Άκυρη κρίνεται η έγκριση που έδωσε η Κομισιόν για την επέκταση του πυρηνικού σταθμού Πακς στην Ουγγαρία, όπως απεφάνθη το Ανώτατο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Πρόκειται για έργο που είχε ανατεθεί στη ρωσική Rosatom με τη στήριξη δανείου ύψους 10 δισ. ευρώ.
Όπως μεταδίδει ο ανταποκριτής της ΕΡΤ στις Βρυξέλλες Γιώργος Συριόπουλος, η εν λόγω απόφαση δικαιώνει την καταγγελία που είχε καταθέσει η Αυστρία το 2018, όταν εξέφρασε σοβαρές επιφυλάξεις για τη νομιμότητα της διαδικασίας και την ενεργειακή εξάρτηση της Ουγγαρίας από τη Ρωσία.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση του ΔΕΕ, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν αιτιολόγησε επαρκώς γιατί επέτρεψε τη συνεργασία της Ουγγαρίας με μια ρωσική επιχείρηση χωρίς προηγούμενο δημόσιο διαγωνισμό. Το Δικαστήριο τόνισε ότι όφειλε να εξετάσει διεξοδικά εάν η ανάθεση της σύμβασης σε ξένο φορέα συμβάδιζε με τους κανόνες της ΕΕ για τις δημόσιες συμβάσεις.
Τι σημαίνει η απόφαση για την Ουγγαρία
Ο σταθμός του Πακς, ο μοναδικός πυρηνικός της χώρας, καλύπτει το 50% της εγχώριας ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας. Οι τέσσερις υπάρχοντες αντιδραστήρες, σοβιετικής τεχνολογίας, πρόκειται να αποσυρθούν σταδιακά από το 2032. Η ουγγρική κυβέρνηση υπερασπίζεται σταθερά την αναβάθμιση και επέκταση της μονάδας, με τον πρωθυπουργό Βίκτορ Όρμπαν να επιμένει στη συνεργασία με τη Ρωσία ως απαραίτητο μέσο για τη διασφάλιση της ενεργειακής επάρκειας, παρά τις γεωπολιτικές εντάσεις.
Πολιτικές και οικονομικές προεκτάσεις
Η σύμβαση, που υπεγράφη το 2014 με τον πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν, προβλέπει εγκατάσταση δύο νέων αντιδραστήρων από τη Rosatom. Ωστόσο, η υλοποίηση καθυστέρησε λόγω αδειοδοτικών εμποδίων και της πανδημίας Covid-19. Για να αποφευχθούν νέες καθυστερήσεις, το ουγγρικό κοινοβούλιο ενέκρινε το 2023 τροπολογία που επιτρέπει αύξηση του συνολικού κόστους του έργου στα 12,5 δισεκατομμύρια ευρώ.
Η αντίδραση της Βουδαπέστης
Ο Ούγγρος υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων Γιάνος Μπόκα δήλωσε ότι η απόφαση του Δικαστηρίου δεν αλλάζει τα σχέδια της κυβέρνησης. «Δεν υπάρχει νομικό εμπόδιο για τη συνέχιση της επένδυσης στο Πακς βάσει του υφιστάμενου χρονοδιαγράμματος», τόνισε, αφήνοντας να εννοηθεί πως η Ουγγαρία θα επιμείνει στην ολοκλήρωση του έργου παρά την ακύρωση της αρχικής έγκρισης από την Κομισιόν.
Σημειώνεται ότι, η σύμβαση, που υπεγράφη το 2014 με τον πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν, προβλέπει εγκατάσταση δύο νέων αντιδραστήρων από τη Rosatom. Ωστόσο, η υλοποίηση καθυστέρησε λόγω αδειοδοτικών εμποδίων και της πανδημίας Covid-19. Για να αποφευχθούν νέες καθυστερήσεις, το ουγγρικό κοινοβούλιο ενέκρινε το 2023 τροπολογία που επιτρέπει αύξηση του συνολικού κόστους του έργου στα 12,5 δισεκατομμύρια ευρώ.