Μια νέα γενιά επενδυτών στρέφεται προς το υγροποιημένο φυσικό αέριο, LNG, ένα από τα πλέον περιζήτητα εμπορεύματα παγκοσμίως, προσφέροντας δισεκατομμύρια δολάρια για νέα έργα και παραγκωνίζοντας τους καθιερωμένους παίκτες στη σκιά της νέας κρίσης στη Μέση Ανατολή.
Με τεράστια κεφάλαια και κρατική στήριξη, εθνικές πετρελαϊκές εταιρείες — κυρίως από τη Μέση Ανατολή — δαπανούν γενναιόδωρα για την παγκόσμια παραγωγή LNG, με την παγκόσμια δυναμικότητα να αναμένεται σχεδόν να διπλασιαστεί την επόμενη δεκαετία.
Στο προσκήνιο για έργα LNG πετρελαϊκοί γίγαντες της Μέσης Ανατολής
Δελεασμένες από τα αυξημένα κέρδη ηγετών του κλάδου όπως η Shell, προχωρούν σε επιθετικές κινήσεις, όπως καταδεικνύει η προσφορά ύψους 19 δισ. δολαρίων από το Άμπου Ντάμπι για την αυστραλιανή εταιρεία LNG Santos Ltd. αυτή την εβδομάδα. Η Saudi Aramco τοποθετείται πλέον ανάμεσα στους μεγαλύτερους παίκτες LNG παγκοσμίως, με στόχο την ενεργειακή τροφοδοσία της Αιγύπτου, ενώ η QatarEnergy συνεχίζει την ανάπτυξη του έργου εξαγωγής της στο Τέξας.
Αν και το LNG παραμένει σε δεύτερη μοίρα έναντι του πετρελαίου σε σημασία για το παγκόσμιο ενεργειακό σύστημα, η ανάπτυξή του είναι ταχύτερη και η ζήτηση πιο σταθερή, λόγω του ρόλου του ως μεταβατικού καυσίμου που υποστηρίζει τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Ωστόσο, πολλά έργα αντιμετωπίζουν καθυστερήσεις, υπερβάσεις κόστους και ανάγκη για χρηματοδότηση ώστε να ολοκληρωθούν.
Για τα κράτη του Κόλπου, το LNG προσφέρει την ευκαιρία να ενισχύσουν τη διεθνή τους επιρροή στην ενέργεια, τα χρηματοοικονομικά και τη γεωπολιτική, αλλά και να διαφοροποιήσουν τις οικονομίες τους που βασίζονται στο πετρέλαιο.
«Το LNG παραμένει το καλύτερο στοίχημα μεταξύ όλων των υδρογονανθράκων», δήλωσε ο Ogan Kose, γενικός διευθυντής της Accenture. «Τα περιθώρια κέρδους από τις επενδύσεις και το εμπόριο LNG είναι σχεδόν αδιανόητα για άλλους υδρογονάνθρακες.»
Η επενδυτική ώθηση από τις ADNOC, Aramco και QatarEnergy συνοδεύεται από τις φιλοδοξίες του Μπαχρέιν, του Κουβέιτ και του Ομάν να επεκταθούν στο εμπόριο LNG — ένας τομέας που έχει αποδειχθεί κερδοφόρος τα τελευταία χρόνια. Κάποιες από αυτές τις χώρες εξακολουθούν να εξαρτώνται από εισαγωγές καυσίμων και προσβλέπουν στην ενίσχυση της εγχώριας παραγωγής.
Η τάση αυτή δεν περιορίζεται μόνο στη Μέση Ανατολή, αν και εκεί καταγράφεται η μεγαλύτερη δραστηριότητα. Η Petronas της Μαλαισίας και άλλες εταιρείες της Νοτιοανατολικής Ασίας αναζητούν ευκαιρίες εκτός των συνόρων τους, καθώς η τοπική παραγωγή LNG μειώνεται.
Οι παίκτες έργων LNG από ΗΠΑ
Για τους Αμερικανούς παίκτες έργων LNG και τις μεγάλες πετρελαϊκές που κυριαρχούν μέχρι σήμερα στον τομέα, γίνεται ολοένα και πιο δύσκολο να υλοποιήσουν έργα δισεκατομμυρίων δολαρίων, καθώς οι κλιματικοί στόχοι περιορίζουν τη δυνατότητα κάποιων αγοραστών να υπογράψουν μακροχρόνια συμβόλαια προμήθειας.
