Περί τα 20 εκατ. ευρώ έχουν επενδυθεί την τελευταία τετραετία, από την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, για την απενεργοποίηση μίας περιβαλλοντικής βόμβας που απειλούσε όλη τη Θεσσαλονίκη, μετά από την εκτέλεση των αποχετευτικών έργων που έβαλαν τέλος στην παροχέτευση ανεπεξέργαστων λυμάτων στο ρέμα Δενδροποτάμου και δι’ αυτού, στο Θερμαϊκό κόλπο, αλλά και την εξυγίανση και αποκατάσταση του Δυτικού Παράκτιου Μετώπου στην περιοχή των παλιών βυρσοδεψείων και του Καλοχωρίου.
Αυτή η άλλη πλευρά της Θεσσαλονίκης, δυτικά του Λιμανιού και ως το Εθνικό Πάρκο των Δέλτα των ποταμών Γαλλικού και Αξιού, μία περιοχή εξαιρετικά επιβαρυμένη περιβαλλοντικά επί δεκαετίες λόγω της λειτουργίας των βυρσοδεψείων, της παροχέτευσης λυμάτων στα ρέματα Βυρσοδεψείων αλλά και Δενδροποτάμου, όπως και του ΧΑΔΑ στο Καλοχώρι, ήταν ένα αναξιοποίητο διαμάντι στον κόρφο της Θεσσαλονίκης, με τη Λιμνοθάλασσα Καλοχωρίου να βρίσκεται σε απόσταση μόλις 8 χλμ. από το κέντρο της πόλης.
Τα έργα που έγιναν, είναι και οι πρώτες παρεμβάσεις – αλλά όχι οι τελευταίες- στο πλαίσιο του μεγάλου σχεδίου που προωθεί η Π.Κ.Μ. για την ανάπλαση, ανάδειξη και αξιοποίηση του παραλιακού μετώπου της Θεσσαλονίκης, σε μήκος 40 χλμ., από το Αγγελοχώρι του Δήμου Θερμαϊκού, ανατολικά, ως το Καλοχώρι του Δήμου Δέλτα, στα δυτικά του Π.Σ.Θ.
Επί δεκαετίες, αυτή η περιοχή, ήταν εξαιρετικά επιβαρυμένη περιβαλλοντικά, με ότι αυτό σήμαινε για τους κατοίκους των παράκτιων τμημάτων των Δήμων Θεσσαλονίκης, Αμπελοκήπων- Μενεμένης και Δέλτα, αλλά και την μονομέρια της τοπικής οικονομικής δραστηριότητας. Πρόκειται για μία περιοχή, δυτικότερα του Λιμανιού της Θεσσαλονίκης, που φιλοξενούσε έναν μεγάλο ΧΑΔΑ σε έκταση 500 στρεμμάτων, έξω από το Καλοχώρι, δίπλα ουσιαστικά σε μία κοινότητα σχεδόν 5.000 κατοίκων.
Σε αυτή την περιοχή, πιο κοντά προς το κέντρο της Θεσσαλονίκης, δίπλα στην εκβολή του ρέματος του Δενδροποτάμου, τις εγκαταστάσεις του λιμανιού και το γήπεδο του Θερμαϊκού , για περισσότερο από ένα αιώνα, λειτουργούσαν ως το 2004, τα βυρσοδεψεία, μολύνοντας με τοξικά υγρά απόβλητα τα υπόγεια ύδατα. Η κατάσταση δεν ήταν πολύ καλύτερη στο ρέμα του Δενδροποτάμου, με μπάζα και κάθε λογής απόβλητα, να σωρεύονται στο ακάλυπτο νότιο τμήμα του.
Εξυγίανση και Πράσινος Ανασχεδιασμός
Οι παρεμβάσεις που έγιναν στην περιοχή, ύψους 16 εκατ. ευρώ, ήταν απόλυτα αναγκαίες, από κάθε άποψη, ενώ στο πλαίσιο της εξυγίανσης και του Πράσινου Ανασχεδιασμού που επιχειρήθηκε και απέδωσε, αποκαλύφθηκε στους Θεσσαλονικείς ένα φυσικό διαμάντι, ο πλούσιος υγρότοπος της Λιμνοθάλασσας Καλοχωρίου, στην οποία εκβάλει ο Γαλλικός ποταμός, το ποτάμι που είναι πλησιέστερα στη Θεσσαλονίκη.
Όμως οι παρεμβάσεις της Περιφέρειας συνεχίσθηκαν, σε μήκος επιπλέον 12 χλμ της ακτογραμμής και ως τη Χαλάστρα, με την ενίσχυση του παράκτιου αναχώματος και τη δημιουργία του Λευκού Δρόμου, μίας περιπατητικής διαδρομής δίπλα στη θάλασσα, που οδηγεί στις καλύβες των μυδοκαλλιεργητών στο Δέλτα του Αξιού.
Στα έργα που έγιναν στην περιοχή, αναφέρθηκε ο αντιπεριφερειάρχης Θεσσαλονίκης, Κώστας Γιουτίκας, τονίζοντας παράλληλα στο powergame.gr, ότι ανεξήγητα καθυστερεί, μετά την ολοκλήρωση της δημόσιας διαβούλευσης, η έκδοση του Προεδρικού Διατάγματος με το οποίο θα ορίζονται και θα δεσμεύονται οι χρήσεις γης σε όλο το μήκος του παραλιακού μετώπου, στη βάση μας ενιαίας αξιοποίησης του παραλιακού μετώπου της Θεσσαλονίκης, σε μήκος 40 χλμ.
