολής αναταράξεων (Active Turbulence Suppression System) για οχήματα eVTOL (ηλεκτρικά οχήματα κάθετης απογείωσης και προσγείωσης), χρησιμοποιώντας τους υπάρχοντες έλικες για την απόσβεση ταλαντώσεων που προκαλούνται από ριπές ανέμου.
Αν και η πρόβλεψη των έντονων αναταράξεων δεν είναι εύκολη, η πλατφόρμα Turbulence Aware της Διεθνούς Ένωσης Αερομεταφορών (IATA) μοιράζεται δεδομένα σε πραγματικό χρόνο και χρησιμοποιείται πλέον από αεροπορικές εταιρείες όπως η Air France, η EasyJet και η Aer Lingus. Για τους επιβάτες υπάρχει ένας αυξανόμενος αριθμός εφαρμογών που παρέχουν πρόσβαση σε δεδομένα που μέχρι πρότινος ήταν διαθέσιμα μόνο σε πιλότους και διαχειριστές πτήσεων. Μία από αυτές είναι η Turbli. Όμως οι έρευνες όχι μόνον συνεχίζονται, αλλά εντατικοποιούνται, εστιάζοντας σε μοντέλα Τεχνητής Νοημοσύνης για την ακριβέστερη πρόγνωση του φαινομένου CAT.
