Η σημερινή ημέρα, Πέμπτη 5/6, μας θυμίζει ένα καυτό αλλά και παγκόσμιας εμβέλειας θέμα που αφορά όλους μας, διότι έχει καθιερωθεί ως Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος. Ποιες πρόοδοι έχουν γίνει και πόσες είναι, ποιοτικά και ποσοτικά, σε σχέση με τα πισωγυρίσματα, τις καθυστερήσεις ή και τις τρομακτικές επιδεινώσεις στο κρίσιμο ζήτημα της μόλυνσης εδαφών, θάλασσας και αέρα;
Είναι ίσως μια ευκαιρία για απολογισμό των προσπαθειών μας για να μειώσουμε τη ρύπανση στον πολύπαθο πλανήτη όπου ζούμε.
Διεθνείς Συμφωνίες και Εφαρμογή
Συμφωνίες όπως το Πρωτόκολλο του Κιότο (1997) και η Συμφωνία του Παρισιού (2015) θέτουν στόχους για μείωση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου. Ωστόσο, η εφαρμογή τους είναι άνιση: ενώ η Ευρωπαϊκή Ένωση προχωρά με φιλόδοξες πολιτικές, χώρες όπως οι ΗΠΑ και η Κίνα παρουσιάζουν καθυστερήσεις ή περιορισμένη συμμόρφωση.
Ρύπανση και Υγεία
Η ατμοσφαιρική ρύπανση προκαλεί περίπου 7 εκατομμύρια πρόωρους θανάτους ετησίως, κυρίως από καρδιοπάθειες, εγκεφαλικά και καρκίνο των πνευμόνων. Στην Κίνα, περιοχές όπως η Γκουιγιού αντιμετωπίζουν σοβαρές επιπτώσεις από την ανοιχτή καύση αποβλήτων, με αυξημένα περιστατικά καρκίνου και αναπνευστικών παθήσεων.
Ευρωπαϊκή Ένωση και Ελλάδα
Η ΕΕ εφαρμόζει αυστηρές περιβαλλοντικές πολιτικές, όπως η Πράσινη Συμφωνία, αλλά η αποτελεσματικότητα τους ποικίλλει. Στην Ελλάδα, η αναλογία πρασίνου ανά κάτοικο είναι μόλις 0,96 m², υποδεικνύοντας την ανάγκη για περισσότερους χώρους πρασίνου και καλύτερη διαχείριση των αποβλήτων. Μεγάλη η ευθύνη των Δήμων με τις καθυστερήσεις σε θέματα ΧΥΤΑ, ανακύκλωσης (κάδοι, κλπ) και φυσικά επιμόρφωσης/συμμόρφωσης των δημοτών σε οδηγίες και νόμους.
Προβλέψεις και Καθαρές Τεχνολογίες
Εάν δεν ληφθούν άμεσα μέτρα, οι εκπομπές CO₂ αναμένεται να συνεχίσουν την αύξησή τους, με σοβαρές συνέπειες για το κλίμα και την υγεία. Η μετάβαση σε καθαρές πηγές ενέργειας, όπως η ηλιακή και η αιολική, είναι κρίσιμη για την επίτευξη των στόχων μείωσης της ρύπανσης.
Τι προτείνει ή Ένωση Εργαζόμενων Καταναλωτών Ελλάδας
Στα καθ’ ημάς η Ένωση Εργαζόμενων Καταναλωτών Ελλάδας καλεί τους καταναλωτές να υιοθετήσουν υπεύθυνες και βιώσιμες επιλογές και προϊόντα φιλικά προς το περιβάλλον.
Για την επιλογή προϊόντων φιλικών προς το περιβάλλον η οργάνωση των καταναλωτών προτείνει μερικές πρακτικές μεθόδους:
Να αναζητούμε ετικέτες με πιστοποιήσεις όπως το σήμα EU Ecolabel, το πιστοποιητικό FSC (Forest Stewardship Council) για τα ξύλινα προϊόντα, και το USDA Organic για τα βιολογικά προϊόντα που εγγυώνται ότι το προϊόν πληροί αυστηρά περιβαλλοντικά κριτήρια.
Να επιλέγουμε προϊόντα με ανακυκλώσιμες συσκευασίες και να αποφεύγουμε πλαστικά μιας χρήσης.
Να διαβάζουμε τις ετικέτες για επιβλαβείς ουσίες και να αποφεύγουμε προϊόντα που περιέχουν χημικά και άλλα πρόσθετα που μπορούν να επηρεάσουν την υγεία μας και το περιβάλλον.
Να επαναχρησιμοποιούμε και ανακυκλώνουμε προϊόντα όπως σακούλες, μπουκάλια νερού και δοχεία τροφίμων.
Παραδείγματα προϊόντων φιλικών προς το περιβάλλον:
• Καθαριστικά προϊόντα με φυσικά συστατικά αντί για χημικά
• Βιοδιασπώμενες σακούλες απορριμμάτων αντί για πλαστικές σακούλες μιας χρήσης
• Οικολογικά είδη ένδυσης που είναι κατασκευασμένα από οργανικό βαμβάκι ή ανακυκλωμένα υλικά
• Επαναχρησιμοποιούμενα μπουκάλια νερού και δοχεία τροφίμων για μείωση των πλαστικών μπουκαλιών και τα συσκευασιών μίας χρήσης.
Aργή και άνιση η πρόοδος
Η πρόοδος στη μείωση της ρύπανσης είναι αργή και άνιση. Απαιτείται ενίσχυση της διεθνούς συνεργασίας, αυστηρότερη εφαρμογή των συμφωνιών και επενδύσεις σε καθαρές τεχνολογίες για την προστασία του περιβάλλοντος και της δημόσιας υγείας.