Τα αποχετευτικά των χαμηλών περιοχών
Στα σημαντικά έργα που έχουν ως σήμερα γίνει, εντάσσεται η εργολαβία των αποχετευτικών για τη σύνδεση των χαμηλών περιοχών της Δυτικής Θεσσαλονίκης (κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας) με τον Κεντρικό Αποχετευτικό Αγωγό (ΚΑΑ) στη Σίνδο, έργο που σταμάτησε και την παροχέτευση ανεπεξέργαστων λυμάτων προς το ρέμα Δενδροποτάμου, άρα και στο Θερμαϊκό. Το έργο, συμβατικού προϋπολογισμού 4,75 εκατ., λειτουργεί μετά την προσωρινή παραλαβή του ( η οριστική το καλοκαίρι του 2026) και συγχρηματοδοτείται από την Π.Κ.Μ. με το ποσό των 2,65 εκατ. ευρώ. Το υπόλοιπο της δαπάνης καλύπτεται από την «ΕΥΑΘ ΑΕ».
Επίσης, έγινε ο καθαρισμός τόσο του ρέματος των Βυρσοδεψείων, όσο και της κοίτης όπως και των εκβολών του ρέματος του Δενδροποτάμου, που αποτελούσε μία «ανοικτή πληγή», για το περιβάλλον.
Η αναγέννηση μίας περιοχής Natura
Να σημειωθεί, ότι η έκταση της περιοχής παρέμβασης στο Δυτικό Παράκτιο Μέτωπο, είναι 6.615 στρέμματα. Είναι περιοχή Natura, με σπάνιο υγροβιότοπο και περισσότερα από 300 είδη πουλιών.
Η επιχείρηση καθαρισμού και εξυγίανσης της περιοχής παρέμβασης, έχει ολοκληρωθεί και πλέον αναδεικνύονται οι σπάνιες φυσικές ομορφιές του, που είχαν «θαφτεί» κάτω από ένα τεράστιο σκουπιδότοπο.
Ολοκληρώθηκε ο καθαρισμός από μπάζα και ελαστικά, των 500 στρεμμάτων του πρώην ΧΑΔΑ στο Καλοχώρι, μία έκταση τρεις φορές η έκταση του εκθεσιακού κέντρου της ΔΕΘ, ενώ ενεργοποιήθηκαν οι ιδιοκτήτες γης στην ευρύτερη περιοχή για τον καθαρισμό των εκτάσεων τους.
Συνολικά, απομακρύνθηκαν 1.500 τόνοι επικινδύνων και μη αποβλήτων που έχουν οδηγηθεί σε μονάδες ανακύκλωσης ή αδρανοποίησης.
Ο Κόκκινος Δρόμος ©ΠΚΜ
Ο επιφανειακός καθαρισμός ολοκληρώθηκε με την κατεδάφιση των κουφαριών των παλιών βυρσοδεψείων, ενώ ολοκληρώθηκε και ο καθαρισμός των υπόγειων υδάτων στην περιοχή των πρώην βυρσοδεψείων.
Έγινε καθαρισμός των χωμάτων επί τόπου και αδρανοποίηση των βαρέων μετάλλων.
Επίσης, αποκαταστάθηκε το μήκους 3 χλμ. παράκτιο χωμάτινο ανάχωμα του 1955. Θωρακίστηκε με λιθορριπές (βράχια), αποκαταστάθηκε και η διέλευση από την στέψη του αναχώματος.
Έχουν γίνει εκτεταμένες δενδροφυτεύσεις σε πολλά σημεία της περιοχής παρέμβασης μετά τον καθαρισμό και την εξυγίανση της, ενώ στα σχέδια της Περιφέρειας Κ.Μ. είναι και η δημιουργία ενός Περιβαλλοντικού Πάρκου στην έκταση του πρώην ΧΑΔΑ.
Η περιοχή της Λιμνοθάλασσας έχει ανοίξει ξανά για τον κόσμο καθώς, μετά την στήριξη των παράκτιων αναχωμάτων ( υψομετρικά βρίσκεται 2 μέτρα κάτω από τη στάθμη της θάλασσας), τη συντήρηση του μονοπατιού αλλά και των υποδομών στο σημείο εισόδου για τους επισκέπτες, ο Κόκκινος Δρόμος είναι απολύτως ασφαλής για πεζοπορία, ποδηλασία αλλά και την παρατήρηση πουλιών, μέσα στη Λιμνοθάλασσα του Καλοχωρίου και δίπλα στις φωλιές των φλαμίνγκο.
Με τα έργα που παραπάνω αναφέρθηκαν απενεργοποιήθηκε μία περιβαλλοντική «βόμβα», που αποτελούσε κίνδυνο για όλη την πόλη, ενώ με μελέτη που έχει εκπονηθεί (οριστική μελέτη με τεύχη δημοπράτησης) και δαπάνη ύψους περίπου 1 εκατ. ευρώ που θα υποβληθεί για χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ Κ.Μ., θα επεκταθεί ο Κόκκινος Δρόμος στο παράκτιο μέτωπο, ώστε αφ’ ενός να διασυνδεθεί με το Δέλτα του Γαλλικού και το Κέντρο Περίθαλψης Άγριων Ζώων και , αφετέρου με το νέο Περιβαλλοντικά Πάρκο στην περιοχή του αποκαταστημένου ΧΑΔΑ.
Επίσης, σύμφωνα με το Ε.Χ.Σ. του ενιαίου Παράκτιου Μετώπου της Θεσσαλονίκης, προβλέπεται να δημιουργηθεί στα παράκτια σύνορα Καλοχωρίου – Μενεμένης, αλιευτικό καταφύγιο, στο οποίο θα υπάρχει και στάση για τη θαλάσσια συγκοινωνία, ώστε να εξυπηρετούνται οι επισκέπτες της περιοχής στις μετακινήσεις τους.