Πολλά έργα παρουσιάζουν υπερβάσεις κόστους και καθυστερήσεις, ενώ υπόκεινται και σε λειτουργικούς κινδύνους και έντονες διακυμάνσεις στις τιμές. Οι ανταγωνιστές από τη Μέση Ανατολή διαθέτουν πολύ μεγαλύτερη χρηματοδοτική ισχύ — η διεθνής μονάδα επενδύσεων φυσικού αερίου και χημικών προϊόντων της ADNOC, XRG, έχει αξία άνω των 80 δισ. δολαρίων.
«Ένα από τα βασικά ζητήματα της αγοράς είναι η δυσκολία εξεύρεσης κεφαλαίων», δήλωσε ο Massimo di Odoardo, αντιπρόεδρος της Wood Mackenzie. «Βλέπουμε ολοένα και περισσότερα ιδιωτικά κεφάλαια να βοηθούν αυτά τα έργα να ολοκληρωθούν», με μέρος αυτών να προέρχεται απευθείας από εθνικές πετρελαϊκές εταιρείες.
Καθώς πολλές από αυτές τις εταιρείες της Μέσης Ανατολής λειτουργούν και ως αγοραστές LNG πριν μεταπωλήσουν τα φορτία, μειώνεται η ανάγκη των αναπτυκτών έργων να κλείσουν άμεσα συμφωνίες με τελικούς αγοραστές για να λάβουν τελική επενδυτική απόφαση.
Ορισμένοι παίκτες, όπως η QatarEnergy, βρίσκονται ήδη σε πλεονεκτική θέση, έχοντας σταθερή πελατειακή βάση μετά από σχεδόν τρεις δεκαετίες εξαγωγών LNG, καθώς και πρόσβαση σε τερματικούς σταθμούς εισαγωγής στην Ευρώπη.
«Οι πετρελαϊκές που μέχρι πρότινος παρήγαγαν πετρέλαιο στην εγχώρια αγορά, συνειδητοποιούν ότι πρέπει να επεκταθούν στο φυσικό αέριο διεθνώς», δήλωσε ο Christopher Strong, εταίρος στην εταιρεία δικηγόρων Vinson & Elkins LLP.
Tο υψηλό ρίσκο και το LNG
Ωστόσο, η επενδυτική επέκταση δεν είναι χωρίς ρίσκο. Καθώς οι χώρες προχωρούν προς τους στόχους μηδενικών εκπομπών, η εξεύρεση αγοραστών ενδέχεται να δυσκολέψει, ακόμα κι αν η επιπλέον προσφορά ασκεί καθοδική πίεση στις τιμές. Ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας εκτιμά ότι η παγκόσμια ζήτηση φυσικού αερίου θα κορυφωθεί το 2030, δημιουργώντας τον κίνδυνο να υπάρξει υπερπροσφορά LNG.
Επιπλέον, η πρόσφατη έξαρση της βίας στη Μέση Ανατολή υπενθυμίζει την ευαλωτότητα του εμπορίου καυσίμων σε μεγάλες αποστάσεις και την ευαισθησία της αγοράς φυσικού αερίου σε γεωπολιτικές ανατροπές.
Βασικός στόχος για τις εμπλεκόμενες εταιρείες — μεταξύ των οποίων η QatarEnergy, η Aramco και η ADNOC — είναι η δημιουργία εμπορικών γραφείων. Το εμπόριο είναι κεντρικό εργαλείο στήριξης των αυξανόμενων φιλοδοξιών τους στον τομέα του LNG εκτός συνόρων, επιτρέποντάς τους να εντοπίζουν τις πιο επικερδείς αγορές, εξηγεί ο Kose της Accenture.
Ένα ευρύτερο φάσμα προμηθευτών αναμένεται να ωφελήσει και τους αγοραστές LNG, σύμφωνα με τον di Odoardo, αυξάνοντας τον ανταγωνισμό και τις εναλλακτικές επιλογές. Η ασταθής ζήτηση και οι διατηρούμενες υψηλές τιμές έχουν οδηγήσει ορισμένα δεξαμενόπλοια να διατηρούν μερικά φορτία, προκαλώντας δυσκολίες στους παραδοσιακούς traders. Το κρίσιμο ερώτημα είναι κατά πόσον θα είναι εύκολο να βρεθούν αγοραστές όταν έρθουν στην αγορά τα νέα έργα.
«Ο κίνδυνος είναι ότι έχουμε ήδη χτίσει σημαντική δυναμικότητα LNG και σχεδιάζουμε ακόμα περισσότερη», σημειώνει ο di Odoardo. «Και το ερώτημα είναι: πόση επιπλέον ζήτηση θα εμφανιστεί;»
