Αποκλεισμένο από τους καταναλωτές είναι τα τελευταία 5 χρόνια το Καπάνι ή αλλιώς η Αγορά Βλάλη, η παλαιότερη παραδοσιακή αγορά της Θεσσαλονίκης, ενώ, όπως δυστυχώς αποδείχθηκε, η λειτουργία του Μετρό δεν τόνωσε την κίνηση στη μεγάλη αγορά τροφίμων του κέντρου της πόλης. Από την άλλη, η γειτονική Αγορά Μοδιάνο, για την οποία πολλές προσδοκίες είχαν καλλιεργηθεί με την επαναλειτουργία της, ακόμη προσπαθεί να βρει τον βηματισμό της, με το ισοζύγιο ανοικτών-κλειστών καταστημάτων να είναι έντονα αρνητικό.
Όπως δήλωσε στο powergame.gr o κ. Χρήστος Νικολόπουλος, παλιός Επιμελητηριακός και πρόεδρος του Συλλόγου Επαγγελματιών Ιστορικού Κέντρου Θεσσαλονίκης ( ΣΕΠΙΚ), από τα 220 καταστήματα στο Καπάνι, τα 70 είναι ξενοίκιαστα, ενώ, τα τελευταία χρόνια όσα κλείνουν δεν ξανανοίγουν. Στη γειτονική Αγορά Βατικιώτη, Άθωνος όπως την ξέρουν οι περισσότεροι, που βρίσκεται ακριβώς απέναντι από το Καπάνι κι από την άλλη πλευρά του πετάλου της Πλατείας Αριστοτέλους, τα πράγματα είναι κάπως καλύτερα, επειδή πολλά καταστήματα, από χρόνια πριν, είχαν γυρίσει από το εμπόριο στην εστίαση. Αλλά και στην Άθωνος υπάρχουν αρκετά κλειστά καταστήματα, στα 100 συνολικά που αριθμεί η Αγορά.
Χρήστος Νικολόπουλος, πρόεδρος του Συλλόγου Επαγγελματιών Ιστορικού Κέντρου Θεσσαλονίκης ( ΣΕΠΙΚ) © Powergame.gr
Εκεί που τα πράγματα είναι χειρότερα, από πλευράς ενεργών καταστημάτων, είναι η Αγορά Μοδιάνο, αυτή η υπέροχη, διατηρητέα Στοά, η παραδοσιακά «πιο κυριλέ» αγορά τροφίμων του κέντρου της Θεσσαλονίκης, διατηρητέα ως κτίριο, αλλά και ως χρήση. Σήμερα ανοικτά είναι λιγότερα από το 1/3 των καταστημάτων της Μοδιάνο -24 τον αριθμό (όμως με πολύ λιγότερα ΑΦΜ)- από τα συνολικά 75 καταστήματα που δημιουργήθηκαν, με την ολοκλήρωση της αποκατάστασης.
Να θυμίσουμε ότι ο Όμιλος Φάις, που σήμερα κατέχει το 57% των εξ αδιαιρέτου ιδιοκτησιών, επένδυσε πάνω από 11 εκατ. ευρώ, για την αγορά, την ενίσχυση και την αποκατάσταση του κτιριακού συγκροτήματος.
Αγορά Μοδιάνο © Powergame.gr
«Κινδυνεύει με αφανισμό» το Καπάνι
Η Αγορά του ιστορικού κέντρου της πόλης «αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα, που την οδηγούν μέρα με τη μέρα στον αφανισμό», δήλωσε ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης, Στέλιος Αγγελούδης, σε συνάντηση με εκπροσώπους φορέων, που πραγματοποιήθηκε εχθές στο Δημαρχείο της πόλης, αναφερόμενος κυρίως στο Καπάνι.
«Αυτονόητη υποχρέωσή μας είναι να ξεκινήσουμε τον διάλογο, ως Δήμος Θεσσαλονίκης, ώστε να έχουμε έναν βηματισμό, που θα μας δώσει τη δυνατότητα έναρξης μιας προσπάθειας που θα αποκαταστήσει την ιστορικότητα, την αναπτυξιακή προοπτική της παραδοσιακής αγοράς της πόλης, για να συνεχίσει να υπάρχει με διαφορετικούς όρους».
Καπάνι © Powergame.gr
Ποιοι ακριβώς θα είναι αυτοί «οι διαφορετικοί όροι», μένει να αποσαφηνιστεί, αλλά όπως είπε στο powergame.gr ο κ. Νικολόπουλος, ο ΣΕΠΙΚ είναι υπέρ της διατήρησης του νόμου, που προβλέπει ποσόστωση στο 5% για τις επιχειρήσεις υγειονομικού ενδιαφέροντος στο Καπάνι. «Δεν θέλουμε να γίνουμε Λαδάδικα, ούτε Άθωνος, γιατί μία πιθανή, πρόσκαιρη αύξηση στην κίνηση, με τη λειτουργία επιχειρήσεων εστίασης, θα βάλει οριστικό τέλος στην αγορά».
