Ανησυχία για φωτιές από μπαταρίες λιθίου στα αεροπλάνα

Οι αναφλέξεις ψηφιακών συσκευών με μπαταρίες λιθίου στο έδαφος μετατρέπονται σε εξαιρετικά επικίνδυνες όταν συμβαίνουν μέσα σε αεροπλάνα

Καμένο smartphone © Χ.com

Ένα ακόμη ανησυχητικό περιστατικό σημειώθηκε το περασμένο Σάββατο σε πτήση της American Airlines, όταν προσωπική ηλεκτρονική συσκευή επιβάτη (δεν έγινε γνωστό τι ήταν) έπιασε φωτιά λίγο μετά την απογείωση, αναγκάζοντας το αεροσκάφος να πραγματοποιήσει έκτακτη προσγείωση στην Ουάσιγκτον.

Το περιστατικό αυτό προστίθεται σε μια σειρά συμβάντων που σχετίζονται με μπαταρίες λιθίου σε πτήσεις, και εντείνει τις ανησυχίες στον χώρο της αεροπορίας.

Η ομοσπονδιακή Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας των ΗΠΑ (FAA) διερευνά το συμβάν, ενώ σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της, έχουν καταγραφεί 46 περιστατικά φωτιάς από μπαταρίες λιθίου μέσα στο 2025 (μέχρι τις 15 Αυγούστου), δηλαδή περίπου 1,4 περιστατικά ανά εβδομάδα.

Επιπλέον, απόρρητες αναφορές που υπέβαλαν επαγγελματίες του χώρου μέσω του προγράμματος ασφαλείας της NASA, κατέγραψαν 22 ανώνυμες ειδοποιήσεις για σχετικά περιστατικά μόνο στο πρώτο πεντάμηνο του έτους.

Yπάρχουν σε όλες τις ψηφιακές συσκευές

Σχεδόν όλες οι δημοφιλείς συσκευές που μεταφέρουν οι επιβάτες σήμερα λειτουργούν με μπαταρίες λιθίου, χωρίς όμως οι περισσότεροι να γνωρίζουν το ενδεχόμενο κίνδυνο.

Σύμφωνα με έρευνα του 2024 ο μέσος επιβάτης μεταφέρει τέσσερις συσκευές, όπως smartphones, laptops, ασύρματα ακουστικά και tablets. Το 39% των περιστατικών φωτιάς προέρχονται από power banks, ενώ ακολουθούν τα ηλεκτρονικά τσιγάρα (vape pens) με 21%.

Η κύρια απειλή από τις μπαταρίες λιθίου είναι η θερμική απορρύθμιση – μια κατάσταση όπου η μπαταρία υπερθερμαίνεται ανεξέλεγκτα, παράγοντας καπνό και φωτιά. Το πιο επικίνδυνο είναι ότι μια τέτοια φωτιά μπορεί να επαναναφλεγεί ακόμη και αφού φαίνεται πως έχει σβήσει. Τα πληρώματα των αεροπλάνων έχουν εκπαιδευτεί να διαχειρίζονται τέτοιες περιπτώσεις στην καμπίνα, αλλά το μεγάλο πρόβλημα είναι ο αριθμός των συσκευών και η έλλειψη ενημέρωσης του κοινού.

Επικίνδυνη η τοποθέτησή τους στις βαλίτσες

Αν και οι περισσότερες αεροπορικές προτείνουν τη μεταφορά τέτοιων συσκευών στην καμπίνα και όχι στις αποσκευές, το 38% των επιβατών εξακολουθεί να βάζει φορτισμένες ή και φορτιζόμενες από power banks συσκευές στις αποσκευές που παραδίδονται, σύμφωνα με την ίδια έρευνα. Η FAA επιτρέπει συσκευές με μπαταρίες λιθίου τόσο στην καμπίνα όσο και στις αποσκευές, υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις, αλλά τα ανταλλακτικά (όπως power banks) επιτρέπονται μόνο στην καμπίνα.

Αρκετές αεροπορικές — κυρίως στην Ασία — έχουν ήδη αλλάξει τις πολιτικές τους για power banks, ενώ στις ΗΠΑ μόνο η Southwest Airlines έχει προβεί σε παρόμοιες κινήσεις. Επαγγελματίες της αεροπορίας, από πιλότους έως υπαλλήλους εδάφους, αναγνωρίζουν τον κίνδυνο και ζητούν αυστηρότερη εποπτεία και καλύτερη ενημέρωση του κοινού. Όπως τονίζει η Ένωση Αεροσυνοδών των ΗΠΑ, οι χώροι αποσκευών δεν είναι σχεδιασμένοι να αντιμετωπίζουν φωτιά από μπαταρία λιθίου, γι’ αυτό είναι προτιμότερο όλες οι συσκευές να βρίσκονται στην καμπίνα και υπό την επίβλεψη του επιβάτη.

Παρά το γεγονός ότι τα περιστατικά είναι σπάνια σε σχέση με τον αριθμό των επιβατών (πάνω από 2 εκατομμύρια καθημερινά στις ΗΠΑ), η επικινδυνότητά τους είναι υψηλή, καθώς μια ανεξέλεγκτη φωτιά εν πτήσει μπορεί να αποβεί καταστροφική. Όπως δήλωσε στέλεχος ασφαλείας της Southwest: «Το πρόβλημα δεν είναι η συχνότητα, αλλά οι συνέπειες. Και γνωρίζουμε ποιο είναι το χειρότερο σενάριο».