Το θεσμικό «πράσινο φως» για τη μετατροπή της λιγνιτικής μονάδας Πτολεμαΐδα 5 σε μονάδα φυσικού αερίου έδωσε η ΡΑΑΕΥ στη ΔΕΗ, ανοίγοντας τον δρόμο για την υλοποίηση ενός έργου κομβικής σημασίας για τον ενεργειακό σχεδιασμό της χώρας. Η απόφαση αυτή αποτελεί απαραίτητο βήμα για τη μετάβαση της Δυτικής Μακεδονίας στη νέα ενεργειακή εποχή και ενισχύει τον ρόλο της περιοχής ως πυλώνα του νέου παραγωγικού και ενεργειακού μοντέλου, με έμφαση στις καθαρές τεχνολογίες και το πράσινο αποτύπωμα.
Σύμφωνα με την απόφαση που αναρτήθηκε στη Διαύγεια, εγκρίνεται η τροποποίηση της υπ’ αριθμ. Δ5/ΗΛ/Α/Φ7/556/6201/16.09.2010 απόφασης του τότε Υφυπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, που αφορούσε τη χορήγηση άδειας παραγωγής ηλεκτρικής και θερμικής ενέργειας στη ΔΕΗ από τη λιγνιτική μονάδα V του ΑΗΣ Πτολεμαΐδας. Η τροποποίηση αφορά την αλλαγή της τεχνολογίας και του χρησιμοποιούμενου καυσίμου, καθώς η μονάδα ηλεκτρικής ισχύος 660 MWel και θερμικής ισχύος 140 MWth παύει να λειτουργεί με λιγνίτη και εντάσσεται στον σχεδιασμό μετάβασης στο φυσικό αέριο.
Με την ολοκλήρωση της Α΄ Φάσης και τη θέση σε λειτουργία της μονάδας φυσικού αερίου ανοικτού κύκλου, ο ατμοηλεκτρικός σταθμός θα συνεχίσει να λειτουργεί αποκλειστικά για την κάλυψη των αναγκών τηλεθέρμανσης, στο πλαίσιο του τότε ισχύοντος νομοθετικού και κανονιστικού πλαισίου για τις λιγνιτικές μονάδες. Ρητά διευκρινίζεται ότι ο σταθμός δεν θα μπορεί να συμμετέχει στις αγορές ηλεκτρικής ενέργειας ταυτόχρονα με τις δύο διαφορετικές τεχνολογίες, ενώ κατά τα λοιπά εξακολουθεί να ισχύει η άδεια παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας που είχε χορηγηθεί το 2010.
Η συγκεκριμένη εξέλιξη εντάσσεται στον ευρύτερο στρατηγικό σχεδιασμό της ΔΕΗ για τη μεταλιγνιτική εποχή. Όπως είχε αναφέρει τον Απρίλιο, σε ειδική εκδήλωση στην παλιά λιγνιτική μονάδα της Καρδιάς στην Πτολεμαΐδα, ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της ΔΕΗ Γιώργος Στάσσης, το σχέδιο σηματοδοτεί το άνοιγμα ενός νέου αναπτυξιακού κεφαλαίου όχι μόνο για τη Δυτική Μακεδονία – μετά το τέλος του ακριβού και ρυπογόνου λιγνίτη έως το τέλος του 2026 – αλλά και για την ίδια τη ΔΕΗ, η οποία φιλοδοξεί να εξελιχθεί σε πρωταθλητή της καθαρής ενέργειας και των ψηφιακών τεχνολογιών (Powertech) στη Νοτιοδυτική Ευρώπη.
Πρώτος άξονας του σχεδίου, όπως είχε επισημάνει ο κ. Στάσσης, είναι η αξιοποίηση των υφιστάμενων υποδομών, με αιχμή του δόρατος τη μετατροπή της Πτολεμαΐδας 5 από λιγνιτική μονάδα σε μονάδα φυσικού αερίου. Σε πρώτη φάση προβλέπεται η λειτουργία μονάδας ανοικτού κύκλου ισχύος 350 MW, η οποία αναμένεται να δημιουργήσει περίπου 300 θέσεις εργασίας, με πρόβλεψη για μελλοντική αναβάθμιση σε μονάδα συνδυασμένου κύκλου ισχύος 500 MW και δυνατότητα περαιτέρω αύξησης της παραγωγικής δυναμικότητας έως και τα 1.000 MW. Όπως είχε τονίσει, η Πτολεμαΐδα 5, που σήμερα λειτουργεί σε λιγότερο από τη μισή της δυναμικότητα λόγω υψηλού κόστους και περιορισμένης ευελιξίας, θα συνεχίσει να λειτουργεί χωρίς τη χρήση λιγνίτη.
Στο ίδιο πλαίσιο αξιοποίησης των υφιστάμενων υποδομών εντάσσονται και οι παρεμβάσεις στον ΑΗΣ Καρδιάς, όπου οι παλαιές μονάδες 3 και 4 προβλέπεται να μετατραπούν σε πυκνωτές για τη στήριξη της λειτουργίας του συστήματος. Παράλληλα, δρομολογούνται αποσύρσεις κτιρίων, εγκαταστάσεων και μέσων παραγωγής με βιώσιμο τρόπο, μεταξύ άλλων μέσω της δημιουργίας μονάδας πυρόλυσης στο Αμύνταιο, η οποία θα αξιοποιεί υλικά από τους ταινιόδρομους μεταφοράς λιγνίτη για την παραγωγή χημικών ουσιών βιομηχανικής χρήσης. Οι σχετικές επενδύσεις εκτιμώνται σε περίπου 150 εκατ. ευρώ, ενώ περιλαμβάνεται και η αποκατάσταση εδαφών που θα αποδοθούν στο Δημόσιο για νέες χρήσεις.
Δεύτερος βασικός άξονας του σχεδίου είναι η ανάπτυξη μεγάλων πράσινων έργων. Στην περιοχή υλοποιούνται φωτοβολταϊκά συνολικής ισχύος 2,1 GW, τα οποία συνδυάζονται με έργα αποθήκευσης ενέργειας συνολικής ισχύος 860 MW. Σε αυτά περιλαμβάνονται δύο μεγάλες μονάδες αντλησιοταμίευσης ισχύος 560 MW στην Καρδιά και στο Νότιο Πεδίο, καθώς και συστήματα μπαταριών ισχύος 300 MW. Στόχος είναι η ενίσχυση της ευστάθειας του συστήματος και η καλύτερη αξιοποίηση της παραγόμενης πράσινης ενέργειας.
Παράλληλα, προβλέπεται η ενεργός συμμετοχή των κατοίκων της περιοχής στα έργα της ΔΕΗΑΝ. Για τον σκοπό αυτό, θα εκδοθεί ομόλογο ύψους 5 εκατ. ευρώ, το οποίο θα καλυφθεί πλήρως από τη ΔΕΗ, με σταθερή απόδοση 8% και ονομαστική αξία 100 ευρώ ανά ομολογία. Το ομόλογο θα διατεθεί στους πολίτες της περιοχής το τρίτο τρίμηνο του έτους, ενισχύοντας τη σύνδεση της τοπικής κοινωνίας με τη νέα πράσινη αναπτυξιακή πορεία της Δυτικής Μακεδονίας <3