Φορέας Διαχείρισης για το Καπάνι
Μάλιστα, ο ΣΕΠΙΚ κατέθεσε πρόταση προς τον Δήμο, για τη σύσταση ενός Φορέα Διαχείρισης της Αγοράς Βλάλη/Καπάνι, ώστε με τη συμμετοχή του Δήμου να εξασφαλισθεί η τήρηση των προβλεπόμενων από τον νόμο, για να προσελκυσθούν, ενδεχομένως, σοβαροί επιχειρηματίες, αφού πλέον κοντεύει να τελειώσει, έπειτα από σημαντική καθυστέρηση, το έργο αναβάθμισης των υποδομών στη Βλάλη, στο πλαίσιο του προγράμματος Ανοικτά Κέντρα Εμπορίου.
Η ανταπόκριση του δημάρχου ήταν άμεση, έκανε δεκτή την πρόταση του ΣΕΠΙΚ για τον Φορέα Διαχείρισης και υποσχέθηκε εξελίξεις άμεσες, στο επόμενο 20ήμερο, με τη συζήτηση της πρότασης στο Δημοτικό Συμβούλιο και την έναρξη διαβούλευσης. Επίσης, ο κ. Αγγελούδης δήλωσε ότι θα εξετασθεί και νέα Κανονιστική Διάταξη, για τους όρους λειτουργίας της Αγοράς.
Καπάνι © Powergame.gr
Δήλωση Αγγελούδη
Μετά τη σύσκεψη φορέων, ο δήμαρχος, Στέλιος Αγγελούδης, δήλωσε:
«Έχουμε ζητήσει από την Aστυνομία να μας καταθέσουν ένα επιχειρησιακό σχέδιο για την αντιμετώπιση του παραεμπορίου, αλλά και κάθε εγκληματικής δραστηριότητας εντός και πέριξ της αγοράς. Η Αντιδημαρχία Καθαριότητας έχει αναλάβει να επεξεργαστεί και να καταθέσει εντός 15 ημερών σχέδιο, που θα αφορά την καθαριότητα για τα ζωικά και τα φυτικά απόβλητα, όπως προβλέπεται από τον νόμο. Αυτό σημαίνει αυστηρά πρόστιμα για όσους δεν συμμετέχουν στην προβλεπόμενη εκ του νόμου διαδικασία για την αποκομιδή αυτών. Συμφωνήσαμε από κοινού να ξεκινήσει μια διαδικασία για να έχουμε εντός δύο μηνών σχέδιο νέας κανονιστικής για το Καπάνι και συγχρόνως μια πρόταση για ειδικό φορέα διαχείρισης της αγοράς. Η Επιτροπή θα αποτελείται από εκπρόσωπο του ΕΕΘ, του Συλλόγου του εμπορικού κέντρου και διευθυντικό στέλεχος του Δήμου Θεσσαλονίκης. Θα μας καταθέσουν στα τέλη του Σεπτεμβρίου την πρότασή τους, ώστε να αναλάβουμε μετά τις διαδικασίες ψήφισης. Επίσης, θα φέρω πρόταση στο δημοτικό συμβούλιο για απαλλαγή από τα δημοτικά τέλη και το 2026» (σ.σ. λόγω μη ολοκλήρωσης, έως τώρα, των έργων αναβάθμισης των υποδομών).
Ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης, Στέλιος Αγγελούδης © Eurokinissi
Η μεγάλη αγορά του ιστορικού κέντρου
Ενας δρόμος χωρίζει τη Μοδιάνο από το Καπάνι, η οδός Ερμού. Η Μοδιάνο, αποκλειστικά αγορά τροφίμων και πιο αρχοντική, το Καπάνι μεγαλύτερο, πιο λαϊκό και με πολλές επιχειρήσεις εμπορικές, ένδυσης, υπόδησης, υφασμάτων και ειδών σπιτιού, εργαστήρια μικροεπαγγελματιών, πέρα από τα καταστήματα τροφίμων, που είναι κυρίως στις οδούς Βλάλη, Ασκητού και Μενεξέ.
Μια ανάσα, απέναντι, η Αγορά Βατικιώτη/Άθωνος, όπου από χρόνια πριν, επειδή τα κτίσματα ήταν σε καλύτερη κατάσταση, όπως και οι εσωτερικές υποδομές, πολλά ακίνητα πέρασαν στην εστίαση, ενώ άλλα στεγάζουν επιχειρήσεις με κοσμήματα, κεραμικά, καλλιτεχνήματα, πιο μοδάτα είδη.
