Μια μέρα γεμάτη ματαιώσεις ενημερώσεων, εσωτερικές διαφωνίες, αγανακτισμένους ευρωβουλευτές και σύγχυση για τα βασικά νούμερα του προϋπολογισμού: η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν βρέθηκε σε δίνη στην τολμηρή της προσπάθεια να αναδιαμορφώσει το ευρωπαϊκό εγχείρημα. Απογοητευμένη από τον παγιωμένο χαρακτήρα του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου της ΕΕ και ενθαρρυμένη από μια διπλή κρίση σε άμυνα και ανταγωνιστικότητα, η φον ντερ Λάιεν επιστράτευσε όλη την πολιτική της πειθώ για να σπάσει αβγά και να τοποθετήσει την ίδια και την Κομισιόν στο επίκεντρο του ευρωπαϊκού σχεδίου, αναφέρει σχόλιο στο Εuractiv.
Αλλά τα πράγματα έγινα μύλος. Τη στιγμή που όφειλε να παρουσιάσει την πρότασή της, βρέθηκε αντιμέτωπη με ανταρσία εντός της ίδιας της Κομισιόν και τελικά δεν εμφανίστηκε προσωπικά για να παρουσιάσει το σχέδιο. Μια παρουσίαση αναμενόταν αρχικά το πρωί, με ενημερώσεις στο Ευρωκοινοβούλιο στη διάρκεια της ημέρας. Αντί γι’ αυτό, δεν υπήρξε συμφωνία στους τελικούς αριθμούς, έξι επίτροποι εναντιώθηκαν στο χρηματοδοτικό σχέδιο και οι ενημερώσεις ματαιώνονταν ή αναβάλλονταν.
«Δεν έχω κυριολεκτικά καμία ιδέα τι συμβαίνει», δήλωσε ο Σίγκφριντ Μουρεσάν, εισηγητής του Κοινοβουλίου για τον προϋπολογισμό και μέλος του κόμματος της φον ντερ Λάιεν, στο Euractiv το μεσημέρι.
Μέχρι τη στιγμή σύνταξης του άρθρου, η Κομισιόν δεν είχε δώσει ακόμα επίσημη πρόταση, παρά τις πολυάριθμες ομιλίες και παρουσιάσεις.
Η κατάρα της ομοφωνίας
Η φον ντερ Λάιεν ζητά πολλά από τον επόμενο προϋπολογισμό. Η Κομισιόν θέλει να συγκεντρώσει περίπου €900 δισ. σε ένα υπερταμείο που θα χρησιμοποιηθεί ως μοχλός για την υλοποίηση μεταρρυθμίσεων υπέρ της ΕΕ, καθώς και να ιδρύσει ένα Ταμείο Ανταγωνιστικότητας ύψους €410 δισ. για ευέλικτες βιομηχανικές επενδύσεις.
Οι δαπάνες για αγρότες και περιφέρειες προβλέπεται να υποστούν σοβαρές περικοπές – κάτι εξαιρετικά αντιδημοφιλές σε βασικούς αποδέκτες των εν λόγω ενισχύσεων όπως η Πολωνία, η Ιταλία και η Ισπανία. Επιπλέον, η Επιτροπή ανακοίνωσε νέους πανευρωπαϊκούς φόρους σε καπνό, εκπομπές άνθρακα και μεγάλες επιχειρήσεις, οι οποίοι ενδέχεται να επιβαρύνουν δυσανάλογα τις ίδιες χώρες.
Η φον ντερ Λάιεν τόλμησε – και έχει ήδη κάποιες επιτυχίες. Κατάφερε, καταρχάς, να προσελκύσει το ενδιαφέρον των δύο μεγαλύτερων παικτών – της Γερμανίας και της Γαλλίας, αναφέρει ανάλυση στο Euractiv.
Επιπλέον, έχει θέσει τους όρους της συζήτησης. Σε μια Ευρώπη που βρίσκεται ταυτόχρονα αντιμέτωπη με τόσες κρίσεις – και αποτυγχάνει να ανταποκριθεί σε πολλές από αυτές – η συσπείρωση γύρω από ένα όραμα για μια ανταγωνιστική ήπειρο ικανή να αντέξει υπαρξιακές οικονομικές και γεωπολιτικές απειλές φαντάζει επιτακτική.
Αρχίζει το μεγάλο παζάρι για τον υπερ-προϋπολογισμό
Ωστόσο, μπορεί να στόχευσε υπερβολικά ψηλά. Αδυνατώντας ακόμη και να επιβληθεί στους ίδιους της τους επιτρόπους, η φον ντερ Λάιεν καλείται τώρα να εξασφαλίσει την έγκριση κάθε κράτους-μέλους και εκατοντάδων ευρωβουλευτών.
Το Ευρωκοινοβούλιο δεν επιθυμεί καν να ξεκινήσει διαπραγματεύσεις επί των προτάσεων. Πηγή του Κοινοβουλίου δήλωσε στο Euractiv ότι οι γραφειοκράτες της Επιτροπής έχουν κουραστεί από τις ριζοσπαστικές ιδέες της προέδρου και ανυπομονούν να αποδομήσουν την πρότασή της.
Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν άνοιξε τη συζήτηση για τον προϋπολογισμό. Τώρα μένει να φανεί αν μια Ευρώπη σε κρίση θα υποταχθεί στο όραμά της ή αν θα την απορρίψει επειδή πήγε πολύ μακριά.
Αρκετές χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Γερμανίας, της μεγαλύτερης και ισχυρότερης οικονομίας του μπλοκ, έχουν ήδη προειδοποιήσει κατά της επέκτασης του ταμείου χρημάτων της ΕΕ σε μια εποχή που οι ψηφοφόροι σε όλη την Ευρώπη στρέφονται ολοένα και περισσότερο σε λαϊκιστικές και αντι-ΕΕ δυνάμεις.
Οι δυσκολίες και οι δύο… αδύναμοι πόλοι, Γερμανία – Γαλλία
Η μεγάλη ιδέα της φον ντερ Λάιεν είναι να κατευθύνει τη χρηματοδότηση μακριά από τον τρόπο με τον οποίο παραδοσιακά δαπανώνται τα χρήματα της ΕΕ – στη γεωργία και την περιφερειακή ανάπτυξη – προς νέες προτεραιότητες όπως η άμυνα και η καινοτομία.
Οι 27 κυβερνήσεις της ΕΕ και το Κοινοβούλιο πρέπει να εγκρίνουν ομόφωνα το σχέδιο, αναφέρει το Politico. Θα είναι δύσκολο να το προωθήσει η φον ντερ Λάιεν. Παράλληλα με τις επιφυλάξεις της Γερμανίας, η Γαλλία, η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία, είναι επίσης απρόθυμη να αυξήσει τις συνεισφορές της, καθώς πιέζεται από ένα αυξανόμενο έλλειμμα και ένα αυξανόμενο χρέος.
