Η Exxon Mobil εκτίμησε ότι οι στόχοι μηδενικών εκπομπών για τον παγκόσμιο ενεργειακό τομέα απομακρύνονται ακόμη περισσότερο πέρα από το 2050, καθώς οι καταναλωτές αντιδρούν στο υψηλό κόστος και η ζήτηση για άνθρακα — το πιο ρυπογόνο ορυκτό καύσιμο — ανακάμπτει.
Σύμφωνα με την ετήσια έκθεση Global Energy Outlook που δημοσίευσε την Πέμπτη, η Exxon προβλέπει ότι οι παγκόσμιες εκπομπές θα μειωθούν κατά μόλις 25% μέχρι το 2050, πολύ χαμηλότερα από την απαιτούμενη μείωση άνω των δύο τρίτων που θέτει η Διακυβερνητική Επιτροπή για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC).
Η πρόβλεψη για τα μέσα του αιώνα είναι σχεδόν 4% υψηλότερη από την περσινή εκτίμηση της εταιρείας, καθώς η μεγαλύτερη χρήση άνθρακα για την υποστήριξη διακοπτόμενης παραγωγής από αιολικά και φωτοβολταϊκά, σε συνδυασμό με τις επιβραδυνόμενες πωλήσεις ηλεκτρικών οχημάτων σε ΗΠΑ και Ευρώπη, διατηρούν τη ζήτηση για πετρέλαιο.
«Εάν ο κόσμος επιχειρήσει να επιβάλει πολύ γρήγορα αυτές τις πιο ακριβές μορφές ενέργειας, θα υπάρξει αντίδραση από τους καταναλωτές», δήλωσε ο Κρις Μπέρντσαλ, διευθυντής οικονομικού, ενεργειακού και στρατηγικού σχεδιασμού της Exxon, σε τηλεδιάσκεψη με δημοσιογράφους. «Στις δημοκρατικές κοινωνίες όπου διεξάγονται εκλογές, οι εκλογές έχουν συνέπειες. Μπορούμε να δούμε πολιτικές αλλαγές που επιβραδύνουν την πρόοδο.»
Η μεγαλύτερη πετρελαϊκή εταιρεία των ΗΠΑ έχει επανειλημμένα υποστηρίξει ότι τα ορυκτά καύσιμα θα συνεχίσουν να κυριαρχούν για δεκαετίες και ότι ο κόσμος δεν βρίσκεται σε τροχιά επίτευξης του μηδενικού ισοζυγίου εκπομπών έως το 2050. Ωστόσο, τους τελευταίους μήνες η Exxon έχει εντείνει τις δημόσιες επικρίσεις της απέναντι στις πολιτικές απανθρακοποίησης, ιδίως στην Ευρώπη, υποστηρίζοντας ότι αυξάνουν το κόστος προμήθειας ενέργειας.
Κριτική από περιβαλλοντικούς ακτιβιστές
Παράλληλα, περιβαλλοντικοί ακτιβιστές κατηγορούν την Exxon ότι παρουσιάζει υπερβολικά απαισιόδοξες εκτιμήσεις, οι οποίες ενδέχεται να λειτουργήσουν ως τροχοπέδη στη λήψη κλιματικών μέτρων. Τονίζουν ότι τέτοια σενάρια, που προϋποθέτουν παρατεταμένη χρήση ορυκτών καυσίμων, αφήνουν τον πλανήτη εκτεθειμένο σε πολύ υψηλότερες θερμοκρασίες και σε επιπτώσεις όπως πιο έντονους καύσωνες και πυρκαγιές, αυξημένες βροχοπτώσεις και άνοδο της στάθμης της θάλασσας.
Ζήτηση πετρελαίου και άνθρακα
Η Exxon εκτιμά ότι η παγκόσμια ζήτηση πετρελαίου θα κορυφωθεί γύρω στο 2030 και στη συνέχεια θα σταθεροποιηθεί, παραμένοντας πάνω από τα 100 εκατ. βαρέλια ημερησίως έως το 2050. Αντίστοιχα, ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας (ΙΕΑ) προβλέπει ότι η ζήτηση θα φθάσει τα 104,4 εκατ. βαρέλια την ημέρα το 2026, με την αύξηση να επιβραδύνεται έναντι ιστορικών ρυθμών.
Η μεγαλύτερη διαφορά σε σχέση με την περσινή έκθεση της Exxon αφορά την κατανάλωση άνθρακα, η οποία, σύμφωνα με τον ΙΕΑ, αυξήθηκε σε επίπεδα ρεκόρ 8,8 δισ. τόνων το 2024. Παρά τις δεσμεύσεις πολλών χωρών για σταδιακή κατάργηση του άνθρακα, η Exxon προβλέπει ότι το καύσιμο θα εξακολουθεί να αντιπροσωπεύει το 14% του παγκόσμιου ενεργειακού μείγματος το 2050, εν μέρει λόγω της δυνατότητάς του να προσφέρει ηλεκτροπαραγωγή όταν δεν φυσάει άνεμος ή δεν υπάρχει ηλιοφάνεια.
«Βλέπουμε τον κόσμο να στρέφεται περισσότερο στον άνθρακα για την ηλεκτροπαραγωγή, και είναι μια ιστορία μειωμένης αποδοτικότητας, καθώς οι λιγνιτικές μονάδες αναγκάζονται να λειτουργούν διακοπτόμενα για να εξισορροπούν τις ανανεώσιμες πηγές», σημείωσε ο Μπέρντσαλ.
Αύξηση στη ζήτηση φυσικού αερίου
Η Exxon αναθεώρησε ανοδικά και τις εκτιμήσεις της για τη ζήτηση φυσικού αερίου, προβλέποντας αύξηση άνω του 20% έως τα μέσα του αιώνα, λόγω της εντεινόμενης κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας παγκοσμίως.