Όλη αυτή η περιοχή, κάτω από την Εγνατία, έως τη Βασιλέως Ηρακλείου, ανατολικά έως τον κάθετο της Βενιζέλου και δυτικότερα μέχρι την Καστριτσίου, είναι μία εκτεταμένη, πολύχρωμη αγορά, στην οποία απασχολούνται ίσως και 1.500 άτομα.
Καπάνι: Για μία 5ετία στον πάγο
Η υγειονομική κρίση, τα lock downs, τα αυστηρά μέτρα και οι έλεγχοι που ήρθαν με τον covid αποτέλεσαν το σημείο εκκίνησης της κρίσης, για το Καπάνι, αλλά και ευρύτερα την αγορά του κέντρου της Θεσσαλονίκης.
«Με πρόταση του πρώην δημάρχου Θεσσαλονίκης, Γιάννη Μπουτάρη, είχαμε καταθέσει αίτηση και ενταχθήκαμε στο πρόγραμμα του ΕΣΠΑ, για τα Open Malls, o ΣΕΠΙΚ μαζί με τον Δήμο. Τα έργα ξεκίνησαν τον Νοέμβριο του 2022 και η σύμβαση προέβλεπε την ολοκλήρωσή τους σε 18 μήνες, δηλαδή ως τον Ιούνιο του 2024. Σήμερα έχουμε Ιούλιο του 2025 και ακόμη δεν έχουν τελειώσει, αν και κοντεύουν πλέον στην ολοκλήρωσή τους. Ο ανάδοχος ζητούσε επανειλημμένως παρατάσεις, αλλά δούλευε με 5-6 άτομα στο έργο, με αποτέλεσμα να υπάρξει μεγάλη δυσαρέσκεια από καταστηματάρχες. Υπήρξαν καταστήματα που έμειναν κλειστά για ενάμιση-δύο μήνες», είπε ο κ. Νικολόπουλος. Και πρόσθεσε:
Καπάνι © Powergame.gr
51 λαϊκές αγορές στη Θεσσαλονίκη
«Ο covid άλλαξε τις συνήθειες των καταναλωτών, δεν κατεβαίνουν στο κέντρο για να ψωνίσουν, άλλωστε οι επιχειρήσεις στο Καπάνι έχουν να ανταγωνιστούν 51 αντίγραφα της Αγοράς, τις 51 λαϊκές αγορές που γίνονται σε διάφορες περιοχές της Θεσσαλονίκης. Απ’ την άλλη πλευρά, τα σούπερ μάρκετ έχουν δώσει πολύ μεγαλύτερη έμφαση στη μαναβική και τα τμήματα κρεοπωλείου, ιχθυοπωλείου. Ο κόσμος δεν παίρνει, όπως συνήθιζε, κάποτε το λεωφορείο, τώρα το μετρό, για να κατεβεί για ψώνια στο κέντρο».
«Υπάρχει και το τεράστιο πρόβλημα της στάθμευσης, έχουν αλλάξει οι συνήθειες των καταναλωτών. Το Καπάνι κινείται κυρίως από τους κατοίκους του κέντρου και από τα άτομα που εργάζονται στη γύρω περιοχή. Ωστόσο, το κέντρο της Θεσσαλονίκης έχει 100.000 κατοίκους, οπότε κάτι πρέπει να γίνει για να κερδίσουμε την προτίμηση του κόσμου», κατέληξε ο κ. Νικολόπουλος.
«Μας σακάτεψε η πανδημία»
«Μας σακάτεψε η πανδημία, θα κλείσουμε το κατάστημα μόλις συμπληρώσει τους όρους συνταξιοδότησης η γυναίκα μου», δήλωσε οπωροπώλης, ο οποίος κατήγγειλε το ανεξέλεγκτο, προκλητικό παρεμπόριο τσιγάρων, αλλά και την πώληση, «στα μαύρα», διάφορων μικροειδών και ρούχων, σε πρόχειρους πάγκους και χαρτόκουτα, στο έμπα της αγοράς. «Ειδικά τα καταστήματα μαναβικής υποφέρουμε, γιατί η κεντρική λαχαναγορά ανοίγει στις 9 το πρωί, ερχόμαστε εδώ και δεν μπορούμε, νόμιμα, να ξεφορτώσουμε. Μας κυνηγούν οι πάντες».
Στις 10:30 π.χ., από μεγάλο κατάστημα με ελιές και λάδια, που μάλιστα έχει κάνει κι ανακαίνιση, δεν είχε ακόμη περάσει πελάτης.
