Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι πιθανό να προτείνει μηδενική ποσόστωση ως έναν μηχανισμό επιβολής πανευρωπαϊκής απαγόρευσης στις εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου μέχρι τα τέλη του 2027, με στόχο θα παρέχει στις εταιρείες τη νομική βάση για να λύσουν μακροπρόθεσμα συμβόλαια προμήθειας και τη στήριξη εναλλακτικών προμηθευτών όπως οι ΗΠΑ.
Το μέτρο αυτό θα επιτρέψει στους Ευρωπαίους αγοραστές να επικαλεστούν λόγους ανωτέρας βίας για να καταγγείλουν συμβάσεις με Ρώσους προμηθευτές, σύμφωνα πληροφορίες του Bloomberg.
Το σχέδιο αποτελεί μέχρι στιγμής τη σαφέστερη ένδειξη για το πώς θα υλοποιηθεί και θα καταστεί δεσμευτική η απαγόρευση, καθώς η ΕΕ παρουσίασε νωρίτερα αυτόν τον μήνα έναν ευρύτερο οδικό χάρτη για τη σταδιακή κατάργηση των ρωσικών ορυκτών καυσίμων.
Η ποσόστωση θα εφαρμόζεται άμεσα σε όλα τα κράτη-μέλη και οι αξιωματούχοι εκτιμούν ότι η αποτελεσματικότητά της θα είναι αντίστοιχη με εκείνη ενός καθεστώτος κυρώσεων, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές.
Παρότι δεν αποτελεί πλέον τον μεγαλύτερο προμηθευτή της ΕΕ, η Ρωσία εξακολουθεί να καλύπτει σχεδόν το ένα πέμπτο της ευρωπαϊκής ζήτησης, με τα έσοδα από τις εξαγωγές να χρηματοδοτούν τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Η πρόταση —που αναμένεται να κατατεθεί στα μέσα Ιουνίου— θα χρειαστεί ενισχυμένη πλειοψηφία από τα κράτη-μέλη και έγκριση από την πλειοψηφία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για να τεθεί σε ισχύ σε όλη την Ένωση, ανέφεραν οι ίδιες πηγές.
Το σχέδιο ενδέχεται να τροποποιηθεί, καθώς οι συζητήσεις στην Επιτροπή συνεχίζονται. Η Κομισιόν δεν σχολιάζει εργασίες που βρίσκονται σε εξέλιξη, αναφέρει το Bloombrg.
Σύμφωνα με τον διπλό οδικό χάρτη που παρουσιάστηκε νωρίτερα αυτόν τον μήνα, η Επιτροπή σκοπεύει αρχικά να απαγορεύσει όλα τα νέα συμβόλαια και να τερματίσει τις συναλλαγές στη spot αγορά —από την οποία προέρχεται το ένα τρίτο των ρωσικών ροών προς την ΕΕ— έως τα τέλη του 2025. Τα μακροπρόθεσμα συμβόλαια θα καταργηθούν σταδιακά έως τα τέλη του 2027.
Η μείωση της εξάρτησης από τη Μόσχα θα ανοίξει τον δρόμο για αυξημένες εξαγωγές LNG από τις ΗΠΑ προς την Ευρώπη —κάτι που ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ έχει επανειλημμένα ζητήσει.
H ΕΕ παραμένει ελκυστικός προορισμός για φορτία από το εργοστάσιο Yamal LNG στη ρωσική Αρκτική
Προς το παρόν, η ΕΕ παραμένει ελκυστικός προορισμός για φορτία από το εργοστάσιο Yamal LNG στη ρωσική Αρκτική, με μακροχρόνιες συμφωνίες που έχουν υπογράψει εταιρείες όπως οι TotalEnergies SE, Naturgy Energy Group SA και η γερμανική Securing Energy for Europe GmbH.
Ένα από τα βασικά ερωτήματα της αγοράς ήταν ποια νομικά εργαλεία θα προτείνει η Κομισιόν για να διευκολύνει τις εταιρείες να απαλλαγούν από τις υποχρεώσεις αγοράς που απορρέουν από υφιστάμενα συμβόλαια.
Η ΕΕ έχει αποφύγει μέχρι τώρα να προτείνει κυρώσεις ειδικά για τις εισαγωγές φυσικού αερίου, καθώς η αντίθεση χωρών όπως η Ουγγαρία και η Σλοβακία —που συνεχίζουν να εισάγουν μέσω αγωγών— θα στερούσε τη δυνατότητα ομοφωνίας. Αντ’ αυτού, η Κομισιόν σκοπεύει να αξιοποιήσει διατάξεις του ευρωπαϊκού δικαίου που επιτρέπουν τη χρήση εργαλείων με ενισχυμένη πλειοψηφία.
Τέτοια εργαλεία χρησιμοποιούνται συχνά στην εμπορική πολιτική και μπορούν να εφαρμοστούν και στην ενεργειακή πολιτική για την εξασφάλιση της ασφάλειας εφοδιασμού. Η ΕΕ κατέφυγε σε αντίστοιχες μεθόδους και κατά την ενεργειακή κρίση πριν από τρία χρόνια, όταν οι περικοπές στις ρωσικές ροές εκτίναξαν τις τιμές.
Μόλις εγκριθεί, η ποσόστωση μηδενικών εισαγωγών ρωσικού αερίου θα εφαρμόζεται από τις εθνικές αρχές. Η πλειοψηφία των χωρών μελών υποστηρίζει το σχέδιο σταδιακής κατάργησης, σύμφωνα με τον Πολωνό υφυπουργό Περιβάλλοντος Κριστόφ Μπολέστα, ο οποίος προεδρεύει στις συνεδριάσεις των κρατών μελών για τον οδικό χάρτη ως εκπρόσωπος της εκ περιτροπής προεδρίας της ΕΕ.
Παρ’ όλα αυτά, ορισμένα κράτη μέλη καλούν την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι το νομικό έρεισμα για τη σταδιακή απεμπλοκή από τη ρωσική αγορά θα είναι όσο το δυνατόν ισχυρότερο, ώστε να αποφευχθούν πιθανές νομικές κυρώσεις για τις εταιρείες που καταγγέλλουν τα συμβόλαια.
Κατά τη διάρκεια συζητήσεων που διεξήχθησαν νωρίτερα αυτόν τον μήνα στις Βρυξέλλες μεταξύ εθνικών ενεργειακών αξιωματούχων, η Ισπανία εξέφρασε ανησυχίες για ενδεχόμενες κυρώσεις, ενώ χώρες όπως η Γαλλία και η Ελλάδα τόνισαν τη σημασία της νομικής αρτιότητας της απαγόρευσης.