Τα ενοίκια σε λογικά επίπεδα
«Τα ενοίκια δεν είναι υψηλά, ξεκινούν από τα 400 και φθάνουν στα 800 ευρώ, ανάλογα με το κατάστημα, όμως δεν υπάρχει κίνηση», δήλωσε ο Δ.Χ., έμπορος υποδημάτων, συμπληρώνοντας: «Φυτοζωούμε μέχρι να βγούμε στη σύνταξη».
Όπως είπε ο αντιπρόεδρος του ΣΕΠΙΚ, Ευρυπίδης Ναουμίδης, η αναβάθμιση της αγοράς, στο τμήμα προς την πλευρά της οδού Βενιζέλου, δεν έσωσε την κατάσταση, Πράγματι, τα περισσότερα καταστήματα στις οδούς Σπανδωνή και Σολωμού είναι κλειστά, όπως άλλωστε και πάμπολλα καταστήματα στις μεγάλες καθέτους του κέντρου, Ίωνος Δραγούμη και Βενιζέλου, παρ’ ότι τέθηκε σε λειτουργία το Μετρό.
Η περίπτωση της Αγοράς Μοδιάνο
Η περίπτωση της Αγοράς Μοδιάνο είναι ιδιαίτερα στενόχωρη, καθώς, παρά την εξαιρετική δουλειά που έγινε για την αποκατάσταση του κτιριακού συγκροτήματος, η Αγορά δεν αγκαλιάστηκε από τους Θεσσαλονικείς. Και δεν αγκαλιάστηκε επειδή η Μοδιάνο αφήνει την ψυχρή αίσθηση ενός μουσειακού χώρου, της λείπουν τα χρώματα, οι μυρωδιές, η κίνηση μιας ζωντανής αγοράς.
Στις 9:30 το πρωί, εχθές, επιχειρήσεις δεν είχαν ακόμη σηκώσει ρολά. Αδιανόητο για αγορά τροφίμων. Ο υπέροχος εξώστης, που όταν πρωτοάνοιξε η αγορά είχε δύο ενοίκους, τώρα είναι άδειος, ενώ για να κρύβεται κάπως η απουσία επιχειρήσεων, οι διαχειριστές, σε κενά καταστήματα, έχουν βάλει τραπεζάκια για το κοινό.
Αγορά Μοδιάνο © Powergame.gr
Οι περισσότεροι από αυτούς που κυκλοφορούν στη Μοδιάνο είναι τουρίστες, οι οποίοι φυσικά δεν κάνουν τζίρους στα καταστήματα. Άλλοι χρησιμοποιούν τη Στοά για να κόψουν δρόμο, ως διερχόμενοι, ενώ λίγοι προσπαθούν να στηρίξουν, με τις αγορές τους, τις επιχειρήσεις που επιμένουν Μοδιάνο, αν και τελευταία αποχώρησαν κάποιοι από τους ανθεκτικότερους ενοικιαστές.
«Τα ντουβάρια δεν κάνουν την αγορά. Όταν η Μοδιάνο ήταν ερείπιο, είχε τον διπλάσιο κόσμο», είπε χαρακτηριστικά ιδιοκτήτης επιχείρησης που είχε τρεις γενιές καφεκοπτείο στην Αγορά.
Σύμφωνα με άλλους, το στοίχημα χάθηκε όταν οι διαχειριστές δεν πέτυχαν να φέρουν στην Αγορά τους επιχειρηματίες που για χρόνια λειτουργούσαν εκεί και είχαν πιστή πελατεία. Ήταν τα υψηλά ενοίκια, όπως λένε, και η απαίτηση για αποκλειστική τοποθέτηση εντός της Μοδιάνο.
Μοδιάνο © Powergame.gr
Έφταιξε και η εποχή που ξανάνοιξε η Αγορά, τον Δεκέμβριο του 2022, αμέσως μετά τον covid. Τώρα, όλη η προσπάθεια έχει στραφεί στο να προσελκυσθούν επαγγελματίες που έχουν χρόνια παρουσίας στο εμπόριο τροφίμων και τους οποίους ακολουθεί η δική τους πελατεία.
Η αγορά είναι πάντοτε ο ασφαλέστερος δείκτης για την τοπική οικονομία. Παρ’ ότι το ηλεκτρονικό εμπόριο έχει αλλάξει τις αγοραστικές συνήθειες, είναι φανερό από όλο τον άξονα της Εγνατίας, του διαχρονικά εμπορικού δρόμου της Θεσσαλονίκης, και από τον Βαρδάρη έως το Σιντριβάνι και τη ΔΕΘ, ότι το εμπόριο περνάει δύσκολες, πολύ δύσκολες ημέρες.
